ناامیدی مردم یمن پس از اعلام عدم آمادگی حوثی ها برای صلح

سران شبه نظامیان شرایط نظامی را به نقطه انفجار می رسانند


 
حوثی ها در یک راهپیمایی در صنعا شعارهای این گروه را سرمی دهند (فرانس پرس)
  حوثی ها در یک راهپیمایی در صنعا شعارهای این گروه را سرمی دهند (فرانس پرس)
TT

ناامیدی مردم یمن پس از اعلام عدم آمادگی حوثی ها برای صلح


 
حوثی ها در یک راهپیمایی در صنعا شعارهای این گروه را سرمی دهند (فرانس پرس)
  حوثی ها در یک راهپیمایی در صنعا شعارهای این گروه را سرمی دهند (فرانس پرس)

نهمين سال جنگ در یمن ۲۶ مارس ۲۰۲۳ آغاز شد؛ جنگی که جرقه آن با کودتای حوثی ها زده شد. مردم یمن ۹ سال پس از آغاز این جنگ هنوز بر این باورند که کودتاچیان از زمین تا آسمان با صلح فاصله دارند و آنها رفتار مسئولانه ای در خصوص چند میلیون نفر یمنی ساکن در مناطق تحت کنترلشان ندارند و ساکنان این مناطق با کمک های بشردوستانه گذران زندگی می کنند و عده بسیاری با خطر گرسنگی مواجه هستند.
اکثریت قریب به اتفاق مردم یمن معتقدند که شبه نظامیان حوثی دارند وضع کنونی را به نقطه انفجار نظامی می رسانند. با این حال عبد الملک حوثی رهبر شبه نظامیان در اظهارات تازه خود گفت که این جماعت یکی از ابزارهای حکومت ایران هستند و مشکلات یمن و مردم یمن برایشان مهم نیست.
عمر عبده کارمند دولت درباره این حس ناامیدی در گفتگو با «الشرق الاوسط» گفت «مردم در عدن دوست داشتند با توجه به گشایش در روابط بین سعودی و ایران خبرهای خوبی درباره اقدامات برقراری صلح و پایان جنگ بشنوند چون گشایش در روابط بین سعودی و ایران امید فراوانی برای پایان جنگ ایجاد کرد. اما اظهارات عبد الملک حوثی رهبر شبه نظامیان مایه ناامیدی بود. عبد الملک حوثی بار دیگر نشان داد که او گوش به فرمان و فرمانبردار حکومت ایران است و مشکلات مردم در بخش های تحت کنترل حوثی ها فرقی به حالش ندارد.
عبده بر این باور است که اظهارات رهبر شبه نظامیان حوثی درباره اینکه اعتراضات مردمی به حکومت فرقه گرا و دودمان گرا شرایط جنگی است نشان می دهد که این گروه شبه نظامی هنوز نفهمیده اند که با جنگی که راه انداختند چه بلایی سر یمن و مردم یمن آورده اند و آنها همچنان بر ادامه جنگ اصرار دارند.
عبد الناصر محمد فعال حقوق بشر نیز با عبده در مورد سرخوردگی و ناامیدی اجتماعی در یمن هم نظر است. او درباره اظهارات رهبر شبه نظامیان حوثی که یمنی ها را با موشک و پهپادهای ایرانی تهدید می کند و می گوید که برای ادامه جنگ مشروعیت دینی دارد خاطر نشان کرد «این اظهارات کسی است که حس مسئولیت پذیری ندارد و کسانی که برایش تصمیم می گیرند نقش او را تعریف کرده اند».
او افزود «اکثر مردم یمن به خصوص ساکنان بخش های تحت کنترل شبه نظامیان حوثی منتظر دیدگاه های مسئولانه در راستای برقراری صلح و اعلام توافق دیگر آتش بس و حرکت به سمت راهکار سیاسی در ماه رمضان و پرداخت دستمزدهای معوقه در هفت سال گذشته و بازگشایی مسیرها و معابر بین شهری و افزایش پروازها از فرودگاه صنعا بودند اما با اظهارات رهبر حوثی ها شوکه شدند».
عبد الناصر محمد در ادامه گفتگو با «الشرق الاوسط» خاطر نشان کرد «این گفتمان و حمله به کاروان استاندار تعز و افزایش تنش نظامی از طریق حمله به تاسیسات دولتی در ناحیه حریب واقع در جنوب مارب و غرب تعز نشان می دهد که شبه نظامیان فاصله زیادی با صلح دارند و هنوز دستور شفافی به آنها برای پذیرفتن نیازمندی های روند صلح داده نشده است».
از سوی دیگر حکیم سالم کارمند بازنشسته با ابراز تاسف درباره حال و روز چند میلیون یمنی که تحت سلطه سرکوب و گرسنگی هستند گفت «حوثی ها با جنگ زنده هستند و ساکنان ابزار دست حوثی ها برای باج گرفتن از حکومت قانونی و ائتلاف هستند. تمام درآمد دولت دست رهبران این گروه شبه نظامی است و آنها از مردم مالیات می گیرند اما به وظایف خود در قبال ساکنان و کارکنان دولت عمل نمی کنند. حوزه های آب و سلامت و بهداشت توسط سازمان های بین المللی تامین مالی می شود».
سالم معتقد است که توافق صلح منجر به توقف روند غارتگری می شود و شبه نظامیان موظف خواهند بود درآمدهای دولتی را به بانک بدهند پس مصلحت حوثی ها این است که نگذارند تلاش برای برقراری صلح به نتیجه برسد و برای از سرگیری درگیری تلاش کنند.
جمال عبد الوهاب که یک فروشگاه در عدن دارد می گوید «سران گروه شبه نظامی حوثی می خواهد به افکار عمومی یمن و خارجی القا کند که ابزار رژیم ایران نیست و توافق بین سعودی و ایران در برنامه ها و موضع حوثی ها تاثیر ندارد. رهبران حوثی ها می دانند که اگر جنگ تمام شود درگیری بزرگی بین دار و دسته های وابسته به حوثی ها بر سر پول و مزایای دیگر آغاز خواهد شد و سران قبایل هم پیمان حوثی ها هم به فکر سهم خواهی می افتند. بنابراین رهبران شبه نظامیان می خواهند قبل از توافق برای تمدید آتش بس از بروز این مشکلات اجتناب کنند. 
مردم یمن توافق سعودی و ایران درباره از سرگیری روابط را به فال نیک گرفتند؛ به خصوص اینکه این توافق با زمزمه هایی درباره پیشرفت مهم در مذاکرات درباره توافق دیگر برای آتش بس در یمن همزمان شده که پرداخت حقوق کارمندان در مناطق تحت کنترل شبه نظامیان و بازگشایی مسیرها و معابر بین استان ها و افزایش پروازها از فرودگاه صنعا را در برمی گیرد. با این حال اقدامات شبه نظامیان از افزایش تنش نظامی در جنوب مارب و غرب تعز و شمال الضالع گرفته تا توقف پروازهای هواپیمایی یمن در مناطق تحت کنترلشان نشان می دهد که این جماعت یکسال پس از آغاز آتش بس نمی خواهند تلاش برای برقراری صلح به نتیجه برسد و بار دیگر در صدد رساندن اوضاع به نقطه انفجار و درگیری نظامی هستند.



توافق آتش بس در غزه دوام می آورد؟


عده ای دور آوار ساختمان هایی که در حملات هوایی اسرائیل در جبالیا در شمال نوار غزه خراب شدند جمع شده اند (فرانس پرس)
عده ای دور آوار ساختمان هایی که در حملات هوایی اسرائیل در جبالیا در شمال نوار غزه خراب شدند جمع شده اند (فرانس پرس)
TT

توافق آتش بس در غزه دوام می آورد؟


عده ای دور آوار ساختمان هایی که در حملات هوایی اسرائیل در جبالیا در شمال نوار غزه خراب شدند جمع شده اند (فرانس پرس)
عده ای دور آوار ساختمان هایی که در حملات هوایی اسرائیل در جبالیا در شمال نوار غزه خراب شدند جمع شده اند (فرانس پرس)

اسرائیل و «حماس» یکدیگر را به مانع تراشی برای به انجام رساندن توافق آتش بس در نوار غزه متهم کردند و در این میان طرف های میانجی و برخی از کشورهای عربی خواستار اجرای همه بنود «معامله» شدند.
کارشناسانی که «الشرق الاوسط» با آنها گفتگو کرده می گویند اتهام زنی متقابل قبل از آغاز اجرای توافق (یکشنبه ۱۹ ژانویه) این سوال را مطرح می کند که آیا «این توافق تا مرحله دوم و سوم دوام خواهد آورد»؟
کارشناسان پیش بینی می کنند که بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل به رغم «اقدامات و اظهارات تحریک آمیز» مجبور خواهد شد مرحله اول ۴۲ روزه در این توافق را اجرا کند چرا که او در معرض فشارهای خارجی از سوی دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا و اعتراضات داخلی برای تکمیل توافق قرار دارد.
برقراری آتش بس در غزه بیش از یک سال است که با دست اندازهای گوناگونی روبرو بود اما همزمان با نزدیک شدن به روز تحلیف ترامپ ۲۰ ژانویه تلاش های سه کشور میانجی مصر و قطر و آمریکا به نتیجه رسید و یک توافق سه مرحله ای به امضا رسید که از روز یکشنبه (۱۹ ژانویه) اجرا خواهد شد. در بیانیه مشترک طرف های میانجی آمده که ۳۳ گروگان در نوار غزه در ازای هزار زندانی فلسطینی در زندان های اسرائیل آزاد خواهند شد.

مردی در شهر غزه جسد یک نوزاد را بغل کرده که در حمله های هوایی اسرائیل جان باخت (فرانس پرس)

نتانیاهو روز پنجشنبه (۱۶ ژانویه) در بیانیه ای گفت که «حماس» «بخش هایی از توافق را نقض کرده است». در مقابل عزت الرشق یکی از رهبران «حماس» ضمن تکذیب اظهارات نتانیاهو گفت «حماس» تمام مفاد توافق را رعایت کرده است. رسانه های فلسطینی گفتند «حملات هوایی اسرائیل در بیش از یک نقطه در نوار غزه باعث جان باختن صد نفر شد».
البته ساعاتی پس از اعلام توافق «آتش بس» نه تنها بمباران در غزه ادامه پیدا کرد بلکه فشارهای داخلی در اسرائیل نیز ادامه داشتند. به گزارش شبکه آمریکایی «الحره» بتسالل اسموتریچ وزیر دارایی راست افراطی در اسرائیل تهدید کرد اگر جلسه رای گیری به این توافق در کابینه تشکیل شود به آن رای منفی می دهد.
روزنامه «معاریو» اسرائیل پنجشنبه (۱۶ ژانویه) به نقل از برخی منابع تاکید کرد «نتانیاهو نمی تواند زیر توافق مبادله» اسرا برند. در این میان نخست وزیر اسرائیل در بیانیه ای گفت در حال تلاش برای رفع «جزئیات اخیر» در این توافق هستیم. او به جزئیات بیشتری در این باره اشاره نکرد.
سرلشکر سمیر فرج کارشناس مسائل استراتژیک و نظامی گفت واکنش اسرائیل از زمان اعلام توافق نشان می دهد که نتانیاهو می خواهد «در این لحظات آخر با فشار تا حد امکان هر امتیازی شده کسب کند اما نتانیاهو نمی تواند از این توافق عقب نشینی کند به خصوص اینکه ترامپ و دولت فعلی آمریکا دو ضامن اجرای این توافق هستند». او افزود «احتمالا نقض محدود توافق و لاف زنی ها تا روز یکشنبه ادامه پیدا می کنند اما «حماس» به مفاد توافق پایبند خواهد بود و به این اظهارات اسرائیلی توجه نخواهد کرد».
دکتر عبد المهدی مطاوع تحلیلگر سیاسی فلسطینی معتقد است «این توافق دستکم در مرحله اول دوام خواهد آورد و نتانیاهو در مرحله اول زیر توافق نخواهد زد چرا که او می خواهد فشارهای داخلی را کم و ترامپ را راضی کند».
او افزود «نتانیاهو در مرحله های دوم و سوم که مدت زمانی مشخصی ندارند بدعهدی خواهد کرد و این دو مرحله را احتمالا طول خواهد داد چرا که مراحل دوم و سوم توافق اولویت ترامپ نیستند و ترامپ به وعده اصلی اش یعنی اصل رسیدن به توافق عمل کرد».

ستون دود پس از یکی از حملات هوایی پیشین اسرائیل در غزه (رویترز)

وزارت خارجه مصر که یکی از میانجی های این توافق بود پنجشنبه (۱۶ ژانویه) درباره ادامه حملات هوایی و تبادل اتهام بین طرفین بر لزوم پایبندی دو طرف توافق به همه مفاد و برنامه زمانی اجرایی تاکید کرد.
وزارت خارجه سعودی و شیخ عبد الله بن زاید آل نهیان وزیر خارجه امارات و ایمن الصفدی همتای اردنی اش در بیانیه های جداگانه بر «لزوم پایبندی به مفاد توافق» تاکید کردند.
سرلشکر فرج گفت «مصر و کشورهای عربی بر لزوم اجرای مفاد توافق تاکید می کنند و تلاش ها برای اجرای کامل آن ادامه خواهد داشت».
مطاوع افزود «خواست کشورهای عربی بر لزوم اجرای همه بنود توافق ممکن است «اهرم فشاری بر نتانیاهو باشد اما مانع نتانیاهو برای نقض مفاد توافق در مرحله های دوم و سوم نخواهد بود». او خاطر نشان کرد «ترامپ تنها کسی است که می تواند جلوی نقض مفاد توافق را بگیرد اما هنوز مشخص نیست که ترامپ در اوایل روی کار آمدنش تا چه حد می تواند جلوی نقض احتمالی مفاد توافق را بگیرد».
فرج افزود پس از پایان مرحله اول توافق چالش بزرگی وجود خواهد داشت چرا که «تعداد گروگان های کشته شده بیشتر از گروگان های زنده است و شاید نتانیاهو به این بهانه بخواهد دست به تحول دراماتیک و نقض گسترده توافق بزند و در این شرایط این توافق ممکن است دوام نیاورد».