خبرگزاری فرانسه: توافق با ایران در دسترس.. اروپا امیدوار به نتایج این هفته

(AP Photos)
(AP Photos)
TT

خبرگزاری فرانسه: توافق با ایران در دسترس.. اروپا امیدوار به نتایج این هفته

(AP Photos)
(AP Photos)

رئیس هیئت بریتانیا دستیابی به توافق بر سر پرونده هسته ای ایران را در دسترس ارزیابی کرد، در حالی که اتحادیه اروپا امیدوار است تا پایان هفته به نتایج برسد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شامگاه جمعه برای انجام مذاکرات مربوط به توافق هسته‌ای وارد تهران شده است.
استفانی القاق رئیس هیأت دیپلمات‌های بریتانیایی در مذاکرات هسته‌ای با ایران در وین گفت: «ما به توافق نزدیک هستیم. مذاکره کنندگان آلمان، فرانسه و بریتانیا به زودی برای ارزیابی وضعیت به همراه وزرا خارج خواهند شد. ما آماده ایم که به زودی برگردیم».
ایران و قدرت های درگیر در توافق 2015، یعنی فرانسه، بریتانیا، روسیه، چین و آلمان در حال مذاکره برای احیای تفاهمی هستند که ایالات متحده به طور یکجانبه از آن در سال 2018 خارج شد. 
مذاکراتی که واشنگتن به طور غیرمستقیم در آن شرکت می کند، به مرحله پیشرفته ای رسیده است، اما همه اختلافات را حل نمی کند. کشورهای غربی خواستار تحقق آن در هفته جاری به ویژه با توجه به شتاب فعالیت های هسته ای ایران شدند.
جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت که برای احیای این توافق «امیدوار است در آخر هفته نتایجی حاصل شود». البته ضرب الاجل ها در این پرونده دائماً به عقب می افتند.
وی در یک کنفرانس مطبوعاتی در بروکسل پس از نشست وزرای خارجه کشورهای اتحادیه اروپا افزود: «من نگفتم که نتایج ملموسی خواهیم داشت، اما واقعا امیدوارم».
این توافق موجب شد تا در ازای محدود کردن فعالیت‌های هسته‌ای ایران و تضمین صلح‌آمیز بودن برنامه، تحریم‌ها علیه ایران لغو شود. با این حال، پس از خروج یکجانبه آمریکا و اعمال مجدد تحریم‌ها، تهران از پایبندی به بیشتر تعهدات خود در توافقنامه عقب نشینی کرد و آثار این توافق خنثی شد.
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران روز جمعه آمادگی خود را برای حضور در وین در صورت حصول تفاهم در راستای رعایت «خطوط قرمز» ایران اعلام کرد.
حضور سرگئی لاوروف همتای روس او در بحبوحه جنگ اوکراین و روسیه هنوز تایید نشده است، اما کارل نهمر صدراعظم اتریش به مطبوعات گفت، «ما نشانه های بسیار مثبتی در مورد حضور او دریافت کرده ایم».
لاوروف هدف تحریم های آمریکا و اروپا، اوایل این هفته به بهانه اقداماتی که او را از پرواز بر فراز اتحادیه اروپا باز می دارد، سفر خود به شورای حقوق بشر سازمان ملل را لغو کرد.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»