سناتور جمهوری‌خواه به «الشرق الاوسط»: بایدن قدرت کافی برای بازدارندگی ایران را ندارد

فرماندهی ستاد مرکزی ارتش پس از انتقاد از لغو تحریم‌ها علیه تهران از سوی سنا تأیید شد

سناتور جمهوری‌خواه به «الشرق الاوسط»: بایدن قدرت کافی برای بازدارندگی ایران را ندارد
TT

سناتور جمهوری‌خواه به «الشرق الاوسط»: بایدن قدرت کافی برای بازدارندگی ایران را ندارد

سناتور جمهوری‌خواه به «الشرق الاوسط»: بایدن قدرت کافی برای بازدارندگی ایران را ندارد

با نزدیک شدن مذاکرات با ایران به لحظات تعیین‌کننده، جمهوری خواهان کنگره متحد شده و تلاش‌های خود را برای «شلیک نهایی» به تلاش‌های ایالات متحده با هدف احیای توافقنامه ۲۰۱۵ تشدید کردند.
سناتور جیم ریش جمهوری‌خواه ارشد کمیته روابط خارجی سنا، از دولت جو بایدن خواست از مذاکرات خارج شود.
وی در مصاحبه با «الشرق الاوسط» نسبت به خطر شدید توافق هسته ای در شکل جدید آن هشدار داد. وی اظهار کرد: توافق هسته ای در سال ۲۰۱۵ مملو از اشتباهات بود و اکنون از اشتباهات مهلکی اشباع شده‌است.
ریچ با اشاره به وعده‌های دولت بایدن به کنگره مبنی بر اینکه به دنبال یک توافق طولانی‌تر و قوی تر است، گفت: واضح است که دولت اهرم لازم برای مقابله با تروریسم ایران در منطقه و فعالیت‌های مرتبط با موشک‌های بالستیک آن را ندارد.
وی افزود: «اگر دولت تصمیم بگیرد به یک توافق هسته ای محدود وارد شود، دورنمای دستیابی به توافقات دیگر پس از آن تقریباً غیرممکن است».
او هشدار داد: «در حال حاضر، هیچ توافقی بهتر از یک توافق خوب نیست. ما باید آماده خروج از مذاکرات باشیم».
اظهارات ریش با مواضع نمایندگان دیگر همخوانی دارد و همه راه‌ها را برای اعتراض به مذاکرات وین استفاده کردند؛ از نامه نگاری با دولت آمریکا و لوایح گرفته تا بیانیه‌های عمومی که در آنها تهدید می‌کنند هر توافقی را که دولت بدون مشورت و تأیید کنگره به دست می‌آورد، بی‌اعتبار می‌کند.
حدود ۲۰۰ نماینده جمهوری‌خواه چهارشنبه گذشته، با ارسال نامه ای به بایدن به او هشدار دادند که هرگونه توافق با ایران بدون تأیید کنگره به سرنوشت توافق منعقد شده توسط دولت اوباما دچار خواهد شد.
قانونگذاران در این نامه، به بایدن یادآوری کردند که او «صلاحیت» ارائه هیچ گونه تضمینی به تهران دربارهٔ عدم اعمال مجدد تحریم‌های آمریکا علیه خود در صورت بازگشت به توافق هسته ای را ندارد.
وی خطاب به بایدن گفت: اگر توافقی با ایران بدون تأیید رسمی کنگره منعقد کنید، موقتی بوده و به سرنوشت توافق اول خواهد رسید.
هشدارها فقط محدود به قانونگذاران نبود. ژنرال مایکل کوریلا، نامزد معرفی شده از سوی ریاست جمهوری آمریکا برای تصدی سمت فرماندهی مرکزی، پیشتر هشدار داده بود که تهران «ممکن است از پول حاصل از معافیت‌های تحریمی برای حمایت از نیروهای نیابتی خود و تروریسم در منطقه استفاده کند».
کوریلا، که مجلس سنا عصر پنجشنبه با اکثریت آرا نامزدی آن را تصویب کرد، در جلسه استماع کمیته نیروهای مسلح گفت: «این خطر وجود دارد که معافیت از تحریم‌ها منجر به استفاده ایران از برخی منابع مالی برای حمایت از نیروهای نیابتی خود و تروریسم در منطقه شود. و اگر این کار را انجام دهید، تهدیدات پیش روی نیروهای ما در منطقه را افزایش می‌دهد. او تهران را عامل بی‌ثبات‌کننده شماره یک در منطقه توصیف کرد.
وی از آمریکا خواست تا روابط مستحکم با کشورهای جهان را حفظ کند و توانایی‌های خود را برای مقابله با تهدید ایران افزایش دهد. این در حالی است که علناً با آمادگی دولت آمریکا برای لغو تحریم‌ها علیه تهران در ازای بازگشت به توافق در تناقض است.
موضع کوریلا موجی از مواضع حمایتی را در کنگره ایجاد کرد. سناتور جمهوری‌خواه جیم آنهو گفت: اگر دولت بایدن دوباره وارد توافق ناقص ایران شود، تهران میلیاردها دلار به لطف لغو تحریم‌ها به دست خواهد آورد و آن را صرف حمایت از تروریست‌های نیابتی خود خواهد کرد.
آنهو که جمهوری‌خواه ارشد کمیته نیروهای مسلح سناست، در توییتی افزود: «دنیای ما کمتر خواهد شد، نه امن تر».
تد کروز سناتور جمهوری‌خواه اظهار نظر او حتی تندتر بود. وی گفت: توافق جدیدی که پرزیدنت بایدن امیدوار است با رهبر ایران (علی خامنه ای) به دست آورد، بازارهای تسلیحاتی جدیدی را برای پوتین و انرژی بیشتری را برای گسترش رئیس‌جمهور چین باز خواهد کرد. همچنین میلیاردها دلار به تروریسم در خاورمیانه و فراتر از آن تزریق خواهد کرد.
کروز در گفت و گو با وب سایت محافظه کار Free Beacon گفت: رئیس‌جمهور بایدن و مقامات دولت بایدن - هریس در تلاش هستند تا به روسیه، چین و ایران را در زمانی که این کشورها برای تهدید منافع آمریکا با یکدیگر متحد هستند، اطمینان دهند.
باب منندز سناتور دموکرات رئیس کمیته روابط خارجی سنا می‌گوید که علیرغم این اظهارات تند، اما کافی نیستند. او «نارضایتی خود را از تمرکز ناکافی همکارانش بر پرونده ایران» به دلیل تنش بین روسیه و اوکراین ابراز کرد.
سناتور مخالف بازگشت دولت به توافق هسته‌ای، روز گذشته در مصاحبه با لابی آمریکا و اسرائیل (آیپک) گفت: من مطمئن نیستم که همکارانم به اندازه کافی متعهد به مقابله با چالش‌ها با ایران باشند.
منندز گفت که سخنرانی او در سنا، که در آن به‌طور رسمی با توافق هسته ای را در ابتدای ماه جاری مخالفت کرد، با هدف هشدار دادن به همکارانش در دولت و متحدانش در مورد جدی بودن اوضاع در مورد مسائل بود که کنگره هرگونه توافق جدید با ایران را تأیید یا ملغی خواهد کرد.
وی تأکید کرد که کنگره «قطعاً» هر گونه توافقی در مذاکرات وین که تهدیدی برای شعله‌ور شدن درگیری با کاخ سفید باشد را بازنگری خواهد کرد.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»