بن فرحان: ما آماده ایم فرصت‌های گفت وگو بین روسیه و اوکراین را افزایش دهیم

لاوروف از نقش سعودی در مبادله اسیران جنگی با کی یف قدردانی کرد



شاهزاده فیصل بن فرحان وزیر امور خارجه سعودی و سرگئی لاوروف همتای روس خود در مسکو (رویترز)
شاهزاده فیصل بن فرحان وزیر امور خارجه سعودی و سرگئی لاوروف همتای روس خود در مسکو (رویترز)
TT

بن فرحان: ما آماده ایم فرصت‌های گفت وگو بین روسیه و اوکراین را افزایش دهیم



شاهزاده فیصل بن فرحان وزیر امور خارجه سعودی و سرگئی لاوروف همتای روس خود در مسکو (رویترز)
شاهزاده فیصل بن فرحان وزیر امور خارجه سعودی و سرگئی لاوروف همتای روس خود در مسکو (رویترز)

شاهزاده فیصل بن فرحان وزیر امور خارجه پادشاهی عربی سعودی در ادامه تحرک فعال ریاض در چارچوب جستجوی راه حل مسالمت آمیز برای جنگ اوکراین و تقویت مکانیسم‌های هماهنگی و گفت و گو با طرف‌های مختلف،
امروز (پنجشنبه) به پایتخت روسیه سفر کرد.
شاهزاده فیصل بن فرحان با سرگئی لاوروف، همتای روس خود دیدار و در جریان آن روابط دوجانبه میان دو کشور و بسته‌ای از پرونده‌های منطقه ای و بین‌المللی و در راس آنها وضعیت پیرامون بحران اوکراین بررسی شد.
وزیر امور خارجه سعودی در ابتدای این دیدار گفت که پادشاهی سعودی «به دنبال تقویت و توسعه روابط با روسیه در همه سطوح است».
وی افزود که امیدوار است که گفت و گوهایش با لاوروف به "یکسان سازی دیدگاه‌ها و حمایت از روابط دوجانبه" کمک کند.
بن فرحان اخیراً یک سفر فعال را برای گفت و گو با طرف اوکراینی و تعدادی از مقامات کشورهای غربی برای پایان دادن به این بحران انجام داده بود.
شاهزاده فیصل در پایان گفت وگو با همتای روس خود توضیح داد که دو طرف "چالش‌های تاثیرگذار بر جهان را مورد بحث و بررسی قرار دادند و دیدگاه‌ها در مورد بحران‌های بین المللی نیز تبادل نظر شد."
وی افزود: همیشه چیز جدیدی در روابط دو کشور دوست وجود دارد که به دنبال تقویت و توسعه آن در همه سطوح هستیم.
شاهزاده فیصل از هماهنگی‌های موجود در زمینه‌های مختلف بین دو کشور در راستای توسعه روابط مشترک و هماهنگی برای مقابله با چالش‌های بین‌المللی قدردانی کرد.
وزیر امور خارجه سعودی با اعلام این که «پادشاهی آماده انجام هر کاری برای حل مناقشه در اوکراین است»، توضیح داد: ما آماده‌ایم تا گفت و گو بین روسیه و اوکراین را تسهیل کنیم.
این مقام سعودی گفت: «ما همیشه در تلاش هستیم تا برای حل این بحران حمایت های لازم را انجام دهیم، همچنین  ما آماده همکاری با همه طرف‌ها برای یافتن راه‌حلی مسالمت‌آمیز هستیم و در گذشته ابتکارات خاصی از جمله در مورد تبادل زندانیان با نظارت شخصی از سوی ولیعهد محمد بن سلمان بر این روند را مطرح کرده‌ایم. ما از روسیه سپاسگزاریم و به بحث در مورد فرصت‌های بیشتر برای تسهیل گفت و گو بین طرفین ادامه خواهیم داد».
در مقابل، لاوروف قدردانی کشورش را از علاقه فزاینده سعودی به مشارکت فعال، نه تنها در حل و فصل مسائل منطقه، بلکه در «مسائل در سطح بین‌المللی» ابراز کرد.
این مقام روسیه گفت که اهمیت هماهنگی "دائمی و متقابل" بین دو کشور را در سطح وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی و در زمینه‌های تجاری، اقتصادی و سرمایه‌گذاری بین ریاض و مسکو می‌بیند.
لاوروف افزود: ما همیشه بر روی گام‌های لازم برای توسعه همکاری‌ها بین روسیه و سعودی توافق داریم.
وی از سطح هماهنگی مسکو و ریاض برای حمایت از ثبات بازارهای نفت قدردانی کرد و گفت که دو کشور "تداوم هماهنگی در گروه (اوپک پلاس) را تأکید کردند.
لاوروف افزود: ما بر آمادگی متقابل خود برای ادامه هماهنگی اقدامات در چارچوب (اوپک) تأکید کردیم. همه کشورهای شرکت کننده در این قالب به تعهدات خود برای تضمین تعادل و ثبات مناسب در بازار جهانی انرژی عمل می‌کنند.
لاوروف دربارهٔ اظهارات وزیر سعودی دربارهٔ تمایل ریاض برای کمک به تسهیل گفت و گو دربارهٔ اوکراین، با اشاره به اینکه «موضع سعودی در قبال بحران اوکراین به تبادل اسرا محدود نمی‌شود» ، تأکید کرد: روسیه از نقش ریاض در حل مناقشه اوکراین استقبال می‌کند.
وی افزود: این ولودیمیر زلنسکی رئیس‌جمهور اوکراین است که از هرگونه گفت و گو امتناع می‌کند.
لاوروف به توافقنامه تأمین غلات که تحت نظارت سازمان ملل متحد منعقد شده‌است، اشاره کرد و گفت: روسیه به تمام تعهدات خود در توافقنامه غلات عمل می‌کند. اما وی اظهار کرد که امتناع غرب از اجرای بخش دوم توافق، مانعی برای تمدید مدت اعتبار آن است.
لاوروف گفت: بخش اول صادرات تامین غلات اوکراین از طریق دریای سیاه از بنادر اوکراین است و بخش دوم بسته نیاز به رفع همه موانع بر سر صادرات غلات روسیه و کود روسی است.
وی افزود: بخش اول در حال انجام است و با توجه به اینکه تنها نیمی از معامله غلات تکمیل شده‌است، تمدید آن موضوع دشواری است.
سفر به مسکو در چارچوب تلاش‌های فعال شاهزاده فیصل بن فرحان در دوره اخیر صورت می‌گیرد و سفر یکشنبه گذشته وی به کی یف یکی از ایستگاه های مهم آن بود.
فرستاده سعودی در کی یف، حمایت کشورش از تلاش‌های بین‌المللی با هدف حل سیاسی بحران اوکراین و روسیه و ادامه تلاش‌های خود برای کمک به کاهش اثرات انسانی ناشی از آن را اعلام کرد.
شاهزاده بن فرحان در محل اقامتگاه ریاست جمهوری با ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین دیدار و گفت و گو کرد و در جریان آن دو طرف روابط دوجانبه بین دو کشور و فرصت‌های توسعه آن و تعدادی از مسائل منطقه ای و بین‌المللی و تحولات مورد علاقه مشترک را بررسی کردند.
شاهزاده بن فرحان همچنین سلام خادم حرمین شریفین ملک سلمان بن عبدالعزیز و ولیعهد شاهزاده محمد بن سلمان را به رئیس‌جمهور زلنسکی ابلاغ کرد.
وی در این دیدار بر اشتیاق و حمایت سعودی از همه تلاش‌های بین‌المللی با هدف حل و فصل بحران «اوکراین-روسیه» تأکید کرد.
پس از آن، او با همتای اوکراینی خود، دیمیترو کولبا، ملاقات کرد. در این دیدار اعلام شد که مهرماه سال گذشته طی تماس تلفنی ولیعهد سعودی با رئیس‌جمهور اوکراین بسته کمکی از سوی سعودی اعلام شده‌است.
  بسته کمکی اضافی شامل ۴۰۰ میلیون دلار در چارچوب یک برنامه همکاری مشترک برای ارائه کمک‌های بشردوستانه از سعودی به اوکراین است.



اقلیم کردستان خواستار حمایت دفاعی پس از حمله به «کورمور» شد

اقلیم کردستان خواستار حمایت دفاعی پس از حمله به «کورمور» شد
TT

اقلیم کردستان خواستار حمایت دفاعی پس از حمله به «کورمور» شد

اقلیم کردستان خواستار حمایت دفاعی پس از حمله به «کورمور» شد

اقلیم کردستان پس از حمله یک پهپاد به میدان گاز «کورمور» در استان سلیمانیه که چهارشنبه شب رخ داد و باعث آتش‌سوزی گسترده در داخل تاسیسات شد، با اختلال قابل‌توجه در تأمین انرژی روبه‌رو شد. این حمله روند انتقال گاز از میدان را متوقف کرد و موجب کاهش شدید تولید برق در اقلیم شد.

مارک سافایا، فرستاده رئیس‌جمهور ایالات متحده به عراق، پنجشنبه گفت دولت عراق باید عاملان حمله به حقل گازی «کورمور» را شناسایی و به عدالت بسپارد. او اظهار کرد: «برای روشن‌بودن موضوع: جایی برای این گروه‌های مسلح در عراقِ دارای حاکمیت کامل وجود ندارد.»

توقف گاز پس از حمله، تولید برق در اقلیم را حدود ۸۰ درصد کاهش داد؛ موضوعی که در ساعات شب و صبح بر شهرها، بیمارستان‌ها و مراکز حیاتی تأثیر گذاشت.

وزارتخانه‌های «منابع طبیعی» و «برق» اقلیم کردستان اعلام کردند انتقال گاز به نیروگاه‌ها بلافاصله پس از حمله متوقف شد. به گزارش «شبکه ۹۶۴»، گزارش‌های میدانی از قطع تدریجی جریان برق در سلیمانیه، گرمیان و اربیل خبر دادند.

سخنگوی وزارت برق اقلیم، اومید احمد، گفت میزان باقیمانده انرژی به‌صورت متوازن میان بخش‌های اساسی توزیع می‌شود. او هشدار داد شبکه برق تا ازسرگیری تولید گاز در میدان به وضعیت عادی بازنخواهد گشت.

شرکت اماراتی «دانه گاز»، بهره‌بردار میدان «کورمور»، تأیید کرد یک موشک به مخزن گاز مایع در داخل تأسیسات اصابت کرده و باعث آتش‌سوزی شده است. تیم‌های اضطراری آتش را مهار کردند. این شرکت اعلام کرد توقف تولید موقتی است و تا پایان ارزیابی خسارت و تعمیرات ادامه دارد. این شرکت همچنین گفت تیم‌های فنی با هماهنگی مقام‌های محلی برای حفظ ثبات عملیات و «جلوگیری از هرگونه خطر بیشتر» فعالیت می‌کنند.

در بغداد، «هسته رسانه امنیتی» این حمله را «اقدامی تروریستی خطرناک» توصیف کرد که منافع مردم عراق را هدف گرفته و ثبات اقتصادی و امنیتی کشور را تضعیف می‌کند. این نهاد اعلام کرد عاملان حمله با «اقدامات قانونی سختگیرانه» روبه‌رو خواهند شد.

احمد موسی، سخنگوی وزارت برق دولت فدرال عراق، گفت به دلیل توقف نیروگاه‌هایی که گاز خود را از اقلیم تأمین می‌کنند، حدود ۱۲۰۰ مگاوات از شبکه سراسری کاسته شده است؛ موضوعی که بر برنامه تأمین برق در چند استان تأثیر می‌گذارد.

این حمله در زمانی صورت گرفت که عراق تلاش می‌کند ظرفیت تولید گاز خود را افزایش دهد و اتکای خود به واردات را کاهش دهد. میدان «کورمور» نیز یکی از اصلی‌ترین منابع گاز مورد استفاده در نیروگاه‌های اقلیم کردستان است.

واکنش‌های سیاسی

این حمله موجی از واکنش‌ها را در بغداد و اربیل برانگیخت.

محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق، در تماس تلفنی با مسرور بارزانی، نخست‌وزیر اقلیم کردستان، این حمله را «اقدامی علیه تمام عراق» توصیف کرد. او اعلام کرد کمیته‌ای مشترک میان دولت فدرال و دولت اقلیم برای تحقیق درباره حادثه، بازداشت عاملان و تحویل آنان به دستگاه قضایی تشکیل شده است.

بارزانی بار دیگر از ایالات متحده و شرکای بین‌المللی خواست سامانه‌های دفاعی برای حفاظت از زیرساخت‌های انرژی به اقلیم ارائه کنند. او اشاره کرد حملات تکرارشونده تهدیدی مستقیم برای ثبات اقلیم و تأسیسات غیرنظامی هستند. رسانه‌های کردستان گزارش دادند او بر لزوم «اقدامات جدی واشنگتن برای متوقف‌کردن این حملات» تأکید کرده است.

نیچروان بارزانی، رئیس اقلیم کردستان، نیز حمله را محکوم کرد و گفت این اقدام زیرساخت‌های اقتصادی و خدمات عمومی در عراق و اقلیم را هدف می‌گیرد و «تهدیدی مستقیم برای امنیت کشور» است. او خواستار اقدام سریع دولت فدرال برای جلوگیری از تکرار حملات و تقویت حفاظت از تأسیسات انرژی شد.

بافل طالبانی، رئیس اتحادیه میهنی کردستان، این حمله را «تلاشی برای آسیب‌زدن به معیشت مردم و برهم‌زدن ثبات» دانست و وعده داد پاسخی «قاطع» داده خواهد شد. او تأکید کرد «سلاح باید تنها در اختیار دولت باشد» و گروه‌های مسلح خارج از چارچوب قانون باید «منحل یا برچیده شوند.»

وزیر برق اقلیم، کمال محمد صالح، گفت میدان «کورمور» تاکنون یازده بار مورد حمله قرار گرفته است. او خواستار نصب سامانه‌های پدافند هوایی در اطراف میدان‌های نفتی و گازی برای مقابله با حملات شد.

حمله اخیر ادامه سلسله‌ای از حملات به این میدان طی سال‌های گذشته است؛ از جمله حمله پهپادی در فوریه گذشته که خسارتی برجای نگذاشت و حمله موشکی در آوریل ۲۰۲۴ که به کشته‌شدن چهار کارگر انجامید.

تحلیل‌ها و احتمالات

برخی نویسندگان و تحلیلگران عراقی گفتند این حمله فراتر از اختلافات داخلی کردستان یا مذاکرات تشکیل دولت است. به گفته آنان، «این حمله ارتباطی با نزاع‌های داخلی، تحرکات ترکیه یا پروژه‌های توسعه ندارد.»

این تحلیلگران با اشاره به سابقه حملات مشابه به این میدان ـ که به گروه‌های مسلح در داخل عراق نسبت داده شده بود ـ گفتند حمله جدید را باید در چارچوب پرونده گاز عراق و تلاش اقلیم کردستان برای کاهش وابستگی به گاز ایران بررسی کرد؛ به‌ویژه پس از آن‌که این پروژه در برخی مناطق اقلیم ساعات تأمین برق را به ۲۴ ساعت رسانده است.

آنان این حمله را همچنین در ارتباط با فضای سیاسی کنونی، مذاکرات دشوار برای تشکیل دولت جدید، و سفر اخیر نوری المالکی به اربیل و دیدار با مسعود بارزانی ارزیابی کردند. برخی نیز گفتند بهره‌برداری از میدان توسط یک شرکت اماراتی و موفقیت آن در تقویت تأمین برق، ممکن است انگیزه‌هایی برای فشار بر سرمایه‌گذاری‌های خلیجی یا کندکردن روند کاهش وابستگی عراق به گاز ایران ایجاد کرده باشد.

مخلد حازم، کارشناس امنیتی، به «الشرق الأوسط» گفت این حمله دهمین حمله به این میدان در سال جاری است و تهدیدی مستقیم برای امنیت انرژی عراق محسوب می‌شود. او افزود چند روز پیش از حمله، پهپادهای شناسایی بر فراز میدان دیده شده بودند.

او گفت این حملات «با ابزارهای محلی اجرا می‌شوند» اما «شبهه صدور دستور از سوی یک طرف خارجی» وجود دارد که به‌دنبال ارسال پیام‌های سیاسی به داخل عراق است.

به‌گفته حازم، تحقیقات با دشواری‌های زیادی روبه‌روست؛ از جمله شناسایی محل شلیک پهپادها و نوع آن‌ها، زیرا مسیرهای پرتاب متفاوت است و برخی از مناطق جنوب کرکوک انجام می‌شود. او تأکید کرد اقلیم نیاز فوری به سامانه‌ها و تجهیزات نوین برای حفاظت از تأسیسات انرژی دارد.


عون: لبنان پاسخی به ابتکارها دریافت نکرد.. سلام روایت سلاح «حزب‌الله» را نقد کرد

جوزف عون، رئیس جمهوری لبنان، در حال استقبال از خالد خِیاری، معاون دبیرکل سازمان ملل
جوزف عون، رئیس جمهوری لبنان، در حال استقبال از خالد خِیاری، معاون دبیرکل سازمان ملل
TT

عون: لبنان پاسخی به ابتکارها دریافت نکرد.. سلام روایت سلاح «حزب‌الله» را نقد کرد

جوزف عون، رئیس جمهوری لبنان، در حال استقبال از خالد خِیاری، معاون دبیرکل سازمان ملل
جوزف عون، رئیس جمهوری لبنان، در حال استقبال از خالد خِیاری، معاون دبیرکل سازمان ملل

رئیس جمهوری لبنان، جوزف عون، اعلام کرد که «لبنان از هر کمکی که سازمان ملل و کشورهای دوست برای تثبیت ثبات در جنوب ارائه کنند، استقبال می‌کند». او گفت «با وجود همراهی بین‌المللی، هیچ واکنش عملی‌ای به ابتکارهایی که لبنان ارائه کرده، دریافت نشده است». هم‌زمان، رئیس حکومت، نواف سلام، اظهار کرد که «لبنان در جنگی فرسایشی از یک‌طرف قرار دارد و این جنگ رو به افزایش است»، و همچنین «روایت حزب‌الله درباره سلاحش» را به‌شدت مورد انتقاد قرار داد.

این مواضع در حالی مطرح می‌شود که تلاش‌ها و تماس‌ها برای جلوگیری از تشدید تنش در لبنان افزایش یافته است. در همین چارچوب، نبیه بری، رئیس مجلس نمایندگان، و نواف سلام در مقر ریاست دوم دیدار کردند و درباره تحولات عمومی و آخرین مستجدات سیاسی گفت‌وگو کردند.

عون

عون در دیدار با خالد خِیاری، معاون دبیرکل سازمان ملل، تأکید کرد که «لبنان با وجود همراهی بین‌المللی، هیچ واکنش عملی‌ای به ابتکارهای خود با هدف مذاکره دریافت نکرده است». او همچنین «ادعاهای اسرائیل علیه نقش ارتش و تردید در کار آن» را رد کرد.

عون به خِیاری گفت که «لبنان از هر کمکی که سازمان ملل و کشورهای دوست برای تثبیت ثبات در جنوب و توقف اعتداءات مستمر اسرائیل ارائه کنند، استقبال می‌کند». او افزود که «امروز یک سال از اعلام توافق توقف اعمال خصمانه می‌گذرد، اما با وجود پایبندی کامل لبنان، اسرائیل از اجرای آن خودداری کرده و همچنان بخش‌هایی از منطقه مرزی را اشغال کرده است و بارها مواضع نیروهای بین‌المللی (یونيفیل) را هدف قرار داده است».

ارتش و یونيفیل

او اشاره کرد که «روابط ارتش و (یونيفیل) مستحکم است و هماهنگی میان دو طرف ادامه دارد و در سال آینده نیز ادامه خواهد یافت تا خروج این نیروها در پایان سال ۲۰۲۷ کامل شود». عون توضیح داد که «لبنان ترجیح می‌داد این نیروها تا تکمیل استقرار ارتش لبنان در مرزها باقی بمانند، اما اسرائیل با عقب‌نشینی نکردن از تپه‌ها و اراضی اشغالی، این روند را مختل کرد».

او افزود که «ارتش لبنان از لحظه اعلام توافق، مأموریت‌های خود را در جنوب لیتانی به‌طور کامل انجام داده است» و «ادعاهای اسرائیل درباره نقش ارتش و کار میدانی آن» را رد کرد. او گفت که «این ادعاها بدون دلیل است و کمیته میکانیزم به‌صورت رسمی فعالیت‌های روزانه ارتش را در جلوگیری از مظاهر مسلحانه، مصادره مهمات و کشف تونل‌ها ثبت کرده است».

عون در پایان از «حمایت دبیرکل سازمان ملل، آنتونیو گوترش، از لبنان» قدردانی کرد.

خِیاری...

خِیاری در آغاز دیدار، «حمایت دبیرکل سازمان ملل و احترام او به تصمیم‌های شجاعانه رئیس جمهوری برای تثبیت ثبات و امنیت» را منتقل کرد. او گفت که «سازمان ملل با لبنان همکاری می‌کند تا این اهداف عملی شود» و توضیح داد که سفرش «برای بررسی میدانی اوضاع و اطلاع‌رسانی به گوترش و شورای امنیت» انجام شده است.

نواف سلام، رئیس حکومت لبنان(afp)

از یک‌طرف

رئیس حکومت، نواف سلام، گفت که «لبنان در جنگی فرسایشی از یک‌طرف قرار دارد و این جنگ در حال تشدید است». او افزود: «نیازی نیست فرستادگان عرب و خارجی بیایند تا خطر را گوشزد کنند. با این حال، نمی‌توان شرایط را کاملاً تیره دانست، زیرا اتفاقاتی در کشور رخ می‌دهد که از آغاز بازگشت اعتماد خبر می‌دهد».

این سخنان در دیدار او با هیئت اداری ‹باشگاه مطبوعات› در سرای حکومتی مطرح شد. سلام گفت: «ما مهلت‌هایی برای فرایند حصر سلاح تعیین کرده‌ایم. مرحله نخست باید تا پایان سال تمام شود و شامل جنوب لیتانی است، جایی که باید سلاح و زیرساخت‌های نظامی جمع‌آوری شود. در شمال لیتانی، باید اصل مهار سلاح اجرا شود؛ یعنی جلوگیری از انتقال و استفاده از آن. سپس به مراحل دیگر برای حصر سلاح در مناطق مختلف خواهیم رفت».

«روایت سلاح»

سلام تأکید کرد که «لبنان در موضوع حصر سلاح و بسط سلطه و حاکمیت دولت تأخیر دارد؛ موضوعی که در توافق طائف بر آن تأکید شده است». او یادآور شد که «مقاومت در آزادسازی جنوب نقش داشته و حزب‌الله نقش اساسی در آن ایفا کرده است».

او روایت حزب‌الله درباره سلاحش را به‌شدت نقد کرد و گفت: «حزب می‌گوید سلاحش تعدی را بازمی‌دارد، اما دشمن اعتداء کرد و سلاح نتوانست بازدارندگی ایجاد کند. این سلاح نه رهبران حزب و نه لبنانی‌ها و اموالشان را حفاظت کرد و نمونه آن ده‌ها روستای ویران‌شده است».

سلام پرسید: «آیا سلاح حزب‌الله اکنون قادر است تجاوزگری‌های جاری اسرائیل را بازدارد؟ این سلاح نه بازدارندگی ایجاد کرد، نه حفاظت کرد و نه غزه را یاری داد». او افزود: «قطعنامه ۱۷۰۱ در سال ۲۰۰۶ اجرا نشد. مقدمه توافق توقف اعمال خصمانه، طرف‌های شش‌گانه‌ای را که حق حمل سلاح دارند، مشخص کرده است».

در پاسخ به پرسشی درباره اظهارات مشاور رهبر ایران، سلام گفت که «به آن موضوع توجه ندارد» و اولویت او «اقتصاد و فعال‌سازی حرکت اقتصادی برای ایجاد فرصت‌های شغلی» است. او تأکید کرد که «در این زمینه باید قانون شکاف مالی تصویب و وضعیت بانک‌ها برای بازگرداندن سپرده‌ها اصلاح شود».


گشت دیپلماتیک آمریکا هم‌زمان با رقابت بر سر تشکیل دولت عراق

مایکل ریغاس، معاون وزیر امور خارجه امریکا (وبگاه وزارتخانه)
مایکل ریغاس، معاون وزیر امور خارجه امریکا (وبگاه وزارتخانه)
TT

گشت دیپلماتیک آمریکا هم‌زمان با رقابت بر سر تشکیل دولت عراق

مایکل ریغاس، معاون وزیر امور خارجه امریکا (وبگاه وزارتخانه)
مایکل ریغاس، معاون وزیر امور خارجه امریکا (وبگاه وزارتخانه)

مایکل ریغاس، معاون وزیر امور خارجه امریکا در امور مدیریت و منابع، این هفته سفری را آغاز می‌کند که ترکیه، عراق و اسرائیل را در بر می‌گیرد. واشنگتن این سفر را نشانه پایبندی خود به «تقویت ثبات، امنیت، آزادی دینی و شکوفایی» در منطقه می‌داند؛ این را وزارت امور خارجه امریکا در بیانیه‌اش در شامگاه سه‌شنبه مطرح کرد.

وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که ریغاس از ۲۷ نوامبر (آبان) تا ۵ دسامبر (آذر) از استانبول، بغداد، اربیل و قدس دیدار خواهد کرد.

در عراق، او با مسئولان حکومتی دیدار می‌کند، از تأسیسات دیپلماتیک امریکا بازدید می‌کند و در مراسم افتتاح کنسولگری جدید امریکا در اربیل شرکت می‌کند.

این سفر در زمانی انجام می‌شود که بغداد وارد مرحله سیاسی حساسی شده است و گفت‌وگوها برای تشکیل دولت آینده ادامه دارد. این روند با فشارهای اعلام‌شده امریکا و ابهام در موضع تهران همراه است.

مارک سافایا، فرستاده ویژه امریکا در عراق، پیش‌تر در پلتفرم «ایکس» نوشته بود که واشنگتن «همیشه از نهادهای امنیتی قانونی عراق حمایت کرده است». او از «پیشرفت واقعی» در مبارزه با «داعش» و مقابله با «نفوذ زیان‌بار» سخن گفت و تأکید کرد که این حوزه همچنان به «اصلاحات اساسی» نیاز دارد.

سافایا همچنین گفت که شرکت‌های امریکایی، که میلیاردها دلار تجهیزات و پشتیبانی ارائه کرده‌اند، «شریک اصلی در تقویت امنیت و حاکمیت عراق» هستند.

این اظهارات حساسیت فضای سیاسی را افزایش داد؛ به‌ویژه پس از آن‌که فؤاد حسین، وزیر امور خارجه عراق، اعلام کرد شش شبه‌نظامی عراقی که از سوی ایالات متحده «ممنوع» شناخته شده‌اند، در دولت آینده حضور نخواهند داشت.

محاسبات پس از ۷ اکتبر

تور امریکایی همزمان با مذاکرات پیچیده‌ای است که همچنان بر انتخاب یک نامزد سازشی برای نخست‌وزیری متوقف مانده است. یاسین البکری، استاد علوم سیاسی دانشگاه النهرین، به «الشرق الأوسط» گفت که نتایج انتخابات اخیر به هیچ حزبی «برتری قاطع» نداد و این امر مذاکرات را «احتمالاً دشوار» می‌کند.

او اظهار کرد که روند تشکیل دولت زیر فشار دو عامل قرار دارد: «توازن‌های داخلی» و «معادلات منطقه‌ای و بین‌المللی»، به‌ویژه با پیامدهای ۷ اکتبر (مهر) و کاهش نفوذ ایران؛ هرچند این کاهش به معنای پایان اثرگذاری تهران نیست.

او پرسید: «امریکا چه می‌خواهد و ایران چه می‌خواهد؟» و توضیح داد که خواسته امریکا در «حصر سلاح» روشن است، در حالی که تهران ممکن است در دوره پیش از بازگشت احتمالی دونالد ترامپ به کاخ سفید بخواهد «برخی فشارها را بدون رویارویی بردارد».

به گفته او، فردی که بیشترین شانس را برای نخست‌وزیری دارد، کسی است که بتواند «اختلاف میان بازیگران» را با انعطاف و بدون جانبداری مدیریت کند و بر روابط منطقه‌ای و بین‌المللی متوازن تکیه داشته باشد.

تحریم‌های درهم‌تنیده

طالب محمد کریم، پژوهشگر، می‌گوید تشکیل دولت جدید در شرایط «پیچیده بی‌سابقه» در جریان است؛ زیرا برخی نیروها و شخصیت‌هایی که در انتخابات پیروز شده‌اند، در فهرست تحریم‌های امریکا و بین‌المللی قرار دارند.

او توضیح داد که این وضعیت «تعارضی میان مشروعیت داخلی، که انتخابات ایجاد می‌کند، و مشروعیت خارجی، که سیستم تحریم‌ها آن را تعیین می‌کند»، ایجاد کرده است. او هشدار داد که اگر این موضوع درست مدیریت نشود، احتمال دارد «خودِ نهادهای دولت هدف قرار گیرند».

او هشدار دیگری هم مطرح کرد: اگر تحریم‌ها از افراد به «وزارتخانه‌ها، بانک‌ها یا پرونده‌های اقتصادی» منتقل شود، منافع عراقی‌ها به خطر می‌افتد. او تأکید کرد که «نجات دولت» نیازمند دولتی است که «در سطح بین‌المللی قابل‌پذیرش و در سطح داخلی واقع‌بینانه» باشد.

مذاکرات فشرده

در حالی که نیروهای شیعه، سنی و کردی برای تثبیت سهم‌های خود بر اساس نتایج انتخابات دیدارهای خود را افزایش می‌دهند، بحث اصلی بر سر «مشخصات» نخست‌وزیر آینده است.

«چارچوب هماهنگی» آخرین نشست خود را در منزل هادی العامری، رهبر «ائتلاف الفتح»، برگزار کرد. پس از آن، العامری دیداری جداگانه با عمار الحکیم، رئیس ائتلاف قوی الدولة و مسئول کمیته تعیین مشخصات نخست‌وزیر، انجام داد.

پرونده سلاح گروه های مسلح هم‌زمان با تحرکات امریکایی، دوباره وارد روند تشکیل دولت شده است؛ و این روند تا زمان سفر نزدیک مارک سافایا به بغداد ادامه خواهد داشت.

برخی سیاستمداران نگرانند که مهلت‌های قانون اساسی رعایت نشود؛ در حالی که تلاش‌ها برای «تطبیق» با فشارهای امریکا و ابهام موضع ایران ادامه دارد. ناظران می‌گویند توافق درباره نخست‌وزیر جدید همچنان کلید جلوگیری از انفجار اختلافات میان نیروهای سیاسی است.