انحلال «گشت ارشاد» کف خیابان را آرام نمی‌کند

پیش بینی موج جدیدی از اعتراضات و اعتصابات 3 روزه


عکس مهسا امینی در تجمعات داخل و خارج از ایران (AFP)
عکس مهسا امینی در تجمعات داخل و خارج از ایران (AFP)
TT

انحلال «گشت ارشاد» کف خیابان را آرام نمی‌کند


عکس مهسا امینی در تجمعات داخل و خارج از ایران (AFP)
عکس مهسا امینی در تجمعات داخل و خارج از ایران (AFP)

رژیم ایران با اعلام انحلال «پلیس امنیت اخلاق» به پیشواز موج جدید و گسترده اعتراضات و اعتصابات از امروز دوشنبه تا چهارشنبه هفته جاری (فرخوان 14، 15 و 16 آذرماه) رفت، اقدامی که به عقب نشینی رژیم در مقابل فشارهای مردمی ادامه دار پس از مرگ مهسا امینی زن جوان کرد به بهانه بدحجابی، تعبیر شد.
به گزارش روز یکشنبه خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، محمدجعفر منتظری دادستان عمومی و انقلاب ایران از لغو «پلیس امنیت اخلاق» توسط مراجع ذیربط خبر داد.
منتظری شامگاه شنبه در شهر قم گفت: (گشت ارشاد) ارتباطی به قوه قضائیه ندارد و هرکس آن را تأسیس کرد آن را منحل کرد.
این اطلاعیه ناگهانی پس از آن صورت گرفت که منتظری پنجشنبه گذشته گفت که «کمیته عالی انقلاب فرهنگی» به ریاست ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور کشور و متشکل از اعضای منتخب رهبر ایران، ظرف ۱۵ روز آینده موضع خود را در قبال مسئله حجاب اعلام خواهد کرد.
شبکه تلویزیونی «العالم» وابسته به صداوسیمای ایران به طور شتابزده اعلام کرد: «انحلال پلیس امنیت اخلاق در برخی رسانه های بیگانه به عنوان عقب نشینی جمهوری اسلامی در موضوع حجاب و عفاف و تحت تأثیر ناآرامی ها تعبیر شد».
مسیح علی‌نژاد روزنامه‌نگار و فعال حقوق زنان در توییتر خود نوشت: «گشت ارشاد را منحل می‌کنید؟ این فقط اولین گام است. مردم خواهان برچیده شدن جمهوری قهری اسلامی هستند».
وی افزود: «وقتی ما زنان ایرانی می گوییم: نه به حجاب اجباری، یعنی نه به جمهوری اسلامی».
در حالی که رژیم به کشته شدن 200 شهروند در جریان اعتراضات اعتراف کرد، گزارش های حقوق بشری، تعداد کشته ها را بیش از 470 نفر اعلام کردند.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»