عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
آخرین خبرها
گوناگون

کشفیات دوره روم باستان در جزایر فرسان سعودی

روایتگر نقش تمدن ساز بنادر باستانی شبه جزیره عرب

کشفیات دوره روم باستان در جزایر فرسان سعودی
    ریاض: عمر البدوی
TT
TT

کشفیات دوره روم باستان در جزایر فرسان سعودی

کشفیات دوره روم باستان در جزایر فرسان سعودی

آثار معماری کم نظیر و اشیای باستانی متعلق به قرن دوم و قرن سوم میلادی توسط تیم تحقیقات علمی کمیسیون میراث ملی سعودی در جزایر فرسان در ۴۰ کیلومتری شهر جازان در جنوب کشور کشف شد.
تیم تحقیقات علمی کمیسیون میراث ملی سعودی با همکاری با دانشگاه پاریس ۱ موفق به کشف آثار باستانی جدید شد که بیانگر نقش مهم تمدن ساز شبه جزیره عرب و روابط تاریخی این منطقه در دوران قبل از میلاد و نقش تمدن ساز بنادر منطقه در جنوب از طریق کنترل روند داد و ستد در دریای سرخ و مسیرهای حمل و نقل تجاری دریایی در دوران باستان است.

A hand holding a mushroom</p> <p>Description automatically generated with medium confidence

آثار باستانی متعلق به سده های دوم و سوم میلادی (واس)

این تیم باستان شناسی در جریان کاوش موفق به پیدا کردن اشیای نفیس و نادر از جمله یک زره رومی ساخته شده از آلیاژ مس و یک زره لوریکا اسکواماتا شدند که از قرن اول تا قرن سوم میلادی در روم باستان رواج داشته است. این کشفیات شامل کتیبه ای از عقیق متعلق به ژانوس (یکی از خدایان روم باستان) و یک تندیس سر سنگی کوچک می باشد.
دکتر سلیمان الذیبب مشاور فرهنگی مرکز پژوهش های ملک فیصل گفت «جزایر فرسان در جنوب سعودی نقش ارزشمندی در تمدن سازی در منطقه داشته و مورد توجه آشکار مردمان دوره باستان قرار گرفت. این جزایر پر از آثار باستانی بسیار قدیمی است که قدمت تاریخی آن را نشان می دهد. تداوم کاوشگری آثار باستانی به شیوه دقیق و جامع برای پیدا کردن گنجینه های مدفون در این جزایر ضروری به نظر می رسد چه این آثار روایتگر مناسبات اقتصادی و داد و ستد ساکنان جزایر فرسان با ملت های دیگر در دوره باستان هستند.

A picture containing ground</p> <p>Description automatically generated
سر یک مجسمه سنگی کوچک (واس)
 
الذیبب در گفتگو با «الشرق الاوسط» اضافه کرد «این کشفیات جدید و قبلی گواه درستی اظهارات شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد درباره توجه به مناطق ساحلی و کاوش باستانی در این بخش ها برای پیدا کردن گنجینه های مدفون تاریخی است. امیدوارم که این کشفیات تاریخی و گنجینه های طبیعی و زیست محیطی و باستانی در جزایر فرسان موجب توجه بیشتر به این منطقه در عرصه های مختلف گردد. کشفیات پی در پی در این منطقه از چند سال پیش آغاز شد و مهم ترین آثار توسط تیم باستان شناسی به ریاست دکتر سعود الغامدی در مناطق باستانی کشف شد. بنده امیدوارم که این جزیره با این گنجینه های ارزشمند تاریخی و زیست محیطی به قطب گردشگری تاریخی و اکو توریسم تبدیل شود تا گردشگران از نزدیک با آنچه فرهنگ و تمدن بشریت در این منطقه برجا گذاشته و نقش مردمان باستان در ساخت جامعه بومی آشنا شوند. راه اندازی موزه آثار تاریخی و باستانی و دریایی این جزیره می تواند در راستای اجرای اهداف مورد نظر مفید باشد».

A picture containing piece, slice, hand, eaten</p> <p>Description automatically generated
عکس: کمیسیون میراث فرهنگی از کشفیات جدید در اماکن تاریخی در جزایر فرسان خبر داد

تیم تحقیقاتی مشترک سعودی و فرانسه در سال ۲۰۰۵ فعالیت تحقیق و کاوش باستانی را در جزایر فرسان آغاز کرد.
پیمایش باستان شناسی در منطقه در ۲۰۱۱ آغاز شد و تحقیقات باستان شناسی در ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ منجر به کشفیات معماری و تاریخی متعدد گردید و عملیات کاوش و استخراج و پیمایش باستانی در این جزیره پر از آثار باستانی ادامه یافت.
آثار تاریخی کشف شده که در چند سال گذشته افزایش یافته اند فصل نوینی در پیشینه فرهنگی جزایر فرسان رقم می زند و اهمیت و موقعیت راهبردی این منطقه را به عنوان قطب تمدن های گوناگون نشان می دهد.
تلاش و اقدامات کمیسیون میراث فرهنگی سعودی برای مدیریت آثار فرهنگی و حفاظت از اماکن فرهنگی باستانی و استفاده بهینه از آنها در روند توسعه پایدار طبق برنامه های راهبردی دقیق و همکاری های گسترده با طرف های داخلی و بین المللی ادامه دارد.

A picture containing rock, dirty</p> <p>Description automatically generated
عکس: کمیسیون میراث فرهنگی از کشفیات جدید در برخی اماکن تاریخی در جزایر فرسان خبر داد
 

 

پربازدید

 
 
گوناگون

«بوگونیا»… اولین نمایش آثار یورگوس لانثیموس در سینماهای سعودی

اما استون در صحنه‌ای از فیلم «بوگونیا» (حساب رسمی فیلم در اینستاگرام)
اما استون در صحنه‌ای از فیلم «بوگونیا» (حساب رسمی فیلم در اینستاگرام)
TT
TT

«بوگونیا»… اولین نمایش آثار یورگوس لانثیموس در سینماهای سعودی

اما استون در صحنه‌ای از فیلم «بوگونیا» (حساب رسمی فیلم در اینستاگرام)
اما استون در صحنه‌ای از فیلم «بوگونیا» (حساب رسمی فیلم در اینستاگرام)

از پنجشنبه آینده، سینماهای سعودی فیلم «بوگونیا» (Bugonia) ساخته یورگوس لانثیموس کارگردان یونانی را به نمایش خواهند گذاشت. این فیلم که به عنوان یکی از برجسته‌ترین آثار لانثیموس در نسل خود شناخته می‌شود، اولین اثر اوست که به صورت تجاری در سعودی اکران می‌شود؛ در حالی که گزینه‌های مخاطبان سعودی در حال گسترش و تنوع است، از سینمای سرگرم‌کننده تا سینمای هنری و آوانگارد.
لانثیموس همچنین یکی از نمادهای اصلی «موج نو سینمای یونان» است که پس از بحران اقتصادی سال 2008 در یونان پدیدار شد. آثار او از ابتدای فعالیتش به جرأت و فاصله‌گیری از الگوهای رایج شناخته می‌شد. در فیلم «دندان‌های سگ» (Dogtooth) که در سال 2009 ساخته شد، او موفق به دریافت جایزه «نگاه ویژه» از جشنواره «کن» شد و مسیر جهانی شدن خود را آغاز کرد.

لانثیموس در پشت صحنه فیلم‌برداری «بوگونیا» (حساب رسمی فیلم در اینستاگرام)

او همچنین فیلم «گراز دریا» (The Lobster) را در سال 2015 به نمایش گذاشت که نامزد جایزه «اسکار» شد و در پی آن، خط عجیب و غریب خود را در فیلم «مورد علاقه» (The Favourite) که در سال 2018 به نمایش درآمد، ادامه داد. این فیلم 10 نامزدی «اسکار» را دریافت کرد و اولیویا کلمن در آن جایزه بهترین بازیگر زن را برد.
فیلم اخیر او، «موجودات بیچاره» (Poor Things) نیز یکی از جنجالی‌ترین آثار سال 2023 بود که با دیدگاه‌های بصری و جسمی خود، جایگاه لانثیموس را به عنوان یکی از مهم‌ترین کارگردان‌های دهه اخیر تثبیت کرد.

«بوگونیا»... علمی-تخیلی

این فیلم جهانی از 30 اکتبر 2023 به نمایش درخواهد آمد و اقتباسی است از فیلم کره‌ای «نجات سیاره سبز» (Save the Green Planet) که در سال 2003 ساخته شده بود. نسخه جدید فیلم توسط ویل تریسی نویسنده آمریکایی نوشته شده و کارگردانی آن را لانثیموس بر عهده داشته است. داستان فیلم درباره دو جوان است که به نظریه‌های توطئه علاقه‌مندند و مدیر اجرایی یک شرکت دارویی را می‌دزدند، زیرا معتقدند او موجودی فضایی است که برای نابود کردن زمین آمده است.
فیلم با بازی ستاره آمریکایی اما استون ساخته شده است که نقش قربانی ربوده‌شده را بازی می‌کند. همچنین جسی بلیمونز، بازیگر آمریکایی که جایزه بهترین بازیگر مرد را در جشنواره «کن» 2024 دریافت کرده است، در این فیلم به ایفای نقش پرداخته و یکی از دو جوان طرفدار نظریه‌های توطئه را بازی می‌کند.

جسی بلیمونز در صحنه‌ای از فیلم «بوگونیا» (حساب رسمی فیلم در اینستاگرام)

فیلم توسط استودیوی «سرچ لایت پیکچرز» که زیرمجموعه گروه «دیزنی» است، تولید شده است، که این موضوع به گسترش جهانی فیلم کمک می‌کند.
لانثیموس در «بوگونیا» عناصر درام روان‌شناختی، کمدی سیاه و علمی-تخیلی را در سبک خاص خود که ترکیبی از خشونت و شوخ‌طبعی است، به کار گرفته است. این فیلم با دوربین‌های 35 میلی‌متری و تحت نظر مدیر فیلمبرداری بریتانیایی روبی رایان که پیش‌تر با لانثیموس در فیلم «مورد علاقه» همکاری داشته، فیلمبرداری شده است و این باعث شده تا اثر یک فضای بصری شیک و کنترل‌شده با نورپردازی و زوایای عجیب‌غریب که از ویژگی‌های آثار اوست، داشته باشد.

نامزدی‌های اولیه

چند روز پیش، مجله «هالیوود ریپورتر» فیلم «بوگونیا» را در فهرست فیلم‌های نامزد «اسکار» قرار داد، پس از آنکه آکادمی سینمای اروپا این فیلم را در فهرست کوتاه جوایز سال 2026 (EFA Shortlist) قرار داد. این اشاره اولیه از سوی یکی از معتبرترین نهادهای نقد سینمایی اروپایی، نشان‌دهنده اهمیت فیلم و موقعیت آن در فصل جوایز جهانی است، که به اهمیت نمایش آن برای اولین بار در سعودی می‌افزاید.
کارگردان در این فیلم همچنان ویژگی‌های شناخته‌شده خود را حفظ کرده است: دیالوگ‌های سرد و کنترل‌شده، چهره‌های بدون احساسات، ریتم بصری کند و زوایایی که همیشه حس عدم راحتی را در بیننده ایجاد می‌کنند. اما این‌بار فیلم به نسبت آثار پیشین او، بیشتر به سینمای جریان اصلی نزدیک است و حرکت و سبکی به داستان افزوده که به مخاطبان گسترده‌تری امکان می‌دهد بدون از دست دادن عمق فلسفی، در داستان جذب شوند. بسیاری از منتقدانی که فیلم را در نمایش‌های اولیه جشنواره «ونیز» دیده‌اند، آن را «نزدیک‌ترین فیلم لانثیموس به مخاطب عام» توصیف کرده‌اند.
از طرف دیگر، نمایش این فیلم در سعودی را نمی‌توان صرفاً یک رویداد سرگرم‌کننده دانست؛ بلکه این اتفاق یک نشانه فرهنگی است از گسترش بازار سینمایی محلی در پذیرش تجربیات هنری جسورانه. در حالی که سال‌های اولیه پس از افتتاح سینماهای سعودی بیشتر به فیلم‌های تجاری بزرگ اختصاص داشت، اکنون شاهد افزایش توجه مخاطبان به فیلم‌های مستقل و آثاری که برای جوایز جهانی نامزد شده‌اند، هستیم.

گوناگون

سعودی رئیس شبکه جهانی نهادهای نظارتی بر هوش مصنوعی شد

شبکه جهانی در پی تقویت همکاری میان نهادهای نظارتی در سراسر جهان است (سدايا)
شبکه جهانی در پی تقویت همکاری میان نهادهای نظارتی در سراسر جهان است (سدايا)
TT
TT

سعودی رئیس شبکه جهانی نهادهای نظارتی بر هوش مصنوعی شد

شبکه جهانی در پی تقویت همکاری میان نهادهای نظارتی در سراسر جهان است (سدايا)
شبکه جهانی در پی تقویت همکاری میان نهادهای نظارتی در سراسر جهان است (سدايا)

«هیئت داده و هوش مصنوعی پادشاهی عربی سعودی» (سدایا)، به عنوان رئیس شبکه جهانی سطح‌بالای نهادهای نظارتی بر هوش مصنوعی (GNAIS) وابسته به سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) برگزیده شد.

این انتخاب در جریان نشستی که در مقر یونسکو در پاریس با مشارکت نمایندگان ۲۵ نهاد نظارتی بین‌المللی از کشورهای عضو و سازمان‌های مرتبط با اخلاقیات هوش مصنوعی برگزار شد، انجام گرفت.

ریاست سعودی بر این شبکه، با هماهنگی کمیسیون ملی آموزش، فرهنگ و علوم، به‌عنوان قدردانی از تلاش‌های بین‌المللی این کشور در زمینه توسعه چارچوب‌ها و اصول اخلاقی هوش مصنوعی در سطوح ملی، منطقه‌ای و جهانی صورت گرفته است؛ همچنین در راستای حمایت از اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد ۲۰۳۰ که به ترویج اخلاقیات هوش مصنوعی در جهان مربوط می‌شود.

این دستاورد با اهداف «چشم‌انداز سعودی ۲۰۳۰» نیز همسو است؛ چشم‌اندازی که ارتقای جایگاه کشور را در میان اقتصادهای مبتنی بر داده و هوش مصنوعی هدف قرار داده است.

شبکه جهانی نهادهای نظارتی بر هوش مصنوعی، با هدف تقویت همکاری میان نهادهای نظارتی در سراسر جهان، تبادل دانش و تجربه میان آن‌ها، و ارتقای ظرفیت‌ها در حوزه‌های اخلاقیات و نظارت بر فناوری هوش مصنوعی تأسیس شده است.

همچنین این شبکه در پی آن است تا ابزارها و معیارهای واحدی برای افزایش کارآمدی نظارت بر کاربردهای هوش مصنوعی در بخش‌های مختلف ایجاد کند.

افزون بر این، شبکه منابع آموزشی تخصصی و یک پایگاه جامع شامل مطالعات موردی و بهترین تجربه‌های جهانی را در اختیار کشورهای عضو قرار می‌دهد تا توان آن‌ها را در مواجهه با تحولات سریع فناوری تقویت کند.

گوناگون

سعودی با ثبت ۸ سایت باستانی در یونسکو به هدف ۲۰۳۰ رسید

روستای الفاو هشتمین منطقه باستانی سعودی در فهرست یونسکو است (واس)
روستای الفاو هشتمین منطقه باستانی سعودی در فهرست یونسکو است (واس)
TT
TT

سعودی با ثبت ۸ سایت باستانی در یونسکو به هدف ۲۰۳۰ رسید

روستای الفاو هشتمین منطقه باستانی سعودی در فهرست یونسکو است (واس)
روستای الفاو هشتمین منطقه باستانی سعودی در فهرست یونسکو است (واس)

هشتمین سایت باستانی سعودی در فهرست یونسکو (سازمان علمی و آموزشی و فرهنگی جهان) ثبت شد و بدین ترتیب سعودی به هدف سند چشم انداز ۲۰۳۰ رسید. منطقه باستانی الفاو واقع در جنوب ریاض روز شنبه (۲۷ جولای) در جریان چهل و ششمین نشست کمیته میراث جهانی در نیودلهی هند در فهرست یونسکو قرار گرفت.
منظر فرهنگی «الفاو» به عنوان هشتمین سایت فرهنگی بسیار ارزشمند میراث جهانی در فهرست یونسکو ثبت شد. شهر «هگرا» در العلا و «حی الطریف» در منطقه باستانی الدرعیه و منطقه تاریخی جده و هنرهای صخره نگاری در حائل و واحه احساء و منطقه فرهنگی «حمی» در نجران و منطقه حفاظت شده «عروق بنی معارض» در سعودی پیش از این در فهرست میراث فرهنگی یونسکو ثبت شده اند.
شاهزاده بدر بن عبد الله بن فرحان وزیر فرهنگ در اکانت خود در شبکه اجتماعی «اکس» گفت «وزارت فرهنگ با ثبت منطقه باستانی «الفاو» در فهرست میراث جهانی یونسکو به هدف سند چشم انداز ۲۰۳۰ که ثبت ۸ منطقه باستانی در یونسکو است رسید.
عملکرد موفق دست اندرکاران حوزه فرهنگ سعودی در ثبت مناطق باستانی و تاریخی این کشور در فهرست یونسکو در سال های گذشته باعث شد تا میراث طبیعی و زیست محیطی این کشور در کانون توجه جهان و گردشگران قرار بگیرد و نیز اقدامات متنوعی برای حفاظت از تنوع طبیعی و اجرای ابتکار عمل های خلاقانه در حوزه صیانت از محیط زیست اجرا شود.
وزیر فرهنگ سعودی گفت «این گام ثمره توجه گسترده ملک سلمان بن عبد العزیز خادم حرمین شریفین و شاهزاده محمد بن سلمان بن عبد العزیز ولیعهد و نخست وزیر به حوزه میراث ملی و فرهنگی است».
او افزود «ثبت مناطق باستانی و فرهنگی به عنوان میراث ملموس و ناملموس یونسکو بیانگر پیشینه ژرف تاریخی و نقش پیشروی سعودی برای حفاظت از میراث مشترک جهانی در قالب سند چشم انداز ۲۰۳۰ است. در این سند بر اهمیت افتخار به هویت ملی که میراث ملی بوده تاکید شده است.

روستای «الفاو» سکونتگاه بسیاری از سلسله های پادشاهی و تمدن های کهن (واس)
شاهزاده بدر بن عبد الله بن فرحان یادآور شد «سعودی به اهمیت میراث ملی و فرهنگی و صیانت از آن و اطلاع رسانی در مورد آن در سطح بین المللی پی برده است و این اقدامات می تواند بستر محکمی برای حال و نقشه راهی برای کار و فعالیت آینده فراهم کند».
وزیر فرهنگ سعودی توضیح داد «این وزارتخانه به تلاش برای توسعه و توجه به میراث ملی و مطرح کردن آن در سطح جهان ادامه می دهد تا این سایت های باستانی پایدار بمانند و به نسل های بعدی منتقل شوند».
منطقه «الفاو» در محوطه ۲.۵۰ کیلومتر مربع در اطراف ربع الخالی در استان وادی الدواسر در جنوب منطقه ریاض قرار دارد و یک منطقه حائل ۲۷۵ کیلومتر مربعی دور تا دور آن را گرفته است. «الفاو» یک گذرگاه تنگ بین بیابان ربع الخالی و رشته کوه های طویق است. «الفاو» پایتخت نخستین پادشاهی کنده بوده و نقش و موقعیت برجسته ای در شبه جزیره عرب از نیمه قرن اول قبل از میلاد تا اوایل قرن چهارم میلادی داشت. این منطقه با توجه به پیشینه تاریخی و باستانی از جمله بزرگ ترین و شناخته شده ترین مقاصد باستانی در سعودی و یکی از مهم ترین مناطق تاریخی در جهان است.

روستای «الفاو» پایتخت پادشاهی کهن کنده در شبه جزیره عرب بوده است (واس)
منطقه الفاو در قدیم مرکز تجاری مهم و محل تردد کاروان های فلزات و غلات و پارچه بوده است. کاروان ها از مقصد پادشاهی سبا و معین و قتبان و حضرموت و حمیر از الفاو رد می شدند و به سمت نجران و از آنجا به الافلاج و سپس الیمامه و بعد نیز به طرف شرق یعنی خلیج و شمال به عراق و شام می رفتند.
«الفاو» یکی از نمادهای تعامل سازنده بین انسان و طبیعت است و نقش و نگارهای بسیاری متعلق به دوران قدیم و مقبره های غول پیکر با سازه های مشخص و همگام با نقش و نگارهای باستانی در «الفاو» وجود دارد. نمادها و آثار معماری فراوانی از منطقه کاروانسراها که در «الفاو» قرار داشته هنوز به چشم می خورد؛ از جمله محوطه باستانی با سیستم های آبیاری متنوع که کشفیات تاریخی و صخره نگاره های جذاب و دیدنی و کتیبه های باستانی فراوانی را در خود جای داده است.
نمایندگی سعودی در یونسکو تلاش گسترده ای برای ثبت این مناطق باستانی سعودی انجام داد. این اقدامات با هدایت «کمیسیون میراث ملی» و همکاری «کمیته ملی فرهنگ و علوم و آموزش» سعودی و مقامات محلی ریاض و «مرکز ملی افزایش پوشش گیاهی» و «دانشگاه ملک سعود» و «جامعه بومی» استان وادی الدواسر صورت گرفتند.

روستای «الفاو» پیشینه فرهنگی سترگ و جایگاه تاریخی دارد (واس)
کمیسیون میراث ملی سعودی تلاش های بی وقفه برای حفاظت از میراث فرهنگی پربار سعودی و معرفی آن در سطح داخلی و خارجی انجام می دهد تا روایتگر غنای تاریخ و فرهنگ این کشور به عنوان سکونتگاه تمدن های انسانی متعدد در طول تاریخ باشد.