بزرگ‌ترین رزمایش دریایی تاریخ معاصر؛ هدف ایران است

توسط ایالات متحده و با مشارکت بیش از ۶۰ کشور خارج از خاورمیانه اجرا می‌شود

ناوهای جنگی کشورهای شرکت کننده در رزمایش بین‌المللی در دریای عرب (رویترز)
ناوهای جنگی کشورهای شرکت کننده در رزمایش بین‌المللی در دریای عرب (رویترز)
TT

بزرگ‌ترین رزمایش دریایی تاریخ معاصر؛ هدف ایران است

ناوهای جنگی کشورهای شرکت کننده در رزمایش بین‌المللی در دریای عرب (رویترز)
ناوهای جنگی کشورهای شرکت کننده در رزمایش بین‌المللی در دریای عرب (رویترز)

نیروی دریایی ایالات متحده در حال حاضر یکی از بزرگ‌ترین رزمایش‌های دریایی در تاریخ مدرن را با مشارکت بیش از ۶۰ کشور انجام می‌دهد.
همان‌طور که بلومبرگ گزارش داده‌است، این رزمایش که «Cutlass Express 2022» نام دارد و تا ۱۷ فوریه ادامه دارد، آب‌های خاورمیانه، جنوب غربی آسیا و شرق آفریقا را پوشش می‌دهد. همچنین شامل تقریباً ۱۰ هزار پرسنل، ۵۰ کشتی جنگی و ۸۰ سامانه بدون سرنشین است.
بر اساس این گزارش، این رزمایش شامل تمرین کنترل دریا (قابلیت کنترل اقیانوس‌ها و ممانعت از دسترسی دشمنان به آنها)، ردیابی کلیه ارتباطات در بالا و زیر سطح آب و در حریم هوایی بالای دریاها خواهد بود، همچنین شامل اقدامات ضد مین (به ویژه در آب‌های تنگه هرمز) و نحوه مقابله با ضدهوایی (مانند افزایش توانایی تاکتیکی در برابر موشک‌های مافوق صوت) می‌شود.
بلومبرگ می‌گوید در حالی که ایالات متحده این رزمایش‌ها را رهبری می‌کند، سه کشور دیگر (ایران، چین و روسیه) خودشان رزمایش‌های مشابه را انجام می‌دهند. این مجموعه در حال حفاری در شمال اقیانوس هند است تا سیگنالی در مورد افزایش سطح همکاری دیپلماتیک و نظامی به غرب ارسال کند.
با جری شدن ایران به دلیل روابط رو به رشد خود با چین و روسیه، تجاوزات این کشور در آب‌های شلوغ خلیج و اقیانوس هند احتمالاً افزایش خواهد یافت؛ بنابراین یکی از اهداف «Cutlass Express 2022» محدود کردن ماجراجویی‌های ایرانی‌ها در دریا است.
بر اساس این گزارش، بهبود ارتباطات بین سیستم‌های دریایی و مجموعه دارایی‌های فضای فوقانی نیز حیاتی خواهد بود؛ این تمرینات امکان آزمایش واقعی این عنصر کلیدی در مقابله با ایران را فراهم می‌کند.
این رزمایش‌ها می‌تواند به پیشبرد مذاکرات هسته ای بین ایران و سایر امضاکنندگان توافق ۲۰۱۵ کمک کند.
این گزارش در پایان می‌گوید: واضح است که این مانورها راه حل جادویی برای مقابله با تهدید فزاینده ایران نیست، اما این یک نوع المپیک در دریا برای ائتلاف حیاتی به رهبری ایالات متحده در یکی از ناآرام‌ترین مناطق جهان است.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»