تشکل‌های اپوزیسیون در داخل و خارج ایران با گذشت ۵ ماه از آغاز جنبش اعتراضی مردمی علیه نظام حاکم، در تلاش برای ایجاد وحدتی هستند که هرگز نتوانسته‌اند به دست آورند.
مخالفان رژیم «جمهوری اسلامی» از انقلاب ۱۳۵۷ به همان اندازه که با دستگاه قدرت در تهران درگیر شدند، با یکدیگر درگیر شده بودند. با این حال، امروز تلاشی برای اتحاد در استراتژی و رهبری آینده به امید سرنگونی رژیم وجود دارد؛ رژیمی که اعتراضات اخیر بزرگ‌ترین چالش را برای آن ایجاد کرده‌است.
تظاهرات مردمی چند هفته ای است که فروکش کرده، اما با ادامه خشم عمومی، حامیان اپوزیسیون اصرار دارند که آغاز موج جدیدی از اعتراضات فقط مسئله زمان است؛ اعتراضاتی که پس از مرگ مهسا امینی زن جوان کرد ایرانی آغاز شد و از کمپینی علیه قوانین حجاب به جنبشی برای تغییر رژیم تبدیل شد.
یک گام اپوزیسیون برای انسجام کنفرانسی بود که توسط دانشگاه جورج تاون در واشینگتن در ۱۰ فوریه برگزار شد و در آن چهره‌های مخالف تبعیدی که تا همین اواخر با یکدیگر صحبت نکرده بودند گرد هم آمدند، از جمله این شخصیت‌ها می‌توان به مسیح علی‌نژاد فعال علیه حجاب و حمید اسماعیلیون سخنگوی خانواده‌های قربانیان سانحه هواپیمای اوکراینی در سال ۲۰۲۰ و رضا پهلوی فرزند آخرین شاه ایران که در سال ۱۳۵۷ طی انقلابی سرنگون شد، اشاره کرد.
در نشست واشینگتن، منشور مرحله غلبه بر جمهوری اسلامی مورد بحث و بررسی قرار گرفت، حاضران به دنبال تشکیل شورای انتقالی بودند که پس از آن انتخابات آزاد برگزار شود.
شیرین عبادی، برنده جایزه صلح نوبل و گلشیفته فراهانی بازیگر ایرانی-فرانسوی به این گروه پیوستند. عبادی گفت: اکنون زمان مبارزه درون اپوزیسیون نیست.
او در یک پیام ویدئویی اضافه کرد که رژیم ۴۴ سال است که مقاومت کرده‌است، «چون ما متحد نشدیم».
«بدون رقابت»
رضا پهلوی که مدام تأکید می‌کند به دنبال احیای سلطنت نیست، بلکه می‌خواهد برای یک سیستم سکولار دمکراتیک کار کند، در این دیدار گفت: امروز رقابتی بین ما وجود ندارد و تلاشی برای رهبری این جریان نداریم.
پهلوی متهم است که به اندازه کافی از حکومت ظالمانه پدرش فاصله نگرفته، در مورد ثروت خانواده اش شفاف نبوده و برای جلوگیری از دشمن پراکنی سلطنت طلبان در شبکه‌های اجتماعی اقدامی نکرده‌است.
حضور پرویز ثابتی، افسر ارشد سابق امنیت داخلی در زمان شاه «ساواک» در تجمع مخالفان در لس آنجلس با حضور رضا پهلوی، جنجال گسترده‌ای را در میان ایرانیان در شبکه‌های اجتماعی به راه انداخت، اما موضع پهلوی در قبال اعتراضات حتی در میان چهره‌های مخالف چپ‌گرا با استقبال خوبی مواجه شد و خشم رسانه‌های طرفدار رژیم ایران را برانگیخت.
از سوی دیگر، کنفرانس بین‌المللی امنیت در مونیخ در پایان هفته آینده که برای مخالفان موفقیت‌آمیز بود، مقامات ایرانی را دعوت نکرد، بلکه اعضای جامعه مدنی را دعوت کرد.
بر اساس تحلیل خبرگزاری فرانس پرس، به نظر می‌رسد که در داخل ایران، تاب آوری رژیم به رهبری علی خامنه ای، رهبر انقلاب، در برابر فراخوان‌ها برای تغییر تا حد زیادی کاهش یافته‌است.
مخالفان در داخل مجبور شدند با سرکوب خونینی که صدها کشته، هزاران نفر بازداشتی و چهار اعدامی در ارتباط با تظاهرات مبارزه کنند. از جمله این شخصیت‌ها می‌توان به نسرین ستوده وکیل دادگستری، جعفر پناهی کارگردان و حسین رونقی مدافع آزادی بیان اشاره کرد که همگی به تازگی از زندان آزاد شده‌اند. فاطمه سپهری، یکی از چهره‌های مخالف محافظه کار مذهبی نیز همین‌طور است.
قانون اساسی جدید
همزمان، میرحسین موسوی، نخست‌وزیر دهه ۸۰ میلادی، اخیراً با ارائه پیشنهاد تصویب قانون اساسی جدید و برگزاری انتخابات، خواستار «تغییرات اساسی در ایران» شد و خواسته‌های نیروهای مخالف نظام را تکرار کرد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، منشور در حال تدوین باید قبل از ارائه به مقامات خارجی هزاران مشکل را حل کند و ضمن حفظ تمامیت ارضی ایران، اقلیت‌های قومی ایران را نیز متقاعد کند.
نازنین بنیادی هنرمند می‌گوید: «اگر نیرویی وجود دارد که ما را متحد می‌کند، ایده را رها می‌کنیم که آن‌قدر متفرق هستیم که نمی‌توانیم با هم برای دموکراسی کار کنیم».
برخی از جناح‌های اپوزیسیون هنوز خارج از این اتحاد نوپا هستند، از جمله سازمان مجاهدین خلق که قبلاً علیه رژیم سلطنتی فعال بود و ادعا می‌کند که شبکه گسترده‌ای از حامیان در ایران دارد.
نسرین ستوده به سی ان ان می‌گوید: «اعتراضات تا حدودی فروکش کرده‌است، اما این بدان معنا نیست که مردم دیگر عصبانی نیستند، آنها همچنان خواهان تغییر رژیم هستند».
