نیروهای امنیتی ایران به سوی معترضان گلوله جنگی شلیک کردند

یک روزنامه‌نگار و فعال ایرانی در پی فعالیت‌های «مخل امنیت ملی» به زندان بازگشت

TT

نیروهای امنیتی ایران به سوی معترضان گلوله جنگی شلیک کردند

بر اساس گزارش رسانه‌های اجتماعی، نیروهای امنیتی ایران دیروز برای متفرق کردن معترضان ضد حکومتی در چندین استان، گلوله جنگی و گاز اشک‌آور شلیک کردند، این در حالی است که اعتراضات علیه افزایش قیمت مواد غذایی همچنان ادامه دارد.
اعتراضات معیشتی از ابتدای ماه جاری در استان خوزستان در جنوب غرب کشور و در پی تصمیم دولت مبنی بر افزایش قیمت آرد که قیمت نان را ده برابر کرد، آغاز شد. اعتراضات پس از اجرای تصمیم دولت مبنی بر قطع یارانه کالاهای اساسی مانند روغن خوراکی و لبنیات گسترش یافت و این تصمیم به عنوان «توزیع مجدد عادلانه» یارانه به افراد کم درآمد توصیف شد. فرمانده «سپاه پاسداران» حمایت خود را از آنچه «جراحی اقتصادی» توصیف کرد، اعلام کرد. اعتراضات به سرعت چرخش سیاسی پیدا کرد. به گفته شاهدان و شبکه‌های اجتماعی، در حالی که معترضان خواسته‌های خود را گسترش دادند، خواستار آزادی‌های سیاسی بیشتر و پایان دادن به رژیم «ولایت فقیه» و سقوط رهبران آن شدند. این حوادث یادآور اعتراضاتی است که در سال ۲۰۱۹ رخ داد و جرقه آن به دلیل قیمت بالای سوخت بود.
تصاویری که دیروز در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، درگیری‌های خشونت‌آمیزی را در شهرهایی از جمله فارسان در مرکز ایران نشان داد، به طوری که پلیس ضدشورش با گلوله‌های واقعی به سمت تظاهرکنندگان شلیک کرد. در شهرکرد و هفشجان نیروهای امنیتی برای متفرق کردن معترضان از گاز اشک آور و باتوم استفاده کردند. معترضان در شهر دزفول در شمال اهواز شعار می‌دادند «نترسید نترسید ما همه با هم هستیم».
رویترز روز گذشته گزارش داد که تصاویر ویدئویی در شبکه‌های اجتماعی حداقل شش کشته و ده‌ها زخمی را در روزهای گذشته نشان می‌دهد. هیچ اظهارنظر رسمی در مورد کشته شدگان وجود ندارد.
خبرگزاری شبه رسمی کارگران ایران (ایلنا) دیروز به نقل از قاسم رضایی یکی از مقامات ارشد پلیس هشدار داد که «با تجمعات غیرقانونی مدارا نمی‌شود و با آنها مقابله خواهد شد».

* سناریو ۲۰۱۹

دولت هفته گذشته اعتراف کرد که اعتراضات صورت گرفته‌است، اما آنها را تجمعات کوچک توصیف کرد. به گزارش رویترز، و رسانه‌های دولتی هفته گذشته از دستگیری «ده‌ها تن از آشوبگران و تحریک‌کنندگان» خبر دادند.
حاکمان ایران از تکرار تظاهرات ۲۰۱۹، خونین‌ترین اعتراضات در تاریخ ایران بیم دارند. اگرچه مقامات گزارش‌های مربوط به تعداد کشته‌شدگان در این تظاهرات را رد کردند، از جمله گزارش عفو بین‌الملل مبنی بر کشته شدن بیش از ۳۰۰ نفر و آنچه رویترز به نقل از مقامات ایرانی در مورد کشته شدن ۱۵۰۰ نفر اعلام کرد.
دیروز تصاویر منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد معترضان در حال سوزاندن تصاویر رهبر ایران علی خامنه ای هستند. آنها شعار می‌دادند: «حکومت روحانی نمی‌خواهیم» و خواستار بازگشت رضا پهلوی، پسر تبعیدی شاه مخلوع ایران شدند.
رضا پهلوی در پیامی ویدیویی در حساب کاربری خود در توییتر خواستار اتحاد ایرانیان برای «ایران آزاد» شد. وی با خانواده‌های «کشته شدگان در جریان ناآرامی‌ها» همدردی کرد.
برخی از کاربران شبکه‌های اجتماعی در کشور گفتند که خدمات اینترنتی از هفته گذشته با قطعی مواجه شده‌است. این امر به عنوان تلاشی از سوی مقامات برای جلوگیری از استفاده از رسانه‌های اجتماعی برای سازماندهی گردهمایی‌ها و انتشار ویدئو تلقی می‌شود. مقامات قطعی اینترنت را تکذیب کردند.
بر اساس آمارهای رسمی، نزدیک به نیمی از جمعیت ۸۵ میلیونی ایران زیر خط فقر زندگی می‌کنند. تحریم‌های ایالات متحده، همراه با افزایش تورم و بیکاری، کاهش پول ملی و فساد دولتی، وضعیت وخیم اقتصادی را تشدید کرد.
دونالد ترامپ رئیس‌جمهور سابق آمریکا در سال ۲۰۱۸ واشینگتن را از توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ بین ایران و شش قدرت بزرگ خارج کرد و تحریم‌ها را دوباره علیه تهران اعمال کرد. مذاکرات غیرمستقیم بین آمریکا و ایران از ماه مارس متوقف شده‌است.
از سوی دیگر، به گزارش رسانه‌های محلی روز پنجشنبه، مقامات ایرانی یک روزنامه‌نگار و یک فعال را به ظن مشارکت در فعالیت‌های مخل در «امنیت ملی» در دوران آزادی مشروط به زندان بازگردانده‌اند.
خبرگزاری مهر اعلام کرد که کیوان صمیمی روزنامه‌نگار و فعال «در پایان مرخصی استعلاجی به دلیل از سرگیری فعالیت‌های خود علیه امنیت ملی و تماس با گروه‌های ضدانقلاب خارج از کشور در زمان آزادی» به زندان بازگردانده شد.
صمیمی، ۷۳ ساله، یک فعال کهنه‌کار در ایران است که به گروه‌های مخالف ملی‌گرا و مذهبی گرایش دارد. وی در دوران شاه و پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ نیز دوره‌هایی را در زندان گذراند.
وی در آذرماه ۱۳۹۹ به اتهام «اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی» در شهر سمنان در شرق تهران به سه سال حبس تعزیری محکوم شد.
به گزارش رسانه‌های محلی، صمیمی در فوریه ۲۰۲۲ به دلیل مشکلات پزشکی با آزادی مشروط از زندان آزاد شد.
مهر گزارش داد: یکی از پزشکان اعلام کرد که وضعیت سلامتی صمیمی بر اساس معاینات پزشکی که انجام داده، امکان بازگرداندن وی به زندان را فراهم کرده‌است.
همچنین خبرگزاری رسمی «ایرنا» روز پنجشنبه از بازداشت مجدد نرگس منصوری فعال عرصه حقوق زنان و سندیکاها خبر داد.
به گزارش رسانه‌های محلی، منصوری در مرداد ۱۳۹۸ بازداشت و در آبان ماه همان سال با آزادی مشروط آزاد شد.
«ایرنا» گزارش داد که منصوری یکی از عناصر «ضدانقلاب» است و با رسانه‌های مخالف مقامات در خارج از ایران با هدف «اغتشاش» در کشور مصاحبه کرده‌است.
این خبرگزاری رسمی اعلام کرد که منصوری «در طول دو سال و نیم آزادی مشروط خود مرتکب فعالیت‌هایی شده‌است که امنیت ملی را تحت تأثیر قرار داده‌است» و دستگیری وی «در حالی صورت گرفت که وی قصد داشت کشور را ترک کند (...) پس از اطلاع از اینکه مقام قضایی در حال حرکت به سمت بازگرداندن او به زندان است».
بازگشت این دو فعال به زندان چند روز پس از دستگیری یکی از محققین دانشگاه به ظن ارتکاب اقدامات «مخل در امنیت ملی» صورت می‌گیرد.
خبرگزاری مهر روز دوشنبه بدون ارائه جزئیات گزارش داد که استاد جامعه‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی، سعید مدنی قهفرخی، ۶۱ ساله، به ظن «ارتباط با کشورهای خارجی و ارتکاب اقداماتی که امنیت کشور را تهدید می‌کند» بازداشت شد.



طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
TT

طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)

در حالی که جامعه جهانی منتظر است رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، دونالد ترامپ، در تاریخ ۲۰ ژانویه وارد کاخ سفید شود و گمانه‌زنی‌ها درباره نحوه برخورد او با مسائل جهانی زیاد است، گزارش‌هایی در تل‌آویو منتشر شده که نشان می‌دهد طی ماه‌های گذشته، چندین طرح توسط اعضای تیم ترامپ، با مشارکت مقامات اسرائیلی، آماده شده است. یکی از این طرح‌ها سرنگونی نظام ایران است.

برنامه‌های مشترک آمریکا و اسرائیل

روزنامه «یسرائیل هیوم» که به جناح راست حاکم در اسرائیل نزدیک است، گزارش داده این برنامه‌ها نشان‌دهنده منافع مشترک آمریکا و اسرائیل هستند. این روزنامه به انتصاب‌های ترامپ در تیمش اشاره کرده و آن را نشانه‌ای از این رویکرد دانسته است. طبق این گزارش، ایران متوجه این تحولات شده و عملیات «الوعد الصادق ۳» را که برای پاسخ به حمله بزرگ اسرائیل در ۲۶ اکتبر آماده شده بود، متوقف کرده است.

از سوی دیگر، روزنامه «یدیعوت آحارونوت» به نقل از منابع آمریکایی گزارش داده که بحث‌هایی در رهبری ایران درباره امکان مذاکره برای توافق هسته‌ای جدید با دولت ترامپ یا ادامه سیاست‌های تهاجمی در جریان است.

«خبرهای ناخوشایند» برای ایران

یکی از تحلیلگران عربی روزنامه «هاآرتص» نوشته است: «رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، این هفته صدمین روز ریاست‌جمهوری خود را جشن گرفت، اما خبرها خوب نیستند. ارزش ریال ایران طی این مدت ۲۰ درصد کاهش یافته و قیمت کالاهای اساسی، برق، آب و حمل‌ونقل بین ۲۵ تا ۷۰ درصد افزایش یافته است. همچنین بیش از ۴۴۰ نفر اعدام شده‌اند، تقریباً دو برابر دوره رئیس‌جمهور پیشین، ابراهیم رئیسی.»

وی افزود: «به زودی مشکلات بیشتری انتظار می‌رود. در بودجه سال آینده کاهش شدید در هزینه‌های رفاه و افزایش ۴۰ درصدی قیمت سوخت پیش‌بینی شده است. این امر نگرانی‌ها از وقوع اعتراضات گسترده مشابه سال ۲۰۱۹ را افزایش داده، اعتراضاتی که در آن حدود ۱۵۰۰ نفر کشته شدند. در همین حال، بودجه نیروهای امنیتی و سپاه پاسداران نسبت به سال گذشته ۲۰۰ درصد افزایش خواهد یافت.»

«شبکه‌ای ضد ایران»

در برابر «تهدید آمریکا» که با تیم ترامپ شکل گرفته، ایران در تلاش است تا یک سیستم دفاعی سیاسی، منطقه‌ای و بین‌المللی برای خود ایجاد کند. رسانه‌های اسرائیلی تأیید کرده‌اند که مذاکراتی میان ایران و دولت کنونی آمریکا، از طریق بغداد انجام شده و تیم ترامپ نیز در جریان آن قرار گرفته است. این مذاکرات شامل توافقاتی اولیه است، از جمله اینکه ایران دیگر شبه‌نظامیان شیعه وابسته به خود را در عراق علیه آمریکا تحریک نکند و به اهداف آمریکایی و اسرائیلی حمله نکند. در مقابل، عراق متعهد شده تا شورشیان کرد ایرانی را که علیه ایران فعالیت می‌کنند، خلع سلاح کند.

پیشنهاد ترامپ برای توافق

منابعی گفته‌اند ایران خواهان بازگشت به سخنان ترامپ در سال ۲۰۱۹ است؛ زمانی که او پس از خروج از توافق هسته‌ای گفت: «همه کاری که باید انجام شود این است که تماس بگیرند و با من بنشینند. ما می‌توانیم یک توافق منصفانه داشته باشیم. هدف ما فقط این است که ایران سلاح هسته‌ای نداشته باشد. ما چیز زیادی نمی‌خواهیم و حتی می‌توانیم به آنها کمک کنیم تا دوباره به شرایط عالی بازگردند.»

این اظهارات برخلاف مواضع تیم ترامپ در آن زمان بود، که شامل خواسته‌های سخت‌گیرانه‌ای از ایران بود. این خواسته‌ها توسط مایک پمپئو، وزیر خارجه وقت، مطرح شده بود، از جمله: توقف غنی‌سازی اورانیوم در هر سطح و مقدار، توقف تولید موشک‌های بالستیک، توقف حمایت از حماس، حزب‌الله و جهاد اسلامی، خروج نیروهای ایرانی و حامیانشان از سوریه، و توقف حمایت از حوثی‌ها در یمن.

نگرانی‌ها در تهران

مسئولان ایرانی در حال بررسی این موضوع هستند که آیا ترامپ همان شخصی است که از توافق هسته‌ای خارج شد یا فردی که به دنبال یک «توافق منصفانه» است؟ آیا او خواسته‌های سخت‌گیرانه پمپئو را دوباره مطرح خواهد کرد یا تنها به یک توافق هسته‌ای رضایت می‌دهد؟

برخی تحلیلگران معتقدند اینکه آمریکا به اسرائیل چراغ سبز برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران نشان دهد، هنوز نیاز به اثبات دارد. اگر سیاست‌های ترامپ در دوره اول او را معیار قرار دهیم، جنگی فراگیر در خاورمیانه که آمریکا را مستقیماً درگیر کند، احتمالاً چیزی نیست که واشنگتن یا حتی تهران بخواهد.

تردیدها درباره توانایی اسرائیل

در حالی که اسرائیل موفقیت‌هایی در آسیب زدن به سامانه‌های دفاع هوایی ایران داشته، کارشناسان خارجی تردید دارند که اسرائیل بتواند بدون همکاری آمریکا تمام تأسیسات هسته‌ای زیرزمینی ایران را نابود کند. این مسائل در تماس‌های تلفنی میان نتانیاهو و ترامپ از زمان انتخابات مطرح شده و همچنین توسط ران درمر، یکی از وزرای نزدیک به نتانیاهو، در سفرش به آمریکا پیگیری شده است.