آمریکا خطاب به ایران: بین دسترسی بازرسان یا مواجهه با عواقب آن انتخاب کنید

آژانس اتمی از «عدم همکاری» ایران در نصب تجهیزات نظارتی خبر داد

آمریکا خطاب به ایران: بین دسترسی بازرسان یا مواجهه با عواقب آن انتخاب کنید
TT

آمریکا خطاب به ایران: بین دسترسی بازرسان یا مواجهه با عواقب آن انتخاب کنید

آمریکا خطاب به ایران: بین دسترسی بازرسان یا مواجهه با عواقب آن انتخاب کنید

ایالات متحده آمریکا امروز دوشنبه در جلسه حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت که ایران باید به ناظر هسته‌ای سازمان ملل متحد اجازه دسترسی به کارگاهی در مجتمع «تسا» در کرج را بدهد تا مجدداً دوربین‌ها را در ماه جاری نصب کند و در غیر این صورت با اقدامات دیپلماتیک شورای حکام مواجه خواهد شد.
به گزارش رویترز، آمریکا در بیانیه‌ای در جلسه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد: «ما از ایران می‌خواهیم بدون تأخیر بیشتر، دسترسی لازم را به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بدهد».
در این بیانیه آمده‌است: «اگر ایران این کار را نکند، در روزهای آتی با دیگر اعضای شورا به دقت دربارهٔ پاسخی مناسب به آن رایزنی خواهیم کرد».
در شامگاه گذشته، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در بیانیه ای اعلام کرد: ایران به آژانس دسترسی به سایت کرج را برای نصب دوربین‌های نظارتی جدید یا اطمینان حاصل کردن از اینکه تولید قطعات سانتریفیوژ در این کارگاه از سر گرفته شده، نداده‌است.
آژانس اعلام کرد که ایران از روزهای ۲۰ تا ۲۲ سپتامبر (۲۹ تا ۳۱ شهریور) به بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه سرویس تجهیزات نظارت آژانس را داده و اجازه داده شده تا کارت ذخیره دوربین‌ها در تمامی مکان‌های ضروری در ایران به جز کارگاه ساخت تجهیزات سانتریفیوژ در مجمع تسا در کرج تعویض شود.
براساس این بیانیه، رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی معتقد است که تصمیم ایران در اجازه ندادن به آژانس برای دسترسی به کارگاه ساخت قطعات سانتریفیوژ تسای کرج بر خلاف شرایط توافق شده در بیانیه مشترکی است که روز ۱۲ سپتامبر (۲۱ شهریور) با محمد اسلامی مدیر کل سازمان انرژی اتمی و معاون رئیس‌جمهور ایران حاصل شده‌است.
دو هفته پیش، گروسی در آخرین لحظات جلسه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران سفر کرد و با مقامات ایرانی دربارهٔ نگهداری تجهیزات نظارت موافقت کرد. اقدامی که باعث شد کشورهای غربی از محکومیت ایران در نشست فصلی آژانس خودداری کنند.
کارگاه مونتاژ سانتریفیوژها در کرج در ماه ژوئن گذشته مورد حمله قرار گرفت و ایران آن را یک اقدام خرابکارانه اسرائیلی توصیف کرد.
گفته می‌شود که خسارات جزئی به ساختمان وارد شده‌است.
پس از این حمله، نیویورک تایمز گزارش داد که این کارخانه یکی از مراکز اصلی تولید سانتریفیوژهایی است که در تأسیسات غنی سازی اورانیوم فردو و نطنز استفاده می‌شود.
یک منبع آگاه گفت: «ظاهراً این هواپیمای بدون سرنشین مهاجم از داخل ایران از محلی در نزدیکی کارخانه بلند شده‌است».
گزارش آژانس بین‌المللی در اوایل ماه جاری نشان داد که یکی از دوربین‌های آن در این کارخانه خراب شده و دوربین دیگر «به‌طور جدی آسیب دیده‌است». این گزارش نشان می‌دهد که واقعیت این حادثه بدتر از آن چیزی است که ایران به آن اذعان کرده‌است.
آژانس در گزارش دوم در مورد ایران، گفت که از چهار دوربین نظارتی متعلق به آژانس که در کارگاه نصب شده بود، یکی از بین رفت و دیگری به شدت آسیب دید. ایران گفت که آن را قبل از ارائه به بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برداشته است.
اما در این گزارش آمده‌است که «واحد ذخیره و ضبط اطلاعات» دوربین خراب شده از جمله اقلام ارائه شده توسط ایران نیست. وی افزود که آژانس روز دوشنبه از تهران خواسته‌است که آنها را پیدا کرده و شفاف سازی کند.



طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
TT

طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)

در حالی که جامعه جهانی منتظر است رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، دونالد ترامپ، در تاریخ ۲۰ ژانویه وارد کاخ سفید شود و گمانه‌زنی‌ها درباره نحوه برخورد او با مسائل جهانی زیاد است، گزارش‌هایی در تل‌آویو منتشر شده که نشان می‌دهد طی ماه‌های گذشته، چندین طرح توسط اعضای تیم ترامپ، با مشارکت مقامات اسرائیلی، آماده شده است. یکی از این طرح‌ها سرنگونی نظام ایران است.

برنامه‌های مشترک آمریکا و اسرائیل

روزنامه «یسرائیل هیوم» که به جناح راست حاکم در اسرائیل نزدیک است، گزارش داده این برنامه‌ها نشان‌دهنده منافع مشترک آمریکا و اسرائیل هستند. این روزنامه به انتصاب‌های ترامپ در تیمش اشاره کرده و آن را نشانه‌ای از این رویکرد دانسته است. طبق این گزارش، ایران متوجه این تحولات شده و عملیات «الوعد الصادق ۳» را که برای پاسخ به حمله بزرگ اسرائیل در ۲۶ اکتبر آماده شده بود، متوقف کرده است.

از سوی دیگر، روزنامه «یدیعوت آحارونوت» به نقل از منابع آمریکایی گزارش داده که بحث‌هایی در رهبری ایران درباره امکان مذاکره برای توافق هسته‌ای جدید با دولت ترامپ یا ادامه سیاست‌های تهاجمی در جریان است.

«خبرهای ناخوشایند» برای ایران

یکی از تحلیلگران عربی روزنامه «هاآرتص» نوشته است: «رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، این هفته صدمین روز ریاست‌جمهوری خود را جشن گرفت، اما خبرها خوب نیستند. ارزش ریال ایران طی این مدت ۲۰ درصد کاهش یافته و قیمت کالاهای اساسی، برق، آب و حمل‌ونقل بین ۲۵ تا ۷۰ درصد افزایش یافته است. همچنین بیش از ۴۴۰ نفر اعدام شده‌اند، تقریباً دو برابر دوره رئیس‌جمهور پیشین، ابراهیم رئیسی.»

وی افزود: «به زودی مشکلات بیشتری انتظار می‌رود. در بودجه سال آینده کاهش شدید در هزینه‌های رفاه و افزایش ۴۰ درصدی قیمت سوخت پیش‌بینی شده است. این امر نگرانی‌ها از وقوع اعتراضات گسترده مشابه سال ۲۰۱۹ را افزایش داده، اعتراضاتی که در آن حدود ۱۵۰۰ نفر کشته شدند. در همین حال، بودجه نیروهای امنیتی و سپاه پاسداران نسبت به سال گذشته ۲۰۰ درصد افزایش خواهد یافت.»

«شبکه‌ای ضد ایران»

در برابر «تهدید آمریکا» که با تیم ترامپ شکل گرفته، ایران در تلاش است تا یک سیستم دفاعی سیاسی، منطقه‌ای و بین‌المللی برای خود ایجاد کند. رسانه‌های اسرائیلی تأیید کرده‌اند که مذاکراتی میان ایران و دولت کنونی آمریکا، از طریق بغداد انجام شده و تیم ترامپ نیز در جریان آن قرار گرفته است. این مذاکرات شامل توافقاتی اولیه است، از جمله اینکه ایران دیگر شبه‌نظامیان شیعه وابسته به خود را در عراق علیه آمریکا تحریک نکند و به اهداف آمریکایی و اسرائیلی حمله نکند. در مقابل، عراق متعهد شده تا شورشیان کرد ایرانی را که علیه ایران فعالیت می‌کنند، خلع سلاح کند.

پیشنهاد ترامپ برای توافق

منابعی گفته‌اند ایران خواهان بازگشت به سخنان ترامپ در سال ۲۰۱۹ است؛ زمانی که او پس از خروج از توافق هسته‌ای گفت: «همه کاری که باید انجام شود این است که تماس بگیرند و با من بنشینند. ما می‌توانیم یک توافق منصفانه داشته باشیم. هدف ما فقط این است که ایران سلاح هسته‌ای نداشته باشد. ما چیز زیادی نمی‌خواهیم و حتی می‌توانیم به آنها کمک کنیم تا دوباره به شرایط عالی بازگردند.»

این اظهارات برخلاف مواضع تیم ترامپ در آن زمان بود، که شامل خواسته‌های سخت‌گیرانه‌ای از ایران بود. این خواسته‌ها توسط مایک پمپئو، وزیر خارجه وقت، مطرح شده بود، از جمله: توقف غنی‌سازی اورانیوم در هر سطح و مقدار، توقف تولید موشک‌های بالستیک، توقف حمایت از حماس، حزب‌الله و جهاد اسلامی، خروج نیروهای ایرانی و حامیانشان از سوریه، و توقف حمایت از حوثی‌ها در یمن.

نگرانی‌ها در تهران

مسئولان ایرانی در حال بررسی این موضوع هستند که آیا ترامپ همان شخصی است که از توافق هسته‌ای خارج شد یا فردی که به دنبال یک «توافق منصفانه» است؟ آیا او خواسته‌های سخت‌گیرانه پمپئو را دوباره مطرح خواهد کرد یا تنها به یک توافق هسته‌ای رضایت می‌دهد؟

برخی تحلیلگران معتقدند اینکه آمریکا به اسرائیل چراغ سبز برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران نشان دهد، هنوز نیاز به اثبات دارد. اگر سیاست‌های ترامپ در دوره اول او را معیار قرار دهیم، جنگی فراگیر در خاورمیانه که آمریکا را مستقیماً درگیر کند، احتمالاً چیزی نیست که واشنگتن یا حتی تهران بخواهد.

تردیدها درباره توانایی اسرائیل

در حالی که اسرائیل موفقیت‌هایی در آسیب زدن به سامانه‌های دفاع هوایی ایران داشته، کارشناسان خارجی تردید دارند که اسرائیل بتواند بدون همکاری آمریکا تمام تأسیسات هسته‌ای زیرزمینی ایران را نابود کند. این مسائل در تماس‌های تلفنی میان نتانیاهو و ترامپ از زمان انتخابات مطرح شده و همچنین توسط ران درمر، یکی از وزرای نزدیک به نتانیاهو، در سفرش به آمریکا پیگیری شده است.