واشنگتن: سیف العدل مقیم ایران رهبر جدید القاعده است

واشنگتن: سیف العدل مقیم ایران رهبر جدید القاعده است
TT

واشنگتن: سیف العدل مقیم ایران رهبر جدید القاعده است

واشنگتن: سیف العدل مقیم ایران رهبر جدید القاعده است

وزارت امور خارجه آمریکا روز چهارشنبه اعلام کرد سیف العدل، شهروند مصری مقیم ایران، پس از کشته شدن ایمن الظواهری در ژوئیه ۲۰۲۲، رهبر القاعده شده‌است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، تهران روز پنجشنبه به این اطلاعیه واکنش نشان داد و آن را محکوم کرد و «ارتباط دادن رهبر القاعده به ایران» را «گمراه‌کننده» و «مضحک» دانست.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران در توئیتی با مقصر دانستن آمریکا در این موضوع گفت: «بنیانگذاران القاعده و دولت اسلامی مسئول رشد تروریسم در جهان هستند».
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز چهارشنبه گفت: ارزیابی ما با ارزیابی سازمان ملل متحد مطابقت دارد که سیف العدل، رهبر جدید القاعده در ایران است.
سازمان ملل روز سه‌شنبه گزارشی منتشر کرد که در آن اظهار کرد: دیدگاه غالب کشورهای عضو این است که سیف العدل رهبر این سازمان جهادی شده‌است.
بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، با این حال، القاعده به دلیل حساسیت به نگرانی‌های مقامات طالبان در افغانستان، هنوز او را به‌طور رسمی "امیر" خود معرفی نکرده‌است.
در گزارش سازمان ملل همچنین اشاره شده‌است که سازمان سنی القاعده به دلیل سکونت در ایران که اکثریت شیعه دارد، نسبت به موضوع رهبری سیف العدل حساس است.
گزارش سازمان ملل به این موضوع اشاره کرد که "محل اختفای او سوالاتی را ایجاد می‌کند که بر جاه طلبی‌های القاعده برای اثبات رهبری خود در یک جنبش جهانی در مواجهه با چالش‌های دولت اسلامی، رقیب آن، تأثیر می‌گذارد".
به گفته سازمان آمریکایی "پروژه مقابله با افراط گرایی"، سیف العدل، ۶۲ ساله، افسر سابق نیروهای ویژه مصر و از چهره‌های برجسته گارد قدیمی القاعده است. العدل به ایجاد ظرفیت عملیاتی سازمان کمک کرد و برخی از هواپیماربایانی را که در حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ در ایالات متحده شرکت داشتند، آموزش داد.
علی صوفان، بازپرس سابق مبارزه با تروریسم اف‌بی‌آی گفت که سیف العدل از سال ۲۰۰۲ یا ۲۰۰۳ در ایران زندگی می‌کند، زمانی که در ابتدا در بازداشت خانگی قرار گرفت، اما بعداً به اندازه کافی از آزادی رفت و آمد برخوردار شد به طوری که به پاکستان سفر می‌کند.
صوفان در مقاله ای که در سال ۲۰۲۱ در مجله "CTC" منتشر شده توسط "مرکز ضد تروریسم وست پوینت" منتشر شد، نوشت: سیف العدل یکی از باتجربه‌ترین مبارزان حرفه ای در جنبش جهادی است و بدنش زخم‌های نبرد را بر خود دارد. او افزود: «وقتی حرکت می‌کند، این کار را به نحو احسن انجام می‌دهد.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»