ابو مهدی المهندس؛ معاون فرمانده حشد شعبی و مهره اصلی رژیم ایران در عراق

ابو مهدی المهندس؛ معاون فرمانده حشد شعبی و مهره اصلی رژیم ایران در عراق
TT

ابو مهدی المهندس؛ معاون فرمانده حشد شعبی و مهره اصلی رژیم ایران در عراق

ابو مهدی المهندس؛ معاون فرمانده حشد شعبی و مهره اصلی رژیم ایران در عراق

ابو مهدی المهندس معاون فرمانده گروه حشد شعبی در عراق روز جمعه (۳ ژانویه) در حمله موشکی آمریکا کشته شد.
به گزارش فرانس پرس المهندس مهره اصلی رژیم ایران در عراق و دشمن قسم خورده آمریکا به شمار می رود.
نام اصلی او جمال جعفر آل ابراهیم است که در یک حمله هوایی آمریکا در نزدیکی فرودگاه بین المللی بغداد کشته شد.
قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس و رفیق المهندس نیز در این حمله کشته شد.
این دو نفر در حمله به کاروان خودرو حامل برخی از سران حشد شعبی کشته شدند.
حشد شعبی یک گروه مورد حمایت رژیم ایران است.
این حمله چند روز پس از آن انجام شد که نیروهای حشد شعبی از جمله المهندس به ساختمان سفارت آمریکا در بغداد حمله کردند. اقدام این گروه منجر به نارضایتی و خشم واشنگتن شد.
المهندس به ارتباط تنگاتنگ با رژیم ایران در چند دهه گذشته شناخته شده است.
فیلیپ اسمیت پژوهشگر در امور گروه های شیعی مسلح گفت «المهندس نمونه بارز فعالیت های ایران برای ایجاد کانال گسترده گروه های نیابتی در عراق است».
او افزود «المهندس با کلیه کانال های اصلی ایران در عراق در ارتباط است. او فردی بی نظیر و بیانگر نفوذ ایران در عراق است».
المهندس در سال ۱۹۵۳ در بصره در جنوب عراق به دنیا آمد.
او تابعیت عراقی و ایرانی دارد و به خوبی فارسی صحبت می کند.
المهندس در دهه هشتاد میلادی به عنوان یکی از رهبران شاخص سپاه بدر مطرح شد. این سازمان از نیروهای عراقی در ایران برای دفاع از این کشور در برابر رژیم صدام حسین در جریان جنگ (۱۹۸۰-۱۹۸۸) تشکیل شد.
او در سال ۱۹۸۳ در کویت به اعدام محکوم شد اما موفق به فرار از این کشور شد.
المهندس به دست داشتن در حملات به سفارت آمریکا و فرانسه در کویت متهم شده بود.
المهندس پس از حمله آمریکا به عراق و سرنگونی رژیم صدام حسین در انتخابات پارلمانی در ۲۰۰۵ مدتی نماینده مجلس شد.
او در تاسیس گردان های «حزب الله» عراق نقش داشت. این گروه تندرو مورد حمایت رژیم ایران قرار دارد و عملیات نظامی علیه نیروهای آمریکایی انجام می دهد.
المهندس و گروه حزب الله عراق در ۲۰۰۹ در فهرست «تروریسم» آمریکا قرار گرفتند.
آمریکا می گوید المهندس «عملیات گسترده قاچاق اسلحه را هدایت کرده و در بمبگذاری در سفارت خانه ها و برنامه ریزی برای ترور در منطقه دست دارد».
مایکل نایتس تحلیلگر موسسه واشنگتن گفت «المهندس دشمن درجه یک آمریکا است». دشمنی المهندس با آمریکا حتی بیشتر از همه گروه های هوادار ایران در عراق است.
اگرچه فالح الفیاض مشاور امنیت ملی عراق فرمانده حشد شعبی به شمار می رود اما ناظران می گویند المهندس رهبر «اصلی» این گروه بوده است.
گروه حشد شعبی به دنبال فتوای علی سیستانی مرجع عالی شیعیان در عراق شکل گرفت.
وظیفه اصلی این گروه مبارزه با گروه «داعش» در عراق اعلام شد.
نایتس افزود «المهندس در راستای ارتقای کارکرد حشد شعبی تلاش گسترده ای انجام داد. این گروه به دنبال تلاش های المهندس به سازمانی تبدیل شد که زیر نظارت کامل نخست وزیر قرار ندارد و از دستگاه های امنیتی متعارف نیز پیروی نمی کند».
حشد شعبی بعدها به عنوان یک ارگان رسمی شناخته شد و با نهاد امنیتی عراق ادغام شد. با این حال اما برخی گروه های تندرو در حشد شعبی از جمله گروه حزب الله از دولت عراق پیروی نمی کنند.
نیروهای تحت رهبری المهندس سرسپرده او هستند. او همچنین کلیه منابع مالی حشد شعبی را در اختیار داشت.
نایتس در اظهارات پارسال از المهندس به عنوان «سیستم عصبی» «سپاه قدس» در عراق یاد کرد.
المهندس دستیار شخصی سلیمانی بود. تصاویر المهندس و سلیمانی در کنار یکدیگر در مراسم متعدد و در بخش های ملتهب و پرآشوب منتشر شده اند.
المهندس همچون سلیمانی ریش و موی سفید داشت. المهندس عینک می گذاشت.
المهندس پست رده بالا در حشد شعبی داشت اما خیلی کم در مسائل سیاسی اظهار نظر می کرد و در رسانه ها ظاهر نمی شد.
ابو مهدی المهندس پارسال سکوت را کنار گذاشت و آمریکا و اسراییل را به دست داشتن در چندین انفجار مرموز در پایگاه های حشد شعبی متهم کرد.
نایتس گفت «هنوز جانشین المهندس مشخص نشده اما آنچه پیداست تعیین فردی که به همان ایدئولوژی باور داشته و همان مناسبات را با رژیم ایران در پیش بگیرد دشوار است»



آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
TT

آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پاکستان روز چهارشنبه اعلام کرد که «اخبار اطلاعاتی موثقی» دریافت کرده که نشان می‌دهد هند قصد دارد به‌زودی حمله‌ای نظامی انجام دهد. پاکستان هشدار داد که در صورت وقوع این حمله پاسخ قاطعی خواهد داد. این خبر در حالی منتشر می‌شود که نگرانی‌ها درباره‌ی تشدید تنش میان دو کشور به‌دنبال حمله‌ای که منجر به کشته شدن ۲۶ نفر در کشمیر شد، رو به افزایش است.

روابط میان این دو همسایه‌ی مجهز به سلاح هسته‌ای پس از آن رو به وخامت گذاشت که دهلی‌نو، اسلام‌آباد را مسئول حمله‌ی هفته‌ی گذشته در پاهالگام در بخش هندی کشمیر دانست؛ حمله‌ای که مرگبارترین حمله به غیرنظامیان در این منطقه در ۲۵ سال گذشته بوده است. یک منبع ارشد دولتی به خبرگزاری فرانسه گفت که نخست‌وزیر هند، نارندرا مودی، در جلسه‌ای غیرعلنی در روز سه‌شنبه «اختیارات کامل» را به ارتش برای واکنش به این حمله داده است.

دولت پاکستان هرگونه دخالت در حمله‌ی کشمیر را رد کرد. عطاءالله طارر، وزیر اطلاعات پاکستان، در بیانیه‌ای که بامداد چهارشنبه منتشر شد، گفت: «هرگونه اقدام تهاجمی با پاسخ قاطع مواجه خواهد شد.» او افزود: «پاکستان اطلاعات اطلاعاتی موثقی در اختیار دارد که نشان می‌دهد هند ظرف ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده با استفاده از حادثه‌ی پاهالگام، که بهانه‌ای بی‌اساس است، قصد دارد حمله‌ی نظامی انجام دهد.» با این حال، اسحاق دار، وزیر امور خارجه‌ی پاکستان، تأکید کرد که کشورش آغازگر هیچ حمله‌ای نخواهد بود.

سران چند کشور جهان نگرانی عمیق خود را ابراز کرده و از این دو همسایه که در گذشته چندین جنگ با یکدیگر داشته‌اند، خواستند که خویشتنداری نشان دهند. منطقه‌ی کشمیر با جمعیتی حدود ۱۵ میلیون نفر که اکثراً مسلمان هستند، میان پاکستان و هند تقسیم شده، ولی هر دو کشور کل این منطقه را متعلق به خود می‌دانند.

حدود ۱.۵ میلیون نفر در نزدیکی خط آتش‌بس در سمت پاکستانی مرز زندگی می‌کنند. بسیاری از ساکنان این مناطق، در حال آماده‌سازی پناهگاه‌های زیرزمینی ساده با دیوارهای گِلی تقویت‌شده با بتن هستند. محمد جوید، مردی ۴۲ ساله در روستای چاکوتی، به خبرگزاری فرانسه گفت: «در حال تمیز کردن پناهگاه هستیم تا اگر دشمن ناگهان حمله کرد، غافلگیر نشویم و بتوانیم جان بچه‌هایمان را نجات دهیم.»

تبادل آتش
ارتش هند روز چهارشنبه اعلام کرد که برای ششمین شب متوالی با نیروهای پاکستانی در امتداد خط آتش‌بس تبادل آتش داشته است. این منطقه‌ی به‌شدت نظامی‌شده دارای پایگاه‌هایی در ارتفاعات بالای کوه‌های هیمالیا بوده و مرز واقعی کشمیر محسوب می‌شود. یک منبع امنیتی پاکستانی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که روز سه‌شنبه دو پهپاد را که به حریم هوایی پاکستان وارد شده بودند، ساقط کرده‌اند.

تنش‌ها در هفته‌ی پس از حمله‌ی پاهالگام از جمله رد و بدل شدن اتهامات، اقدامات دیپلماتیک، اخراج اتباع کشور مقابل و بستن گذرگاه‌های مرزی به‌سرعت بالا گرفته است.

بالگرد نظامی هند بر فراز آسمان سریناگر در منطقه جامو و کشمیر هند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

مودی هفته‌ی گذشته وعده داد که عاملان این حمله و پشتیبانان آن‌ها را تحت تعقیب قرار خواهد داد. او پنج‌شنبه گفت: «به همه‌ی جهان می‌گویم: هند هویت هر تروریست و حامی‌اش را شناسایی خواهد کرد، آن‌ها را تعقیب و مجازات خواهد کرد... حتی اگر تا دوردست‌ترین نقاط زمین بروند، تعقیب‌شان می‌کنیم.»

این اظهارات نگرانی‌ها را درباره‌ی تشدید تنش نظامی بیشتر کرده است.

وزارت امور خارجه‌ی آمریکا اعلام کرد که وزیر مارکو روبیو به‌زودی با همتایان پاکستانی و هندی خود تماس خواهد گرفت تا آن‌ها را به «عدم تشدید وضعیت» ترغیب کند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه با شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، و سوپرامانیام جایشانکار، وزیر خارجه‌ی هند، تماس گرفت و طبق گفته‌ی سخنگوی او، آمادگی خود را برای «میانجی‌گری جهت کاهش تنش» اعلام کرد. دفتر نخست‌وزیر پاکستان بعداً اعلام کرد که شهباز شریف از گوترش خواسته «هند را به خویشتنداری ترغیب کند» و تأکید کرده که در صورت اقدام نسنجیده‌ی هند، پاکستان از «حاکمیت و تمامیت ارضی‌اش با تمام قوا دفاع خواهد کرد».

پوسترهای افراد تحت تعقیب
هند و پاکستان از زمان استقلال از حکومت بریتانیا در سال ۱۹۴۷ بر سر منطقه‌ی کشمیر با یکدیگر مناقشه دارند؛ زمانی که مرزها خانواده‌هایی را از هم جدا کرد که نسل‌ها در کنار هم زندگی می‌کردند. در بخش تحت کنترل هند، شورشیان از سال ۱۹۸۹ برای استقلال یا پیوستن به پاکستان دست به قیام زده‌اند.

گشت‌های ارتش هند در حال حرکت به سمت هاباتنار در منطقه انانتناگ در جنوب کشمیر – ۲۹ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پلیس هند پوسترهایی از سه مرد منتشر کرده که به اتهام اجرای حمله‌ی کشمیر تحت تعقیب‌اند. دو نفر از آن‌ها پاکستانی و یک نفر هندی است. هند می‌گوید آن‌ها اعضای گروه «لشکر طیبه» هستند؛ گروهی که مقرش در پاکستان است و سازمان ملل آن را یک گروه تروریستی معرفی کرده است. همچنین برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری هر یک از آن‌ها شود، پاداشی معادل دو میلیون روپیه (حدود ۲۳۵۰۰ دلار) در نظر گرفته شده و عملیات گسترده‌ای برای بازداشت افراد مشکوک به ارتباط با این گروه آغاز شده است.

در آخرین مورد از تشدید تنش‌ها در کشمیر، در حمله‌ی پولواما در سال ۲۰۱۹ در منطقه‌ی تحت کنترل هند، یک بمب‌گذار انتحاری با خودرو به کاروان نیروهای امنیتی حمله کرد که منجر به کشته شدن ۴۰ نفر و زخمی شدن ۳۵ تن شد. کمتر از دو هفته بعد، جنگنده‌های هندی حملاتی هوایی به خاک پاکستان انجام دادند.