واشنگتن: نمی‌توانیم تا ابد منتظر ایران بمانیم

نماینده آمریکا خواستار تعیین تاریخ برای مذاکرات وین شد

واشنگتن: نمی‌توانیم تا ابد منتظر ایران بمانیم
TT

واشنگتن: نمی‌توانیم تا ابد منتظر ایران بمانیم

واشنگتن: نمی‌توانیم تا ابد منتظر ایران بمانیم

رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران گفت که دولت رئیس‌جمهور جو بایدن «نمی‌تواند تا ابد منتظر بازگشت ایران به مذاکرات هسته‌ای بماند».
مالی در مصاحبه با شبکه بلومبرگ گفت که آمریکا تاکنون نشانه‌ای مبنی بر این‌که ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهوری ایران آماده تعهد به هفتمین دور مذاکرات به میزبانی وین، برای بازگشت به پایبندی به توافق هسته ای بوده، دریافت نکرده‌است.
رابرت مالی اظهار کرد که با ادامه فعالیت‌های هسته ای ایران، شرایط به زودی به گونه‌ای خواهد شد، که بازگشت به برجام برای ایالات متحده، بی‌ارزش می‌شود. اما وی افزود که کشورش آماده ادامه مذاکرات غیرمستقیم که آوریل گذشته در وین آغاز شده‌است.
پیش از این، بلومبرگ به نقل از منابع غربی اعلام کرده‌است، تلاش‌های آمریکا و اروپا برای متقاعد کردن ایران به بازگشت به میز مذاکرات وین در خصوص برجام به‌دلیل حمایت‌های چین و روسیه به درب‌های بسته خورده‌است.
اگرچه چین و روسیه امضا کننده توافق هسته ای ۲۰۱۵ هستند و تمایل خود را برای بازگشت دو طرف به شرایط آن اعلام کرده‌اند، اما شی جین پینگ رئیس‌جمهور چین اعلام کرده‌است که کشورش از «نگرانی‌های مشروع ایران» در مورد توافق حمایت می‌کند و این کشور به عنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان به ادامه حمایت مالی از ایران ادامه خواهد داد.
پکن همچنین به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هشدار داده‌است تا از وظایف نظارتی خود به منظور حمایت از اهداف ایالات متحده و اتحادیه اروپا تجاوز نکند.
عملاً نیز یک مقام ارشد از شرکت ملی نفت چین اخیراً برای بحث در مورد پروژه‌های مشترک و گسترش روابط دوجانبه به تهران سفر کرده‌است.
سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه نیز هفته گذشته برای دیدار با رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به وین سفر کرد.
همزمان مسکو به صراحت اعلام کرده‌است که انتظار دارد ایران به آژانس اجازه دهد بازرسی‌ها را از سر بگیرد، اما هیچ فشار جدیدی بر تهران وارد نکرده‌است.
رابرت مالی پیشتر در مصاحبه‌ای با نشریه پولتیکو، در مورد سرنوشت برجام ابراز تردید کرد. وی دربارهٔ مذاکرات احیای توافق هسته ای در وین که آغاز دور هفتم آن به بعد از تشکیل کابینه دولت جدید ایران موکول شده‌است، سرنوشت برجام را «یک علامت سؤال بزرگ» تلقی کرد.
مالی با اشاره به عدم تمایل ایران برای شرکت ایران در مذاکرات گفت بازگشت به این پیمان چندملیتی «چیزی نیست که ما بتوانیم به‌طور کامل کنترل کنیم».
مالی دربارهٔ احتمال ناکامی آمریکا و ایران در موافقت بر سر مفاد توافق احتمالی در ماه‌های آینده گفت که تیم او در حال آماده‌سازی شرایط احتمالی است. یکی این است که واشنگتن و تهران توافق‌هایی به کل مجزا را امضا کنند که کامل است، اما معیارهایی متفاوت با توافق فعلی دارد. دیگری هم یک سری پاسخ‌های تحریمی، تنبیهی و هماهنگ شده با متحدان اروپایی است، اگرچه مالی جزئیات به خصوصی درباره‌شان ارائه نکرد.
از سوی دیگر، از زمان انتخاب رئیس‌جمهور جدید ایران، اظهارات متناقضی در مورد این پرونده منتشر شده‌است، که برخی از آنها دولت آمریکا را به دلیل ایجاد مانع برای مذاکرات مقصر می‌دانند. در حالی که برخی دیگر به تغییر رویکرد مذاکرات اشاره کردند، بدون آنکه معنای آن را روشن کنند.
اگرچه حسین امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه ایران اعلام کرد که کشورش آماده مذاکره است. با این حال، او رفتار ایالات متحده را غیرمسئولانه توصیف و همچنین اتحادیه اروپا را به «ایفای عملکرد منفی» متهم کرد.



طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
TT

طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)

در حالی که جامعه جهانی منتظر است رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، دونالد ترامپ، در تاریخ ۲۰ ژانویه وارد کاخ سفید شود و گمانه‌زنی‌ها درباره نحوه برخورد او با مسائل جهانی زیاد است، گزارش‌هایی در تل‌آویو منتشر شده که نشان می‌دهد طی ماه‌های گذشته، چندین طرح توسط اعضای تیم ترامپ، با مشارکت مقامات اسرائیلی، آماده شده است. یکی از این طرح‌ها سرنگونی نظام ایران است.

برنامه‌های مشترک آمریکا و اسرائیل

روزنامه «یسرائیل هیوم» که به جناح راست حاکم در اسرائیل نزدیک است، گزارش داده این برنامه‌ها نشان‌دهنده منافع مشترک آمریکا و اسرائیل هستند. این روزنامه به انتصاب‌های ترامپ در تیمش اشاره کرده و آن را نشانه‌ای از این رویکرد دانسته است. طبق این گزارش، ایران متوجه این تحولات شده و عملیات «الوعد الصادق ۳» را که برای پاسخ به حمله بزرگ اسرائیل در ۲۶ اکتبر آماده شده بود، متوقف کرده است.

از سوی دیگر، روزنامه «یدیعوت آحارونوت» به نقل از منابع آمریکایی گزارش داده که بحث‌هایی در رهبری ایران درباره امکان مذاکره برای توافق هسته‌ای جدید با دولت ترامپ یا ادامه سیاست‌های تهاجمی در جریان است.

«خبرهای ناخوشایند» برای ایران

یکی از تحلیلگران عربی روزنامه «هاآرتص» نوشته است: «رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، این هفته صدمین روز ریاست‌جمهوری خود را جشن گرفت، اما خبرها خوب نیستند. ارزش ریال ایران طی این مدت ۲۰ درصد کاهش یافته و قیمت کالاهای اساسی، برق، آب و حمل‌ونقل بین ۲۵ تا ۷۰ درصد افزایش یافته است. همچنین بیش از ۴۴۰ نفر اعدام شده‌اند، تقریباً دو برابر دوره رئیس‌جمهور پیشین، ابراهیم رئیسی.»

وی افزود: «به زودی مشکلات بیشتری انتظار می‌رود. در بودجه سال آینده کاهش شدید در هزینه‌های رفاه و افزایش ۴۰ درصدی قیمت سوخت پیش‌بینی شده است. این امر نگرانی‌ها از وقوع اعتراضات گسترده مشابه سال ۲۰۱۹ را افزایش داده، اعتراضاتی که در آن حدود ۱۵۰۰ نفر کشته شدند. در همین حال، بودجه نیروهای امنیتی و سپاه پاسداران نسبت به سال گذشته ۲۰۰ درصد افزایش خواهد یافت.»

«شبکه‌ای ضد ایران»

در برابر «تهدید آمریکا» که با تیم ترامپ شکل گرفته، ایران در تلاش است تا یک سیستم دفاعی سیاسی، منطقه‌ای و بین‌المللی برای خود ایجاد کند. رسانه‌های اسرائیلی تأیید کرده‌اند که مذاکراتی میان ایران و دولت کنونی آمریکا، از طریق بغداد انجام شده و تیم ترامپ نیز در جریان آن قرار گرفته است. این مذاکرات شامل توافقاتی اولیه است، از جمله اینکه ایران دیگر شبه‌نظامیان شیعه وابسته به خود را در عراق علیه آمریکا تحریک نکند و به اهداف آمریکایی و اسرائیلی حمله نکند. در مقابل، عراق متعهد شده تا شورشیان کرد ایرانی را که علیه ایران فعالیت می‌کنند، خلع سلاح کند.

پیشنهاد ترامپ برای توافق

منابعی گفته‌اند ایران خواهان بازگشت به سخنان ترامپ در سال ۲۰۱۹ است؛ زمانی که او پس از خروج از توافق هسته‌ای گفت: «همه کاری که باید انجام شود این است که تماس بگیرند و با من بنشینند. ما می‌توانیم یک توافق منصفانه داشته باشیم. هدف ما فقط این است که ایران سلاح هسته‌ای نداشته باشد. ما چیز زیادی نمی‌خواهیم و حتی می‌توانیم به آنها کمک کنیم تا دوباره به شرایط عالی بازگردند.»

این اظهارات برخلاف مواضع تیم ترامپ در آن زمان بود، که شامل خواسته‌های سخت‌گیرانه‌ای از ایران بود. این خواسته‌ها توسط مایک پمپئو، وزیر خارجه وقت، مطرح شده بود، از جمله: توقف غنی‌سازی اورانیوم در هر سطح و مقدار، توقف تولید موشک‌های بالستیک، توقف حمایت از حماس، حزب‌الله و جهاد اسلامی، خروج نیروهای ایرانی و حامیانشان از سوریه، و توقف حمایت از حوثی‌ها در یمن.

نگرانی‌ها در تهران

مسئولان ایرانی در حال بررسی این موضوع هستند که آیا ترامپ همان شخصی است که از توافق هسته‌ای خارج شد یا فردی که به دنبال یک «توافق منصفانه» است؟ آیا او خواسته‌های سخت‌گیرانه پمپئو را دوباره مطرح خواهد کرد یا تنها به یک توافق هسته‌ای رضایت می‌دهد؟

برخی تحلیلگران معتقدند اینکه آمریکا به اسرائیل چراغ سبز برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران نشان دهد، هنوز نیاز به اثبات دارد. اگر سیاست‌های ترامپ در دوره اول او را معیار قرار دهیم، جنگی فراگیر در خاورمیانه که آمریکا را مستقیماً درگیر کند، احتمالاً چیزی نیست که واشنگتن یا حتی تهران بخواهد.

تردیدها درباره توانایی اسرائیل

در حالی که اسرائیل موفقیت‌هایی در آسیب زدن به سامانه‌های دفاع هوایی ایران داشته، کارشناسان خارجی تردید دارند که اسرائیل بتواند بدون همکاری آمریکا تمام تأسیسات هسته‌ای زیرزمینی ایران را نابود کند. این مسائل در تماس‌های تلفنی میان نتانیاهو و ترامپ از زمان انتخابات مطرح شده و همچنین توسط ران درمر، یکی از وزرای نزدیک به نتانیاهو، در سفرش به آمریکا پیگیری شده است.