آغاز به کار سفارت آذربایجان در اسرائیل در میانه تنش با ایران

کوهن از باکو خواست برای مقابله با تهران همکاری کند.. بایراموف خواستار حمایت در برابر «اشغال ارمنستان» شد

آغاز به کار سفارت آذربایجان در اسرائیل در میانه تنش با ایران
TT

آغاز به کار سفارت آذربایجان در اسرائیل در میانه تنش با ایران

آغاز به کار سفارت آذربایجان در اسرائیل در میانه تنش با ایران

جیحون بایراموف وزیر خارجه جمهوری آذربایجان سفارت کشور خود را در اسرائیل بعد از گذشت ۳۰ سال از آغاز روابط رسمی میان دو طرف افتتاح کرد؛ تحولی که می‌تواند بحران اعتماد بین باکو و همسایه جنوبی آن تهران را تشدید کند.
بایراموف صبح چهارشنبه وارد تل‌آویو شد و سلسله نشست‌های خود را با رهبران سیاسی و گروهی از اقتصاددانان آغاز کرد. وی قصد دارد برای دیدار با محمود عباس، رئیس تشکیلات فلسطین، به رام‌الله سفر کند.
وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان با الی کوهن وزیر امور اسرائیل نیز دیدار کرد و در نشست مشترک خبری، گشایش پروازهای مستقیم بین باکو ـ تل آویو، همکاری در زمینه کشاورزی و مدیریت آب و توسعه مناسبات در زمینه علمی، آموزشی، فرهنگی و گردشگری را از جمله موارد تعمیق روابط بین دو طرف ذکر کرد.
کوهن همچنین اظهار کرد که «پس از چند هفته، او یک مأموریت مهم اقتصادی را برای انجام یک سفر رسمی به آذربایجان بر عهده خواهد داشت».
الی کوهن، وزیر خارجه اسرائیل با بیان این که افتتاح سفارت آذربایجان در اسرائیل را «شاهدی بر جهش در روابط راهبردی» دانست و گفت که این اقدام، دلیل بیشتری بر استحکام روابط بین دو طرف است. وی افزود: آذربایجان کشوری مسلمان است و موقعیت استراتژیک آن باعث می‌شود که روابط بین ما از اهمیت و پتانسیل بالایی برخوردار باشد.
وزیر خارجه اسرائیل گفت «با وزیر خارجه آذربایجان دربارهٔ تشکیل جبهه یکپارچه علیه ایران توافق کردم. دربارهٔ تقویت همکاری در زمینه‌های اقتصادی امنیت انرژی و ابتکار گفت و گو کردیم».
بایراموف گفت: یک هدف مشترک برای دو کشور وجود دارد و آن همکاری برای دستیابی به یک مشارکت استراتژیک است که به صلح، ثبات و رفاه منطقه کمک می‌کند.
وی افزود: یک اقلیت مهم یهودی در آذربایجان وجود دارد و همراه با شهروندان اسرائیلی آذری الاصل در حال ایجاد یک مشارکت واقعی با ابعاد سیاسی، امنیتی، اقتصادی و فرهنگی (...) است.
بایراموف اشاره کرد که اسرائیل برای حفظ امنیت و تمامیت ارضی به کشورش کمک‌های بزرگ و مهمی ارائه می‌کند و به دنبال بازگرداندن سرزمین‌های اشغال شده توسط ارمنستان است.
وی گفت: جهشی در همکاری‌های اقتصادی وجود دارد زیرا ارزش مبادلات تجاری در سال ۲۰۲۲ ۸۵ درصد افزایش یافت.
۱۱۴ شرکت اسرائیلی در آذربایجان فعالیت می‌کنند و اسرائیل ۳۰ درصد نفت خود را از آذربایجان خریداری می‌کند و از تخصص فنی بالایی برخوردار است.
اسرائیل یکی از اولین کشورهایی بود که آذربایجان را در سال ۱۹۹۱ به رسمیت شناخت و در سال ۱۹۹۳ سفارت خود را در باکو تأسیس کرد. اما آذربایجان به مدت ۳۰ سال هیچ نمایندگی رسمی دیپلماتیک در اسرائیل نداشت.
مختار محمدوف، سفیر جمهوری آذربایجان در اسرائیل در روز دوشنبه استوارنامه خود را به اسحاق هرتزوگ رئیس‌جمهور اسرائیل تقدیم کرد.
هرتزوگ گفت: «آذربایجان کشوری سکولار محسوب می‌شود و اولین کشور شیعی است که در اسرائیل سفارت افتتاح کرده‌است. همچنین یک جامعه یهودی در آنجا زندگی می‌کند که بین ۱۲ تا ۱۸ هزار نفر تخمین زده می‌شود».



طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
TT

طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)

در حالی که جامعه جهانی منتظر است رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، دونالد ترامپ، در تاریخ ۲۰ ژانویه وارد کاخ سفید شود و گمانه‌زنی‌ها درباره نحوه برخورد او با مسائل جهانی زیاد است، گزارش‌هایی در تل‌آویو منتشر شده که نشان می‌دهد طی ماه‌های گذشته، چندین طرح توسط اعضای تیم ترامپ، با مشارکت مقامات اسرائیلی، آماده شده است. یکی از این طرح‌ها سرنگونی نظام ایران است.

برنامه‌های مشترک آمریکا و اسرائیل

روزنامه «یسرائیل هیوم» که به جناح راست حاکم در اسرائیل نزدیک است، گزارش داده این برنامه‌ها نشان‌دهنده منافع مشترک آمریکا و اسرائیل هستند. این روزنامه به انتصاب‌های ترامپ در تیمش اشاره کرده و آن را نشانه‌ای از این رویکرد دانسته است. طبق این گزارش، ایران متوجه این تحولات شده و عملیات «الوعد الصادق ۳» را که برای پاسخ به حمله بزرگ اسرائیل در ۲۶ اکتبر آماده شده بود، متوقف کرده است.

از سوی دیگر، روزنامه «یدیعوت آحارونوت» به نقل از منابع آمریکایی گزارش داده که بحث‌هایی در رهبری ایران درباره امکان مذاکره برای توافق هسته‌ای جدید با دولت ترامپ یا ادامه سیاست‌های تهاجمی در جریان است.

«خبرهای ناخوشایند» برای ایران

یکی از تحلیلگران عربی روزنامه «هاآرتص» نوشته است: «رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، این هفته صدمین روز ریاست‌جمهوری خود را جشن گرفت، اما خبرها خوب نیستند. ارزش ریال ایران طی این مدت ۲۰ درصد کاهش یافته و قیمت کالاهای اساسی، برق، آب و حمل‌ونقل بین ۲۵ تا ۷۰ درصد افزایش یافته است. همچنین بیش از ۴۴۰ نفر اعدام شده‌اند، تقریباً دو برابر دوره رئیس‌جمهور پیشین، ابراهیم رئیسی.»

وی افزود: «به زودی مشکلات بیشتری انتظار می‌رود. در بودجه سال آینده کاهش شدید در هزینه‌های رفاه و افزایش ۴۰ درصدی قیمت سوخت پیش‌بینی شده است. این امر نگرانی‌ها از وقوع اعتراضات گسترده مشابه سال ۲۰۱۹ را افزایش داده، اعتراضاتی که در آن حدود ۱۵۰۰ نفر کشته شدند. در همین حال، بودجه نیروهای امنیتی و سپاه پاسداران نسبت به سال گذشته ۲۰۰ درصد افزایش خواهد یافت.»

«شبکه‌ای ضد ایران»

در برابر «تهدید آمریکا» که با تیم ترامپ شکل گرفته، ایران در تلاش است تا یک سیستم دفاعی سیاسی، منطقه‌ای و بین‌المللی برای خود ایجاد کند. رسانه‌های اسرائیلی تأیید کرده‌اند که مذاکراتی میان ایران و دولت کنونی آمریکا، از طریق بغداد انجام شده و تیم ترامپ نیز در جریان آن قرار گرفته است. این مذاکرات شامل توافقاتی اولیه است، از جمله اینکه ایران دیگر شبه‌نظامیان شیعه وابسته به خود را در عراق علیه آمریکا تحریک نکند و به اهداف آمریکایی و اسرائیلی حمله نکند. در مقابل، عراق متعهد شده تا شورشیان کرد ایرانی را که علیه ایران فعالیت می‌کنند، خلع سلاح کند.

پیشنهاد ترامپ برای توافق

منابعی گفته‌اند ایران خواهان بازگشت به سخنان ترامپ در سال ۲۰۱۹ است؛ زمانی که او پس از خروج از توافق هسته‌ای گفت: «همه کاری که باید انجام شود این است که تماس بگیرند و با من بنشینند. ما می‌توانیم یک توافق منصفانه داشته باشیم. هدف ما فقط این است که ایران سلاح هسته‌ای نداشته باشد. ما چیز زیادی نمی‌خواهیم و حتی می‌توانیم به آنها کمک کنیم تا دوباره به شرایط عالی بازگردند.»

این اظهارات برخلاف مواضع تیم ترامپ در آن زمان بود، که شامل خواسته‌های سخت‌گیرانه‌ای از ایران بود. این خواسته‌ها توسط مایک پمپئو، وزیر خارجه وقت، مطرح شده بود، از جمله: توقف غنی‌سازی اورانیوم در هر سطح و مقدار، توقف تولید موشک‌های بالستیک، توقف حمایت از حماس، حزب‌الله و جهاد اسلامی، خروج نیروهای ایرانی و حامیانشان از سوریه، و توقف حمایت از حوثی‌ها در یمن.

نگرانی‌ها در تهران

مسئولان ایرانی در حال بررسی این موضوع هستند که آیا ترامپ همان شخصی است که از توافق هسته‌ای خارج شد یا فردی که به دنبال یک «توافق منصفانه» است؟ آیا او خواسته‌های سخت‌گیرانه پمپئو را دوباره مطرح خواهد کرد یا تنها به یک توافق هسته‌ای رضایت می‌دهد؟

برخی تحلیلگران معتقدند اینکه آمریکا به اسرائیل چراغ سبز برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران نشان دهد، هنوز نیاز به اثبات دارد. اگر سیاست‌های ترامپ در دوره اول او را معیار قرار دهیم، جنگی فراگیر در خاورمیانه که آمریکا را مستقیماً درگیر کند، احتمالاً چیزی نیست که واشنگتن یا حتی تهران بخواهد.

تردیدها درباره توانایی اسرائیل

در حالی که اسرائیل موفقیت‌هایی در آسیب زدن به سامانه‌های دفاع هوایی ایران داشته، کارشناسان خارجی تردید دارند که اسرائیل بتواند بدون همکاری آمریکا تمام تأسیسات هسته‌ای زیرزمینی ایران را نابود کند. این مسائل در تماس‌های تلفنی میان نتانیاهو و ترامپ از زمان انتخابات مطرح شده و همچنین توسط ران درمر، یکی از وزرای نزدیک به نتانیاهو، در سفرش به آمریکا پیگیری شده است.