عید فطر در لبنان؛ دورهمی های کوچک و برنامه های هنری ناچیز  

امسال در لبنان خبری از شیرینی توپر عید نیست- کارول سماحه شب عید در کازینو لبنان کنسرت دارد

عید فطر در لبنان؛ دورهمی های کوچک و برنامه های هنری ناچیز  
TT

عید فطر در لبنان؛ دورهمی های کوچک و برنامه های هنری ناچیز  

عید فطر در لبنان؛ دورهمی های کوچک و برنامه های هنری ناچیز  

بیروت، پایتخت لبنان شب عید فطر سوت و کور است. بازارها و برنامه های هنری عید فطر در لبنان بر خلاف سال های گذشته ناچیز و محدود هستند و خبری از چراغانی و تزئینات عید هم نیست. مردم مشغول تامین حداقل نیازمندی های خود برای عید هستند تا عید امسال سوت و کور سپری نشود. اکثر خوانندگان لبنانی از جمله راغب علامه و عاصی الحلانی خارج کشور برای عید برنامه دارند. 
قیمت ها سر به فلک کشیده و دلار هم پرواز کرده و ارزش لیر لبنان به قعر رسید و بدین ترتیب مردم لبنان باید حسابی مراقب مخارج و هزینه هایشان در عید باشند. ضرب المثل «پا را به اندازه گلیم خود دراز کن» شرح حال مردم در این بحران اقتصادی نفسگیر لبنان است.
در عید امسال جای دورهمی های بزرگ و مهمانی های شلوغ که تا چندین سال پیش رسم و رسوم اصلی لبنانی ها بود خالی است. 
شکلات و شیرینی توپر دیگر جایی در سفره های مردم لبنان ندارند چون گرانی بیداد می کند.
دوللی در یکی از شیرینی فروشی ها چند گرم شیرینی عید می خرد. او گفت «واقعا هم خنده دارد و هم گریه. شرایط لبنان فضای عید و جشن نیست. شما فکر کنید کمتر از نیم کیلو شکلات خریدم چون یک کیلو شکلات شده ۶۰۰ هزار لیر لبنان و یک کیلو شیرینی توپر عید شده ۴۵۰ هزار لیر».
حقوق ماهانه شوهر دوللی دو میلیون لیر لبنان است. دوللی در گفتگو با «الشرق الاوسط» خاطر نشان کرد «باید قبض آب و قبض برق و غیره را پرداخت کنیم و علاوه بر همه اینها خرج عید مثل لباس نو برای بچه ها و سفره رنگارنگ عید را داریم که دستکم باید یک نوع غذای گوشتی سر سفره بگذارم. قیمت گوشت ۴۰۰ هزار لیر است».


نسرین ظواهره و جرج وسوف و نضال بکاسینی کارگردان لبنانی

فرح، شهروند لبنانی و صاحب سه فرزند داشت در یک مجتمع تجاری در بیروت خرید می کرد و در گفتگو با «الشرق الاوسط» خاطر نشان کرد «برای هر کدام از فرزندانم یک دست لباس عید خریدم. وسعم بیشتر از این نمی رسد که یک دست لباس نو را با لباس های قدیمی خود ست می کنند. می خواهم کمی خوشحال شوند. گرانی وحشتناک است. باید برای تامین نیازمندی های بچه ها به مراتب بیشتر از حقوق ماهانه شوهرم خرج کنم».
وقتی در بازارها پرسه می زنی متوجه می شوی که اکثر مردم در بازارها خرید نمی کنند فقط نگاه می کنند.
یوسف صاحب یک قصابی در محله المزرعه در گفتگو با «الشرق الاوسط» «ما دیگر عید نداریم.. فروش کاهش قابل ملاحظه داشته است.. مردم به زور می توانند نیازمندی هایشان را بخرند».

در بیروت خبری از چراغانی و تزیینات عید فطر نیست... خیابان های بیروت سال های پیش سراسر چراغانی می شدند. عکس کاندیداهای انتخابات پارلمان در و دیوار را پر کرده است. ریاض که یک اسباب بازی فروشی دارد گفت «امسال بوی عید نمی آید. نگاه کنید تمام خیابان ها را با عکس و پوستر نامزدهای انتخابات پر کرده اند که باید به جای آنها نمادهای عید را می گذاشتند تا حال مردم را بهتر کند و بچه ها خوشحال شوند. عید امسال با انتخابات چند روز دیگر رنگ باخته .. امید نداریم».
سطح زندگی مردم نسبت به دو سال پیش بدتر شده است. مردم لبنان هر سال عید امیدوارند که حال و روزشان بهتر از عید پارسال شود.
نهی شهروند ساکن محله الطریق الجدیده گفت «تا یکی دو سال پیش می رفتیم در خیابان ها می گشتیم و به بازارها سرک می کشیدیم و حال و هوای عید پیدا بود اما حالا همه جا سوت و کور شده».
امسال دیگر خبری از سفر و هدیه دادن و مهمانی و دورهمی های قوم و خویش برای ناهار و شام عید نیست و تنها ثروتمندان از این مزایا برخوردارند.
اما در این میان تنها خانواده هایی که فرزند یا قوم و خویش خارج نشین دارند قادر به تدارک برای عید هستند.
آمال که پسر و همسر و فرزندش از کانادا برای عید فطر به لبنان آمده اند می گوید «پسرم قبل از اینکه عازم لبنان شود برایم پول فرستاد تا نیازمندی های عید بخرم اما واقعا پیش همسایه ها خجالت زده شدم چون اکثر آنها وضعیت اقتصادی خیلی بدی دارند».
کنسرت های عید فطر در لبنان هم مثل سابق نیست. کنسرت های آواز در کشور کم و در مناطق محدود برگزار می شود. کارول سماحه خواننده سرشناس لبنانی در روز دوم عید (سوم ماه مه) در کازینو لبنان و ایمن زبیب و محمد زعیتر و مجد موصللی در روز دوم عید در رستوران «لا سال» در شهر الرمیله نزدیک صیدا واقع در جنوب لبنان و ساره زکریا و علی لوکا در مجتمع گردشگری پاویلون شهر صور ۴ مه  کنسرت دارند. 
برنامه های عید فطر شبکه های تلویزیونی لبنان هم به مراتب محدودتر شده است. کانال نیو تی وی لبنان شامگاه سه شنبه برنامه گفتگوی اختصاصی با جرج وسوف با عنوان «السلطان فی یوم و لیله» دارد.  جرج وسوف که سالیان سال است با کانال های تلویزیونی گفتگو نداشته در این برنامه برای اولین بار از جزئیات زندگی شخصی اش پرده برمی دارد.



قهوه سعودی، سنت تاریخی و محبوب‌ترین نوشیدنی رمضانی

قهوه سعودی پای ثابت سفره افطار در ماه رمضان (الشرق الاوسط)
قهوه سعودی پای ثابت سفره افطار در ماه رمضان (الشرق الاوسط)
TT

قهوه سعودی، سنت تاریخی و محبوب‌ترین نوشیدنی رمضانی

قهوه سعودی پای ثابت سفره افطار در ماه رمضان (الشرق الاوسط)
قهوه سعودی پای ثابت سفره افطار در ماه رمضان (الشرق الاوسط)

بدون شک قهوه نمادی فرهنگی است که ریشه در خانه شهروندان سعودی دارد و پایه و اساس مهمان نوازی، سخاوت و گرمی آنهاست؛ چنان‌که برخی از شاعران قدیم در جزیرة العرب می‌گویند: «خانه ای که دله (ظرف قهوه) نداشته باشد، کسی آن را نمی‌شناسد».

طرز تهیه قهوه سعودی و طرز سرو آن در شعر «الارجوزه» توضیح داده شده‌است که زمان سرو آن را صبح زود با القدوع (ظرف میهمان نوازی خرما) بیان کرده‌است تا اینکه قهوه به یک ستون اساسی مهمان نوازی و استقبال از مهمان خوب تبدیل شد.

در ماه رمضان قهوه سعودی بانوی سفره رمضان است و حضور آن نشان دهنده تکریم مهمان و احترام به او است و حضور القدوع (ظرف‌های خرما) و قهوه در فرهنگ قهوه سعودی ارتباط تنگاتنگی دارد، زیرا آنها جدایی ناپذیر هستند.

از این منظر، مشاور قهوه سعودی و مربی طرح کارشناس قهوه، سلطان آل مریع، در مصاحبه با «الشرق الاوسط» توضیح داد: «فرهنگ لغت الجامع، کلمه «القدوع» را به «القدع» تعبیر کرده‌است که به معنای شکستن شدت گرسنگی است».

القهوة السعودية تحظى بأهمية كبيرة خلال شهر رمضان (الشرق الأوسط)

تهیه قهوه یکی از هنرهای آشپزی سعودی است و این هنر در مجامع فرهنگی بین‌المللی برای معرفی فرهنگ تهیه قهوه سعودی به اشتراک گذاشته شده‌است. خانه سعودی خالی از روش‌های تهیه این هنر و میراث نیست که یکی از گنجینه‌های فرهنگی پادشاهی سعودی به‌شمار می‌رود.

به گفته آل مریع، آیین‌های تهیه قهوه سعودی بسته به منطقه جغرافیایی در پادشاهی سعودی متفاوت است.قهوه سعودی به روش‌های مختلف برشته (رست قهوه) می‌شود؛ وقتی به منطقه عسیر به جنوب سعودی می‌رویم، متوجه می‌شویم که قهوه هنگام برشته شدن رنگ روشنی پیدا می‌کند.

وقتی به مناطق مرکزی پادشاهی می‌رویم، متوجه می‌شویم که قهوه هنگام برشته شدن رنگ متوسطی به خود می‌گیرد، در حالی که در شمال، قهوه بیشتر برشته شده‌است.

آل مریع توضیح داد که ماده اصلی قهوه سعودی روش برشته کردن آن است و تفاوت بسیار زیادی بین قهوه عربی و قهوه سعودی وجود دارد.

قهوه سعودی به دلیل دو عامل سعودی نامیده شد، اولین عامل این است که قهوه سعودی از دانه الخولانی سعودی شروع می‌شود که مختص پادشاهی سعودیاست و به ۳ روش رست مختلف، و ۵ روش برای تهیه قهوه سعودی با توجه به مناطق پادشاهی انجام می‌شود.

عامل دوم این است که قهوه سعودی تنها قهوه ای در جهان است که از برشته کردن تا پخت و پز و سپس سرو کردن، جلوی مهمان درست می‌شود. این چیزی است که ما در انواع دیگر قهوه سراسر جهان نمی‌بینیم، اگرچه این ارائه باید با اشعار و دیالوگ‌های ادبی آمیخته شود.

در سال ۲۰۲۲، وزارت فرهنگ ۲۰ مقاله تحقیقاتی در زمینه قهوه سعودی ارائه شده توسط محققان داخلی و بین‌المللی را تأیید کرد.

این تحقیقات در مورد قهوه سعودی با هدف غنی سازی ۳ عامل اصلی است: حمایت وزارتخانه از قهوه در شبه جزیره العرب، بررسی دانش، مهارت‌ها و سنت‌های اجتماعی و توسعه محتوای محلی در قهوه سعودی.

وزارت فرهنگ بر اصل تجلیل از این فرهنگ متمرکز شده و اداره هنرهای آشپزی به نمایندگی از وزارت فرهنگ، دستور پخت غذاها را از مناطق مختلف پادشاهی زیر نظر دارد و به مردان و زنان جوان سعودی واجدالشرایط مدرک «کارشناس قهوه سعودی» اعطا می‌کند.