مسکو غرب را مسئول شکست احیای برجام دانست

عبداللهیان: ایده‌های جدیدی برای از سرگیری مذاکرات دریافت کردیم

مسکو غرب را مسئول شکست احیای برجام دانست
TT

مسکو غرب را مسئول شکست احیای برجام دانست

مسکو غرب را مسئول شکست احیای برجام دانست

سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه روز گذشته نسبت به از دست رفتن فرصت‌ها برای احیای توافق هسته ای ۲۰۱۵ ایران هشدار داد و غرب را مسئول مذاکرات متوقف شده دانست.
لاوروف روز گذشته در یک کنفرانس مطبوعاتی در نیویورک گفت: «از دست دادن فرصت برای از سرگیری برنامه جامع اقدام مشترک دربارهٔ برنامه هسته‌ای ایران اشتباه بزرگی است».
او «اقدامات غرب» را مسئول دانست و گفت: «در این مرحله، از سرگیری توافق به ایران، روسیه یا چین بستگی ندارد… کسانی که آن را نابود کردند، باید اکنون آن را زنده کنند».
لاوروف از «الزامات جدیدی که در پیش نویس اول توافق ذکر نشده» انتقاد کرد و گفت: «بگذارید بگوییم مدت‌ها پیش توافقی برای از سرگیری آن حاصل شد. اکنون کشورهای اروپایی به دلایلی شور و شوق خود را از دست داده‌اند و مقامات آمریکایی از مجاری مختلف می‌گویند (...) باید به دنبال گزینه دیگری بود».
برخلاف بدبینی لاوروف، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران روز گذشته پس از گفت و گو با بدر البوسعیدی، همتای عمانی خود در مسقط، گفت که کشورش ایده‌های جدیدی در خصوص ازسرگیری مذاکرات هسته ای دریافت کرده‌است.
عبداللهیان افزود که عمان «همیشه نقش سازنده» در مذاکرات با هدف لغو تحریم‌ها در ازای بازگشت ایران به تعهدات هسته ای خود ایفا می‌کند. وی گفت: رایزنی‌های لازم را در این زمینه داشته‌ایم.
خبرگزاری عمان به نقل از عبداللهیان گفت که عمان «ابتکارات جدی» در مورد پرونده هسته ای ایران دارد که «به بازگشت مذاکرات کمک خواهد کرد».
مذاکرات بین ایران و قدرت‌های بزرگ در ماه سپتامبر پس از اینکه تهران از پذیرش پیش نویس ارائه شده توسط اتحادیه اروپا خودداری کرد، به بن‌بست رسید.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»