خشم غربی‌ها در سازمان‌ملل به دلیل ناکامی در توافق با ایران

خشم غربی‌ها در سازمان‌ملل به دلیل ناکامی در توافق با ایران
TT

خشم غربی‌ها در سازمان‌ملل به دلیل ناکامی در توافق با ایران

خشم غربی‌ها در سازمان‌ملل به دلیل ناکامی در توافق با ایران

ایالات متحده و اروپایی‌ها خشم خود را از ایران پنهان نکردند، زیرا این کشور هفته گذشته در سازمان ملل متحد هیچ «سیگنال روشنی» دربارهٔ قصد خود برای از سرگیری مذاکرات برای نجات توافقنامه پرونده هسته ای ایران ارائه نداد.
آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا روز پنجشنبه در نشستی خبری در نیویورک در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل گفت: «هنوز توافقی از سوی ایران برای بازگشت به گفت و گوهای وین نداریم».
او در ادامه اضافه کرد که «سؤال این است که آیا ایران آماده انجام چنین کاری است و اگر هست در چه زمانی. ما منتظر پاسخ در این مورد هستیم».
این نشست سالانه قرار بود فرصتی باشد تا غربی‌ها با سخنرانی ویدئویی ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور محافظه کار از طریق ویدئو و ملاقات‌های متعدد پشت صحنه با حسین امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه خود، نیت و اهداف دولت جدید ایران را بسنجد.
مذاکرات غیرمستقیم بین واشینگتن و تهران در آوریل در وین با میانجی گری اروپایی‌ها، چین و روسیه، دیگر امضاکنندگان توافق هسته ای ۲۰۱۵ آغاز شد.
هدف از این مذاکرات: نجات متنی است که قرار است مانع دستیابی ایران به بمب اتمی شود که دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا در سال ۲۰۱۸ از آن کناره‌گیری کرد.
رئیس‌جمهور آمریکا نیز با برداشتن بخشی از تحریم‌ها اعلام کرد، در صورتی که ایران به‌طور کامل به تعهدات خود در توافق اتمی عمل کند ایالات متحده آماده بازگشت به آن است. اما این مذاکرات از زمان انتخابات ریاست جمهوری ایران در ماه ژوئن متوقف شده‌است.
از سوی دیگر، وزیران خارجه فرانسه، آلمان و بریتانیا و همچنین جوزپ بورل وزیر خارجه اتحادیه اروپا، فقط یک شرط به همتای ایرانی خود ارائه کرده‌اند و آن هم از سرگیری سریع مذاکرات است.
انریکه مورا معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز پنج‌شنبه در توییتی نوشت: «پس از مجمع عمومی سازمان ملل، بازگشت کامل به اجرای برجام در اولویت است».
به گفته همه، تمام قدرت‌های بزرگ که متن ۲۰۱۵ را با تهران امضا کردند، از جمله مسکو و پکن، «بر ضرورت از سرگیری مذاکرات در اسرع وقت از نقطه ای که به آن رسیده‌اند» توافق دارند.
میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین در پیامی توئیتری تأکید کرد که «مذاکرات پیرامون برجام نه باید از ابتدا آغاز شود، بلکه باید دنباله مذاکرات ۲۰ ژوئن (۲۰۲۱) باشد».
اما انتظار می‌رود این جبهه متحد با دست خالی نیویورک را ترک کند. یک مقام ارشد آمریکایی که از افشای نام خود خودداری کرد، در روز پنجشنبه گفت: «تاکنون، واضح است هیچ نشانه ای وجود ندارد که نشان می‌دهد که ایران آماده بازگشت است» و «سعی در حل مسائل برجسته» دارد. وی افزود: «هیچ اتفاقی نیفتاده است که ما را خوشبین تر کند».
جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اما دربارهٔ دیدار با حسین امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه ایران در صفحه توییترش نوشت: این مقام ایرانی از تمایل کشورش برای از سرگیری مذاکرات در آینده نزدیک اطمینان داد.
یک منبع دیپلماتیک فرانسوی اما گفت: «ما احساس نمی‌کنیم که آنها تمایل به سرعت بخشیدن به امور را دارند».
یک نشانه نگران کننده برای اروپایی‌ها و همچنین آمریکایی‌ها وجود دارد: ایرانی‌ها از برگزاری اجلاس وزرای کشورهای باقی مانده در توافقنامه، که هر ساله در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد برگزار می‌شود، خودداری کردند.
این مقام آمریکایی گفت: «ما آماده ایم که صبور باشیم، اما سه ماه می‌گذرد و از آن زمان ایران به برنامه هسته ای خود ادامه می‌دهد».
از سوی دیگر ، آنتونی بلینکن هشدار خود را تکرار کرد و گفت که زمان برای نجات توافق به زودی دیر می‌شود، اگرچه در حال حاضر این یک اولتیماتوم بدون مهلت است. دولت بایدن سپس باید برنامه B را اجرا کند، که مراقب است در این مرحله فاش نشود.
باربارا اسلاوین مدیر پروژه ایران در شورای آتلانتیک به خبرگزاری فرانسه می‌گوید که ایرانی‌ها «مدت زمان سرگرمی را طولانی می‌کنند»، به خصوص به این دلیل که آنها هنوز مذاکره کنندگان خود را انتخاب نکرده‌اند و «در تلاش هستند تا ببینند آیا می‌توانند کمی بیشتر از این‌ها نسبت به دولت قبلی چیزی عایدشان شود».
وی با اشاره به وخامت اوضاع اقتصادی کشور می‌گوید: «اما من هنوز فکر می‌کنم که آنها باید به پای میز مذاکره برگردند». وی می‌افزاید: «آنها واقعاً نیاز دارند که تحریم‌ها را لغو کنند».



رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
TT

رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)

مصر و ایران توافق کردند مسیر بررسی و شناسایی ظرفیت‌های روابط دوجانبه را ادامه دهند.
وزیر خارجه و مهاجرت مصر، بدر عبدالعاطی، در یک نشست خبری مشترک با همتای ایرانی‌اش، عباس عراقچی، در قاهره در روز دوشنبه اعلام کرد: «مسیر جدیدی برای مشورت‌های سیاسی بین دو کشور آغاز شده که در سطحی پایین‌تر از وزیران خارجه برگزار خواهد شد و ابعاد مختلف روابط دوجانبه را بررسی خواهد کرد.»

عباس عراقچی روز دوشنبه به قاهره سفر کرد و با رئیس‌جمهور مصر، عبدالفتاح السیسی، دیدار داشت. همچنین دو نشست، یکی دوجانبه و دیگری گسترده‌تر، با وزیر خارجه مصر، بدر عبدالعاطی برگزار کرد. این دیدارها به‌عنوان نشانه‌ای از حرکت روابط دو کشور به‌سوی گام‌های نزدیک‌تر تلقی شد.

بر اساس بیانیه رسمی دفتر ریاست‌جمهوری مصر، السیسی و عراقچی «بر اهمیت ادامه مسیر فعلی برای بررسی چشم‌اندازهای توسعه مشترک روابط بین دو کشور تأکید کردند.»

وزیر خارجه مصر در این نشست خبری گفت که گفتگوها «بر لزوم گسترش روابط دوجانبه تمرکز داشت، با در نظر گرفتن نگرانی‌های هر دو طرف»، و تأکید کرد که «تمایل متقابل برای توسعه روابط وجود دارد.» او افزود که دیدارهای متقابل دو طرف «نشان‌دهنده تحول مثبتی در روابط دوجانبه است.»

از سوی دیگر، عباس عراقچی در این نشست خبری گفت: «این چهارمین دیدار من با رئیس‌جمهور السیسی است و بیش از ۱۰ دیدار نیز با وزیر خارجه مصر داشته‌ام. این نشان می‌دهد که کشورم چقدر به گسترش روابط با مصر اهمیت می‌دهد.»

او اضافه کرد: «اراده‌ای برای توسعه روابط و گسترش همکاری‌ها در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و دیگر زمینه‌ها وجود دارد.» عراقچی ادامه داد: «ما اراده‌ای داریم برای تقویت روابط و رفع موانع آن. مسیر اکنون بیش از هر زمان دیگری برای توسعه روابط باز است.»

وی همچنین به «ادامه گفت‌وگوهای سیاسی و توافق بر افزایش مبادلات تجاری و همکاری در چارچوب سازمان‌های بین‌المللی، به‌ویژه در موضوعات منطقه‌ای» اشاره کرد و گفت: «سطح اعتماد بین قاهره و تهران هیچ‌گاه تا این حد بالا نبوده است.»

ایران و مصر در سال ۱۹۷۹ روابط دیپلماتیک خود را قطع کردند و پس از ۱۱ سال، تنها در سطح کاردار روابط را از سر گرفتند. در دو سال گذشته، چندین دیدار میان وزیران دو کشور برای بررسی امکان توسعه روابط انجام شد. در مه ۲۰۲۳، دولت ایران به وزارت خارجه دستور داد تا گام‌هایی برای تقویت روابط با مصر بردارد.

افزون بر دیدارهای وزرای خارجه، دیدار میان السیسی و رئیس‌جمهور فقید ایران، ابراهیم رئیسی، در نوامبر ۲۰۲۴ در ریاض نیز از جمله نقاط عطف در این مسیر بود.

هدی رؤوف، استاد علوم سیاسی و رئیس بخش مطالعات ایران در مرکز مطالعات استراتژیک مصر، به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «سفر عراقچی به قاهره با هدف تداوم گفت‌وگوها و بررسی امکان نزدیکی بیشتر میان دو کشور انجام شده، به‌ویژه در شرایطی که ایران در سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای بهبود روابط انجام داده و مصر نیز با احتیاط به این موضوع نگاه کرده است.»

او افزود: «این سفر حاکی از تحول مثبت در روابط و نشانگر گام‌هایی عملی در جهت نزدیکی بیشتر دو کشور در آینده است، به‌ویژه در زمینه گردشگری و تجارت، و نیز همکاری در پرونده‌های منطقه‌ای، به‌ویژه جنگ غزه و امنیت دریای سرخ.»

در دیدار میان السیسی و عراقچی، تحولات شتاب‌زده منطقه بررسی شد. رئیس‌جمهور مصر بر موضع کشورش مبنی بر رد گسترش دایره درگیری تأکید کرد و هشدار داد که «تشدید بحران ممکن است به جنگی فراگیر در سطح منطقه بینجامد که پیامدهای خطرناکی برای امنیت و منابع کشورهای منطقه خواهد داشت.» او همچنین بر اهمیت مذاکرات جاری بین ایران و آمریکا تأکید کرد.

السیسی همچنین خواستار «توقف فوری درگیری‌ها در نوار غزه و ارسال کمک‌های انسانی» شد و تأکید کرد که «بازگشت وضعیت عادی در تنگه باب‌المندب و دریای سرخ ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.»

عبدالعاطی و عراقچی در مشورت‌های سیاسی خود، علاوه بر روابط دوجانبه، به وضعیت در غزه، سوریه، لبنان، امنیت دریایی در دریای سرخ و مذاکرات ایران و آمریکا پرداختند.

وزیر خارجه مصر بر لزوم «حفظ آزادی کشتیرانی در دریای سرخ و بازگرداندن آرامش به منطقه» تأکید کرد و گفت: «مصر بیشترین آسیب را از تنش‌های نظامی منطقه دیده است.» او همچنین از توافق اخیر یمن و آمریکا و تأثیر مثبت احتمالی آن بر امنیت دریایی و تجارت جهانی استقبال کرد.

عراقچی نیز گفت: «مذاکرات درباره یمن و دریای سرخ به‌طور جزئی بررسی شد» و تأکید کرد که «حوثی‌ها همانند حماس و حزب‌الله گروه‌هایی مستقل هستند که تصمیمات خود را مستقل از تهران می‌گیرند.» او افزود: «حملات حوثی‌ها علیه اسرائیل و در حمایت از فلسطین است.»

از نوامبر ۲۰۲۳، حوثی‌ها در حمایت از غزه، به کشتی‌ها در دریای سرخ حمله کرده‌اند. این حملات موجب اختلال در تجارت جهانی و کاهش شدید درآمدهای کانال سوئز شده است.

عبدالعاطی همچنین گزارش همتای ایرانی‌اش درباره نتایج پنج دور مذاکرات میان ایران و آمریکا بر سر برنامه هسته‌ای ایران را شنید و ابراز امیدواری کرد که این گفت‌وگوها به موفقیت برسد و «راه‌حلی مسالمت‌آمیز، جامع و پایدار برای کاهش تنش‌ها و برقراری آرامش در منطقه حاصل شود.»

او تأکید کرد که مصر مصمم است از هرگونه تنش و آشوب بیشتر در منطقه جلوگیری کند، چراکه این منطقه هم‌اکنون نیز با بحران‌های بزرگی دست‌وپنجه نرم می‌کند. عبدالعاطی گفت که قاهره کاملاً از مذاکرات برای کاهش تنش حمایت می‌کند و این مذاکرات را «فرصتی مناسب برای جلوگیری از تشدید بحران» دانست و از نقش مثبت عمان در این زمینه تمجید کرد.

او افزود: «در صورت وقوع درگیری نظامی، همه بازنده‌اند. این گزینه‌ای عاقلانه نیست. مصر همواره تأکید کرده که راه‌حل‌ها باید سیاسی باشد و نگرانی‌های همه طرف‌ها را در نظر بگیرد.»