گفتگوی مکرون وروحانی ؛ تأکید فرانسه بر اجرای کامل برجام و تهدید ایران به کاهش تعهدات

جزئیات جدید از پیشنهاد برجامی پاریس به تهران

گفتگوی مکرون وروحانی ؛  تأکید فرانسه بر اجرای کامل برجام  و تهدید ایران به کاهش تعهدات
TT

گفتگوی مکرون وروحانی ؛ تأکید فرانسه بر اجرای کامل برجام و تهدید ایران به کاهش تعهدات

گفتگوی مکرون وروحانی ؛  تأکید فرانسه بر اجرای کامل برجام  و تهدید ایران به کاهش تعهدات

حسن روحانی رئیس‌جمهوری ایران تهدید کرد که «اگر اروپا نتواند تعهدات خود را عملیاتی کند، ایران گام سوم در کاهش تعهدات برجامی را به اجرا خواهد رساند»، در مقابل امانوئل مکرون رئیس‌جمهوری فرانسه از ایران خواست که به تمام تعهدات هسته‌ای خود پایبند بماند و برای برقراری صلح و امنیت در خاورمیانه تلاش کند.
به گزارش الشرق الاوسط، به نوشته وبسایت دولت ایران، حسن روحانی و امانوئل مکرون، رؤسای جمهوری ایران و فرانسه، شامگاه شنبه تلفنی با یکدیگر گفت‌وگو کرده‌اند.
بنابر این گزارش، در این تماس تلفنی حسن روحانی «تلاش‌های پاریس در راستای حفظ برجام را مُجدانه دانست» اما تهدید کرد که «اگر اروپا نتواند تعهدات خود را عملیاتی کند، ایران گام سوم در کاهش تعهدات برجامی را به اجرا خواهد رساند».
حسن روحانی با این حال تأکید کرده‌است گام سوم نیز مانند گام‌های قبلی «اقدامی قابل بازگشت خواهد بود».
به نوشته وبسایت دولت ایران، رئیس‌جمهوری فرانسه در این تماس تلفنی با اشاره به اینکه «کارشناسان ایران و فرانسه به نتایج خوبی رسیده‌اند» اعلام کرد که در روزهای آینده «نشستی میان کارشناسان اقتصادی ایران و فرانسه در پاریس برگزار می‌شود».
بنابر همین گزارش، امانوئل مکرون همچنین خواستار همکاری «برای حل و فصل مسائل و معضلات منطقه‌ای، از جمله بحران یمن شد».
رئیس‌جمهوری فرانسه در گفت‌وگوی تلفنی با رئیس‌جمهوری ایران خواستار اجرای کامل تعهدات ایران در چارچوب برجام و انجام اقدامات لازم برای برقراری صلح و امنیت در خاورمیانه شد.
در همین خصوص، دفتر ریاست جمهوری فرانسه در بیانیه‌ای جزئیاتی از گفت‌وگوهای امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه با حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران را منتشر کرد. این گفت‌وگو شامگاه شنبه ۹ شهریور (۳۱ اوت) انجام شد.
بر اساس بیانیه کاخ الیزه، مکرون از روحانی خواست که ایران به تمام تعهدات هسته‌ای خود پایبند بماند و برای برقراری صلح و امنیت در خاورمیانه تلاش کند.
رئیس‌جمهوری فرانسه به‌طور ویژه از تهران خواست که «برای پایان دادن به درگیری‌ها و باز کردن باب مذاکرات در یمن» اقدام کند.
بیانیه کاخ الیزه هم‌چنین می‌گوید که مکرون در گفت‌وگوی تلفنی خود با روحانی بر «اهمیت حرکت کنونی برای تنش‌زدایی از طریق گفت‌وگو و دستیابی به راه‌حل‌های دائمی در منطقه» تأکید کرده‌است.
خبرگزاری فرانسه به نقل از یک منبع دیپلماتیک نوشته‌است، برای فرانسه مهم بود که بعد از پایان اجلاس گروه هفت، از آمادگی حسن روحانی برای مذاکره یقین حاصل کند.
امانوئل مکرون در آخرین روز نشست گروه هفت در جریان کنفرانس خبری مشترک با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا اعلام کرد که برای کاهش تنش بین ایران و آمریکا نقشه راهی تهیه شده و به احتمال زیاد دونالد ترامپ و حسن روحانی البته با حضور وی با یکدیگر دیدار می‌کنند.
در این میان، خبرگزاری امنیتی تسنیم گزارش داد، علی مطهری نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، درخصوص پیشنهاد امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه به ایران اظهار کرد: رئیس‌جمهور فرانسه پیشنهاد راه‌اندازی خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری برای پیش خرید نفت از ایران را پیشنهاد داده‌است و اینکه گفته می‌شود این مبلغ کمک بلاعوض و وام است، درست نیست.
وی با بیان اینکه طبق پیشنهاد فرانسوی‌ها این مبلغ در سه مرحله قرار است پرداخت شود، ادامه داد: مکرون پیشنهاد داده تا در برابر این مبلغ فعلاً جمهوری اسلامی ایران گام سوم خود را اجرا نکند و احتمالاً از گام اول و دوم خود هم به جایگاه اولیه در برجام بازگردد.
این در حالی است که محمود واعظی رئیس دفتر رئیس‌جمهور ایران نیز در یک برنامه تلویزیونی از شبکه یک گفت: رؤسای جمهوری ایران و فرانسه در ۳ دور مذاکره ۵ ساعت تلفنی گفت‌وگو کردند که البته موضوع آن قابل بیان نیست.
به گفته او، پیشنهادی دو هفته گذشته بین ایران و فرانسه رد و بدل و به ما ارائه شد. بخش‌های قابل توجهی از این پیشنهاد را تغییر دادیم. این پیشنهاد حاصل نتیجه ۵ ساعت مذاکره تلفنی روسای جمهوری ایران و فرانسه است که به عنوان طرح از صحبت‌های هردو رئیس‌جمهور بدست آمد.
واعظی افزود: اگر به‌طور کلی به این موضوع بپردازیم می‌توان گفت مکالمه در باب مسائل بانکی، اقتصادی و سیاسی و کلاً یک بسته کلی بود که هر دو طرف منتظر نتیجه و جمع‌بندی آن هستند.
۱۸ شهریور مهلتی که ایران برای اتحادیه اروپا تعیین کرده تا به تعهداتش در برجام عمل کند به پایان می‌رسد.
ایران تاکنون دو گام از «کاهش تعهدات برجامی» را برداشته است که شامل عبور از میزان اروانیوم غنی شده از ۳۰۰ کیلوگرم تعیین شده در برجام و همچنین عبور سطح غنی‌سازی از سطح تعیین شده ۳/۶۷ درصدی به ۴/۵ درصد است.
 ۳۰ اوت، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تازه‌ترین گزارش دوره‌ای خود از برنامه هسته‌ای ایران اعلام کرد که تهران به غنی‌سازی اورانیوم در سطحی بالاتر از سقف تعیین‌شده در برجام ادامه می‌دهد.
فرانسه از حامیان برجام و از مخالفان تحریم ایران محسوب می‌شود اما دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا که امضای کشورش را بهار سال گذشته از پای این توافق‌نامه حذف کرد اصرار دارد که بر شدت فشار بر ایران بیافزاید تا مقام‌های ایرانی حاضر شوند با او مستقیم مذاکره کنند.
او معتقد است مذاکره ایران با آمریکا در دوران باراک اوباما، رئیس‌جمهوری پیشین این کشور، به یک «توافق بد» ختم شده‌است.
با وجود این، ترامپ که هفته گذشته برای حضور در اجلاس سران گروه هفت به جنوب فرانسه رفته بود همان‌جا به خبرنگاران گفت که با تلاش‌های آقای مکرون برای کاهش تنش میان واشینگتن و تهران «مشکلی ندارد».



رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
TT

رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)

مصر و ایران توافق کردند مسیر بررسی و شناسایی ظرفیت‌های روابط دوجانبه را ادامه دهند.
وزیر خارجه و مهاجرت مصر، بدر عبدالعاطی، در یک نشست خبری مشترک با همتای ایرانی‌اش، عباس عراقچی، در قاهره در روز دوشنبه اعلام کرد: «مسیر جدیدی برای مشورت‌های سیاسی بین دو کشور آغاز شده که در سطحی پایین‌تر از وزیران خارجه برگزار خواهد شد و ابعاد مختلف روابط دوجانبه را بررسی خواهد کرد.»

عباس عراقچی روز دوشنبه به قاهره سفر کرد و با رئیس‌جمهور مصر، عبدالفتاح السیسی، دیدار داشت. همچنین دو نشست، یکی دوجانبه و دیگری گسترده‌تر، با وزیر خارجه مصر، بدر عبدالعاطی برگزار کرد. این دیدارها به‌عنوان نشانه‌ای از حرکت روابط دو کشور به‌سوی گام‌های نزدیک‌تر تلقی شد.

بر اساس بیانیه رسمی دفتر ریاست‌جمهوری مصر، السیسی و عراقچی «بر اهمیت ادامه مسیر فعلی برای بررسی چشم‌اندازهای توسعه مشترک روابط بین دو کشور تأکید کردند.»

وزیر خارجه مصر در این نشست خبری گفت که گفتگوها «بر لزوم گسترش روابط دوجانبه تمرکز داشت، با در نظر گرفتن نگرانی‌های هر دو طرف»، و تأکید کرد که «تمایل متقابل برای توسعه روابط وجود دارد.» او افزود که دیدارهای متقابل دو طرف «نشان‌دهنده تحول مثبتی در روابط دوجانبه است.»

از سوی دیگر، عباس عراقچی در این نشست خبری گفت: «این چهارمین دیدار من با رئیس‌جمهور السیسی است و بیش از ۱۰ دیدار نیز با وزیر خارجه مصر داشته‌ام. این نشان می‌دهد که کشورم چقدر به گسترش روابط با مصر اهمیت می‌دهد.»

او اضافه کرد: «اراده‌ای برای توسعه روابط و گسترش همکاری‌ها در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و دیگر زمینه‌ها وجود دارد.» عراقچی ادامه داد: «ما اراده‌ای داریم برای تقویت روابط و رفع موانع آن. مسیر اکنون بیش از هر زمان دیگری برای توسعه روابط باز است.»

وی همچنین به «ادامه گفت‌وگوهای سیاسی و توافق بر افزایش مبادلات تجاری و همکاری در چارچوب سازمان‌های بین‌المللی، به‌ویژه در موضوعات منطقه‌ای» اشاره کرد و گفت: «سطح اعتماد بین قاهره و تهران هیچ‌گاه تا این حد بالا نبوده است.»

ایران و مصر در سال ۱۹۷۹ روابط دیپلماتیک خود را قطع کردند و پس از ۱۱ سال، تنها در سطح کاردار روابط را از سر گرفتند. در دو سال گذشته، چندین دیدار میان وزیران دو کشور برای بررسی امکان توسعه روابط انجام شد. در مه ۲۰۲۳، دولت ایران به وزارت خارجه دستور داد تا گام‌هایی برای تقویت روابط با مصر بردارد.

افزون بر دیدارهای وزرای خارجه، دیدار میان السیسی و رئیس‌جمهور فقید ایران، ابراهیم رئیسی، در نوامبر ۲۰۲۴ در ریاض نیز از جمله نقاط عطف در این مسیر بود.

هدی رؤوف، استاد علوم سیاسی و رئیس بخش مطالعات ایران در مرکز مطالعات استراتژیک مصر، به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «سفر عراقچی به قاهره با هدف تداوم گفت‌وگوها و بررسی امکان نزدیکی بیشتر میان دو کشور انجام شده، به‌ویژه در شرایطی که ایران در سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای بهبود روابط انجام داده و مصر نیز با احتیاط به این موضوع نگاه کرده است.»

او افزود: «این سفر حاکی از تحول مثبت در روابط و نشانگر گام‌هایی عملی در جهت نزدیکی بیشتر دو کشور در آینده است، به‌ویژه در زمینه گردشگری و تجارت، و نیز همکاری در پرونده‌های منطقه‌ای، به‌ویژه جنگ غزه و امنیت دریای سرخ.»

در دیدار میان السیسی و عراقچی، تحولات شتاب‌زده منطقه بررسی شد. رئیس‌جمهور مصر بر موضع کشورش مبنی بر رد گسترش دایره درگیری تأکید کرد و هشدار داد که «تشدید بحران ممکن است به جنگی فراگیر در سطح منطقه بینجامد که پیامدهای خطرناکی برای امنیت و منابع کشورهای منطقه خواهد داشت.» او همچنین بر اهمیت مذاکرات جاری بین ایران و آمریکا تأکید کرد.

السیسی همچنین خواستار «توقف فوری درگیری‌ها در نوار غزه و ارسال کمک‌های انسانی» شد و تأکید کرد که «بازگشت وضعیت عادی در تنگه باب‌المندب و دریای سرخ ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.»

عبدالعاطی و عراقچی در مشورت‌های سیاسی خود، علاوه بر روابط دوجانبه، به وضعیت در غزه، سوریه، لبنان، امنیت دریایی در دریای سرخ و مذاکرات ایران و آمریکا پرداختند.

وزیر خارجه مصر بر لزوم «حفظ آزادی کشتیرانی در دریای سرخ و بازگرداندن آرامش به منطقه» تأکید کرد و گفت: «مصر بیشترین آسیب را از تنش‌های نظامی منطقه دیده است.» او همچنین از توافق اخیر یمن و آمریکا و تأثیر مثبت احتمالی آن بر امنیت دریایی و تجارت جهانی استقبال کرد.

عراقچی نیز گفت: «مذاکرات درباره یمن و دریای سرخ به‌طور جزئی بررسی شد» و تأکید کرد که «حوثی‌ها همانند حماس و حزب‌الله گروه‌هایی مستقل هستند که تصمیمات خود را مستقل از تهران می‌گیرند.» او افزود: «حملات حوثی‌ها علیه اسرائیل و در حمایت از فلسطین است.»

از نوامبر ۲۰۲۳، حوثی‌ها در حمایت از غزه، به کشتی‌ها در دریای سرخ حمله کرده‌اند. این حملات موجب اختلال در تجارت جهانی و کاهش شدید درآمدهای کانال سوئز شده است.

عبدالعاطی همچنین گزارش همتای ایرانی‌اش درباره نتایج پنج دور مذاکرات میان ایران و آمریکا بر سر برنامه هسته‌ای ایران را شنید و ابراز امیدواری کرد که این گفت‌وگوها به موفقیت برسد و «راه‌حلی مسالمت‌آمیز، جامع و پایدار برای کاهش تنش‌ها و برقراری آرامش در منطقه حاصل شود.»

او تأکید کرد که مصر مصمم است از هرگونه تنش و آشوب بیشتر در منطقه جلوگیری کند، چراکه این منطقه هم‌اکنون نیز با بحران‌های بزرگی دست‌وپنجه نرم می‌کند. عبدالعاطی گفت که قاهره کاملاً از مذاکرات برای کاهش تنش حمایت می‌کند و این مذاکرات را «فرصتی مناسب برای جلوگیری از تشدید بحران» دانست و از نقش مثبت عمان در این زمینه تمجید کرد.

او افزود: «در صورت وقوع درگیری نظامی، همه بازنده‌اند. این گزینه‌ای عاقلانه نیست. مصر همواره تأکید کرده که راه‌حل‌ها باید سیاسی باشد و نگرانی‌های همه طرف‌ها را در نظر بگیرد.»