مقام آمریکایی: واشنگتن و تل آویو درباره برگزاری تمرین های نظامی حمله به ایران رایزنی می کنند


 
تاسیسات هسته ای بوشهر در جنوب ایران (آژانس عکس اروپا)
  تاسیسات هسته ای بوشهر در جنوب ایران (آژانس عکس اروپا)
TT

مقام آمریکایی: واشنگتن و تل آویو درباره برگزاری تمرین های نظامی حمله به ایران رایزنی می کنند


 
تاسیسات هسته ای بوشهر در جنوب ایران (آژانس عکس اروپا)
  تاسیسات هسته ای بوشهر در جنوب ایران (آژانس عکس اروپا)

یک مقام ارشد آمریکایی به رویترز گفت که انتظار می رود وزیران دفاع آمریکا و اسراییل پنجشنبه (۹ دسامبر) در آمریکا درباره برگزاری تمرین های نظامی در راستای آمادگی برای گزینه آخر یعنی حمله نظامی و تخریب تاسیسات هسته ای ایران رایزنی کنند. این گزینه آخر پس از به نتیجه نرسیدن راهکارهای دیپلماسی و بنا به خواست سران دو کشور اجرا خواهد شد.

این مقام آمریکایی که نخواست نامش منتشر شود چهارشنبه (۸ دسامبر) افزود «گفتگوهای برنامه ریزی شده در دیدار بنی گانتس وزیر دفاع اسراییل درباره گزارشی است که مقام های ارشد وزارت دفاع آمریکا در نشست ۲۵ اکتبر با جیک سالیوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید درباره مجموعه کامل گزینه های نظامی موجود برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای ارایه کردند».
ایران می گوید که دنبال ساخت سلاح هسته ای نیست و از فناوری هسته ای صرفا استفاده صلح آمیز می کند. آمادگی آمریکا و اسراییل بیانگر نگرانی غربی ها در مورد گفتگوهای هسته ای بی نتیجه با ایران است اما جو بایدن رییس جمهور آمریکا امیدوار است که این گفتگوها منجر به احیای برجام شود که در ۲۰۱۵ امضا شد و دونالد ترامپ از آن خارج شد.
مقام های آمریکایی و اروپایی ها پس از گفتگوهای هفته گذشته به خاطر خواسته های بی حد و حصر دولت اصولگرای جدید ایران ابراز نارضایتی کردند و گفتند که ایران در حال خرید وقت بوده و برنامه هسته ای اش را پیش می برد.
این مقام آمریکایی از اعلام جزئیات بیشتر درباره تمرین های نظامی احتمالی خودداری کرد و گفت «ما به بن بست رسیدیم چون ایران برنامه هسته ای اش را به حدی فراتر از مبنای منطقی متعارف برده است». او در عین حال درباره این گفتگوها ابراز امیدواری کرد.

سفارت اسراییل در واشنگتن و نمایندگی ایران در سازمان ملل به درخواست رویترز برای اظهار نظر در این مورد پاسخ ندادند.
گانتس در توییتی هنگام ترک آمریکا گفت «ما در مورد تمام گزینه ها در راستای بازداشتن ایران از ورود به حوزه هسته ای و افزایش فعالیت هایش در منطقه رایزنی می کنیم».
یک مقام اتحادیه اروپا که رییس هیات مذاکره کننده اروپایی است که گفتگوها پنجشنبه (۹ دسامبر) از سر گرفته شد و فرستاده ویژه آمریکا اوایل هفته آینده در گفتگوها شرکت می کند.
مقام ارشد آمریکایی درباره آمادگی آمریکا برای بازداشتن ایران از دست یابی به اسلحه هسته ای افزود «وقتی پرزیدنت بایدن گفت ایران به سلاح هسته ای دست نمی یابد پس همینطور خواهد شد».



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.