واشنگتن «مکانیسم ماشه» را ابزاری برای بازدارندگی ایران می‌داند

جیک سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا (EPA)
جیک سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا (EPA)
TT

واشنگتن «مکانیسم ماشه» را ابزاری برای بازدارندگی ایران می‌داند

جیک سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا (EPA)
جیک سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا (EPA)

سایت اکسیوس به نقل از سه مقام اسرائیلی مطلع گزارش داد، جیک سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا، در سفر اخیر خود به مقامات اسرائیلی گفت که تهدید بازگشت تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل از طریق مکانیسم ماشه (اسنپ بک) باید به عنوان ابزاری برای مهار و بازدارندگی ایران از غنی‌سازی اورانیوم با درجه تسلیحاتی مورد استفاده قرار گیرد.
براساس این گزارش، اسنپ بک یا مکانیسم ماشه مهم‌ترین مکانیسمی بود که در قرارداد ۲۰۱۵ برای مجازات ایران در صورت نقض توافق ایجاد شد. بر اساس این توافق، هر یک از طرفین توافق می‌تواند تحریم‌ها را از طریق مکانیسم ماشه آغاز کند.
این سایت اضافه کرد، تحریم‌ها به‌ویژه برای اقتصاد ایران ویران‌کننده خواهد بود، زیرا همه اعضای سازمان ملل متحد ملزم به رعایت آن هستند.
ایران به سرعت بخشیدن به برنامه هسته‌ای خود ادامه داده و در عین حال در مذاکرات هسته‌ای در وین نیز شرکت می‌کند. اسرائیل به متحدان غربی خود هشدار داده‌است که تهران در حال انجام اقدامات فنی برای آماده‌سازی غنی سازی اورانیوم با خلوص ۹۰ درصد است.
مقامات اسرائیلی به اکسیوس گفتند که سالیوان ماه گذشته گفت که از اینکه ایرانی‌ها احساس می‌کنند به احتمال دستیابی به سلاح هسته‌ای نزدیک‌تر شده‌اند بسیار نگران است.
او گفت که تهدید بازگشت فوری تحریم‌ها از طریق مکانیسم ماشه - علاوه بر تهدید نظامی علیه ایران - باید برای بازدارندگی ایران از افزایش غنی‌سازی اورانیوم به خلوص ۹۰ درصد استفاده شود.
از سوی دیگر، مقامات وزارت خارجه اسرائیل به سالیوان گفتند که فکر می‌کنند اگر مذاکرات وین به بن‌بست برسد، ایالات متحده و سه کشور اروپایی امضاءکننده برجام باید مکانیسم ماشه را بدون توجه به سطح غنی‌سازی ایران اعمال کنند.
اما در پایان این نشست، ایال هولاتا مشاور امنیت ملی اسرائیل تأیید کرد که استفاده از مکانیسم ماشه به عنوان یک عامل بازدارنده در برابر غنی‌سازی ۹۰ درصد منطقی است.
ند پرایس سخنگوی وزارت امور خارجه، روز سه‌شنبه گفت که در روزهای اخیر «پیشرفت‌های اندکی» حاصل شده‌است.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»