ابراز نگرانی گروسی از محدودیت اطلاعات درباره هسته‌ای ایران

تهران از آمریکا برای توافق هسته ای «ضمانت های اقتصادی» خواست

گروسی در کنفرانس مطبوعاتی ماه گذشته در وین درباره نقش دوربین های مداربسته در نظارت بر فعالیت های ایران توضیح داد (رویترز)
گروسی در کنفرانس مطبوعاتی ماه گذشته در وین درباره نقش دوربین های مداربسته در نظارت بر فعالیت های ایران توضیح داد (رویترز)
TT

ابراز نگرانی گروسی از محدودیت اطلاعات درباره هسته‌ای ایران

گروسی در کنفرانس مطبوعاتی ماه گذشته در وین درباره نقش دوربین های مداربسته در نظارت بر فعالیت های ایران توضیح داد (رویترز)
گروسی در کنفرانس مطبوعاتی ماه گذشته در وین درباره نقش دوربین های مداربسته در نظارت بر فعالیت های ایران توضیح داد (رویترز)

رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، نگرانی‌های شدید در مورد افزایش محدودیت اطلاعات از تاسیسات حساس ایران را در حالی که سرعت غنی‌سازی در پنج هفته گذشته شتاب گرفته است، برجسته کرده است.
گروسی به روزنامه اسپانیایی «ال پاییس» گفت که تیم بازرسان بین المللی اطلاعات بسیار محدودی دارند و برنامه هسته ای ایران پیشرفت سریعی دارد.
گروسی در مورد عواقب اقدام ایران در ماه گذشته برای حذف دوربین های نظارتی از تاسیسات غنی سازی اورانیوم نطنز و همچنین کارگاهی برای ساخت سانتریفیوژها در پاسخ به محکومیت آن در شورای حکام «انرژی اتمی» در خصوص بررسی اثرات اورانیوم در سایت‌های مخفی هشدار داد.
گروسی آنچه در تاسیسات ایران در حال رخ دادن است را «کوری اجباری» توصیف کرد. او به این روزنامه گفت: «نتیجه نهایی این است که نزدیک به پنج هفته است که من ظرفیت نظارتی بسیار محدودی داشته ام زیرا برنامه هسته ای به سرعت در حال پیشرفت است».
او توضیح داد که «بازگرداندن کارها به حالت عادی و پرکردن خلأهای موجود در بخش‌های مفقود و ناقص به دلیل عدم نظارت آژانس غیرممکن نیست، اما به یک کار بسیار پیچیده و شاید توافقات خاص نیاز دارد».
اظهارات گروسی در حالی بیان شد که ایران و طرف‌های غربی توافق هسته‌ای از مرحله مقصر دانستن همدیگر در مذاکرات متوقف‌شده از ماه مارس به تبادل شک و تردید در مورد نیات یکدیگر برای احیای این توافق گام برداشتند.
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران پنجشنبه شب در گفت و گو با تلویزیون دولتی گفت: «96 درصد توافق آماده است، اما آنچه کمبود دارد، تضمین های آمریکا برای بهره مندی ایران از منافع اقتصادی این توافق است».
وی در عین حال از عدم پذیرش پیام های آمریکا از سوی میانجی ها مبنی بر دست کشیدن از تلاش برای انتقام از قتل قاسم سلیمانی خبر داد.



طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
TT

طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)

در حالی که جامعه جهانی منتظر است رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، دونالد ترامپ، در تاریخ ۲۰ ژانویه وارد کاخ سفید شود و گمانه‌زنی‌ها درباره نحوه برخورد او با مسائل جهانی زیاد است، گزارش‌هایی در تل‌آویو منتشر شده که نشان می‌دهد طی ماه‌های گذشته، چندین طرح توسط اعضای تیم ترامپ، با مشارکت مقامات اسرائیلی، آماده شده است. یکی از این طرح‌ها سرنگونی نظام ایران است.

برنامه‌های مشترک آمریکا و اسرائیل

روزنامه «یسرائیل هیوم» که به جناح راست حاکم در اسرائیل نزدیک است، گزارش داده این برنامه‌ها نشان‌دهنده منافع مشترک آمریکا و اسرائیل هستند. این روزنامه به انتصاب‌های ترامپ در تیمش اشاره کرده و آن را نشانه‌ای از این رویکرد دانسته است. طبق این گزارش، ایران متوجه این تحولات شده و عملیات «الوعد الصادق ۳» را که برای پاسخ به حمله بزرگ اسرائیل در ۲۶ اکتبر آماده شده بود، متوقف کرده است.

از سوی دیگر، روزنامه «یدیعوت آحارونوت» به نقل از منابع آمریکایی گزارش داده که بحث‌هایی در رهبری ایران درباره امکان مذاکره برای توافق هسته‌ای جدید با دولت ترامپ یا ادامه سیاست‌های تهاجمی در جریان است.

«خبرهای ناخوشایند» برای ایران

یکی از تحلیلگران عربی روزنامه «هاآرتص» نوشته است: «رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، این هفته صدمین روز ریاست‌جمهوری خود را جشن گرفت، اما خبرها خوب نیستند. ارزش ریال ایران طی این مدت ۲۰ درصد کاهش یافته و قیمت کالاهای اساسی، برق، آب و حمل‌ونقل بین ۲۵ تا ۷۰ درصد افزایش یافته است. همچنین بیش از ۴۴۰ نفر اعدام شده‌اند، تقریباً دو برابر دوره رئیس‌جمهور پیشین، ابراهیم رئیسی.»

وی افزود: «به زودی مشکلات بیشتری انتظار می‌رود. در بودجه سال آینده کاهش شدید در هزینه‌های رفاه و افزایش ۴۰ درصدی قیمت سوخت پیش‌بینی شده است. این امر نگرانی‌ها از وقوع اعتراضات گسترده مشابه سال ۲۰۱۹ را افزایش داده، اعتراضاتی که در آن حدود ۱۵۰۰ نفر کشته شدند. در همین حال، بودجه نیروهای امنیتی و سپاه پاسداران نسبت به سال گذشته ۲۰۰ درصد افزایش خواهد یافت.»

«شبکه‌ای ضد ایران»

در برابر «تهدید آمریکا» که با تیم ترامپ شکل گرفته، ایران در تلاش است تا یک سیستم دفاعی سیاسی، منطقه‌ای و بین‌المللی برای خود ایجاد کند. رسانه‌های اسرائیلی تأیید کرده‌اند که مذاکراتی میان ایران و دولت کنونی آمریکا، از طریق بغداد انجام شده و تیم ترامپ نیز در جریان آن قرار گرفته است. این مذاکرات شامل توافقاتی اولیه است، از جمله اینکه ایران دیگر شبه‌نظامیان شیعه وابسته به خود را در عراق علیه آمریکا تحریک نکند و به اهداف آمریکایی و اسرائیلی حمله نکند. در مقابل، عراق متعهد شده تا شورشیان کرد ایرانی را که علیه ایران فعالیت می‌کنند، خلع سلاح کند.

پیشنهاد ترامپ برای توافق

منابعی گفته‌اند ایران خواهان بازگشت به سخنان ترامپ در سال ۲۰۱۹ است؛ زمانی که او پس از خروج از توافق هسته‌ای گفت: «همه کاری که باید انجام شود این است که تماس بگیرند و با من بنشینند. ما می‌توانیم یک توافق منصفانه داشته باشیم. هدف ما فقط این است که ایران سلاح هسته‌ای نداشته باشد. ما چیز زیادی نمی‌خواهیم و حتی می‌توانیم به آنها کمک کنیم تا دوباره به شرایط عالی بازگردند.»

این اظهارات برخلاف مواضع تیم ترامپ در آن زمان بود، که شامل خواسته‌های سخت‌گیرانه‌ای از ایران بود. این خواسته‌ها توسط مایک پمپئو، وزیر خارجه وقت، مطرح شده بود، از جمله: توقف غنی‌سازی اورانیوم در هر سطح و مقدار، توقف تولید موشک‌های بالستیک، توقف حمایت از حماس، حزب‌الله و جهاد اسلامی، خروج نیروهای ایرانی و حامیانشان از سوریه، و توقف حمایت از حوثی‌ها در یمن.

نگرانی‌ها در تهران

مسئولان ایرانی در حال بررسی این موضوع هستند که آیا ترامپ همان شخصی است که از توافق هسته‌ای خارج شد یا فردی که به دنبال یک «توافق منصفانه» است؟ آیا او خواسته‌های سخت‌گیرانه پمپئو را دوباره مطرح خواهد کرد یا تنها به یک توافق هسته‌ای رضایت می‌دهد؟

برخی تحلیلگران معتقدند اینکه آمریکا به اسرائیل چراغ سبز برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران نشان دهد، هنوز نیاز به اثبات دارد. اگر سیاست‌های ترامپ در دوره اول او را معیار قرار دهیم، جنگی فراگیر در خاورمیانه که آمریکا را مستقیماً درگیر کند، احتمالاً چیزی نیست که واشنگتن یا حتی تهران بخواهد.

تردیدها درباره توانایی اسرائیل

در حالی که اسرائیل موفقیت‌هایی در آسیب زدن به سامانه‌های دفاع هوایی ایران داشته، کارشناسان خارجی تردید دارند که اسرائیل بتواند بدون همکاری آمریکا تمام تأسیسات هسته‌ای زیرزمینی ایران را نابود کند. این مسائل در تماس‌های تلفنی میان نتانیاهو و ترامپ از زمان انتخابات مطرح شده و همچنین توسط ران درمر، یکی از وزرای نزدیک به نتانیاهو، در سفرش به آمریکا پیگیری شده است.