گرسنگی در کمین ۱.۶۵ میلیون سالمند یمنی

به دلیل جنگ و تنگنای معیشت ناشی از ندانم کاری های کودتاچیان

 گرسنگی در کمین ۱.۶۵ میلیون سالمند یمنی
TT

گرسنگی در کمین ۱.۶۵ میلیون سالمند یمنی

 گرسنگی در کمین ۱.۶۵ میلیون سالمند یمنی

ام یوسف شصت و چند ساله با سختی ها و مشکلات متعدد و گرانی روبروست و فقر و نداری مجبورش کرده نان خانگی که از زنان هم محله ای خود می خرد را بفروشد تا خرجش را درآورد. حالا ساکنان محله های جنوب صنعا، پایتخت یمن هر روز نزدیک یکی از مجتمع های تجاری صف می کشند تا از ام یوسف نان بخرند اما چند روزی است که خبری از ام یوسف نیست. همه مشتریان ام یوسف از جاهای دیگر نان می خرند اما احمد سی و چند ساله سراغ ام یوسف را گرفت و متوجه شد که ماموران اداره شهرداری کودتاچیان حوثی بساط ام یوسف را دو روز پشت سر هم جمع و روزی اش را قطع کردند. بدهی ام یوسف به زنانی که نان خانگی را به او می دادند تا بفروشد سنگین شده است.
احمد می گوید ام یوسف با دختر زیر ۱۸ سالش زندگی می کند و تا حد امکان نیازمندی های زندگی دخترش را فراهم کرده و تلاش می کند دخترش در مدرسه بماند و مجبور به ترک تحصیل نشود. تنگدستی و اقدامات کودتاچیان حوثی نمی گذارند تا چرخ زندگی ام یوسف و دخترش بچرخد. البته ام یوسف تنها کسی نیست که اینقدر سختی می کشد. سالخوردگان در یمن شرایط فاجعه باری دارند تا جایی که یک سازمان جهانی کمک به سالخورگان پژوهشی در مورد آثار بحران و جنگ یمن بر این قشر انجام داده است. این پژوهش نشان داده که ۱.۶۵ میلیون نفر از سالمندان یمن با خطر گرسنگی مواجه هستند.
یکی از اعضای ارشد حوثی ها در استان ریمه واقع در ۲۰۰ کیلومتری جنوب غرب صنعا با قلدری به دو زن سالمند، مادر هفتاد ساله و دختر پنجاه ساله اش که کسی به جز یک جوان بیمار با آنها در خانه نبود تجاوز کرد. این مادر و دختر از این جوان بیمار مراقبت می کنند. این سرکرده حوثی ها می خواست با سوء استفاده از وضعیت بد و فقر و نداری این دو زن زمین آنها را بالا بکشد. این دو زن به دستگاه قضایی شکایت کردند و دادگاه به نفع آنها رای داد. سرکرده حوثی ها با گردن کلفتی به آنها پیشنهاد داد که زمین را به ازای یک مبلغ ناچیز به او بدهند اما این دو زن کوتاه نیامدند و او هم از آنها انتقام کردند و این دو زن را از پشت بام خانه شان پرت کرد که بر اثر سقوط از بلندی از چند ناحیه دچار شکستگی و جراحت جدی شده اند.
موسسه HelpAge که این پژوهش را انجام داده گفت سالخوردگان در یمن تحت تاثیر شدید افزایش قیمت کالاهای غذایی اولیه قرار دارند و اکثر آنها کمتر غذا می خورند و کمتر خرید می کنند. زنان سالخورده بیشتر روزها روزه می گیرند تا بتوانند غذای کافی به کودکان یا نوه هایشان بدهند. برخی از زنان سالخورده برای تامین پول خرید غذا گدایی می کنند. این پژوهش افزود اکثر سالمندان در یمن از خیر مراجعه به بیمارستان و دکتر گذشتند چون قیمت سوخت و حمل و نقل افزایش یافته است و داروهای ارزان و بی کیفیت مصرف می کنند. تعداد زیادی از سالخوردگان در یمن برای کسب درآمد و تامین نیازمندی های اولیه به فروش اثاثیه منزل و اشیای عتیقه و قیمتی مثل جواهرات روی آورده اند اما با این حال باز هم به بقال محله و داروخانه بدهی دارند که هر روز بیشتر می شود و آنها هیچ چاره ای برای پرداخت بدهی هایشان ندارند. این پژوهش «تاثیر بحران کمبود غذا و سوخت و تامین مالی جهانی در ۱۰ کشور دنیا بر سالخوردگان» را بررسی کرده و یمن در رده هفتم قرار گرفته است. این پژوهش توصیه کرده که دولت یمن «برنامه های راهبردی برای کاهش شرایط دشوار سالخوردگان در نظر بگیرد و فورا با جامعه بین المللی در راستای کاهش مشکلات این گروه و فراهم کردن غذا و دارو برای آنها همکاری کند».
«ایجاد فضای گفتگو و نشستن پای درددل سالخوردگان و برقراری مراقبت های اجتماعی برای بهبود وضع زندگی این گروه به ویژه برای گروه های آسیب پذیرتر» از جمله توصیه های دیگر این پژوهش است.
افزایش نرخ بیکاری و شکاف بازار کار از جمله آثار جنگ در یمن است. تعداد نیروی کار سالخوردگان و کودکان در یمن افزایش و شمار نیروی کار جوانان کاهش پیدا کرده است. کارشناسان اقتصادی می گویند سالخوردگان و کودکان معمولا حاضرند با دستمزد پایین کار کنند و با شرایط کار -هر چه قدر که سخت باشد-کنار می آیند. بنا به آمارهای دولتی بیش از ۸۰ درصد فقیران یمن در روستاها زندگی می کنند و کارشان کشاورزی است. بیش از پنجاه درصد کشاورزان در یمن سالخوردگان هستند و جوانان عمدتا به دنبال آموزش و مشاغل صنعتی و بازرگانی می روند.



چگونه عراق از «تهدیدی وجودی خطرناک‌تر از داعش» نجات یافت؟

مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)
مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)
TT

چگونه عراق از «تهدیدی وجودی خطرناک‌تر از داعش» نجات یافت؟

مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)
مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)

منابع دیپلماتیک در بغداد به روزنامه «الشرق الاوسط» گفتند مقام‌های عراقی نگران کشیده شدن کشور به جنگ میان ایران و اسرائیل بودند و آن را «تهدیدی وجودی برای عراق» توصیف کردند که خطرناک‌تر از تهدید داعش بود؛ همان گروهی که زمانی یک‌سوم خاک کشور را اشغال کرده بود.

این منابع توضیح دادند:
«داعش یک پدیده بیگانه بود که در نهایت باید از بدن عراق به‌ویژه با توجه به حمایت منطقه‌ای و بین‌المللی از بغداد برای مقابله با آن طرد می‌شد. اما جنگ ایران و اسرائیل، وحدت عراق را تهدید می‌کرد.»

شرح تهدید وجودی از نگاه منابع دیپلماتیک:

همزمان با آغاز جنگ، بغداد پیام‌هایی از اسرائیل از طریق جمهوری آذربایجان و کانال‌های دیگر دریافت کرد. در این پیام‌ها آمده بود که اسرائیل در صورت حمله‌ای از خاک عراق، پاسخ‌هایی «سخت و دردناک» خواهد داد. اسرائیل مسئولیت هرگونه حمله از خاک عراق را متوجه دولت عراق دانسته بود.

آمریکا نیز از زبان توصیه‌آمیز قبلی عبور کرد و مستقیماً نسبت به عواقب وخیم حملات احتمالی گروه‌های وابسته به ایران هشدار داد.

مقام‌های عراقی نگران «سناریوی فاجعه» بودند. سناریویی که در آن، گروه‌های عراقی به اسرائیل حمله می‌کردند و اسرائیل نیز با موجی از ترورهای هدفمند مشابه آنچه علیه فرماندهان حزب‌الله لبنان و ژنرال‌ها و دانشمندان ایرانی در آغاز جنگ انجام داد، پاسخ می‌داد.

به گفته این منابع، اگر اسرائیل حملات دردناکی علیه این گروه‌ها انجام می‌داد، خشم در میان شیعیان عراق شعله‌ور می‌شد. این وضعیت ممکن بود مرجعیت شیعه را وادار به اتخاذ موضعی جدی کند و در نتیجه، بحران به شکل تقابل مستقیم شیعیان با اسرائیل درمی‌آمد.

این سناریو باعث شد نگرانی‌هایی شکل گیرد مبنی بر اینکه سایر گروه‌های عراقی، شیعیان را مسئول کشاندن کشور به جنگی بدانند که می‌شد از آن دوری کرد. در چنین شرایطی، احتمال بروز شکاف دوباره میان شیعیان و سنی‌ها و تهدید دوباره برای وحدت عراق وجود داشت.

خطر دیگر، موضع احتمالی کردها بود. این احتمال وجود داشت که کردها اعلام کنند دولت مرکزی فقط نماینده یک گروه است، کشور از جنگ‌ها خسته شده و اقلیم دیگر نمی‌خواهد خود را با بغداد درگیر کند؛ چراکه نزدیکی به بغداد، اقلیم را وارد جنگ‌هایی می‌کند که نمی‌خواهد در آن‌ها شرکت داشته باشد.

نقش دولت السودانی

دولت محمد شیاع السودانی با ترکیبی از قاطعیت و تدبیر عمل کرد. به گروه‌ها هشدار داد که تحمل هیچ تلاشی برای کشاندن کشور به جنگی که وحدتش را تهدید می‌کند، ندارد. همزمان، کانال‌های ارتباطی با قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی، به‌ویژه آمریکا، را باز نگه داشت.

موضع ایران و موازنه داخلی
دولت عراق از موضع تهران هم بهره برد. ایران نه‌تنها از گروه‌ها نخواست وارد جنگ شوند، بلکه آن‌ها را به خویشتنداری تشویق کرد. برخی معتقدند تهران نمی‌خواست پس از از دست دادن سوریه، روابطش با عراق را نیز قربانی کند.

عامل مهم دیگر، درک گروه‌ها از بزرگی جنگ بود. آن‌ها می‌دانستند این نبرد از توانشان فراتر است؛ به‌ویژه با توجه به شرایط حزب‌الله در لبنان و نفوذ اطلاعاتی اسرائیل درون ایران. اسرائیل نشان داده بود که اطلاعات دقیقی از گروه‌های دشمن دارد و با برتری تکنولوژیک خود، می‌تواند به اهدافش برسد.

سه حمله ناکام

با وجود فشارها، به گفته منابع دیپلماتیک، گروه‌های بی‌انضباط تلاش کردند سه حمله را طراحی و اجرا کنند؛ اما نیروهای امنیتی عراق توانستند پیش از اجرا آن‌ها را خنثی کنند.

منابع همچنین گفتند که ایران زخمی عمیق برداشت؛ چراکه اسرائیل جنگ را به خاک ایران کشاند و آمریکا را به هدف گرفتن تأسیسات هسته‌ای آن ترغیب کرد. به‌گفته این منابع، اگر ایران در پرونده هسته‌ای امتیاز ندهد، احتمال دور تازه‌ای از درگیری وجود دارد.