«مناطق ویژه اقتصادی»؛ راهکاری برای عدم خروج سرمایه سعودی و جذب سرمایه خارجی

هم گامی تغییرات ساختاری و فعال سازی نقش لجستیک تحول اقتصادی

تغییرات ساختاری در راستای فراهم کردن زیر ساختارهای لجستیک برای تقویت اقتصاد ملی در سعودی انجام می شود (الشرق الاوسط)
تغییرات ساختاری در راستای فراهم کردن زیر ساختارهای لجستیک برای تقویت اقتصاد ملی در سعودی انجام می شود (الشرق الاوسط)
TT

«مناطق ویژه اقتصادی»؛ راهکاری برای عدم خروج سرمایه سعودی و جذب سرمایه خارجی

تغییرات ساختاری در راستای فراهم کردن زیر ساختارهای لجستیک برای تقویت اقتصاد ملی در سعودی انجام می شود (الشرق الاوسط)
تغییرات ساختاری در راستای فراهم کردن زیر ساختارهای لجستیک برای تقویت اقتصاد ملی در سعودی انجام می شود (الشرق الاوسط)

اقدامات تازه سعودی بیانگر تمایل آشکار مسئولان کشور برای فعال سازی نقش لجستیک تحول اقتصادی و عدم خروج سرمایه محلی و افزایش جذب سرمایه گذاری خارجی است.
پادشاه سعودی در اواخر نوامبر فرمان اصلاح ساختاری نهاد اداره شهرهای اقتصادی را صادر کرد.
تغییر سبک کنونی شهرهای اقتصادی و افزایش امکانات و ارتقای کیفیت آنها در سطح مناطق ویژه اقتصادی در دستور کار قرار گرفت.
با توجه به فرمان پادشاه سعودی نام «شهرهای اقتصادی» به «شهرها و مناطق ویژه اقتصادی» تغییر پیدا کرد و به تبع آن نام نهاد اداره شهرهای اقتصادی نهاد اداره شهرها و مناطق ویژه اقتصادی شد.
جزئیات این طرح روز جمعه (۱۳ دسامبر) در اختیار الشرق الاوسط قرار گرفت. 
طبق این اصلاحیه، نهاد اداره شهرها و مناطق ویژه اقتصادی از اختیارات کامل برای نظارت مالی و اداری شهرها و مناطق ویژه اقتصادی برخوردار خواهد بود. هدف از این اقدام عدم خروج کامل سرمایه و جذب سرمایه گذاری خارجی در راستای پیشبرد اهداف برنامه های توسعه کشور است.
همچنین، مسئولیت امضای موافقت نامه ها و قراردادهای گوناگون و برنامه ریزی و انجام مطالعات ضروری برای توسعه شهرها و مناطق ویژه اقتصادی و تقویت نقش آنها و نظارت بر روند رشد این بخش ها و حفظ دستاوردها بر عهده نهاد اداره شهرها و مناطق ویژه اقتصادی است.
اصلاحات ساختاری یاد شده با فعال سازی عوامل لجستیک و ایجاد زیر ساختارهای کامل همسویی دارند. زیر ساختارهای نوین و کامل یکی از ارکان توسعه صنایع ملی و رشد ظرفیت تولیدی کشور به شمار می روند.
گفتنی است که چندی پیش برنامه اقتصادی موسوم به «ندلب» راه اندازی شد. این برنامه به منظور تبدیل سعودی به یک قدرت صنعتی و لجستیکی در جهان و تقویت تراز تجاری و اشتغال زایی برای جوانان کشور و ارتقای نقش اقتصاد ملی با توجه به چهار بخش صنایع و معادن و انرژی و خدمات لجستیکی اجرا می شود.
بازنگری و اجرای درست برنامه های کلی توسعه شهرها و مناطق ویژه اقتصادی و صدور مجوز برای انجام فعالیت های تجاری و صنعتی و خدماتی و صنفی و آموزشی و پزشکی از وظایف دیگر نهاد اداره شهرها و مناطق ویژه اقتصادی است.
همچنین، این نهاد باید مطالعات و پژوهش های مقایسه ای درباره معافیت ها و مزایای مالی و گمرکی و مالیاتی و غیره انجام بدهد و گزارشی درباره اجرای موارد ضروری در شهرها و مناطق ویژه اقتصادی تهیه کند.
مسئولیت راه اندازی مراکز مشاوره و خدماتی دولتی و خصوصی به سرمایه گذاران و کارفرمایان و کارمندان و معماران و افراد مقیم و کارگران به عهده نهاد یاد شده است. 
نهاد اداره شهرها و مناطق ویژه اقتصادی مسئولیت بازاریابی و ایجاد فرصت های سرمایه گذاری در این بخش ها در سطح داخلی و خارجی را بر عهده دارد.



اقتصاد بدون نفت سعودی خوش درخشید؛ سهم ۵۴٪ فعالیت های متنوع از تولید ناخالص داخلی


پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)
پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)
TT

اقتصاد بدون نفت سعودی خوش درخشید؛ سهم ۵۴٪ فعالیت های متنوع از تولید ناخالص داخلی


پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)
پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)

فعالیت های غیر نفتی سعودی نقش کلیدی در اقتصاد این کشور در راستای تنوع منابع درآمد و کاهش وابستگی به نفت دارد. در این میان اقدامات دولت مثل وضع قوانین و ضوابط برای فعالیت های غیر نفتی به رونق گرفتن بخش غیر نفتی کمک کرده و سهم بخش غیر نفتی از تولید ناخالص داخلی در سال گذشته بیش از ۵۴ درصد بوده است.
دولت سعودی که درهای این کشور را به روی دنیا باز کرد قوانین و مقررات دیجیتالی متنوعی برای تامین نیازمندی های سرمایه گذاران وضع نمود و وضع سرمایه گذاری در کشور را جذاب کرد. هدف اصلی دست یابی به اهداف اصلی یعنی قطع وابستگی کشور به درآمدهای نفتی است.
کارشناسان اقتصادی تاکید می کنند که اصلاحات اقتصادی اخیر بستر خوبی برای بخش خصوصی و داخلی و بین المللی ایجاد کرده است.

برنامه های نوید بخش

دکتر محمد مکنی استاد مدیریت مالی و سرمایه گذاری دانشگاه اسلامی امام محمد بن سعود در گفتگو با «الشرق الاوسط» به بخش غیر نفتی پررونق که مورد توجه دولت است اشاره می کند و گفت «حجم سرمایه گذاری و پیشرفت در بخش هایی مثل گردشگری و سرگرمی و ورزش پرشتاب و کلان است. استراتژی ملی صنایع در حال متحول کردن ۱۳ بخش مثل خودرو و ماشین آلات برقی و تجهیزات نظامی است که در افزایش رشد ناخالص غیر نفتی سهیم هستند».
سازمان آمار سعودی در گزارش تازه خود گفت تولید ناخالص داخلی غیر نفتی در سه ماه اول سال جاری رشد بیش از ۴ درصدی داشته و پیش بینی می شود که این رشد همچنان افزایش پیدا کند. نرخ بومی سازی در بخش هایی مثل صنایع نظامی به حدود ده درصد و دارو سازی به حدود ۴۰ درصد رسیده و صادرات غیر نفتی افزایش قابل ملاحظه دارد.
مکنی خاطر نشان کرد که چالش های ژئوپلیتیکی در پرتو جنگ تجاری آمریکا و چین شاید باعث کاهش فعالیت های غیر نفتی به خصوص در بخش صنعتی شود. شاخص مدیران خرید بانک ریاض در ماه مه ۵۵.۸ واحد افزایش یافته و این بیانگر بهبود چشمگیر کسب و کارهاست.
مکنی توضیح داد که تصور می شود همه زیر شاخه ها مثل سفارشات و صادرات جدید نیز بهبود پیدا کردند.

زیر ساختارها

از سوی دیگر فدوی البواردی پژوهشگر اقتصادی و مشاور فنی به «الشرق الاوسط» گفت «سرمایه گذاری داخلی در زیرساختارها نقش کلیدی در توسعه بخش های غیر نفتی دارد که شامل توسعه شهرهای صنعتی و مناطق لجستیکی و زیرساختارهای دیجیتالی برای جذب سرمایه گذاری می شود. این سرمایه گذاری ها در افزایش تنوع سازی در بخش هایی مثل گردشگری و تکنولوژی و انرژی های تجدید پذیر و خدمات سلامت و آموزشی سهیم هستند که در نهایت درآمدهای غیر نفتی را افزایش می دهند».
افزون بر این، دولت سعودی با بهبود فضای کسب و کارها و ایجاد تسهیلات برای سرمایه گذاران و تقویت ابتکارعمل های کارآفرینی دست به توسعه بخش غیر نفتی خصوصی می زند.
فدوی البواردی اضافه کرد تحول دیجیتالی و فناوری از جمله ابزارهای مهم در راستای بهبود کارآرایی و افزایش نوآوری هستند. دولت مقررات و سیاست های تشویقی نیز وضع کرده و قوانین و ضوابط مشوق بیشتری مثل قانون شرکت های تجاری و سیستم های حمایت از سرمایه گذاران برای تشویق فعالیت های غیر نفتی صادر خواهند شد.

ابتکار و کارآفرینی

فدوی البواردی بر لزوم ساده کردن اقدامات و ارایه مشوق های مالیاتی و اهمیت افزایش همکاری بین بخش های دولتی و خصوصی برای تامین مالی پروژه های زیرساختی و توسعه صنعتی و دست یابی به یکپارچگی در اجرای ابتکار عمل ها تاکید کرد.
افزایش سرمایه گذاری در بخش های آموزشی و مهارت آموزی برای توسعه مهارت های نیروی های انسانی سعودی نیز همگام با رونق بخش غیر نفتی دنبال می شود. تشویق ابتکار و کارآفرینی با برنامه حمایت استارت آپ ها و تامین مالی و هدایت فنی در کانون تلاش دولت سعودی هستند.
فدوی البواردی پیش بینی می کند که تلاش های تنوع سازی همچنان باعث نتایج قابل ملاحظه می شود. افزایش سهم بخش غیر نفتی از تولید ناخالص داخلی به خصوص بخش های گردشگری و سرگرمی و تکنولوژی و منابع تجدید پذیر در کنار ادامه اصلاحات و بهبود کسب و کارها از جمله برنامه های دیگر دولت سعودی است.