حساب ذخیره ارزی لبنان ته کشید

هدر رفت ذخایر ارزی به رغم اختصاص ارز به تامین کالاهای استراتژیک وارداتی 



ذخایر ارزی قابل استفاده بانک مرکزی لبنان به سطح نگران کننده کاهش یافته است (رویترز)
ذخایر ارزی قابل استفاده بانک مرکزی لبنان به سطح نگران کننده کاهش یافته است (رویترز)
TT

حساب ذخیره ارزی لبنان ته کشید



ذخایر ارزی قابل استفاده بانک مرکزی لبنان به سطح نگران کننده کاهش یافته است (رویترز)
ذخایر ارزی قابل استفاده بانک مرکزی لبنان به سطح نگران کننده کاهش یافته است (رویترز)

ذخایر ارزی قابل استفاده بانک مرکزی لبنان به سطح نگران کننده ای کاهش یافته است. این در حالیست که تزریق منابع مالی خارجی نیز به شدت کم شده و حواله های ارزی لبنانی های مقیم خارج و بازرگانان و کارگران لبنانی در خارج کاهش چشمگیری داشته است.

بانک مرکزی لبنان فقط اعتبار کالاهای استراتژیک وارداتی مثل سوخت و گندم و دارو را با نرخ رسمی ۱۵۱۵ لیره ای تامین می کند. واردات حدود ۳۰۰ کالای اساسی با نرخ ۳۹۰۰ لیره ای دلار هم از محل بانک مرکزی تامین مالی می شود.

گزارش بودجه فصلی بانک لبنان حاکی از کاهش قابل توجه ۲.۱۶ میلیارد دلاری در پانزده روز اول ماه ژوئیه است. این مبلغ معادل حدود ۱۰ درصد ذخایر شناور و ۶.۵ درصد کل ذخایر ارزی در نظر گرفته شده در بودجه بانک در شش ماه نخست سال جاری است. میزان کل ذخایر ارزی از ۳۲.۹۶ میلیارد دلار در اول ماه ژوئیه به ۳۰.۸ میلیارد دلار کاهش یافته است چرا که بانک ها تامین مالی ۳۰۰ کالای اساسی وارداتی را آغاز کردند.
نگرانی با توجه به محاسبه مبلغ خالص قابل استفاده در موجودی ذخیره ارزی بانک لبنان افزایش یافته است. بنا به برآوردها این مبلغ کمتر از ۱۸ میلیارد دلار شده است. بانک مرکزی ذخیره ارزی الزامی بانک ها را حدود ۱۸ میلیارد دلار تعیین کرده است. طبق اعلام بانک مرکزی تمام بانک ها باید ۱۵ درصد همه انواع سپرده های ارزی را ذخیره کنند.
حدود ۵ میلیارد دلار بدهی بلند مدت بین المللی یورو باند بخشی از ذخایر ارزی بانک مرکزی است. البته دولت لبنان هفتم مارس رسما گفت که دیگر بدهی و نرخ تعیین شده را بازپرداخت نمی کند. پس دولت لبنان تا وقتی که با کمک کنندگان خارجی و داخلی به توافق نرسد نمی تواند به این پول دست بزند.
بانک لبنان معمولا میزان ذخایر ارزی را اعلام نمی کند اما منابع بانکی می گویند این ذخایر شامل اعتباراتی به ارزش حدود ۸ میلیارد دلار است که بانک مرکزی قبلا به بانک ها داده است. بانک مرکزی با حدود ۷۴ میلیارد دلار سرمایه ایجاد می کند و ۳۶ میلیارد دلار هم ذخیره لیره دارد. 

با توجه به این اوضاع پولی دشوار کشور که منجر به بروز بحران های بی سابقه پولی و مالی شده و محدودیت های نفسگیری در اداره نقدینگی سپرده ها به ارزش حدود ۱۵۰ میلیارد دلاری توسط بانک ها داشته یکی از مسئولان بانکی لبنان می گوید «هدر رفت ذخایر شناور متوقف نشده و به همین دلیل انتقال کالاهای استراتژیک و اساسی را در آینده نزدیک دچار مشکل می کند. ذخایر شناور تا حالا از سقوط آزاد کشور در تورم افسارگسیخته و قرار گرفتن اغلب مردم در خط فقر و فقر مطلق و بدتر شدن مشکلات معیشتی و اجتماعی کنونی جلوگیری کرده است. در چنین شرایطی ده ها هزار نفر از جامعه علمی و متخصص مهاجرت خواهند کرد».
یک مقام دولتی در گفتگوی تلفنی با الشرق الاوسط گفت «لبنان دیگر زمان خرید وقت هم ندارد. ضرب الاجل های بین المللی و طرف های کمک کننده نیز تمام شده است اما اصلاحات هنوز به جایی نرسیده، نه خبری از اصلاحات برق و مخابرات هست و نه اداره شایسته و کارآمد موسسات و تعیین هیات های مدیره. نه دستگاه قضا مستقل شده و نه مقابله با قاچاق در لبنان انجام شده و نه اصلاحات لازم دیگری که دولت های پیاپی همواره از انجامش شانه خالی کردند. این اصلاحات حالا به عنوان اولویت برای گفتگو بین لبنان و صندوق بین المللی پول مطرح شده است. صندوق بین المللی پول انجام اصلاحات را به عنوان شرط برای کمک و تامین مالی و تامین بخشی از نیازمندی ضروری کشور به نقدینگی ارزی اعلام کرده است».



اقتصاد بدون نفت سعودی خوش درخشید؛ سهم ۵۴٪ فعالیت های متنوع از تولید ناخالص داخلی


پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)
پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)
TT

اقتصاد بدون نفت سعودی خوش درخشید؛ سهم ۵۴٪ فعالیت های متنوع از تولید ناخالص داخلی


پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)
پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)

فعالیت های غیر نفتی سعودی نقش کلیدی در اقتصاد این کشور در راستای تنوع منابع درآمد و کاهش وابستگی به نفت دارد. در این میان اقدامات دولت مثل وضع قوانین و ضوابط برای فعالیت های غیر نفتی به رونق گرفتن بخش غیر نفتی کمک کرده و سهم بخش غیر نفتی از تولید ناخالص داخلی در سال گذشته بیش از ۵۴ درصد بوده است.
دولت سعودی که درهای این کشور را به روی دنیا باز کرد قوانین و مقررات دیجیتالی متنوعی برای تامین نیازمندی های سرمایه گذاران وضع نمود و وضع سرمایه گذاری در کشور را جذاب کرد. هدف اصلی دست یابی به اهداف اصلی یعنی قطع وابستگی کشور به درآمدهای نفتی است.
کارشناسان اقتصادی تاکید می کنند که اصلاحات اقتصادی اخیر بستر خوبی برای بخش خصوصی و داخلی و بین المللی ایجاد کرده است.

برنامه های نوید بخش

دکتر محمد مکنی استاد مدیریت مالی و سرمایه گذاری دانشگاه اسلامی امام محمد بن سعود در گفتگو با «الشرق الاوسط» به بخش غیر نفتی پررونق که مورد توجه دولت است اشاره می کند و گفت «حجم سرمایه گذاری و پیشرفت در بخش هایی مثل گردشگری و سرگرمی و ورزش پرشتاب و کلان است. استراتژی ملی صنایع در حال متحول کردن ۱۳ بخش مثل خودرو و ماشین آلات برقی و تجهیزات نظامی است که در افزایش رشد ناخالص غیر نفتی سهیم هستند».
سازمان آمار سعودی در گزارش تازه خود گفت تولید ناخالص داخلی غیر نفتی در سه ماه اول سال جاری رشد بیش از ۴ درصدی داشته و پیش بینی می شود که این رشد همچنان افزایش پیدا کند. نرخ بومی سازی در بخش هایی مثل صنایع نظامی به حدود ده درصد و دارو سازی به حدود ۴۰ درصد رسیده و صادرات غیر نفتی افزایش قابل ملاحظه دارد.
مکنی خاطر نشان کرد که چالش های ژئوپلیتیکی در پرتو جنگ تجاری آمریکا و چین شاید باعث کاهش فعالیت های غیر نفتی به خصوص در بخش صنعتی شود. شاخص مدیران خرید بانک ریاض در ماه مه ۵۵.۸ واحد افزایش یافته و این بیانگر بهبود چشمگیر کسب و کارهاست.
مکنی توضیح داد که تصور می شود همه زیر شاخه ها مثل سفارشات و صادرات جدید نیز بهبود پیدا کردند.

زیر ساختارها

از سوی دیگر فدوی البواردی پژوهشگر اقتصادی و مشاور فنی به «الشرق الاوسط» گفت «سرمایه گذاری داخلی در زیرساختارها نقش کلیدی در توسعه بخش های غیر نفتی دارد که شامل توسعه شهرهای صنعتی و مناطق لجستیکی و زیرساختارهای دیجیتالی برای جذب سرمایه گذاری می شود. این سرمایه گذاری ها در افزایش تنوع سازی در بخش هایی مثل گردشگری و تکنولوژی و انرژی های تجدید پذیر و خدمات سلامت و آموزشی سهیم هستند که در نهایت درآمدهای غیر نفتی را افزایش می دهند».
افزون بر این، دولت سعودی با بهبود فضای کسب و کارها و ایجاد تسهیلات برای سرمایه گذاران و تقویت ابتکارعمل های کارآفرینی دست به توسعه بخش غیر نفتی خصوصی می زند.
فدوی البواردی اضافه کرد تحول دیجیتالی و فناوری از جمله ابزارهای مهم در راستای بهبود کارآرایی و افزایش نوآوری هستند. دولت مقررات و سیاست های تشویقی نیز وضع کرده و قوانین و ضوابط مشوق بیشتری مثل قانون شرکت های تجاری و سیستم های حمایت از سرمایه گذاران برای تشویق فعالیت های غیر نفتی صادر خواهند شد.

ابتکار و کارآفرینی

فدوی البواردی بر لزوم ساده کردن اقدامات و ارایه مشوق های مالیاتی و اهمیت افزایش همکاری بین بخش های دولتی و خصوصی برای تامین مالی پروژه های زیرساختی و توسعه صنعتی و دست یابی به یکپارچگی در اجرای ابتکار عمل ها تاکید کرد.
افزایش سرمایه گذاری در بخش های آموزشی و مهارت آموزی برای توسعه مهارت های نیروی های انسانی سعودی نیز همگام با رونق بخش غیر نفتی دنبال می شود. تشویق ابتکار و کارآفرینی با برنامه حمایت استارت آپ ها و تامین مالی و هدایت فنی در کانون تلاش دولت سعودی هستند.
فدوی البواردی پیش بینی می کند که تلاش های تنوع سازی همچنان باعث نتایج قابل ملاحظه می شود. افزایش سهم بخش غیر نفتی از تولید ناخالص داخلی به خصوص بخش های گردشگری و سرگرمی و تکنولوژی و منابع تجدید پذیر در کنار ادامه اصلاحات و بهبود کسب و کارها از جمله برنامه های دیگر دولت سعودی است.