«بادبادک کویر» با موجودات افسانه ای در العلا

سلطان بن فهد به «الشرق الاوسط»: این اثر را با الهام از تله های شکار باستان سعودی خلق کردم

سلطان بن فهد هنرمند سعودی در وسط اثر هنری اش در نمایشگاه «دیزرت ایکس» العلا ایستاده است

موجودات افسانه ای از دیرباز یکی از سوژه های رایج هنر و ادبیات بوده اند و باعث بروز و پرورش قدرت تخیل و کنجکاوی می شوند. سلطان بن فهد هنرمند هنرهای تجسمی از سعودی هم با الهام از موجودات افسانه ای اثر هنری زیبا و خیره کننده ای خلق کرده و اسم آن را «بادبادک کویر ۲۰۲۲» گذاشته که برگرفته از تله های شکار باستانی بیابانی Desert Kites است. بادبادک های کویر نوعی سازه های سنگی هستند که شکل و شمایل آنها فقط از بالا قابل تشخیص است. سلطان بن فهد با الهام از همین سازه های سنگی اثر هنری خود را بادبادک کویر نامیده که اینک در نمایشگاه «دیزرت اکس ۲۰۲۲» در العلا به نمایش گذاشته شده است.
البته شاید این نامگذاری برای مخاطب اندکی عجیب و غریب به نظر بیاید چون این اثر هنری پرواز نمی کند و شبیه هواپیماهای معمولی هم نیست. سلطان بن فهد در این باره معتقد است «اسم شتر را «کشتی کویر» گذاشته اند اما شتر شنا نمی کند و در بیابان است و این نامگذاری   جالب و پارادوکس حیرت آور و قابل تامل به نظر می رسد».
سلطان بن فهد در گفتگو با «الشرق الاوسط» گفت «این اثر هنری (بادبادک کویر) ۴۰ متر است و فقط وقتی درست جلوی آن می ایستید مشخص می شود که چه شکلی است البته شکل و شمایل آن از ارتفاع بلند کاملا قابل شناسایی بوده و واضح تر است».
او افزود «این اثر بازگو کننده وسایل شکار و تله هایی است که در دوره باستان در اماکن فراوان در سعودی استفاده شده و این وسایل شکار را چند دهه قبل با هواپیما شناسایی و کشف کرده اند. تله های قدیمی شکار موسوم به بادبادک کویر غول پیکرند و چند صد متری طول دارند و از ارتفاع بلند و با هواپیما قابل تشخیص هستند».
این هنرمند سعودی خاطر نشان کرد «تاریخ نگاران می گویند که احتمالا بادبادک های کویر در شکار حیوانات کاربرد داشته اند. برخی از آنها شبیه قبر هستند اما ایده ابزار شکار مرا جذب خود کرد و با خودم گفتم که از آن در آثار هنری استفاده کنم».
او در ادامه گفت «وقتی به شرکت در نمایشگاه «سراب» دیزرت اکس العلا دعوت شدم با خود گفتم که اثری متناسب با طبیعت زیبای العلا خلق کنم. البته معتقدم که هیچ اثر هنری به پای زیبایی طبیعی العلا نمی رسد».
سلطان بن فهد در اثر خود از طرح چهار موجود افسانه ای استفاده کرده است. این چهار موجود افسانه ای، عقاب و شیر و مدوسا (چهره زنی با موهایی از مارهای زنده) و اسفنکس (مجسمه شیری که صورت انسان دارد)  را در دوره باستان بالای قبر می گذاشتند تا از صاحبان قبور در دوره پس از مرگ حفاظت کنند. این آیین میان نبطی ها و اقوام عربی که در دوره باستان در العلا سکونت کردند رواج داشته است.
ردپای این چهار موجود افسانه ای در اثر هنری سلطان بن فهد قابل ملاحظه است چون این موجودات در افسانه های رایج در العلا همواره شکار می شدند. او برای ابراز این موجودات از رنگ سبز استفاده می کند که اشاره ای است به آب و غذا که موجودات افسانه ای را برای ورود به تله وسوسه می کند.
این هنرمند سعودی با خلق این اثر منحصر به فرد حس عجیبی در مخاطب ایجاد می کند چون مخاطب به محض تامل در اثر هنری مزبور از دنیای اطراف بیگانه شده و وقتی به پایان اثر می رسد جایی برای نشستن یا تامل پیدا می کند. جایی شبیه یک ظرف که شبیه یک ماده طبیعی است. موجودات افسانه ای و تخیلی منطقه الحجر العلا در این ظرف قرار دارند.
او خاطر نشان کرد «وقتی این اثر را خلق کردم می خواستم مخاطب به محض تامل در آن با دنیای اطراف قطع رابطه کند و کلا از بیابان دور و برش جدا شود. وقتی توی این اثر می روید صدا بلند تر به نظر می رسد تا صدای اطراف قطع شود و مخاطب با آرامش می نشیند و به یک سفر تامل انگیز می رود».
دومین نمایشگاه جهانی «دیزرت ایکس ۲۰۲۲» در العلا هفته پیش با طیف وسیعی از آثار زیبا مثل بادبادک کویر آغاز به کار کرد. نمایشگاه العلا مثل نمایشگاه «کوچلا» کالیفرنیا است و فرصت مناسبی برای هم آوایی بین هنر و بیابان های شگفت انگیز العلا و شاهکارهای هنری با الهام از طبیعت بومی به شمار می رود.
خانم شادیه عالیه و خانم دانا عورتانی و آقایان سلطان بن فهد و عبد الله العثمان و ایمن الزیدانی از جمله هنرمندان سعودی شرکت کننده در نمایشگاه العلا هستند.