نامزد فرماندهی «سنتکام» نسبت به «عواقب تروریستی» لغو تحریم‌های ایران هشدار داد

انتقاد شدید از راب مالی در کنگره



ژنرال مایکل کوریلا نامزد فرماندهی سنتکام، در جلسه استماع کمیته نیروهای مسلح روز گذشته (AP)
ژنرال مایکل کوریلا نامزد فرماندهی سنتکام، در جلسه استماع کمیته نیروهای مسلح روز گذشته (AP)
TT

نامزد فرماندهی «سنتکام» نسبت به «عواقب تروریستی» لغو تحریم‌های ایران هشدار داد



ژنرال مایکل کوریلا نامزد فرماندهی سنتکام، در جلسه استماع کمیته نیروهای مسلح روز گذشته (AP)
ژنرال مایکل کوریلا نامزد فرماندهی سنتکام، در جلسه استماع کمیته نیروهای مسلح روز گذشته (AP)

در حالی که کاخ سفید همچنان در حال انجام تلاش‌های شدید برای احیای توافق هسته ای با ایران است، ژنرال مایکل کوریلا، نامزد جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات متحده برای سمت فرماندهی مرکزی (سنتکام)، هشدار داد که تهران «ممکن است از پول حاصل از معافیت‌های تحریمی برای حمایت از نیروهای نیابتی خود و تروریسم در منطقه استفاده کند».
کوریلا در جلسه استماع کمیته نیروهای مسلح برای تأیید آن در شامگاه سه‌شنبه، گفت: «این خطر وجود دارد که معافیت‌ها از تحریم‌ها منجر به استفاده ایران از برخی منابع مالی برای حمایت از نیروهای نیابتی خود و تروریسم در منطقه شود و اگر این کار را انجام دهید، تهدیدات پیش روی نیروهای ما در منطقه را افزایش خواهد داد».
مقامات دولت آمریکا اعلام کردند که احتمالاً «تا پایان ماه جاری مهلت دارند تا توافق هسته ای با ایران را نجات دهند».
سی ان ان به نقل از منابع رسمی در دولت گفت: «این فرایند مهم است و ما در آخرین مرحله هستیم».
این در زمانی صورت گرفت که هشدارهای کوریلا نشان دهنده نگرانی فرماندهان نظامی در مورد نفوذ فزاینده ایران در منطقه است.
این فرمانده آمریکایی تهران را «عامل شماره یک بی‌ثبات کننده در منطقه» توصیف کرد.
وی از آمریکا خواست تا روابط مستحکم خود با کشورهای جهان را حفظ و توانایی‌های خود را برای مقابله با تهدید ایران تقویت کند.
 وی گفت: ایران با رفتار بدخواهانه خود عامل بی‌ثبات کننده شماره یک در خاورمیانه است. بهترین راه برای مقابله با آن گفت و گو با شرکا و متحدانمان و تقویت یک جبهه متحد در همکاری با آنهاست.
کوریلا بر اهمیت هوش مصنوعی در مقابله با ایران تأکید کرد و افزود: در صورت تأیید جهت تصدی این سمت، خود این استراتژی را تقویت خواهد کرد.
 وی گفت: ما باید به سرمایه‌گذاری در فناوری از جمله هوش مصنوعی ادامه دهیم تا توانایی‌های خود را برای راستی آزمایی و پاسخگویی به توانمندی‌های نظامی ایران افزایش دهیم.
این ژنرال آمریکایی با اشاره به حملات موشکی بالستیک اخیر حوثی‌ها به سعودی و امارات، بر اهمیت متهم کردن علنی ایران به این حملات تأکید کرد.
وی گفت: ما باید مراقب باشیم که رفتار بد ایران را افشا کنیم. مفید است که هر بار نقش ایران را فاش کنم».
کوریلا همچنین بر اهمیت حیاتی «کمک به متحدان در منطقه برای بهبود دفاع سایبری که می‌تواند آنها را در برابر قابلیت‌های سایبری تهاجمی مؤثر ایران محافظت کند» اشاره کرد.
در حالی که ژنرال آمریکایی در برابر کنگره با لحن هشداردهنده ای پنهان از تلاش برای احیای توافق هسته ای صحبت می‌کرد، در قسمت مقابل ساختمان، اعضای مجلس نمایندگان نشسته بودند که به راب مالی فرستاده ویژه رئیس‌جمهور در مذاکرات با ایران گوش دادند، که از طریق لینک ویدیویی از وین شرکت کرد. جایی که او اوایل این هفته برای شرکت در دور هشتم مذاکرات هسته‌ای عازم شد.
به نظر واضح بود که صبر نمایندگان هر دو حزب در مورد مالی تمام شده‌است، اگرچه جلسه محرمانه و غیرعلنی بود، کلودیا تنی نماینده جمهوری خواهان، با عصبانیت از آن خارج شد و از اینکه مالی به سؤالات نمایندگان به وضوح پاسخ نداد، گلایه کرد.
او گفت: «قبل از امروز، راب مالی در کمیته روابط خارجی، نه علنی و نه خصوصی، برای پاسخ به سؤالات ما و توضیح اینکه چرا تحریم‌ها قاطعانه علیه ایران اعمال نشدند، حاضر نشد».
نماینده جمهوری‌خواه، خواستار برگزاری یک جلسه علنی با حضور مالی برای شفافیت بیشتر شد.
او گفت: «این یک شروع است، اما کافی نیست. راب مالی برای مردم آمریکا کار می‌کند و باید به سوالات آنها نیز پاسخ دهد؛ بنابراین من بر یک استماع عمومی پافشاری خواهم کرد. موضوع دستیابی ایران به سلاح هسته ای برای امنیت ملی ما بسیار مهم است و شفافیت کامل تنها راه پیش رو است».
تنی تنها کسی نیست که در خط انتقاد از مالی و تلاش‌ها برای احیای توافق هسته‌ای قرار دارد، زیرا سناتور دموکرات باب منندز نیز این نگرانی‌ها را دارد.
او نیز به نوبه خود در دومین نشستی که فرستاده آمریکا صبح چهارشنبه در مقابل کمیته روابط خارجی به ریاست منندز در سنا برگزار کرد، به شهادت مالی گوش داد.
همچنین برت مک گورک هماهنگ‌کننده امور خاورمیانه شورای امنیت ملی، به جلسه محرمانه و غیرعلنی پیوست که در آن اعضای آن مالی را تحت فشار قرار دادند تا تلاش‌های دولت برای بازگشت به توافق را روشن کند.
سی ان ان به نقل از منابعی اعلام کرد که مالی با کارکنان کنگره صحبت کرده‌است. وی با اشاره به اینکه چند هفته آینده در سرنوشت مذاکرات تعیین‌کننده خواهد بود، به آنها گفته‌است: یا موفق می‌شویم یا به پایان می‌رسد.
سناتور دموکرات باب منندز از دولت آمریکا انتقاد کرد و آن را متهم کرد که از وعده‌های خود برای انعقاد «توافق هسته ای طولانی‌تر و قوی تر» عمل نکرده‌است. وی گفت: «وزیر امور خارجه و سایر مقامات دولت در طول جلسات استماع در کمیته روابط خارجی تأکید کرده‌اند که آنها به دنبال توافق طولانی‌تر و قوی تر هستند: بدیهی است که توافق طولانی‌تر به این معنی است که مدت زمان بیشتری را شامل می‌شود و توافق قوی تر به این معنی است که با عناصری برخورد می‌کند که قبلاً با آنها برخورد نشده‌است. اما یک سال بعد، من هیچ نشانه ای از یک توافق طولانی‌تر یا قوی تر نمی‌بینم».
به نوبه خود، سناتور دموکرات کریس مورفی پس از خروج از جلسه غیرعلنی گفت که این وضعیت «تکان دهنده» است. او گفت که «ایران» «چند هفته» با دستیابی به سلاح هسته‌ای فاصله دارد و «تنها راه بازگشت به توافق است».



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.