ایران به دنبال مشروعیت بخشیدن به «مهمان بودن سلیمانی» در عراق 

دولت السودانی در پی راضی نگهداشتن تهران بدون اینکه خشم واشنگتن را برانگیزد


یکی از نیروهای الحشد الشعبی ایستاده در مقابل بنر بزرگی که روی آن تصاویر سلیمانی و ابومهدی المهندس قرار دارد (خبرگزاری فرانسه)
یکی از نیروهای الحشد الشعبی ایستاده در مقابل بنر بزرگی که روی آن تصاویر سلیمانی و ابومهدی المهندس قرار دارد (خبرگزاری فرانسه)
TT

ایران به دنبال مشروعیت بخشیدن به «مهمان بودن سلیمانی» در عراق 


یکی از نیروهای الحشد الشعبی ایستاده در مقابل بنر بزرگی که روی آن تصاویر سلیمانی و ابومهدی المهندس قرار دارد (خبرگزاری فرانسه)
یکی از نیروهای الحشد الشعبی ایستاده در مقابل بنر بزرگی که روی آن تصاویر سلیمانی و ابومهدی المهندس قرار دارد (خبرگزاری فرانسه)

به گفته منابع آگاه عراقی، یک هیئت ایرانی در تلاش برای به جاانداختن این مسئله که سردار قاسم سلیمانی که در سال 2020 کشته شد، مهمان رسمی دولت عراق بوده است، به بغداد سفر کرد.
به گفته منابع، این هیئت متشکل از مجموعه ای از دیپلمات‌ها و حقوقدانان از سوی حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران برای این امر مامور شده اند.
این منابع به «الشرق الاوسط» گفتند که این هیئت فشار زیادی بر دولت محمد شیاع السودانی برای صدور سند رسمی در خصوص به رسمیت شناختن اینکه سلیمانی رسمی عراق است، وارد کرده است. سلیمانی و المهندس در سحرگاه 3 ژانویه 2020 در حوالی فرودگاه بغداد به دستور مستقیم دونالد ترامپ رئیس جمهور وقت عراق کشته شدند.
این منابع توضیح دادند که دولت عراق از کارشناسان خود خواسته تا برای یافتن چگونگی صدور سند، بدون اینکه خشم واشنگتن را برانگیزد، این درخواست را مطالعه کنند.
احزاب شیعه وابسته به «چارچوب هماهنگی» و حامی دولت السودانی بیم آن را دارند که پرونده سلیمانی بر روابط بغداد با ایالات متحده تأثیر بگذارد، زیرا آنها «اکنون این روابط را برای ثبات نخست وزیر در جایگاه خود ضروری می دانند».
این منابع نزدیک به ادارات دولتی مدعی شدند که السودانی می خواهد همزمان آمریکایی ها و ایرانی ها را راضی کند و این امر او را به جستجوی سازش در پرونده ژنرال ایرانی سوق می دهد.
به گفته این منابع، مقامات عراقی «از عجله ایران در خصوص به رسمیت شناختن، به ویژه زمان بندی سیاسی آن، شگفت زده شده اند».
در این میان، به گفته منابع، احزاب شیعه وفادار به ایران و حتی رهبر جنبش «عصائب اهل الحق»، قیس الخزعلی علاقه ای به این درخواست ایران نشان ندادند و «اکنون خواهان رویارویی با واشنگتن نیستند».



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»