الکاظمی در تهران: بر سر آرام‌سازی در منطقه توافق کردیم

رئیسی خواستار «روابط نزدیکتر» بین ایران و عراق شد


تصویری که ریاست جمهوری ایران از دیدار روز گذشته رئیسی و الکاظمی در تهران منتشر کرده است
تصویری که ریاست جمهوری ایران از دیدار روز گذشته رئیسی و الکاظمی در تهران منتشر کرده است
TT

الکاظمی در تهران: بر سر آرام‌سازی در منطقه توافق کردیم


تصویری که ریاست جمهوری ایران از دیدار روز گذشته رئیسی و الکاظمی در تهران منتشر کرده است
تصویری که ریاست جمهوری ایران از دیدار روز گذشته رئیسی و الکاظمی در تهران منتشر کرده است

مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق دیروز اعلام کرد که با ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ایران برای «تلاش برای ثبات در خاورمیانه» به توافق رسیده است.
الکاظمی پس از سفر کوتاه به پادشاهی عربی سعودی دیروز در راس هیاتی بلندپایه متشکل از مقامات سیاسی و اقتصادی برای گفت و گو در مورد مسائل منطقه ای و دوجانبه وارد تهران شد.
به گزارش رویترز، الکاظمی در یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک با ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ایران، گفت که آنها برای «آرام کردن منطقه» و همکاری برای ایجاد ثبات و آرامش در آن توافق کردند.
خبرگزاری رسمی عراق به نقل از الکاظمی نوشت: «در این دیدار بر حمایت از آتش بس در یمن و تقویت تلاش ها برای برقراری صلح در آن و همچنین بر راه حل مسالمت آمیز برای حل بحران یمن ناشی از اراده داخلی مردم یمن تاکید شد».
سایت ریاست جمهوری ایران نیز به نقل از الکاظمی نوشت: «ما توافق کرده ایم که برای مقابله با چالش های امنیت غذایی ناشی از جنگ اوکراین تلاش های مشترک انجام دهیم». رئیسی به نوبه خود گفت: «گفت و گو با مسئولان منطقه می تواند مشکلات را حل کند».
وی افزود: «ما تاکید کردیم که حضور یا دخالت بیگانگان در منطقه نه تنها مشکل را حل می کند، بلکه مشکلاتی را ایجاد می کند و برای این امر بر لزوم مذاکره مسئولان منطقه برای حل مشکلات و مسائل با یکدیگر تاکید کردیم».
رئیس جمهور ایران بر روابط نزدیکتر تهران و بغداد تاکید کرد و گفت که این روابط «می تواند نقش تأثیرگذاری در مسائل منطقه و بین المللی ایفا کند».



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»