ژنرال اسرائیلی برخلاف موساد، برجام را در خدمت اسرائیل می‌داند

ژنرال آهارون حلیوه سازمان ضداطلاعات ارتش اسرائیل موسوم به «آمان»

TT

ژنرال اسرائیلی برخلاف موساد، برجام را در خدمت اسرائیل می‌داند

دستگاه‌های امنیتی اسرائیل در مورد توافق هسته ای که مذاکرات وین دربارهٔ آن در حال انجام است، شاهد اختلاف نظرهای علنی است. در حالی که موساد (سرویس اطلاعات خارجی) مخالف دستیابی به توافق است، آهارون حلیوه ژنرال آهارون حلیوه سازمان ضداطلاعات ارتش اسرائیل موسوم به «آمان» اعلام کرد که «منافع اسرائیل ایجاب می‌کند که ایران و قدرت‌های بین‌المللی در جریان مذاکرات کنونی به توافق برسند».
حلیوه که در جلسه محرمانه کابینه امنیتی صحبت می‌کرد و اظهاراتش روز چهارشنبه فاش شد، گفت: دستیابی به توافق در مذاکرات جاری در وین برای اسرائیل بهتر از شکست مذاکرات و عدم توافق است.
این اظهارات در خلال بحث‌های شورای وزیران امور سیاسی و امنیتی اسرائیل (کابینه)، برخلاف موضع رئیس موساد، دیوید بارنیا، صورت گرفت.
سخنگوی ارتش اسرائیل از اظهار نظر در مورد آنچه در جلسات غیرعلنی امنیتی گفته شد خودداری کرد.
به گزارش خبرنگار سیاسی وب سایت والا، باراک رافید به نقل از دو وزیر شرکت کننده در این نشست، حلیوه احیای توافق هسته ای یا بازگشت به تعهد به آن را اقدامی دانست که نیازمند افزایش مکانیزم‌های نظارتی بر اجرای توافق است. او گفت که این مکانیسم‌های نظارتی «بدون توافق وجود نخواهد داشت».
وی تأکید کرد که «بازگشت به توافق، به اسرائیل فرصت بیشتری می‌دهد و به اسرائیل اجازه می‌دهد تا بدون فشار برای سناریوهای احتمالی تشدید تنش با ایران آماده شود».
در این گزارش آمده‌است که اظهارات رئیس «امان» به عنوان اظهارنظری دربارهٔ پیشنهاد رئیس موساد، بارنیا، مطرح شده‌است که ارزیابی سالانه موساد را در کابینه بررسی کرده‌است.
بارنیا معتقد است که در صورت دستیابی به چنین توافقی، زمان برای تأثیرگذاری بر ایالات متحده در مورد مفاد چنین توافقی وجود دارد.
بارنیا گفت: «فرصت هنوز سپری نشده‌است و ارزش آن را دارد که برای گفت و گو با آمریکایی‌ها بر سر متن توافق، تلاش کنیم».
حلیوه گفت که ارزیابی‌های آژانس متبوعش نشان می‌دهد که ایران و قدرت‌های بین‌المللی علاقه‌مند به بازگشت به توافق هسته‌ای امضا شده در سال ۲۰۱۵ هستند و احتمالاً این اتفاق در جریان مذاکرات جاری در وین نیز رخ خواهد داد.
حاضران توافق کردند که «حتی در صورت حصول توافق با ایران در طول مذاکرات، باید از هرگونه برخورد علنی یا مخالفت با دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا در این زمینه اجتناب شود».
یایر لاپید وزیر امور خارجه در این جلسه تأکید کرد که «ایالات متحده مهم‌ترین شریک استراتژیک اسرائیل است و باید مراقب بود که روابط با دولت آمریکا قطع نشود».
لاپید روز دوشنبه در یک کنفرانس مطبوعاتی گفته بود که «اسرائیل به‌طور خودکار با هیچ توافقی با ایران مخالف نیست، بلکه مخالف توافق بد است».
لاپید تأکید کرد که دولت او تماس‌های گسترده‌ای با قدرت‌های بین‌المللی برقرار می‌کند تا «بر تدوین پیش‌نویس توافقنامه‌ای که در جریان مذاکرات جاری در وین در حال توسعه است، تأثیر بگذارد».



احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)
TT

احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)

یک دیپلمات ارشد اروپایی بر این باور است که دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، به دنبال مذاکره مستقیم و محرمانه با ایران درباره برنامه هسته‌ای این کشور است و احتمالاً پیش از اکتبر ۲۰۲۵ به یک توافق جدید دست خواهد یافت.

این دیپلمات که از مذاکرات هسته‌ای پیشین با ایران آگاهی گسترده‌ای دارد، در گفت‌وگو با روزنامه «الشرق الاوسط» اظهار کرد که ماه‌های آینده نقش تعیین‌کننده‌ای در دستیابی به توافقی جدید با تهران خواهد داشت؛ توافقی که جایگزین توافق کنونی می‌شود، توافقی که دولت اول ترامپ از آن خارج شد و اعتبار آن در اکتبر آینده به پایان می‌رسد.

وی تأکید کرد که واشنگتن احتمالاً مذاکرات را با ایران «به‌صورت محرمانه و در مکانی غیر از مکان‌های معمول» که میزبان مذاکرات مشابهی در گذشته بودند، انجام خواهد داد.

در گذشته، واشنگتن و تهران مذاکرات مستقیمی را پیش از توافق هسته‌ای سال ۲۰۰۵ در مسقط، پایتخت عمان، برگزار کردند. همچنین، پس از شکست مذاکرات وین، دور جدیدی از گفتگوها در دوحه انجام شد، جایی که اتحادیه اروپا نقش میانجی را بر عهده داشت.

دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، مذاکرات هسته‌ای را با ایران در قالب گروه ۱+۵ از سر گرفت تا این توافق را به‌طور کامل احیا کند.

در تابستان ۲۰۲۳، مذاکره‌کنندگان اروپایی پیش‌نویس یک توافق را به ایران ارائه دادند، آن‌هم پس از بیش از هفت دور مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و ایالات متحده که در وین برگزار شد و در آن، سه کشور اروپایی (فرانسه، بریتانیا و آلمان) به همراه روسیه و چین حضور داشتند. اما ایران در آخرین لحظات از امضای توافق خودداری کرد و خواستار امتیازات بیشتری از دولت بایدن شد، امری که واشنگتن نپذیرفت.

ایران «ضعیف‌تر از گذشته» است

این دیپلمات اروپایی که در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ با «الشرق الاوسط» گفت‌وگو کرد، معتقد است که هر توافقی که اکنون میان واشنگتن و تهران حاصل شود، «بهتر از توافقی نخواهد بود که ایران دو سال پیش رد کرد».

با این حال، وی خوش‌بین است که توافقی تا پیش از اکتبر حاصل شود و افزود: «ایران در حال حاضر در موقعیتی ضعیف‌تر از گذشته قرار دارد» زیرا نفوذ نیروهای نیابتی آن در منطقه به شکلی بی‌سابقه تضعیف شده است.

وی تأکید کرد که «این موضوع به این معناست که هر توافق هسته‌ای جدیدی گسترده‌تر خواهد بود و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران را نیز شامل خواهد شد»؛ مسئله‌ای که تا پیش از این حتی تصور آن نیز ممکن نبود.

برخی کشورهای منطقه‌ای همواره خواستار توافقی گسترده‌تر با ایران بوده‌اند که علاوه بر برنامه هسته‌ای، مداخله‌های منطقه‌ای تهران را نیز محدود کند، اما ایران تاکنون این درخواست را رد کرده است.

ترامپ پیشتر با صدور یک فرمان اجرایی، تحریم‌های ایران را تشدید کرد، اما همزمان اعلام نمود که دولت او «به دنبال مذاکره و دستیابی به توافقی جدید با تهران است».

این دیپلمات اروپایی اظهار کرد که تلاش‌های ترامپ در این زمینه «جدی» است، زیرا او «می‌خواهد نام خود را در تاریخ به‌عنوان یک توافق‌ساز ثبت کند».

بااین‌حال، وی به یک مانع کلیدی اشاره کرد که هنوز پابرجاست: «عدم وجود یک مذاکره‌کننده از سوی آمریکا». وی توضیح داد که دولت جدید ایالات متحده هنوز جانشینی برای رابرت مالی، نماینده ویژه سابق در امور ایران، تعیین نکرده است.

رابرت مالی به دلیل «انتقال اطلاعات محرمانه به طرف ایرانی در جریان مذاکرات غیرمستقیم در وین» از سمت خود تعلیق و مجوزهای امنیتی‌اش لغو شد.

این دیپلمات اظهار کرد که ایران در انتظار تعیین مذاکره‌کننده‌ای از سوی واشنگتن است و «بسیار مشتاق» مذاکره با ایالات متحده می‌باشد.

او حتی مدعی شد که «ایران حاضر است هر توافقی را بپذیرد تا تحریم‌ها علیه این کشور برداشته شود».

وی افزود که این بار «مشوق‌ها و تضمین‌های اقتصادی از سوی اروپا ارائه نخواهد شد»، زیرا اروپا پس از خروج ایالات متحده از توافق و کاهش سطح تجارت با ایران «دیگر مورد اعتماد تهران نیست».

مخاطرات عدم دستیابی به توافق

بااینکه این دیپلمات مطمئن نبود که توافقی تا پیش از اکتبر ۲۰۲۵ حاصل شود، اما گفت: «اگر دولتی در آمریکا قادر به دستیابی به توافقی هسته‌ای با ایران باشد، قطعاً دولت ترامپ خواهد بود» زیرا ایران اطمینان خواهد داشت که هیچ دولت آمریکایی دیگری پس از او، این توافق را لغو نخواهد کرد؛ همان‌طور که ترامپ توافق دوران اوباما را لغو کرد.

وی هشدار داد که اگر توافقی قبل از این تاریخ حاصل نشود، کشورهای اروپایی ممکن است مکانیسم «اسنپ‌بک» را فعال کنند، که منجر به بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران خواهد شد.

سه کشور اروپایی در آخرین نشست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هشدار دادند که «همکاری ایران در پایین‌ترین سطح ممکن قرار دارد» و فعالیت‌های هسته‌ای این کشور «به‌طور مداوم در حال افزایش است» به‌گونه‌ای که دیگر نمی‌توان اطمینان داشت که این فعالیت‌ها صلح‌آمیز باقی مانده‌اند.

این دیپلمات اروپایی هشدار داد که در صورت عدم دستیابی به توافق با ایران تا پیش از اکتبر، «خاورمیانه با یک بحران واقعی مواجه خواهد شد» و این موضوع اسرائیل را به حمله نظامی علیه ایران سوق خواهد داد.