اقتصاد سعودی و دوران نوین مقابله با بسترهای متحول جهانی

ملک سلمان بن عبد العزیز خادم حرمین شریفین چهارشنبه (۲۹ دسامبر) از آغاز مرحله دوم اجرای برنامه های سند چشم انداز ۲۰۳۰ سعودی خبر داد. کارشناسان در گفتگو با «الشرق الاوسط» بر این باورند که سعودی در این مرحله عرصه جهش های بزرگ در کلیه بخش ها از جمله حوزه اقتصادی خواهد بود و بستر محکم و متنوعی از منابع برای مقابله با تحولات ناگوار جهانی احداث خواهد شد. استراتژی ملی سرمایه گذاری از جمله اهرم های کلیدی برای دست یابی به اهداف ملی است.
کارشناسان توضیح دادند که دوران ترقی و طلایی اقتصاد سعودی آغاز شده و اقتصاد کشور قدرت و توانمندی خود را در مرحله عبور از بحران شیوع کرونا نشان داد. سایه کرونا بر کشورهای پیشرفته سنگینی می کند اما سعودی به سیاست خود یعنی ارایه طرح ها و بسته های تشویقی برای کاهش فشار اقتصادی به ویژه بر بخش خصوصی ادامه داد.
اولین نشست سال دوم هشتمین شورای مشورتی سعودی چهارشنبه توسط خادم حرمین شریفین افتتاح شد و او در اظهاراتی گفت آغاز مرحله دوم اجرای برنامه های سند چشم انداز ۲۰۳۰ سعودی موجب تسریع چرخ موفقیت ها و دستاوردها می شود و برنامه اصلاحات در راستای تحقق شکوفایی ملی و تامین آینده بهتر برای فرزندان این مرز و بوم از طریق ایجاد بستر محکم اقتصادی و تنوع اقتصادی و اقتصاد توانا برای مقابله با تحولات ناگوار جهانی ادامه پیدا خواهد کرد.
او اظهار داشت ولیعهد کشور پروژه های آینده محور گوناگونی را راه اندازی کرد که باعث اقتصاد نوآور و شکوفا و پایدار و پرچمدار و اشتغال زایی و درآمد زایی کلان می شوند.
ملک سلمان تاکید کرد استراتژی ملی سرمایه گذاری که توسط شاهزاده محمد بن سلمان ۱۱ اکتوبر اعلام شد از جمله اهرم های اصلی برای تامین اهداف سند چشم انداز سعودی است و تا ۲۰۳۰ بیش از ۱۲ تریلیون ریال (۳.۲ تریلیون دلار) به اقتصاد کشور پول تزریق می کند چون این استراتژی شامل طرح ها و پروژه های گوناگون و سرمایه گذاری های داخلی و سرمایه گذاری شرکت های داخلی و خارجی و طرح ویژه بخش خصوصی موسوم به شریک است.
ماجد الحقیل وزیر امور شهرها و روستاها و مسکن سعودی گفت «اظهارات خادم حرمین شریفین در شورای مشورتی نشانه توجه و محبت همیشگی او نسبت به شهروندان و مقیمان این کشور و خط مشی درست سران کشور و پیگیری های ولیعهد در سطح منطقه و جهان است».
از سوی دیگر، عبد العزیز الدعیلج رییس سازمان هواپیمایی کشوری سعودی معتقد است که اظهارات ملک سلمان بن عبد العزیز در آغاز جلسه افتتاحیه سال دوم هشتمین شورای مشورتی نشانگر این است که روند توسعه جامع با آغاز مرحله دوم اجرای برنامه های سند چشم انداز ۲۰۳۰ با اراده و عزم جدی ادامه دارد و هدف تامین منافع مردم و حفظ ثبات و امنیت و رفاه و رونق است.
عجلان العجلان رییس اتحادیه اتاق های بازرگانی سعودی گفت «اظهارات ملک سلمان در نشست شورای مشورتی پیام های مهمی داشت چون خادم حرمین شریفین بر تداوم روند تحول و الگوی برابر توسعه ای فراگیر بین مناطق تاکید کرد و گفت از امکانات کشور برای تحقق شکوفایی در وقت حاضر و ایجاد آینده بهتر و تعامل با تدبیر برای مقابله با تحولات ناگوار منطقه و جهان استفاده می کنیم».
عبد الرحمان الجبیری کارشناس اقتصادی در گفتگو با «الشرق الاوسط» معتقد است که اظهارات ملک سلمان بن عبد العزیز خادم حرمین شریفین بیانگر نقش سیاسی و اقتصادی و توسعه ای کلیدی سعودی در منطقه و جهان و اجرای برنامه های سند چشم انداز ۲۰۳۰ با پروژه های کلانی است که به تازگی ولیعهد اعلام کرد.
او افزود «سخنان پادشاه سعودی خطوط عریض چشم انداز درخشان و نوین را ترسیم کرد که مملو از تحولات سازنده در مسیر توسعه بوده و خط مشی ثابت و پایداری برای دست یابی به اهداف مد نظر را دنبال می کند و قدرت بیشتری به اقتصاد محکم و پایدار و متنوع سعودی می بخشد و اهداف و خواسته های مردم را برآورده می کند. ملک سلمان به برنامه ملی سرمایه گذاری اشاره کرد که اهرم کلیدی برای تامین اهداف مد نظر در ۲۰۳۰ است و بر حمایت و کمک های سخاوتمندانه به بخش خصوصی تکیه می کند تا بخش خصوصی قدرتمندتر از پیش شود».
الجبیری تاکید کرد «خادم حرمین شریفین نقشه راه برای رسیدن به آینده درخشان و برخوردار از ارکان مهم و راهبردی اقتصادی یعنی پایداری و رونق و نوآوری و پیشروی در حوزه کسب و کار را ترسیم کرد که نوید بخش پیشرفت بیشتر و رشد و توسعه پرشتاب تر و تنوع اقتصادی است».
ناصر السهلی رییس موسسه سعودی نظارت درست به «الشرق الاوسط» گفت «خادم حرمین شریفین گفت که مرحله اول اجرای برنامه های سند چشم انداز ۲۰۳۰ تمام شد و از آغاز مرحله بعدی خبر داد که پکیج متنوع و غنی برای ایجاد اقتصاد ملی و متنوع و پایدار با قابلیت سازگاری با تحولات جهانی را در برمی گیرد».
السهلی خاطر نشان کرد «برنامه ملی سرمایه گذاری قابلیت توانمند سازی دارد و می تواند ضمن تسریع چرخه سرمایه گذاری اهداف بخش خصوصی را تامین کند. در این برنامه سرمایه بیش از ۱۲ تریلیون ریالی تا ۲۰۳۰ به بدنه اقتصاد کشور تزریق می شود».
السهلی ادامه داد «بخش خصوصی سعودی عرصه تحول بزرگ است چون تحولات بزرگ در ساز و کارها و مقررات حوزه خصوصی بستر مناسبی برای رشد سرمایه گذاری و جذب سرمایه های خارجی برای تزریق در بازار سعودی فراهم می کند که تولید ناخالص داخلی را افزایش داده و در اجرای اهداف سند چشم انداز ۲۰۳۰ سهیم است».
پادشاه سعودی خاطر نشان کرد که حدود ده تریلیون ریال دیگر از هزینه دولت از طریق بودجه کشور و همچنین ۵ تریلیون ریال دیگر هم از محل هزینه های مصرفی به اقتصاد تزریق خواهد شد.
خادم حرمین شریفین افزود صندوق سرمایه گذاری عمومی برنامه راهبردی خود را اعلام کرد که بر مبنای آن این صندوق در سرمایه گذاری هایی به ارزش سه تریلیون ریال تا ۲۰۳۰ در پروژه های اقتصادی کشور سهیم خواهد بود. این پروژه های سرمایه گذاری حائز اهمیت و درآمدزا هستند و موجب رشد اقتصادی و اشتغال زایی بومی در تاسیسات کوچک و بزرگ بخش خصوصی می شوند و کل هزینه در مجموع نزدیک ۲۷ تریلیون ریال (۷.۲ تریلیون دلار) خواهد بود.

محمد یسر برنیه، وزیر دارایی سوریه، روز چهارشنبه از سرمایه‌گذاران جهانی دعوت کرد تا پس از اعلام ناگهانی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، درباره لغو تمام تحریم‌های آمریکا علیه این کشور، در سوریه سرمایه‌گذاری کنند.

برنیه در مصاحبه‌ای با خبرگزاری «رویترز» در وزارت دارایی دمشق گفت: «سوریه امروز سرزمینی پر از فرصت است که در تمام بخش‌ها از کشاورزی تا نفت، گردشگری، زیرساخت‌ها و حمل‌ونقل، ظرفیت‌های عظیمی دارد.»

او افزود: «ما نقشی محوری برای بخش خصوصی در اقتصاد جدید سوریه تصور می‌کنیم. وظیفه وزارت دارایی، هزینه‌کرد بی‌رویه یا اعظم مقررات بر شرکت‌ها نیست، بلکه توانمندسازی و حمایت از رشد اقتصادی است.»
هنوز روی دیوار خارجی دفتر او، پوستری محو از بشار اسد، رئیس‌جمهور پیشین سوریه نصب است. پیش از آنکه مخالفان سوری سال گذشته او را برکنار کنند، تصاویر اسد روی ساختمان‌های دولتی به نمایش گذاشته می‌شد.
سوریه از زمان فرار اسد به روسیه در دسامبر سال گذشته، شاهد تغییرات سریعی بوده است. الشرع، رهبر پیشین مخالفان، به عنوان رئیس‌جمهور منصوب شد، دولت تشکیل داد و به سرعت موفق شد حمایت کشورهای خلیج را جلب کرده و بیشتر تحریم‌های اروپایی را بردارد.

این تغییرات چشمگیر با دیدار الشرع و ترامپ امروز در ریاض تکمیل شد، پس از آنکه ترامپ قول داد تحریم‌های آمریکا علیه سوریه در دوران حکومت خاندان اسد را لغو کند. این تحریم‌ها به طور گسترده به عنوان بزرگترین مانع خارجی برای بهبود اقتصادی سوریه شناخته می‌شدند. ترامپ جدول زمانی مشخصی برای لغو تحریم‌ها اعلام نکرد.

برنیه گفت: «یکی از مهم‌ترین نتایج لغو تحریم‌ها، بازگرداندن سوریه به سیستم مالی جهانی است.»

او ادامه داد: «این امر به ما اجازه می‌دهد جریان‌های مالی را بازیابی و سرمایه‌گذاری‌ها را جذب کنیم که در تمام بخش‌ها نیازی فوری است.»
وی اشاره کرد که مقامات سوری تاکنون علاقه قابل توجهی از سوی پادشاهی عربی سعودی، امارات، کویت، قطر و چندین کشور اتحادیه اروپا همراه با دیگر کشورها مشاهده کرده‌اند.
برنیه تأکید کرد که دولت در حال انجام اصلاحات جامعی در مدیریت مالی عمومی است، از جمله اصلاح سیستم مالیاتی، گمرک و بخش بانکی، به عنوان بخشی از تلاش گسترده‌تر برای مدرنیزه کردن اقتصادی که سال‌ها تحت تأثیر گسترش بی‌رویه بخش دولتی راکد مانده بود.
او با لحنی محتاطانه هشدار داد که لغو تحریم‌ها تنها اولین قدم در فرآیند بهبودی خواهد بود که برای کشوری که ۱۴ سال جنگ آن را ویران کرده، سال‌ها طول خواهد کشید.

برنیه گفت: «لغو تحریم‌ها فصل پایانی نیست. ما نمی‌توانیم بی‌تفاوتی را تحمل کنیم. ما وارد مرحله جدیدی می‌شویم که به نتایج واقعی نیاز دارد.»
ترامپ روز سه‌شنبه در سخنرانی خود در مجمع سرمایه‌گذاری آمریکا و پادشاهی عربی سعودی در ریاض گفت: «تحریم‌ها وحشیانه و بازدارنده بودند و زمان آن رسیده که سوریه روی پای خود بایستد.» او افزود: «دستور لغو تحریم‌ها علیه سوریه را صادر می‌کنم تا فرصتی برای رشد و پیشرفت به آنها داده شود.»
با اعلام ترامپ درباره لغو تحریم‌ها، سال‌ها محاصره اقتصادی سوریه که پس از آغاز اعتراضات علیه حکومت بشار اسد در سال ۲۰۱۱ اعمال شده بود، پایان یافت. این تحریم‌ها شامل بخش‌های نفت، بانک‌ها، محدودیت‌های مقامات سابق و همچنین «قانون سزار» می‌شد که به سقوط شدید ارزش لیره سوری و کمبود گسترده مواد غذایی و پزشکی ضروری انجامید.

اقتصاد سعودی و دوران نوین مقابله با بسترهای متحول جهانی

کارشناسان به الشرق الاوسط: استراتژی سرمایه گذاری و تنوع منابع اهرم کلیدی برای دست یابی به اهداف ملی