«سفر قریب‌الوقوع» الکاظمی به سعودی

برای توافق جهت فعال کردن یادداشت‌های تفاهم و تفاهم نامه‌های دو جانبه


مصطفی الکاظمی نخست‌وزیر عراق
مصطفی الکاظمی نخست‌وزیر عراق
TT

«سفر قریب‌الوقوع» الکاظمی به سعودی


مصطفی الکاظمی نخست‌وزیر عراق
مصطفی الکاظمی نخست‌وزیر عراق

دولت عراق با طرف سعودی توافق کرد تا مجدداً یادداشت‌های تفاهم و توافق‌های دو جانبه که پیش از این بین دو کشور امضا شده بود را فعال کند. این در حالی بود که قحطان الجنابی سفیر عراق در سعودی، از سفر «قریب‌الوقوع» مصطفی الکاظمی نخست‌وزیر عراق به سعودی خبرداد.
الجنابی در گفتگو با «الشرق الاوسط» اعلام کرد: «قطعاً نخست‌وزیر مصطفی الکاظمی دوست دارد به سعودی سفر کند و این کشور از نخستین کشورهایی خواهد بود که در صدر فهرست سفرهای خارجی الکاظمی قرار دارد».
 این سفیر در مورد تاریخ دقیق سفر الکاظمی اظهار نظر نکرد اما گفت: «ان شاء الله این سفر خیلی زود انجام خواهد شد.»
سفیر عراق با اشاره به منافع مشترک، پیوند جغرافیایی، تاریخی و قبیله ای بین دو کشور گفت: روابط عراق و سعودی به عنوان دو کشور همسایه عرب و مسلمانان «به‌طور طبیعی روابط نزدیکی هستند».
وی ادامه داد: «روابط دو کشور متمایز و برجسته خواهد بود زیرا این روابط به منافع هر دو طرف کمک می‌کند و دولت عراق و رهبری پادشاهی سعودی در تلاشند تا این روابط را ارتقا بخشند و آن را به سطح بسیار مطلوب تبدیل کنند؛ ما خوش بین هستیم. دو کشور و دو ملت برادر و خانواده هستند».
الجنابی افزود: ما در حال تقویت روابط دو جانبه و توسعه آنها و فعال سازی تفاهم نامه‌هایی هستیم که توسط دولت قبلی به امضا رسیده‌است از جمله افتتاح بندر عرعر، افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور، تسهیل سفر و حمل و نقل و فعال سازی مسائل فرهنگی، آموزشی، بهداشتی، سرمایه‌گذاری، کشاورزی و انرژی.
وی ادامه داد: «در پرونده‌های بسیاری به زودی شاهد یک تحول اساسی در همه زمینه‌ها خواهیم بود».
الجنابی در مورد بندر عرعر و تاریخ بازگشایی آن گفت: «زمان مشخصی برای افتتاح این بندر مشخص نشده‌است، اما قصد این است که به زودی افتتاح شود. دو کشور مایل هستند و شکی نیست که همه‌گیری کرونا موضوع را به تأخیر انداخته‌است. اما اکنون با همزیستی با کرونا و بازگشت محتاطانه زندگی به حالت عادی، باید در افتتاح بنادر از جمله بندر عرعر به عنوان یک شریان بزرگ و تنها خروجی حال حاضر که عراق را به سعودی متصل می‌کند، اقدام کنیم. امیدواریم در آینده بندرهای دیگری نیز افتتاح شوند».
سفیر عراق در ریاض همچنین اعلام کرد که مقامات عراقی دربارهٔ شهرک ورزشی و موقعیت آن تصمیم‌گیری کرده‌اند و این برنامه‌ها به زودی به طرف سعودی ارسال می‌شود.
 وی گفت: «پروژه شهرک ورزشی به محل استقرار آن مربوط است و اکنون مقامات عراق مسئله را حل کرده‌اند. این مکان انتخاب شد و خیلی زود نقشه‌ها و همه چیز مربوط به این پروژه به برادران سعودی ارائه می‌شود».
عبدالامیر علاوی وزیر دارایی عراق روز گذشته در بیانیه ای گفته بود که «همکاری بین عراق و پادشاهی عربی سعودی در همه زمینه‌ها، از جمله بازگشایی درهای سرمایه‌گذاری و فعال کردن توافق‌های دو جانبه امضا شده مربوط به نفت، انرژی، صنعت، کشاورزی و مبادلات تجاری ادامه دارد».
از سوی دیگر، حمید الغزی دبیرکل شورای وزیران عراق، «اولویت‌های پیشنهادی برای کار شورا پس از تشکیل آن توسط نخست‌وزیر» را مورد بررسی قرار داد و بر «لزوم پیگیری کمیته‌های فرعی تشکیل شده در وزارتخانه‌های ذیربط برای اجرای توافق‌های امضا شده» تأکید کرد.
وی اضافه کرد که طرف سعودی برای فعال کردن توافق‌های دوجانبه «پس از آنکه اقدامات بزرگی انجام شده» تأکید کرد.
دبیرکل شورای وزیران عراق با اشاره به تأسیس شهرک ورزشی اختصاص داده شده از سوی سعودی، از وزارتخانه‌های جوانان، ورزش، برنامه‌ریزی، آموزش عالی و تحقیقات علمی خواستار تسریع در تکمیل توصیه‌های کمیته فنی تشکیل شده ، انتخاب مکان مناسب برای تأسیس این شهرک به منظور آماده‌سازی برای ابلاغ طرف سعودی جهت شروع تأسیس آن شد.
 این شورا همچنین دربارهٔ «سازوکارهای افتتاح مرز عرعر که طرف سعودی آن را بازسازی کرده و روند مبادلات تجاری بین دو کشور را آغاز کرده‌است»، گفتگو کرد.
در همین ارتباط، یحیی المحمدی عضو پارلمان عراق از استان الانبار، در رابطه با اهمیت فعال کردن توافق‌نامه‌ها بین عراق و سعودی به الشرق الاوسط گفت که «توسعه روابط بین کشورهای همسایه و عراق، به ویژه کشورهای عربی و در راس آنها سعودی بسیار مهم و گامی مثبت در جهت درست است».
وی افزود: «هرگونه تلاش یا کوششی برای توسعه روابط از هر جهت مهم است و می‌تواند برای هر دو طرف منافع قابل توجهی داشته باشد».
المحمدی گفت که بازگشایی گذرگاه مرزی عرعر «گامی بزرگ» خواهد بود زیرا یک شریان اقتصادی محسوب می‌شود و مستقیماً بر وضعیت اقتصادی عراق به‌طور کلی و به ویژه در استان الانبار به عنوان یک استان مرزی با پادشاهی سعودی منعکس خواهد شد.



آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
TT

آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پاکستان روز چهارشنبه اعلام کرد که «اخبار اطلاعاتی موثقی» دریافت کرده که نشان می‌دهد هند قصد دارد به‌زودی حمله‌ای نظامی انجام دهد. پاکستان هشدار داد که در صورت وقوع این حمله پاسخ قاطعی خواهد داد. این خبر در حالی منتشر می‌شود که نگرانی‌ها درباره‌ی تشدید تنش میان دو کشور به‌دنبال حمله‌ای که منجر به کشته شدن ۲۶ نفر در کشمیر شد، رو به افزایش است.

روابط میان این دو همسایه‌ی مجهز به سلاح هسته‌ای پس از آن رو به وخامت گذاشت که دهلی‌نو، اسلام‌آباد را مسئول حمله‌ی هفته‌ی گذشته در پاهالگام در بخش هندی کشمیر دانست؛ حمله‌ای که مرگبارترین حمله به غیرنظامیان در این منطقه در ۲۵ سال گذشته بوده است. یک منبع ارشد دولتی به خبرگزاری فرانسه گفت که نخست‌وزیر هند، نارندرا مودی، در جلسه‌ای غیرعلنی در روز سه‌شنبه «اختیارات کامل» را به ارتش برای واکنش به این حمله داده است.

دولت پاکستان هرگونه دخالت در حمله‌ی کشمیر را رد کرد. عطاءالله طارر، وزیر اطلاعات پاکستان، در بیانیه‌ای که بامداد چهارشنبه منتشر شد، گفت: «هرگونه اقدام تهاجمی با پاسخ قاطع مواجه خواهد شد.» او افزود: «پاکستان اطلاعات اطلاعاتی موثقی در اختیار دارد که نشان می‌دهد هند ظرف ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده با استفاده از حادثه‌ی پاهالگام، که بهانه‌ای بی‌اساس است، قصد دارد حمله‌ی نظامی انجام دهد.» با این حال، اسحاق دار، وزیر امور خارجه‌ی پاکستان، تأکید کرد که کشورش آغازگر هیچ حمله‌ای نخواهد بود.

سران چند کشور جهان نگرانی عمیق خود را ابراز کرده و از این دو همسایه که در گذشته چندین جنگ با یکدیگر داشته‌اند، خواستند که خویشتنداری نشان دهند. منطقه‌ی کشمیر با جمعیتی حدود ۱۵ میلیون نفر که اکثراً مسلمان هستند، میان پاکستان و هند تقسیم شده، ولی هر دو کشور کل این منطقه را متعلق به خود می‌دانند.

حدود ۱.۵ میلیون نفر در نزدیکی خط آتش‌بس در سمت پاکستانی مرز زندگی می‌کنند. بسیاری از ساکنان این مناطق، در حال آماده‌سازی پناهگاه‌های زیرزمینی ساده با دیوارهای گِلی تقویت‌شده با بتن هستند. محمد جوید، مردی ۴۲ ساله در روستای چاکوتی، به خبرگزاری فرانسه گفت: «در حال تمیز کردن پناهگاه هستیم تا اگر دشمن ناگهان حمله کرد، غافلگیر نشویم و بتوانیم جان بچه‌هایمان را نجات دهیم.»

تبادل آتش
ارتش هند روز چهارشنبه اعلام کرد که برای ششمین شب متوالی با نیروهای پاکستانی در امتداد خط آتش‌بس تبادل آتش داشته است. این منطقه‌ی به‌شدت نظامی‌شده دارای پایگاه‌هایی در ارتفاعات بالای کوه‌های هیمالیا بوده و مرز واقعی کشمیر محسوب می‌شود. یک منبع امنیتی پاکستانی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که روز سه‌شنبه دو پهپاد را که به حریم هوایی پاکستان وارد شده بودند، ساقط کرده‌اند.

تنش‌ها در هفته‌ی پس از حمله‌ی پاهالگام از جمله رد و بدل شدن اتهامات، اقدامات دیپلماتیک، اخراج اتباع کشور مقابل و بستن گذرگاه‌های مرزی به‌سرعت بالا گرفته است.

بالگرد نظامی هند بر فراز آسمان سریناگر در منطقه جامو و کشمیر هند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

مودی هفته‌ی گذشته وعده داد که عاملان این حمله و پشتیبانان آن‌ها را تحت تعقیب قرار خواهد داد. او پنج‌شنبه گفت: «به همه‌ی جهان می‌گویم: هند هویت هر تروریست و حامی‌اش را شناسایی خواهد کرد، آن‌ها را تعقیب و مجازات خواهد کرد... حتی اگر تا دوردست‌ترین نقاط زمین بروند، تعقیب‌شان می‌کنیم.»

این اظهارات نگرانی‌ها را درباره‌ی تشدید تنش نظامی بیشتر کرده است.

وزارت امور خارجه‌ی آمریکا اعلام کرد که وزیر مارکو روبیو به‌زودی با همتایان پاکستانی و هندی خود تماس خواهد گرفت تا آن‌ها را به «عدم تشدید وضعیت» ترغیب کند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه با شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، و سوپرامانیام جایشانکار، وزیر خارجه‌ی هند، تماس گرفت و طبق گفته‌ی سخنگوی او، آمادگی خود را برای «میانجی‌گری جهت کاهش تنش» اعلام کرد. دفتر نخست‌وزیر پاکستان بعداً اعلام کرد که شهباز شریف از گوترش خواسته «هند را به خویشتنداری ترغیب کند» و تأکید کرده که در صورت اقدام نسنجیده‌ی هند، پاکستان از «حاکمیت و تمامیت ارضی‌اش با تمام قوا دفاع خواهد کرد».

پوسترهای افراد تحت تعقیب
هند و پاکستان از زمان استقلال از حکومت بریتانیا در سال ۱۹۴۷ بر سر منطقه‌ی کشمیر با یکدیگر مناقشه دارند؛ زمانی که مرزها خانواده‌هایی را از هم جدا کرد که نسل‌ها در کنار هم زندگی می‌کردند. در بخش تحت کنترل هند، شورشیان از سال ۱۹۸۹ برای استقلال یا پیوستن به پاکستان دست به قیام زده‌اند.

گشت‌های ارتش هند در حال حرکت به سمت هاباتنار در منطقه انانتناگ در جنوب کشمیر – ۲۹ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پلیس هند پوسترهایی از سه مرد منتشر کرده که به اتهام اجرای حمله‌ی کشمیر تحت تعقیب‌اند. دو نفر از آن‌ها پاکستانی و یک نفر هندی است. هند می‌گوید آن‌ها اعضای گروه «لشکر طیبه» هستند؛ گروهی که مقرش در پاکستان است و سازمان ملل آن را یک گروه تروریستی معرفی کرده است. همچنین برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری هر یک از آن‌ها شود، پاداشی معادل دو میلیون روپیه (حدود ۲۳۵۰۰ دلار) در نظر گرفته شده و عملیات گسترده‌ای برای بازداشت افراد مشکوک به ارتباط با این گروه آغاز شده است.

در آخرین مورد از تشدید تنش‌ها در کشمیر، در حمله‌ی پولواما در سال ۲۰۱۹ در منطقه‌ی تحت کنترل هند، یک بمب‌گذار انتحاری با خودرو به کاروان نیروهای امنیتی حمله کرد که منجر به کشته شدن ۴۰ نفر و زخمی شدن ۳۵ تن شد. کمتر از دو هفته بعد، جنگنده‌های هندی حملاتی هوایی به خاک پاکستان انجام دادند.