تور خلیجی ولیعهد سعودی آغاز شد؛ مسقط، اولین ایستگاه

در راستای تقویت هماهنگی بین کشورهای شورای همکاری خلیج و ترسیم دیدگاه مشترک برای مسائل منطقه



شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد سعودی، در کنار سلطان هیثم بن طارق در نیوم در جریان سفر پادشاه عمان به سعودی در ژوئیه گذشته (آرشیویی)
شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد سعودی، در کنار سلطان هیثم بن طارق در نیوم در جریان سفر پادشاه عمان به سعودی در ژوئیه گذشته (آرشیویی)
TT

تور خلیجی ولیعهد سعودی آغاز شد؛ مسقط، اولین ایستگاه



شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد سعودی، در کنار سلطان هیثم بن طارق در نیوم در جریان سفر پادشاه عمان به سعودی در ژوئیه گذشته (آرشیویی)
شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد سعودی، در کنار سلطان هیثم بن طارق در نیوم در جریان سفر پادشاه عمان به سعودی در ژوئیه گذشته (آرشیویی)

شاهزاده محمد بن سلمان بن عبدالعزیز، ولیعهد، معاون رئیس شورای وزیران و وزیر دفاع پادشاهی عربی سعودی از امروز دوشنبه، در چارچوب تور خلیجی پیش از نشست آتی شورای همکاری کشورهای خلیج در اواسط ماه جاری در ریاض، سفر رسمی خود به سلطنت عمان را آغاز می کند.
شاهزاده محمد بن سلمان با سلطان هیثم بن طارق در مسقط گفت و گو خواهد کرد و همچنین با رهبران کشورهای خلیج، تقویت همکاری خلیج و هماهنگی مواضع شش کشور در زمینه مسائل منطقه ای، عربی و بین المللی و دستیابی به امنیت و ثبات در منطقه گفت و گو خواهد کرد.
ولیعهد همچنین در مورد مسائل امنیتی خلیج به ویژه پرونده هسته ای و برنامه موشکی ایران گفت و گو خواهد کرد.
به گفته منابع خلیجی، در سفر ولیعهد بر ایجاد روابط منطقه ای و بین المللی مبتنی بر گفت و گو، همکاری مشترک و احترام متقابل و تقویت ثبات منطقه ای و بین المللی تاکید خواهد شد.
تور ولیعهد سعودی شامل بازدید از سلطان نشین عمان، بحرین، قطر، امارات متحده عربی و کویت است که پیش از چهل و دومین نشست سران خلیج در ریاض در ماه جاری برگزار می شود. پیش بینی می شود در سفر شاهزاده محمد بن سلمان به سلطان نشین عمان شاهد افتتاح اولین گذرگاه مستقیم زمینی بین دو کشور به نام الربع الخالی به طول 800 کیلومتر باشیم. 
دیوان سلطنتی عمان از سفر ولیعهد سعودی استقبال کرد و گفت که این سفر «از روابط طولانی تاریخی ناشی می شود که سلطنت عمان و پادشاهی سعودی را به هم پیوند می دهد».
در ادامه آمده است: «در این سفر تعدادی از زمینه‌ها و جنبه‌های مورد اهتمام مشترک برای تامین منافع دو کشور برادر مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت».
دربار سلطنتی ادامه داد: «مردم عمان و سعودی چشم انتظار دیدار شاهزاده محمد بن سلمان و برادرش سلطان هیثم بن طارق هستند، به طوری که طی آن مجموعه ای از ابتکارات مشترک از جمله سرمایه گذاری در پروژه ایجاد منطقه صنعتی در منطقه ویژه اقتصادی در دقم و همکاری در زمینه انرژی آغاز خواهد شد».
بر این اساس، «سفر شاهزاده محمد بن سلمان به مسقط نیز شامل بحث درباره شراکت در زمینه امنیت غذایی، افتتاح اولین گذرگاه مستقیم زمینی بین عمان و سعودی و اهمیت وحدت مواضع در قبال مسائل مختلف سیاسی منطقه ای و بین المللی و اتخاذ سیاست خوداتکایی کشورهای خلیج است».
خبرگزاری عمان دیروز اعلام کرد که سفر شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد سعودی به سلطان نشین عمان هماهنگی میان سعودی و عمان را در زمینه های مختلف افزایش می دهد.
 این گزارش افزود که ریاض و مسقط برای تقویت نقش منطقه ای و بین المللی شورای همکاری خلیج از طریق توسعه شراکت های استراتژیک بین اعضای شورای همکاری خلیج و همچنین تقویت ادغام نظامی میان کشورهای شورای تحت نظارت شورای دفاع مشترک، کمیته عالی نظامی و فرماندهی نظامی واحد شورای همکاری خلیج برای رویارویی با چالش های نوظهور، بر اساس توافقنامه دفاعی متقابل و اصل امنیت جمعی برای کشورهای شورای همکاری خلیج تلاش می کنند.
ریاض مقصد اولین سفر خارجی سلطان هیثم بن طارق از زمان به دست گرفتن قدرت در ژانویه 2020 بود، زمانی که وی در ژوئیه گذشته نشستی دوجانبه با خادم حرمین شریفین ملک سلمان بن عبدالعزیز در شهر ساحلی نیوم در دریای سرخ برگزار کرد. 
این سفر با تشکیل شورای هماهنگی سعودی و عمان به اوج خود رسید و افق های گسترده تری را بین دو کشور برادر برای همکاری در زمینه های مختلف به ویژه اقتصادی گشود.
پیش از این، بدر بن حمد بن حمود البوسعیدی وزیر خارجه عمان در مصاحبه با «الشرق الاوسط» تاکید کرد: روابط دو کشور به ویژه با توجه به افتتاح تاریخی اولین گذرگاه مستقیم زمینی بین دو کشور شاهد جهش در زمینه همکاری و شراکت است.
وی تاکید کرد که پادشاهی و سلطان نشین عمان در بسیاری از مسائل منطقه ای به شدت در حال هماهنگی هستند که مهم ترین آنها مسئله یمن است. وی بر حمایت کشورش از ابتکار سعودی برای آتش بس در یمن و توافق ریاض تاکید کرد.
ریاض و مسقط در گامی عملی برای نزدیکی اقتصادی، یادداشت تفاهم هایی را امضا کردند که ویژگی های سرمایه گذاری مشترک و روابط استراتژیک اقتصادی آینده بین دو طرف را تشریح می کند.
طی یک سفر رسمی که توسط هیئتی از وزارت سرمایه گذاری سعودی و هیئتی از بازرگانان به سلطنت در پایان اوت 2020 انجام شد.
مجمع سرمایه گذاری عمان و سعودی نیز برگزار شد و نشست شورای تجاری مشترک سعودی و عمان برای بررسی فرصت های سرمایه گذاری در بخش های مختلف برگزار شد.
جولای گذشته نیز، دو کشور تلاش خود را برای سرمایه گذاری متقابل در فناوری های پیشرفته، نوآوری، پروژه های انرژی، انرژی های تجدیدپذیر، صنعت، صنایع بهداشتی و دارویی، توسعه املاک و مستغلات، علاوه بر گردشگری، پتروشیمی، صنایع تولیدی، زنجیره تامین و مشارکت لجستیک، فناوری اطلاعات و فناوری مالی مضاعف کردند.
عبدالله العنزی سفیر سعودی در مسقط نیز روز گذشته تاکید کرد که سفر شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد سعودی، تاییدی بر عمق روابط تاریخی دو کشور است.
وی در مصاحبه با خبرگزاری عمان گفت: پادشاهی عربی سعودی و سلطان نشین عمان اشتراکات زیادی در سطوح محلی، منطقه ای و بین المللی دارند؛ آنها ارزش های بسیاری را به اشتراک می گذارند، فرهنگ صلح را ترویج می کنند و تروریسم را محکوم می کنند و به دنبال پیشبرد تلاش های بین المللی، از جمله منافع دولت ها، به ویژه برقراری صلح در یمن هستند.
وی افزود: سلطان نشین عمان از همه تلاش های سعودی، چه در رابطه با ابتکار پادشاهی در روند سیاسی یمن و چه تلاش های بین المللی از طریق نماینده بین المللی یا نماینده آمریکا، حمایت می کند.
العنزی گفت: روابط اقتصادی و سرمایه گذاری عنوان مرحله کنونی دو کشور برادر است زیرا روابط سیاسی در بسیاری از پرونده ها در چشم اندازها و رایزنی مشترک مستمر بین آنها یکسان است.
وی روابط اقتصادی و سرمایه گذاری سلطنت عمان و سعودی را عالی توصیف کرد، با این حال، رهبران دو کشور مشتاقانه منتظر انتقال آن به گستره وسیع‌تر و گسترده‌تر هستند، به‌ویژه پس از افتتاح گذرگاه الربع الخالی، که جهشی کیفی خواهد داشت و نشان‌دهنده کمک به بسیاری از زمینه‌ها بین دو کشور است.
رضا بن جمعه آل صالح رئیس اتاق بازرگانی و صنایع عمان گفت: سفر شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد سعودی به سلطان نشین «در سطوح مختلف از اهمیت بالایی برخوردار است».
وی اظهار کرد: آمارها حاکی از روند صعودی مبادلات تجاری بین سلطنت و پادشاهی است که در سال 2020 به 960 میلیون ریال عمانی رسیده است. ارقام سه ماهه اول سال 2021 نیز حاکی از افزایش 14.89 درصدی حجم مبادلات تجاری است.
وی افزود: سعودی در رتبه دوم واردکنندگان صادرات غیرنفتی عمان است، از نظر صادرات مجدد نیز در رتبه چهارم و در رتبه پنجم صادرکنندگان به سلطان نشین قرار دارد. همچنین در واردات ماهی عمانی نیز رتبه چهارم جهان قرار دارد.
وی اضافه کرد: سعودی یک شریک استراتژیک در تعدادی از پروژه های اقتصادی در سلطان نشین است، از جمله توسعه شهر اقتصادی خزائن که در سال 2018 با مشارکت عمان و سعودی ایجاد شد. در زمینه انرژی، از طریق پروژه (عبری 2) که بزرگترین نیروگاه خورشیدی در سلطان نشین است، پروژه (صلاله 2) و کارخانه مستقل نمک زدایی آب صلاله نیز شراکت گسترده ای وجود دارد.



عراق از تصمیمِ طبقه‌بندی «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» لبنان به‌عنوان دو گروه تروریستی عقب‌نشینی کرد

حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)
حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)
TT

عراق از تصمیمِ طبقه‌بندی «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» لبنان به‌عنوان دو گروه تروریستی عقب‌نشینی کرد

حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)
حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)

عراق پس از آن‌که روزنامهٔ رسمی این کشور فهرستی را منتشر کرد که در آن «حوثی‌های» یمن و «حزب‌الله» لبنان در شمار گروه‌های تروریستی گنجانده شده بودند، از این طبقه‌بندی عقب‌نشینی کرد.
یک کمیتهٔ دولتی عراقی اعلام کرد فهرستی که منتشر شده، نسخهٔ ویرایش‌نشدهٔ گروه‌های تروریستی بوده و این کمیته در حال اصلاح خطا است. کمیته افزود که فهرست مورد نظر، تنها مربوط به نهادها و افرادی بوده که با دو گروه «القاعده» و «داعش» مرتبط‌اند.
و پیش از این عقب‌نشینی، ساعاتی پیش عراق «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» لبنان را روز پنج‌شنبه در فهرست تروریسم قرار داده بود.
روزنامهٔ رسمی اعلام کرده بود که یک کمیتهٔ دولتی تصمیم گرفته است اموال اشخاص و نهادهای مرتبط با «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» را مسدود کند.
عراق همچنین بیش از ۱۰۰ نهاد و شخصیت را در سراسر جهان در فهرست تروریسم قرار داده است.
این کمیتهٔ دولتی اشاره کرد که برخی از افرادی که در فهرست تروریسم قرار گرفته‌اند، طبق قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد تحت تحریم هستند.

روزنامهٔ رسمی همچنین اعلام کرد که «به‌روزرسانی فهرست تروریسم بر اساس تصمیمات رسمی صادرشده از سوی کمیتهٔ مسدودسازی اموال انجام می‌شود؛ تصمیماتی که به تعیین نهادها و افرادی مربوط است که مشمول اقدامات مقابله با تروریسم و تأمین مالی آن هستند».
این تصمیم یک روز پس از آن صادر شد که مایکل ریغاس، معاون وزیر خارجهٔ آمریکا، از کسانی که آنها را «شریکان عراقی» توصیف کرد، خواست تا «میلیشیاهای ایرانی را مهار کنند و مانع تهدید آنها علیه عراقی‌ها و آمریکایی‌ها شوند».
حسین مؤنس، رئیس جنبش «حقوق» وابسته به «کتائب حزب‌الله»، روز پنج‌شنبه در واکنش به این تصمیم به دولت عراق حمله کرد و آن را «متزلزل، وابسته و بی‌کرامت» توصیف کرد.

و به‌احتمال زیاد این اقدام با استقبال واشنگتن روبه‌رو خواهد شد؛ واشنگتنی که در پی کاهش نفوذ ایران در عراق و دیگر کشورهای خاورمیانه است؛ کشورهایی که در آنها متحدانی برای تهران وجود دارد.
ایران، که عراق را همسایه و هم‌پیمان خود می‌داند، این کشور را عنصری حیاتی برای تداوم مقاومت اقتصادش در برابر تحریم‌ها تلقی می‌کند. اما بغداد، که شریک هر دو طرفِ ایالات متحده و ایران است، نگران آن است که در تیررس سیاست فشار دولت رئیس‌جمهوری آمریکا، دونالد ترامپ، علیه تهران قرار گیرد.
ایران از طریق گروه‌های مسلح شیعهٔ قدرتمند و احزاب سیاسیِ مورد حمایت خود در بغداد، از نفوذی گستردهٔ نظامی، سیاسی و اقتصادی در عراق برخوردار است. اما افزایش فشارهای آمریکا طی سال گذشته در زمانی روی می‌دهد که ایران به‌دلیل حملات اسرائیل علیه «حزب‌الله» لبنان و «جنبش مقاومت اسلامی فلسطین» (حماس)، که متحدان تهران به‌شمار می‌روند، تضعیف شده است.


فشار آمریکا، سردرگمی «چارچوب هماهنگی» عراق را افزایش داد

رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)
رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)
TT

فشار آمریکا، سردرگمی «چارچوب هماهنگی» عراق را افزایش داد

رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)
رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)

منابع عراقی می‌گویند مرجعیت دینی در نجف در هیچ اقدامی برای تعیین نهایی نامزد نخست‌وزیری نقش ندارد، در حالی که «چارچوب هماهنگی» به دلیل آنچه فشارهای مستمر آمریکا خوانده شده، در برنامه‌های خود درباره آینده روابط بغداد و واشنگتن دچار سردرگمی شده است.

پس از برگزاری چند جلسه برای انتخاب نامزد پست اجرایی، آخرین جلسه روز دوشنبه برگزار شد. در این نشست، «چارچوب هماهنگی» نتایج دو کمیته خود را بررسی کرد: یکی برای دیدار با نامزدها و دیگری برای بررسی مکانیزم انتخاب نامزد نهایی توسط رهبران چارچوب، اما میان طرف‌های این چارچوب توافقی حاصل نشد.

رسانه‌های نزدیک به «چارچوب هماهنگی» گزارش دادند که دلیل مراجعه به مرجعیت علی‌ سیستانی در نجف، ناتوانی رهبران این چارچوب در انتخاب نامزد مشخص به دلیل اختلافات عمیق سیاسی میان آنها بوده است.

رهبران «چارچوب هماهنگی» پس از اعلام خود به‌عنوان بزرگ‌ترین فراکسیون پارلمان عراق (واع)

موضع نجف

گزارش‌ها حاکی است مرجعیت دینی نجف از دخالت در انتخاب نامزد خودداری کرده است، اما تحلیلگران می‌گویند درخواست نظر از مرجعیت، بازتاب ناتوانی نیروهای برنده انتخابات در تصمیم‌گیری میان نامزدهای غیررسمی است.

رسانه‌های محلی ده‌ها نامزد را فاش کرده‌اند و از نوسانات شدید در فهرست نامزدهای پیشنهادی خبر می‌دهند؛ گاهی فهرست کوتاه شامل پنج نفر و گاهی شامل ده‌ها شخصیت شیعی است.

عباس راضی، دبیرکل چارچوب هماهنگی، پیش‌تر گفته بود که «نامزدها محدود به شخصیت‌های رهبری هستند» و ائتلاف از افراد مشخصی خواسته تا برای این پست اعلام آمادگی کنند.

طالب محمد کریم، پژوهشگر مسائل سیاسی، به «الشرق الأوسط» گفت: «وضعیت پیچیده و بی‌سابقه است و نیازمند رویکرد جدیدی برای تسریع در تشکیل دولت آینده است؛ معیار اصلی حفظ منافع مالی و سیاسی عراق است، نه منافع جناحی».

او افزود: «لازم است تفاهم‌های آرام با آمریکا و پایتخت‌های منطقه‌ای برقرار شود تا دولت آینده متعهد شود از خاک عراق برای مناقشات دیگران استفاده نکند و با طرحی عملی، سلاح‌ها کنترل و منافع مشترک حفظ شود».

ائتلاف «عمران و توسعه» بیشترین کرسی‌ها را در مقایسه با احزاب «چارچوب هماهنگی» کسب کرده است (ایکس)

ترامپ و السودانی

اختلاف درباره نامزد مورد نظر «چارچوب هماهنگی» پس از اظهارات جنجالی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، افزایش یافت. او گفته بود: «عراق پس از حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران، کشور دوست آمریکا شد» و فاش کرد که نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، برای دریافت جایزه صلح نوبل به او رأی داده است.

این اظهارات در محافل شیعی بغداد بحث‌برانگیز شد، به ویژه که بسیاری ترامپ را رئیس آمریکایی می‌دانند که دستور ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، را در ژانویه ۲۰۲۲ صادر کرد.

السودانی در پلتفرم «ایکس» چهارشنبه نوشت: «همیشه سعی کرده‌ام روابطی بسازم که به کشور خدمت کند. از همان ابتدا دریافتم که دوستی، نه خصومت، ثبات و پیشرفت کشور را تضمین می‌کند».

انتظار سافایا

در این وضعیت پیچیده، رهبران چارچوب هماهنگی منتظر رسیدن نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا، ماراک سافایا، به عراق هستند. او پیام‌های هشداردهنده‌ای به برخی نیروهای چارچوب هماهنگی داده است، به ویژه کسانی که هنوز جناح‌های مسلح دارند و تحت تحریم‌های آمریکا هستند.

پیش‌تر، تام باراک، نماینده آمریکا در لبنان و سوریه، به طور کوتاه به بغداد سفر کرده بود و طبق منابع مطلع، پیام‌های مهمی درباره مسائل داخلی و منطقه‌ای منتقل کرد.

منابع به «الشرق الأوسط» گفتند که سه موضوع اصلی توسط باراک با السودانی مطرح شده است: اقدامات آمریکا برای خلع سلاح حزب‌الله، اهمیت کنترل مرزهای عراق و سوریه و جلوگیری از ورود شخصیت‌های وابسته به گروه‌های مسلح به دولت آینده عراق.

در همین راستا، مذاکراتی نیز میان فؤاد حسین، معاون نخست‌وزیر و وزیر خارجه عراق، با مایکل ریگاس، معاون وزیر خارجه آمریکا، انجام شد. سفارت آمریکا در بغداد با انتشار دوباره بیانیه مشترک وزارت خارجه عراق، تأکید کرد که «آمریکا به صراحت بر خلع سلاح میلیشیاهای تحت حمایت ایران که به حاکمیت عراق ضربه می‌زنند، تهدیدی برای آمریکایی‌ها و عراقی‌ها هستند و منابع عراق را به نفع ایران می‌برند، ادامه خواهد داد».


چگونه سفر کاری یک اردنی به مسکو با مرگ در جبهه‌های نبرد پایان یافت؟



سربازان جذب‌شده جدید در حال شرکت در تمرین نظامی در منطقه نظامی جنوبی روسیه، ۱۴ نوامبر ۲۰۲۵ (خبرگزاری آلمان)
سربازان جذب‌شده جدید در حال شرکت در تمرین نظامی در منطقه نظامی جنوبی روسیه، ۱۴ نوامبر ۲۰۲۵ (خبرگزاری آلمان)
TT

چگونه سفر کاری یک اردنی به مسکو با مرگ در جبهه‌های نبرد پایان یافت؟



سربازان جذب‌شده جدید در حال شرکت در تمرین نظامی در منطقه نظامی جنوبی روسیه، ۱۴ نوامبر ۲۰۲۵ (خبرگزاری آلمان)
سربازان جذب‌شده جدید در حال شرکت در تمرین نظامی در منطقه نظامی جنوبی روسیه، ۱۴ نوامبر ۲۰۲۵ (خبرگزاری آلمان)

پسر بزرگ رائد رمزی صبری حماد، یکی از دو اردنی که پس از جذب نظامی توسط ارتش روسیه کشته شدند، جزئیات تکان‌دهنده‌ای از سفر پدرش به مسکو بیان کرد؛ سفری که در نهایت به مرگ او به‌عنوان «سرباز در ارتش روسیه» انجامید.

روزنامه «الشرق الأوسط» با أُواب حماد درباره سفر پدرش گفتگو کرد؛ این گفتگو چند ساعت پس از آن انجام شد که وزارت امور خارجه اردن از شهروندان خواست «هرگونه تلاش برای جذب نظامی در ارتش روسیه» را گزارش دهند و همچنین از مقامات روسیه درخواست کرد «به جذب نظامی اردنی‌ها پایان دهند».

أُواب حماد گفت پدرش در ماه اوت گذشته برای کار اداری در وزارت دفاع روسیه به مسکو رفته بود. به گفته او، پدرش تنها چند روز پس از رسیدن خبر داد که به جبهه منتقل شده تا در صفوف ارتش روسیه بجنگد؛ سپس ارتباط او با پایان همان ماه قطع شد.

او تأکید کرد پدرش که ۵۴ سال داشت، هرگز در «نیروهای مسلح اردن (ارتش عربی)» خدمت میدانی نداشته و سابقه کاری‌اش بیشتر در امور مهندسی بوده است. او افزود پدرش پس از بیکاری اخیر تصمیم گرفته بود شغلی متناسب با مهارتش در خارج از کشور پیدا کند.

پیشنهادهای کاری در «تلگرام»

أُواب حماد توضیح داد که پدرش برای یک شغل اداری که در گروه‌های «تلگرام» منتشر شده بود و مربوط به پیشنهادهای کاری وزارت دفاع روسیه بود، درخواست داده بود. او پس از پذیرش، از عَمّان راهی مسکو شد، اما بعداً مشخص شد که تبدیل به یک سرباز جذب‌شده در ارتش روسیه شده و در جبهه مقابل ارتش اوکراین قرار گرفته است.

او می‌گوید پدرش که به خانواده اطلاع داده بود از مسکو به یک واحد رزمی منتقل شده، توضیح نداد چگونه از وظیفه غیرنظامی به مأموریت نظامی تبدیل شده است. تماس‌های او به‌تدریج کمتر شد و دیگر نمی‌توانست زیاد صحبت کند. طبق گفته او، ارتباطات در ۲۵ اوت کاملاً قطع شد.

خانواده با وزارت خارجه اردن برای پیدا کردن محل حضور او تماس گرفتند تا اینکه خبر مرگ او در ۲۵ سپتامبر به آنان رسید و پس‌ازآن جست‌وجوی جزئیات کشته‌شدن و محل جسد آغاز شد.

در نبود جزئیات، خانواده از طریق سفارت اردن در مسکو درخواست کردند جسد او به عَمّان منتقل شود تا «دفن و مراسم سوگواری در میان خانواده» انجام شود.

حماد همچنین گفت چند تن از بستگان او نیز از طریق پیشنهادهای کاری منتشرشده در «تلگرام» به مسکو رفته‌اند و احتمال داد شمار اردنی‌هایی که قربانی «عملیات فریب» مشابه شده‌اند، شاید «حدود ۴۰۰ نفر» باشد.

تلاش‌ها برای «فریب»

مدیریت عملیات و امور کنسولی وزارت خارجه اردن روز پنجشنبه اعلام کرد دو شهروند اردنی پس از جذب نظامی برای جنگ در کنار ارتش روسیه کشته شده‌اند.

خودروهای زرهی و سربازان روس در حال عبور به سمت ماریوپل در جنوب شرقی اوکراین (رویترز)

در بیانیه وزارتخانه آمده بود که این نهاد، اقدامات «فریب شهروندان اردنی توسط طرف‌های خارجی با هدف جذب نظامی غیرقانونی» را به‌طور نزدیک پیگیری می‌کند؛ اقدامی که «نقض قانون اردن و قانون بین‌المللی» است و «جان شهروندان را به خطر می‌اندازد».

وزارتخانه از شهروندان خواست «هرگونه تلاش برای جذب نظامی آنان در ارتش روسیه» را گزارش کنند و هشدار داد که تعامل با آن «خطرناک و خلاف قانون» است. همچنین گفت از مقامات روسیه خواسته «به جذب نظامی اردنی‌ها پایان دهند و جذب هر اردنی که قبلاً جذب شده است را متوقف کنند» و اعلام کرد «تمام اقدامات لازم برای توقف این روند» را اتخاذ خواهد کرد.

وزارتخانه هشدار داد که طرف‌هایی در اینترنت در حال جذب نظامی اردنی‌ها هستند و گفت این طرف‌ها با هماهنگی نهادهای ملی پیگیری می‌شوند تا «اقدامات قانونی و دیپلماتیک برای متوقف کردن آنها و اجرای قانون» انجام شود؛ زیرا «فریب شهروندان و جذب آنها در یک ارتش خارجی، نقض شدید قانون بین‌المللی، تعهدات بین‌المللی و قانون اردن» است که پیوستن به ارتش خارجی را جرم می‌داند.

روش‌های جذب نظامی

صدها اردنی در روسیه زندگی می‌کنند و بنا بر داده‌های غیررسمی «خبرگزاری فرانسه»، بیش از ۲۰ هزار اردنی در دانشگاه‌ها و مؤسسات روسیه و اتحاد جماهیر شوروی سابق تحصیل کرده‌اند. با آغاز جنگ روسیه و اوکراین، وزیر دفاع روسیه در آن زمان، سرگئی شویگو، گفته بود ۱۶ هزار داوطلب از خاورمیانه آماده جنگ در کنار نیروهای مسکو هستند. همچنین گزارش‌ها حاکی از اعزام حدود دو هزار سرباز سوری در آن زمان به روسیه بود.

«خبرگزاری فرانسه» در گزارشی که اوایل ماه جاری منتشر کرد، از جذب جوانان عراقی از طریق گروه‌های «تلگرام» خبر داد. طبق این گزارش، پیشنهادهای جذب شامل حقوق ماهانه ۲۸۰۰ دلار، مسیر دریافت گذرنامه روسی، تأمین درمان، حقوق بازنشستگی و غرامت در صورت جراحت بود.

تلاش برای جذب جنگجویان خارجی به خاورمیانه محدود نمی‌شود؛ روش‌های مشابه در آسیای مرکزی، هند، بنگلادش، نپال و حتی کوبا استفاده می‌شود. بنا بر گزارش مرکز «آتلانتیک کانسل» آمریکا، شمار کوبایی‌های حضور یافته در خطوط جبهه اوکراین بین ۵ هزار تا ۲۰ هزار سرباز جذب‌شده برآورد می‌شود.