انرژی، برنامه هسته‌ای ایران و لبنان سر میز شام مکرون و محمد بن سلمان

رئیس جمهوری فرانسه از ولیعهد سعودی در کاخ الیزه استقبال کرد

انرژی، برنامه هسته‌ای ایران و لبنان سر میز شام مکرون و محمد بن سلمان
TT

انرژی، برنامه هسته‌ای ایران و لبنان سر میز شام مکرون و محمد بن سلمان

انرژی، برنامه هسته‌ای ایران و لبنان سر میز شام مکرون و محمد بن سلمان

امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه و شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی روز گذشته در کاخ الیزه یک ضیافت شام کاری برگزارکردند که طی آن در مورد روابط دوجانبه، زمینه‌های شراکت موجود و چشم‌انداز دوجانبه گفت‌وگو کردند. همکاری‌ها و فرصت‌های توسعه آن، بررسی آخرین تحولات خاورمیانه و تلاش برای دستیابی به ثبات و صلح بین‌المللی و تبادل نظر در مورد شماری از مسائل و موضوعات مورد علاقه مشترک از جمله موضوعات این گفت‌وگو بودند.
منابع ریاست جمهوری در الیزه گفتند، مکرون چندین پرونده را با ولیعهد سعودی در میان گذاشت و مهم‌ترین آن‌ها مسائل مربوط به تامین انرژی کشورهای اروپایی است که در آن بحران‌ها و تهدیدها چند برابرمی‌شود، پرونده هسته‌ای ایران و لبنان، علاوه بر وضعیت یمن، سوریه و عراق و پرونده تروریسم که هنوز طرف اروپایی را تهدید می‌کند.
منابع ریاست جمهوری فرانسه اشاره کردند، پاریس معتقد است یکی از ابزارهای کاهش تنش‌های منطقه‌ای امکان برگزاری کنفرانسی مشابه کنفرانس بغداد است که فرانسه در برگزاری آن در تابستان گذشته و تحت نظارت سازمان ملل متحد مشارکت داشت. منابع الیزه گزارش دادند که این بحث در حال انجام است، اما به احتمال زیاد اردن میزبان آن خواهد بود و پاریس آن را ادامه کنفرانس بغداد می‌داند که به نظر پاریس فضایی برای نشستی با حضور همه طرف‌های منطقه فراهم می‌کند، اگرچه شرایط در حال حاضر نسبت به سال گذشته از نظر وجود تماس بین ایران و کشورهای حاشیه خلیج و گفت‌وگوهای سعودی و ایران تغییرکرده، اما طرف فرانسوی همچنان بر این باور است که چنین کنفرانسی مفید خواهدبود زیرا علاوه بر این در پرونده‌های دوجانبه، چالش‌هایی وجود دارد که نیاز به بررسی و رسیدگی گسترده‌تری دارد، از جمله بحران آب، بحران غذایی و تروریسم و پاریس آن را فرصتی برای حمایت و کمک به عراق می‌داند، عراقی که هنوز از بحران‌های پی در پی رنج می‌برد و هنوز به طور کامل از تهدید تروریستی که از طریق عملیات‌هایی که نیروهای عراقی یا غیرنظامیان را هدف قرار می‌دهند، به طور کامل رهایی نیافته است.

موضوع دیگری نیز وجود دارد که انتظار می‌رفت در مذاکرات بین رئیس جمهوری مکرون و شاهزاده محمد بن سلمان مطرح شود و آن برنامه هسته‌ای ایران، علاوه بر دو پرونده مرتبط یعنی برنامه موشک‌های بالستیک، سیاست برهم زننده ثبات و امضای توافقنامه نیمه نهایی مذاکرات وین. با این حال، رئیس جمهوری فرانسه همچنان بر این باور است که بازگشت به توافق 2015 همچنان امکان پذیراست، مشروط بر اینکه از اتلاف وقت و هدر دادن فرصت‌ها خودداری کنیم. با این حال، منابع دیگر در پاریس بدبین‌تر به نظر می‌رسند و حتی می‌گویند که تمایل رئیس جمهوری فرانسه برای یافتن بستری برای گفت‌وگو ممکن است تا قبل از پایان سال‌جاری تغییر یابد و دلیل آن بدبینی نسبت به احتمال بازگشت ایالات متحده و ایران به توافق‌نامه است. 
منابع فرانسوی پیشتر به « الشرق الاوسط» فاش کرده بودند که کشورهای غربی امتیازات متعددی به ایران داده‌اند که مهم‌ترین آنها کنار گذاشتن پرونده موشک‌های بالستیک و سیاست منطقه‌ای تهران در قلب مذاکرات است و اینکه امتیازات بیشتری به آن دادند و با وجود آن همچنان طفره می‌رود و زیربار نمی‌رود. این منابع گزارش دادند که پیشنهاد پیش‌روی امروز ایران تغییری نمی‌کند و هرچه امضای آن به تعویق بیفتد، رئیس جمهوری آمریکا را در خصوص درخواست حذف نام سپاه پاسداران از فهرست تروریسم، لغو تمامی تحریم‌ها و پایبندی به آن در دوراهی قرار می‌دهد؛ تضمین‌هایی که به نظر می‌رسد بایدن از نظر سیاسی قادر به ارائه آنها نیست.
به موازات آن، پرونده لبنان فضای گفت‌وگو را به خود اختصاص داد، زیرا منابع فرانسوی به سفر سال گذشته مکرون به جده و دیدار وی با ولیعهد و توافق آنها برای ایجاد مکانیسم مالی برای حمایت از لبنان در دو بخش بهداشت و آموزش اشاره کردند. با توجه به اینکه هدف امروز تقویت این سازوکار است، اما الیزه به لزوم انجام اصلاحات مورد نیاز توسط مقامات لبنانی به درخواست صندوق بین‌المللی پول و بازگشت حکومت برای دردست گرفتن تصمیم لبنان اشاره کرد. اما آنچه امروز منشأ نگرانی است عمدتاً با ترس از خلاء نهادی در صورت عدم برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در زمان تعیین شده خود سروکار دارند، زیرا منابع ریاست جمهوری فرانسه اعلام کردند آنچه پاریس منتظر آن است اینکه این انتخابات در تاریخ تعیین شده برگزار شود. در شرایط سوریه نیز منابع فرانسوی اعلام کردند، مواضع سعودی و فرانسه در این خصوص به هم نزدیک است و دو طرف درباره تحولات به ویژه شمال سوریه گفت‌وگو کردند.



گسترده‌ترین عملیات تخلیه اسرائیل در غزه طی ماه‌های اخیر؛ ترامپ به دنبال آتش‌بس است


فلسطینی‌ای در حال فریاد هنگام تشییع اعضای خانواده‌اش که در حمله هوایی اسرائیل در خان‌یونس کشته شدند، در روز یکشنبه (رویترز)
فلسطینی‌ای در حال فریاد هنگام تشییع اعضای خانواده‌اش که در حمله هوایی اسرائیل در خان‌یونس کشته شدند، در روز یکشنبه (رویترز)
TT

گسترده‌ترین عملیات تخلیه اسرائیل در غزه طی ماه‌های اخیر؛ ترامپ به دنبال آتش‌بس است


فلسطینی‌ای در حال فریاد هنگام تشییع اعضای خانواده‌اش که در حمله هوایی اسرائیل در خان‌یونس کشته شدند، در روز یکشنبه (رویترز)
فلسطینی‌ای در حال فریاد هنگام تشییع اعضای خانواده‌اش که در حمله هوایی اسرائیل در خان‌یونس کشته شدند، در روز یکشنبه (رویترز)

در حالی که وضعیت جنگی در نوار غزه همچنان ادامه دارد، ارتش اسرائیل روز یکشنبه دستور به بزرگ‌ترین عملیات تخلیه طی ماه‌های اخیر داد. این تخلیه مناطق وسیعی از شهر غزه و شمال آن، به‌ویژه محله‌های الزيتون، الصبرة، التفاح و الدرج را در بر می‌گیرد. ارتش از ساکنان خواسته فوراً به منطقه المواصی در جنوب منتقل شوند.

این دستور با استفاده از شبکه‌های اجتماعی و پخش اعلامیه از طریق پهپادها اعلام شد و شامل گسترش تخلیه مناطق پیشین مانند جبالیا البلد، الزرقاء و أبو إسكندر نیز می‌شود. منابع محلی گفته‌اند بسیاری از مردم نمی‌دانند کجا باید بروند، زیرا مناطق غربی غزه نیز از آوارگان پر شده است.

فلسطینی مجروح در حمله هوایی، در بیمارستان ناصر در خان‌یونس واقع در جنوب غزه، با پیکر برادرش که در همان حمله کشته شد، وداع می‌کند (رویترز)

ارتش اسرائیل اعلام کرده قصد دارد وارد عمق شهر غزه و حتی غرب آن شود. اگرچه منطقه المواصی به‌عنوان منطقه انسانی اعلام شده، اما در آنجا هم ارتش اسرائیل حاضر است و گه‌گاه تیراندازی یا بمباران‌هایی صورت می‌گیرد.

احتمال توافق جزئی

با وجود ادامه خشونت‌ها، تلاش‌ها برای آتش‌بس ادامه دارد. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در پیامی خواستار تلاش برای دستیابی به توافق آتش‌بس شد. منابع فلسطینی به «الشرق الأوسط» گفته‌اند که احتمال رسیدن به توافقی جزئی در چارچوب طرح پیشنهادی فرستاده آمریکایی، استیو ویتکوف، وجود دارد.

فلسطینی‌ای در کنار پیکر کودکان کشته‌شده در حمله هوایی اسرائیل به خانه‌ای در شهر غزه پیش از مراسم تشییع در روز یکشنبه (رویترز)

این منابع افزودند مقاومت فلسطینی خواستار ضمانت اجرای کامل دوره ۶۰ روزه آتش‌بس بدون نقض آن توسط اسرائیل، و توزیع آزادسازی گروگان‌ها طی روزهای آتش‌بس هستند. همچنین تأکید شده که پروتکل‌های انسانی توافق پیشین در ژانویه ۲۰۲۵ باید رعایت شود؛ موضوعی که اسرائیل در آن زمان به‌طور کامل پایبند نبود.

بن‌بست در مذاکرات و لجبازی اسرائیل

منابع نزدیک به حماس می‌گویند: «رسیدن به توافق ممکن است اگر اسرائیل به خواسته‌های منطقی پاسخ مثبت دهد». به گفته آن‌ها، حماس پیشنهادات متعددی داده، اما هر بار بنیامین نتانیاهو آن را رد کرده و مسیر مذاکرات را مختل کرده است.

منابع تأکید کردند که «حماس» مایل به دستیابی به توافق برای توقف کشتار و محاصره در غزه است، اما نمی‌پذیرد تحت عنوان توافقی «تسلیم‌شده» عمل کند. آن‌ها همچنین از دولت ترامپ خواستند فشار بیشتری بر اسرائیل وارد کند.

پیش‌بینی شده که در صورت پیشرفت گفت‌وگوها، طی روزهای آینده دور جدیدی از مذاکرات در دوحه یا قاهره با حضور هیأت‌های حماس، اسرائیل، میانجی‌ها و نماینده آمریکا برگزار شود.

ترور ابوعمر السوری

در تحولی مرتبط، ارتش اسرائیل جمعه‌شب موفق به ترور «حکم العیسی» معروف به «أبو عمر السوری»، یکی از فرماندهان ارشد «کتائب القسام» شد. وی از نزدیکان محمد الضیف، فرمانده شهید القسام، بود. اسرائیل همچنین چندین فرمانده دیگر از حماس، جهاد اسلامی و گروه‌های مقاومت دیگر را هدف قرار داده است.

با کاهش درگیری مستقیم بین ایران و اسرائیل، تمرکز ارتش اسرائیل بار دیگر بر نوار غزه افزایش یافته و حملات زمینی، هوایی و عملیات‌های هدفمند شدت گرفته‌اند.