ریشی سوناک نخست وزیر بعدی بریتانیا شد

ریشی سوناک (رویترز)
ریشی سوناک (رویترز)
TT

ریشی سوناک نخست وزیر بعدی بریتانیا شد

ریشی سوناک (رویترز)
ریشی سوناک (رویترز)

ریشی سوناک وزیر سابق دارایی بریتانیا پس از انصراف بوریس جانسون برای تصدی پست نخست وزیری گزینه نهایی برای ورود به ساختمان شماره ده خیابان داونینگ و جانشینی لیز تراس نخست وزیر مستعفی این کشور است و نخست وزیر بعدی بریتانیا شد.
جانسون شامگاه یکشنبه (۲۳ اکتبر) در بیانیه ای گفت او به صد رای لازم برای نامزدی اش برای رهبری حزب محافظه کار دست یافته اما به دلیل چند دستگی در حزب محافظه کار در چند روز گذشته تصمیم گرفته که انصراف بدهد و به این نتیجه رسیده که رهبری حزب محافظه کار برای او گزینه درست نخواهد بود چون اگر یک فراکسیون متحد در پارلمان وجود نداشته باشد نمی توان دولت موثری تشکیل داد.
جانسون ۵۸ ساله که اوایل سپتامبر پس از مجموعه ای از رسوایی ها و افشاگری ها از مقام نخست وزیری استعفا داد شنبه (۲۲ اکتبر) پس از پایان تعطیلاتش در جزایر کارائیب به لندن بازگشت و موفق به کسب حمایت بیش از سقف لازم برای نامزدی نخست وزیری شد و ۱۰۲ نماینده از او حمایت کردند.
جانسون کنار کشید و راه برای پیروزی سوناک ۴۲ ساله هموارتر شد. سوناک تابستان در رقابت با لیز تراس شکست خورد اما لیز تراس ۴۴ روز پس از روی کار آمدن خود به دلیل طوفانی که برنامه مالی اش و کاهش قابل ملاحظه مالیات راه انداخت استعفا داد.
ریشی سوناک، بانکدار ثروتمند سابق که پدربزرگش از هند به بریتانیا مهاجرت کرده بانکدار ثروتمند اولین نخست وزیر غیر سفید پوست است. سوناک پس از تعطیلات آخر هفته که شاهد رایزنی های فشرده بود یکشنبه گفت که نامزد تصدی پست نخست وزیری می شود و افزود «بریتانیا کشور بزرگی است اما ما با بحران اقتصادی عمیق مواجه هستیم».
او افزود «به این دلیل نامزد تصدی نخست وزیری می شوم تا هم رهبر حزب محافظه کار و هم نخست وزیر بعدی باشم. برنامه ام اصلاحات اقتصادی و متحد کردن حزبمان و کمک به کشور است».
A person in a suit</p>
<p>Description automatically generated with medium confidence

سوناک که تنها نامزد پست نخست وزیری بود موفق به کسب صد رای لازم برای تصدی این مقام شد. پنی موردانت گزینه دیگر جانشینی لیز تراس موفق به کسب صد رای لازم برای نامزدی در این کارزار نشد. موردانت پیشتر گفت که کنار نمی کشد و او می تواند حزب محافظه کار را متحد کند.
پنی موردانت در توییتی نوشت «بوریس جانسون با تصمیم دشوار کناره گیری اش کشور را بر حزب و حزب را بر خودش مقدم دانست. ما باید از این اقدام خوب استفاده کنیم و می دانم که او با ما همکاری خواهد کرد».
چنانچه پنی موردانت از آرای لازم برخوردار می شد و از کارزار رقابت حذف نمی شد اعضای حزب جمهوری خواه می بایست تا جمعه رای گیری آنلاین برگزار می کردند. موردانت نتوانست حمایت حداقل صد نفر از نمایندگان محافظه کار برای ورود به دور دوم رای گیری را کسب کند و ریشی سوناک از شامگاه دوشنبه برنده نهایی و پنجمین نخست وزیر پس از همه پرسی برگزیت در ۲۰۱۶ شد. برگزیت آغاز گر آشوب های اقتصادی و سیاسی بی سابقه در بریتانیا شد.
سوناک وزیر دارایی سابق از حامیان پرکاری و بودجه منضبط از حمایت بخش اعظم اعضای حزب جمهوری خواه برخوردار است. بریتانیا اینک گرفتار بحران سیاسی و اقتصادی شدید است که به دلیل اشتباهات لیز تراس وخیم تر شد. برنامه مالی لیز تراس باعث ایجاد بی ثباتی در بازار و کاهش ارزش پوند شد. سوناک تابستان امسال مرتب از برنامه های اقتصادی تراس انتقاد کرد.
حزب کارگر بریتانیا که در نظرسنجی ها به افزایش محبوبیت آن اشاره شده درخواست خود برای انتخابات زودهنگام را پس گرفت.
آنجلا راینر دستیار رئیس حزب کارگر بریتانیا در توییتی گفت «محافظه کاران کلید اداره کشور را به ریشی سوناک دادند اما او هنوز نگفته که چطور می خواهد امور را اداره کند».
جانسون همواره در میان محافظه کاران محبوبیت دارد اما او باعث چند دستگی در این حزب شده است. تحقیق کمیته مجلس درباره پرونده موسوم به پارتی گیت جانسون هنوز جاری است و هنوز مشخص نیست که آیا جانسون درباره پارتی های دوره شیوع کرونا و قرنطینه در ساختمان شماره ده خیابان داونینگ به نمایندگان دروغ گفته یا نه.
 



چگونه عراق از «تهدیدی وجودی خطرناک‌تر از داعش» نجات یافت؟

مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)
مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)
TT

چگونه عراق از «تهدیدی وجودی خطرناک‌تر از داعش» نجات یافت؟

مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)
مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)

منابع دیپلماتیک در بغداد به روزنامه «الشرق الاوسط» گفتند مقام‌های عراقی نگران کشیده شدن کشور به جنگ میان ایران و اسرائیل بودند و آن را «تهدیدی وجودی برای عراق» توصیف کردند که خطرناک‌تر از تهدید داعش بود؛ همان گروهی که زمانی یک‌سوم خاک کشور را اشغال کرده بود.

این منابع توضیح دادند:
«داعش یک پدیده بیگانه بود که در نهایت باید از بدن عراق به‌ویژه با توجه به حمایت منطقه‌ای و بین‌المللی از بغداد برای مقابله با آن طرد می‌شد. اما جنگ ایران و اسرائیل، وحدت عراق را تهدید می‌کرد.»

شرح تهدید وجودی از نگاه منابع دیپلماتیک:

همزمان با آغاز جنگ، بغداد پیام‌هایی از اسرائیل از طریق جمهوری آذربایجان و کانال‌های دیگر دریافت کرد. در این پیام‌ها آمده بود که اسرائیل در صورت حمله‌ای از خاک عراق، پاسخ‌هایی «سخت و دردناک» خواهد داد. اسرائیل مسئولیت هرگونه حمله از خاک عراق را متوجه دولت عراق دانسته بود.

آمریکا نیز از زبان توصیه‌آمیز قبلی عبور کرد و مستقیماً نسبت به عواقب وخیم حملات احتمالی گروه‌های وابسته به ایران هشدار داد.

مقام‌های عراقی نگران «سناریوی فاجعه» بودند. سناریویی که در آن، گروه‌های عراقی به اسرائیل حمله می‌کردند و اسرائیل نیز با موجی از ترورهای هدفمند مشابه آنچه علیه فرماندهان حزب‌الله لبنان و ژنرال‌ها و دانشمندان ایرانی در آغاز جنگ انجام داد، پاسخ می‌داد.

به گفته این منابع، اگر اسرائیل حملات دردناکی علیه این گروه‌ها انجام می‌داد، خشم در میان شیعیان عراق شعله‌ور می‌شد. این وضعیت ممکن بود مرجعیت شیعه را وادار به اتخاذ موضعی جدی کند و در نتیجه، بحران به شکل تقابل مستقیم شیعیان با اسرائیل درمی‌آمد.

این سناریو باعث شد نگرانی‌هایی شکل گیرد مبنی بر اینکه سایر گروه‌های عراقی، شیعیان را مسئول کشاندن کشور به جنگی بدانند که می‌شد از آن دوری کرد. در چنین شرایطی، احتمال بروز شکاف دوباره میان شیعیان و سنی‌ها و تهدید دوباره برای وحدت عراق وجود داشت.

خطر دیگر، موضع احتمالی کردها بود. این احتمال وجود داشت که کردها اعلام کنند دولت مرکزی فقط نماینده یک گروه است، کشور از جنگ‌ها خسته شده و اقلیم دیگر نمی‌خواهد خود را با بغداد درگیر کند؛ چراکه نزدیکی به بغداد، اقلیم را وارد جنگ‌هایی می‌کند که نمی‌خواهد در آن‌ها شرکت داشته باشد.

نقش دولت السودانی

دولت محمد شیاع السودانی با ترکیبی از قاطعیت و تدبیر عمل کرد. به گروه‌ها هشدار داد که تحمل هیچ تلاشی برای کشاندن کشور به جنگی که وحدتش را تهدید می‌کند، ندارد. همزمان، کانال‌های ارتباطی با قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی، به‌ویژه آمریکا، را باز نگه داشت.

موضع ایران و موازنه داخلی
دولت عراق از موضع تهران هم بهره برد. ایران نه‌تنها از گروه‌ها نخواست وارد جنگ شوند، بلکه آن‌ها را به خویشتنداری تشویق کرد. برخی معتقدند تهران نمی‌خواست پس از از دست دادن سوریه، روابطش با عراق را نیز قربانی کند.

عامل مهم دیگر، درک گروه‌ها از بزرگی جنگ بود. آن‌ها می‌دانستند این نبرد از توانشان فراتر است؛ به‌ویژه با توجه به شرایط حزب‌الله در لبنان و نفوذ اطلاعاتی اسرائیل درون ایران. اسرائیل نشان داده بود که اطلاعات دقیقی از گروه‌های دشمن دارد و با برتری تکنولوژیک خود، می‌تواند به اهدافش برسد.

سه حمله ناکام

با وجود فشارها، به گفته منابع دیپلماتیک، گروه‌های بی‌انضباط تلاش کردند سه حمله را طراحی و اجرا کنند؛ اما نیروهای امنیتی عراق توانستند پیش از اجرا آن‌ها را خنثی کنند.

منابع همچنین گفتند که ایران زخمی عمیق برداشت؛ چراکه اسرائیل جنگ را به خاک ایران کشاند و آمریکا را به هدف گرفتن تأسیسات هسته‌ای آن ترغیب کرد. به‌گفته این منابع، اگر ایران در پرونده هسته‌ای امتیاز ندهد، احتمال دور تازه‌ای از درگیری وجود دارد.