لبنان در انتظار پس‌لرزه‌های محکومیت ۴ متهم در ترور الحریری

متهمان عضو حزب‌الله ممکن است به حبس ابد محکوم شوند

لبنان در انتظار پس‌لرزه‌های محکومیت ۴ متهم در ترور الحریری
TT

لبنان در انتظار پس‌لرزه‌های محکومیت ۴ متهم در ترور الحریری

لبنان در انتظار پس‌لرزه‌های محکومیت ۴ متهم در ترور الحریری

دادگاه ویژه ترور رفیق الحریری نخست‌وزیر اسبق لبنان روز جمعه هفتم ماه اوت جاری حکم نهایی خود را دربارهٔ این پرونده به صورت غیابی علیه چهار متهم عضو حزب‌الله صادر می‌کند. در حالی که شیخ نعیم قاسم معاون دبیرکل حزب‌الله اخیراً گفته‌است «دادگاه بین‌المللی خارج از تفکر و بحث‌های ماست و تصمیمات آن قابل پذیرش نیست و ما آن را از اساس سیاسی می‌دانیم». در این میان لبنانی‌ها نسبت به پیامدهای این حکم بر صحنه داخلی لبنان نگران هستند.
حریری در ۱۴ فوریه ۲۰۰۵ به همراه ۲۱ فرد دیگر در مقابل هتل سان جورج در مرکز بیروت ترور شد، ۲۲۶ تن دیگر نیز مجروح شدند.
دیوان بین‌المللی دادگستری «لاهه» ویژه لبنان گفته‌است که به دلیل کرونا «حکم نهایی از سالن دادگاه با مشارکت مجازی محدود» روز جمعه اعلام می‌شود.
متهمان در صورت محکومیت، با حکم حبس ابد روبرو می‌شوند. این حکم مجازات باید در یک جلسه عمومی جدا از جلسه داوری خوانده شود.
براساس وب سایت لاهه، این دادگاه که قرار است قانون جنایی لبنان را اعمال کند، «برای اولین بار است که تروریسم را به عنوان یک جرم جداگانه در نظر می‌گیرد».
تحقیقات بین‌المللی ابتدا انگشت اتهام را به سمت سوریه نشانه گرفت، اما خیلی زود ذکر نام دمشق متوقف شد و اعضای «حزب‌الله» را به برنامه‌ریزی و انجام ترور متهم کرد. حزب‌الله به دلیل اتکا تقریباً کامل به مکالمات از طریق تلفن همراه، از تسلیم متهمان خودداری کرد.
دادگاه در مورد سلیم عیاش، اسد صبرا، حسن عنیسی، حسن مرعی که متهم به دست داشتن در ترور رفیق حریری هستند، حکم غیابی صادر می‌کند، اما پیگرد مصطفی بدرالدین، یکی دیگر از متهمان این پرونده که در ۲۰۱۶ در سوریه کشته شده‌است کنار گذاشته می‌شود.
حزب‌الله اما این اتهامات را رد کرده و دادگاه را سیاسی می‌داند.
صدور حکم یا مجازات به معنای پایان کار دادگاه نیست، زیرا لاهه سال گذشته پرونده دیگری را باز و عیاش را در ۳ مورد دیگر که سیاستمداران را بین سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۵ هدف قرار داده، به «تروریسم و قتل» متهم کرد.
در جریان محاکمه، دادستان گفت که رفیق حریری به دلیل اینکه وی یک «تهدید جدی» برای نفوذ سوریه در لبنان بود، ترور شد.
سعد الحریری نخست‌وزیر سابق لبنان نیز هفته گذشته دربارهٔ اعلام حکم در هفت اوت تأکید کرد: هرگز نسبت به عدالت بین‌المللی و کشف حقیقت ناامید نشده‌ام.
او از حامیان جریان المستقبل و هم‌حزبی‌هایش خواست «صبر پیشه کنند و مسؤولانه رفتار کنند و از هرگونه جنگ لفظی و اعمال نظر قبل از صدور حکم دادگاه بین‌المللی و بعد از آن اجتناب کنند».
حسان دیاب نخست‌وزیر لبنان اما در صفحه خود در توییتر نوشت: «ما باید آماده تعامل با پیامدهای هفت اوت باشیم که موعد صدور حکم دربارهٔ پرونده ترور رفیق حریری است».
وی افزود: «بر اساس اطلاعات ما کسانی که مسئول این پرونده هستند به شکل مسئولانه با آن برخورد می‌کنند تا نگذارند برخی از آب گل آلود ماهی بگیرند. مقابله با فتنه اولویت ماست و من می‌خواهم دربارهٔ این موضوع سهل‌انگاری نکنیم».



آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
TT

آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پاکستان روز چهارشنبه اعلام کرد که «اخبار اطلاعاتی موثقی» دریافت کرده که نشان می‌دهد هند قصد دارد به‌زودی حمله‌ای نظامی انجام دهد. پاکستان هشدار داد که در صورت وقوع این حمله پاسخ قاطعی خواهد داد. این خبر در حالی منتشر می‌شود که نگرانی‌ها درباره‌ی تشدید تنش میان دو کشور به‌دنبال حمله‌ای که منجر به کشته شدن ۲۶ نفر در کشمیر شد، رو به افزایش است.

روابط میان این دو همسایه‌ی مجهز به سلاح هسته‌ای پس از آن رو به وخامت گذاشت که دهلی‌نو، اسلام‌آباد را مسئول حمله‌ی هفته‌ی گذشته در پاهالگام در بخش هندی کشمیر دانست؛ حمله‌ای که مرگبارترین حمله به غیرنظامیان در این منطقه در ۲۵ سال گذشته بوده است. یک منبع ارشد دولتی به خبرگزاری فرانسه گفت که نخست‌وزیر هند، نارندرا مودی، در جلسه‌ای غیرعلنی در روز سه‌شنبه «اختیارات کامل» را به ارتش برای واکنش به این حمله داده است.

دولت پاکستان هرگونه دخالت در حمله‌ی کشمیر را رد کرد. عطاءالله طارر، وزیر اطلاعات پاکستان، در بیانیه‌ای که بامداد چهارشنبه منتشر شد، گفت: «هرگونه اقدام تهاجمی با پاسخ قاطع مواجه خواهد شد.» او افزود: «پاکستان اطلاعات اطلاعاتی موثقی در اختیار دارد که نشان می‌دهد هند ظرف ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده با استفاده از حادثه‌ی پاهالگام، که بهانه‌ای بی‌اساس است، قصد دارد حمله‌ی نظامی انجام دهد.» با این حال، اسحاق دار، وزیر امور خارجه‌ی پاکستان، تأکید کرد که کشورش آغازگر هیچ حمله‌ای نخواهد بود.

سران چند کشور جهان نگرانی عمیق خود را ابراز کرده و از این دو همسایه که در گذشته چندین جنگ با یکدیگر داشته‌اند، خواستند که خویشتنداری نشان دهند. منطقه‌ی کشمیر با جمعیتی حدود ۱۵ میلیون نفر که اکثراً مسلمان هستند، میان پاکستان و هند تقسیم شده، ولی هر دو کشور کل این منطقه را متعلق به خود می‌دانند.

حدود ۱.۵ میلیون نفر در نزدیکی خط آتش‌بس در سمت پاکستانی مرز زندگی می‌کنند. بسیاری از ساکنان این مناطق، در حال آماده‌سازی پناهگاه‌های زیرزمینی ساده با دیوارهای گِلی تقویت‌شده با بتن هستند. محمد جوید، مردی ۴۲ ساله در روستای چاکوتی، به خبرگزاری فرانسه گفت: «در حال تمیز کردن پناهگاه هستیم تا اگر دشمن ناگهان حمله کرد، غافلگیر نشویم و بتوانیم جان بچه‌هایمان را نجات دهیم.»

تبادل آتش
ارتش هند روز چهارشنبه اعلام کرد که برای ششمین شب متوالی با نیروهای پاکستانی در امتداد خط آتش‌بس تبادل آتش داشته است. این منطقه‌ی به‌شدت نظامی‌شده دارای پایگاه‌هایی در ارتفاعات بالای کوه‌های هیمالیا بوده و مرز واقعی کشمیر محسوب می‌شود. یک منبع امنیتی پاکستانی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که روز سه‌شنبه دو پهپاد را که به حریم هوایی پاکستان وارد شده بودند، ساقط کرده‌اند.

تنش‌ها در هفته‌ی پس از حمله‌ی پاهالگام از جمله رد و بدل شدن اتهامات، اقدامات دیپلماتیک، اخراج اتباع کشور مقابل و بستن گذرگاه‌های مرزی به‌سرعت بالا گرفته است.

بالگرد نظامی هند بر فراز آسمان سریناگر در منطقه جامو و کشمیر هند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

مودی هفته‌ی گذشته وعده داد که عاملان این حمله و پشتیبانان آن‌ها را تحت تعقیب قرار خواهد داد. او پنج‌شنبه گفت: «به همه‌ی جهان می‌گویم: هند هویت هر تروریست و حامی‌اش را شناسایی خواهد کرد، آن‌ها را تعقیب و مجازات خواهد کرد... حتی اگر تا دوردست‌ترین نقاط زمین بروند، تعقیب‌شان می‌کنیم.»

این اظهارات نگرانی‌ها را درباره‌ی تشدید تنش نظامی بیشتر کرده است.

وزارت امور خارجه‌ی آمریکا اعلام کرد که وزیر مارکو روبیو به‌زودی با همتایان پاکستانی و هندی خود تماس خواهد گرفت تا آن‌ها را به «عدم تشدید وضعیت» ترغیب کند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه با شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، و سوپرامانیام جایشانکار، وزیر خارجه‌ی هند، تماس گرفت و طبق گفته‌ی سخنگوی او، آمادگی خود را برای «میانجی‌گری جهت کاهش تنش» اعلام کرد. دفتر نخست‌وزیر پاکستان بعداً اعلام کرد که شهباز شریف از گوترش خواسته «هند را به خویشتنداری ترغیب کند» و تأکید کرده که در صورت اقدام نسنجیده‌ی هند، پاکستان از «حاکمیت و تمامیت ارضی‌اش با تمام قوا دفاع خواهد کرد».

پوسترهای افراد تحت تعقیب
هند و پاکستان از زمان استقلال از حکومت بریتانیا در سال ۱۹۴۷ بر سر منطقه‌ی کشمیر با یکدیگر مناقشه دارند؛ زمانی که مرزها خانواده‌هایی را از هم جدا کرد که نسل‌ها در کنار هم زندگی می‌کردند. در بخش تحت کنترل هند، شورشیان از سال ۱۹۸۹ برای استقلال یا پیوستن به پاکستان دست به قیام زده‌اند.

گشت‌های ارتش هند در حال حرکت به سمت هاباتنار در منطقه انانتناگ در جنوب کشمیر – ۲۹ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پلیس هند پوسترهایی از سه مرد منتشر کرده که به اتهام اجرای حمله‌ی کشمیر تحت تعقیب‌اند. دو نفر از آن‌ها پاکستانی و یک نفر هندی است. هند می‌گوید آن‌ها اعضای گروه «لشکر طیبه» هستند؛ گروهی که مقرش در پاکستان است و سازمان ملل آن را یک گروه تروریستی معرفی کرده است. همچنین برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری هر یک از آن‌ها شود، پاداشی معادل دو میلیون روپیه (حدود ۲۳۵۰۰ دلار) در نظر گرفته شده و عملیات گسترده‌ای برای بازداشت افراد مشکوک به ارتباط با این گروه آغاز شده است.

در آخرین مورد از تشدید تنش‌ها در کشمیر، در حمله‌ی پولواما در سال ۲۰۱۹ در منطقه‌ی تحت کنترل هند، یک بمب‌گذار انتحاری با خودرو به کاروان نیروهای امنیتی حمله کرد که منجر به کشته شدن ۴۰ نفر و زخمی شدن ۳۵ تن شد. کمتر از دو هفته بعد، جنگنده‌های هندی حملاتی هوایی به خاک پاکستان انجام دادند.