وزیر خارجه اتریش: سعودی شریک استراتژیک ماست و برای تأمین امنیت منطقه با هم همکاری می‌کنیم

شالنبرگ به «الشرق الاوسط»: بازپرداخت ما از اونروا مرهون نتایج تحقیقات در حال انجام است



وزیر امور خارجه اتریش الکساندر شالنبرگ (الشرق الاوسط)
وزیر امور خارجه اتریش الکساندر شالنبرگ (الشرق الاوسط)
TT

وزیر خارجه اتریش: سعودی شریک استراتژیک ماست و برای تأمین امنیت منطقه با هم همکاری می‌کنیم



وزیر امور خارجه اتریش الکساندر شالنبرگ (الشرق الاوسط)
وزیر امور خارجه اتریش الکساندر شالنبرگ (الشرق الاوسط)

الکساندر شالنبرگ وزیر امور خارجه اتریش با تأکید بر استراتژی روابط ریاض و وین و همکاری برای مهار تنش‌های کنونی در خاورمیانه، به وضعیت فاجعه بار بشردوستانه در غزه اذعان کرد و گفت که استانداردهای دوگانه تل آویو با فلسطینی‌ها بی‌دلیل و غیرقابل توجیه است. وی تأکید کرد: شهرک سازی در کرانه باختری مغایر با قوانین بین‌المللی است.
شالنبرگ به «الشرق الاوسط» گفت: «اعمال خشونت‌آمیز شهرک نشینان اسرائیلی غیرقابل قبول است و مرتکبان باید پاسخگو باشند و من به شدت از اعمال تحریم علیه شهرک نشینان افراطی اسرائیلی حمایت می‌کنم»، در عین حال، او «حماس» را به خاطر نتایج انفجار وضعیت در ۷ آوریل گذشته سرزنش کرد.
شالنبرگ در مورد تعلیق بودجه کشورش به اونروا، بر ضرورت یک تحقیق مستقل و جامع در مورد اتهامات علیه آن تأکید کرد و گفت که دولت او بودجه را برداشت نکرده‌است، اما به‌طور موقت بودجه آژانس را متوقف کرده‌است. وی گفت که اتریش از ۷ اکتبر ۱۳ میلیون یورو کمک‌های بشردوستانه به جمعیت غیرنظامی در غزه و منطقه ارائه کرده‌است.
شالنبرگ دربارهٔ روابط دوجانبه با سعودی گفت: «پادشاهی عربی سعودی یک شریک مهم برای اتریش است و از نظر اقتصادی، چشم‌انداز بلندپروازانه سعودی ۲۰۳۰ فرصت‌های جالبی را برای شرکت‌های اتریشی، به ویژه انرژی‌های تجدید پذیر فراهم می‌کند، در عین حال حدود ۲۰۰ هزار گردشگر سعودی در سال ۲۰۲۳ از اتریش بازدید کردند. من خوشحالم که هیئت باستان‌شناسی ما از دانشگاه وین کار خود را در سایت القریه در منطقه تبوک از سر گرفته‌است».
از سوی دیگر، شالنبرگ حملات حوثی‌ها به کشتی‌های دریای سرخ را بی پروا و بدون هدف نامید و گفت: این حملات قوانین بین‌المللی را نقض، امنیت منطقه ای را تضعیف و ۱۵ درصد از تجارت جهانی را تهدید می‌کند. وی اشاره کرد که تغییر جهت کشتی‌های تجاری به دماغه امید نیک منجر به افزایش قیمت مواد غذایی، دارو و انرژی در سطح جهانی می‌شود.
شالنبرگ در مورد اظهارات دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق ایالات متحده یرباره تعهد به کمک «ناتو» به کشورهای اتحادیه اروپا با پرداخت جبران مالی، تأکید کرد که واشینگتن به شرکای قوی برای مهار تجاوز روسیه علیه اوکراین نیاز دارد.
شالنبرگ گفت: «ما در حال حاضر از گفت و گوی سازنده بین روسیه و اوکراین دور هستیم، فکر می‌کنم مهم است که همه بازیگران، از جمله بازیگران کلیدی مانند سعودی، که جلسه جده را در سطح هماهنگ‌کنندگان امنیت ملی در اوت ۲۰۲۳ سازماندهی کرد، درگیر گفت و گو باشند، ما از اوکراین در حوزه بشردوستانه حمایت کردیم، ما هرگز از نظر تجهیزات نظامی به دلیل بی‌طرفی نظامی ما از آن حمایت نکردیم».

مشروح گفت و گو:

  • موضع اتریش در قبال جنگ اسرائیل علیه غزه، رفح و خان یونس چیست؟

- من عمیقاً نگران وضعیت فاجعه بار بشردوستانه در غزه هستم که روز به روز بدتر می‌شود. یک رنج عظیم انسانی را شاهد هستیم و ضروری است که ما هر کاری که ممکن است برای کمک و محافظت از جمعیت غیرنظامی فلسطینی انجام دهیم. این در مورد اسرائیل نیز صدق می‌کند. در حالی که ما حق اسرائیل را برای دفاع از خود مطابق با قوانین بین‌المللی و قوانین بین‌المللی بشردوستانه در برابر تروریسم وحشیانه حماس می‌شناسیم، حفاظت از غیرنظامیان باید تقویت شود. اسرائیل باید کارهای بیشتری انجام دهد و ارتش اسرائیل باید به وضوح بین اهداف نظامی و غیرنظامی تمایز قائل شود. واضح است که مطالبه اخراج فلسطینی‌ها از نوار غزه راه حل نیست، زیرا آنچه ما به‌طور فوری به آن نیاز داریم یک آتش‌بس بشردوستانه است تا کمک بیشتری به غزه از طریق جنوب «غذا، آب و مراقبت‌های پزشکی» ارائه شود.

وزیر خارجه اتریش در نشستی در ریاض با همتای سعودی خود دیدار کرد (آرشیویی - الشرق الاوسط)

در رابطه با حمله زمینی برنامه‌ریزی شده، من از دیدگاه اسرائیل، نیاز به اقدام علیه «حماس» در رفح و علیه تروریست‌هایی که پشت سپرهای غیرنظامی پنهان شده‌اند را درک می‌کنم. هیچ کشوری در جهان آنچه در ۷ اکتبر اتفاق افتاد را نمی‌پذیرد و به آن واکنش نشان می‌دهد. اما گفتن اینکه جمعیت غیرنظامی باید به جنوب غزه کوچانده شوند و سپس جنوب را منطقه حمله اعلام کنند، منطقی نیست که من بتوانم درک کنم. دولت اسرائیل باید یک طرح معتبر در مورد چگونگی حفاظت از جمعیت غیرنظامی در جنوب غزه را روی میز قرار دهد. من در طول سفرم به منطقه از این طرح حمایت خواهم کرد. در عین حال، من نیازی به اعمال استانداردهای دوگانه برای رنجاندن جمعیت غیرنظامی نمی‌بینم، زیرا هیچ سلسله مراتبی از رنج انسانی وجود ندارد، و ما نباید فراموش کنیم که بیش از ۱۳۰ گروگان از جمله یک پدر اتریشی و دو فرزند آن تقریباً پنج ماه است که در غزه در اسارت هستند. حماس یک سازمان تروریستی است و هدف آن تخریب، ترس، رنج و بدبختی در اسرائیل و خود غزه است. تجارت آنها مرگ است، از جمله تجارت آنها با فلسطینی‌های بی گناه، مردان، زنان و کودکان.

  • چگونه خشونت‌های شهرک نشینان اسرائیلی در فلسطین را طبقه‌بندی کنیم؟

- شهرک سازی در کرانه باختری مغایر با قوانین بین‌المللی است. اعمال خشونت‌آمیز شهرک نشینان اسرائیلی غیرقابل قبول است و مرتکبان باید پاسخگو باشند. در واقع،
من به شدت از اعمال تحریم علیه شهرک نشینان افراطی اسرائیلی حمایت می‌کنم و از همان ابتدا این را گفته‌ام.

  • تا چه حد تنش ایجاد شده توسط اسرائیل در منطقه می‌تواند دامنه جنگ را گسترش دهد؟

- لازم است فراموش نکنیم که چه کسی باعث جنگ شد، حمله ای که «حماس» در ۷ اکتبر آغاز کرد، منحصراً اسرائیل را گناهکار نمی‌کند، خارج از تنش‌های فعلی در خاورمیانه نیست، این ساده انگاری است. در واقع، دیگر بازیگران منطقه ای از حمله حماس به عنوان فرصتی برای دنبال کردن دستور کار سیاسی خود استفاده کردند. حملات حوثی‌ها به کشتی‌های تجاری نمونه ای از چنین رفتار بی پروا است. منطقه نمی‌تواند افزایش تنش بیشتری را تحمل کند.
من از این امر در جلسات دوجانبه با شرکای عرب - از جمله وزیر خارجه سعودی شاهزاده بن فرحان - یعنی داشتن هدف مشترک برای پایان دادن به این دایرهٔ شیطانی بسیار قدردانی می‌کنم.

وزیر خارجه اتریش در نشستی در ریاض با همتای سعودی خود دیدار کرد (آرشیویی - الشرق الاوسط)

  • نظر شما در مورد ائتلاف تحت رهبری آمریکا برای تضمین ناوبری در دریای سرخ چیست؟

- حملات بی پروا و بی‌هدف انجام شده توسط حوثی‌ها به کشتی‌های باری غیرنظامی در دریای سرخ نقض قوانین بین‌المللی است، آنها امنیت منطقه ای را تضعیف و تجارت جهانی و مسیرهای عرضه را تهدید می‌کنند، زیرا ۱۵٪ از تجارت جهانی از این مسیر عبور می‌کند، بنابراین ناامنی در دریای سرخ تأثیر فوق‌العاده ای بر اقتصاد جهانی و رفاه دارد. ما می‌توانیم ببینیم، شاید این یک ویژگی خاص قرن بیست و یکم است، که بیشتر درگیری‌ها تنها منطقه ای نیستند. همان‌طور که جنگ تجاوز روسیه پیامدهای جهانی دارد، درگیری در خاورمیانه نیز همین‌طور است. به دلیل حملات حوثی‌ها، کشتی‌های تجاری باید به اطراف دماغه نوک امید هدایت می‌شدند، این گران تمام می‌شود و منجر به افزایش قیمت‌های غذا، دارو و انرژی در سطح جهانی می‌شود. عملیات «نگهبان رفاه» به رهبری آمریکا ستون فقرات تلاش‌های بین‌المللی برای تضمین آزادی ناوبری در دریای سرخ است. علاوه بر این، اتحادیه اروپا به سرعت عملیات ASPIDES را برای کمک به امنیت دریایی در منطقه ایجاد کرد. اتریش در این حضور دریایی شرکت خواهد کرد که هدف آن محافظت از کشتی‌های تجاری در برابر حملات دریایی برای حمایت از امنیت در تجارت جهانی است.

  • چشم‌انداز روابط سعودی و اتریش چیست؟ مهم‌ترین زمینه‌های همکاری چیست؟ آیا پروژه همکاری بین دو کشور در حال انجام است؟

- پادشاهی عربی سعودی یک شریک مهم برای اتریش است و من از روابط نزدیک دو کشور به ویژه در زمینه‌های سیاسی و اقتصادی قدردانی می‌کنم. در ماه‌های گذشته چندین سفر دوجانبه در سطح بالا انجام شده‌است. از دیدگاه اقتصادی، چشم‌انداز بلندپروازانه سعودی ۲۰۳۰ فرصت‌های جالبی را برای شرکت‌های اتریشی به ویژه در انرژی‌های تجدید پذیر فراهم می‌کند، اتریش می‌تواند سال‌های طولانی تجربه و کارشناسی ارائه دهد و شرکت‌های بسیار شناخته شده‌ای در این زمینه دارد و همچنین ارتباطات مردمی بین دو کشور در حال افزایش است. در سال ۲۰۲۳، تقریباً ۲۰۰ هزار گردشگر سعودی از اتریش بازدید کردند، سفارت اتریش در ریاض همچنین برای ترویج تبادل فرهنگی دوجانبه از طریق اجرای طیف گسترده‌ای از پروژه‌های فرهنگی با شرکای سعودی و اروپایی در پادشاهی تلاش می‌کند، به همین مناسبت، خوشحالم که سفر باستان‌شناسی ما از دانشگاه وین کار خود را در محل القریه در منطقه تبوک از سر گرفته‌است.

  • جلسات شورای وزیران خلیج و اروپا چه ثمراتی داشت؟ آیا در حال حاضر یک پروژه مشترک در حال انجام است؟

- هدف از این نشست‌های منظم وزیران تقویت، هماهنگی و گسترش همکاری‌های استراتژیک بین اتحادیه اروپا و کشورهای خلیجی است. مشارکت ما بسیاری از مسائل مورد علاقه متقابل مانند تجارت، انرژی و تحول سبز را پوشش می‌دهد؛ نشست سال گذشته در مسقط بلافاصله پس از ۷ اکتبر همزمان با حمله «حماس» به اسرائیل برگزار شد، زیرا در این شرایط یک نشست استثنایی بود. با این حال، این نشان دهنده تعهد کشورهای خلیج و اروپا برای احیای راه حل دو کشور برای اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها بود. همه ما می‌خواهیم یک خاورمیانه پایدار و مرفه داشته باشیم. این شامل ادامه عادی سازی بین کشورهای عربی و البته اسرائیل نیز می‌شود.



سفیر ایران در سعودی: ریاض نقش مؤثری در جلوگیری از تنش ایفا کرد

عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)
عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)
TT

سفیر ایران در سعودی: ریاض نقش مؤثری در جلوگیری از تنش ایفا کرد

عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)
عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)

در پنجم سپتامبر ۲۰۲۳، دکتر علیرضا عنایتی وارد فرودگاه بین‌المللی ملک خالد در ریاض شد تا مأموریت خود را به عنوان سفیر ایران در پادشاهی عربی سعودی آغاز کند. این اتفاق پس از امضای توافق ازسرگیری روابط دیپلماتیک در دهم مارس همان سال با میانجی‌گری چین و پس از قطع روابطی نزدیک به هفت سال رخ داد.

با گذشت نزدیک به دو سال از بازسازی روابط دیپلماتیک میان ریاض و تهران، سفیر عنایتی در گفت‌وگو با «الشرق الأوسط» بیان کرد آنچه در این مدت محقق شده معادل «دستاوردهای چندین سال» است و این را ناشی از «استحکام و ماهیت روابط» میان دو کشور دانست.

دیپلمات ایرانی موضع پادشاهی عربی سعودی در قبال حملات اخیر رژیم اسرائیل به ایران را «قابل‌تقدیر» توصیف کرد و گفت ریاض نقش فعالی در آرام‌سازی اوضاع و اعمال فشار برای جلوگیری از تنش ایفا کرده است. او افزود: «از هرگونه نقشی از سوی برادران‌مان در پادشاهی، به‌ویژه شاهزاده محمد که همواره همراه ما بوده، استقبال می‌کنیم.»

عنایتی سابقه طولانی فعالیت در پادشاهی عربی سعودی دارد. او کار خود را از سال ۱۹۹۰ به عنوان کنسول ایران در جده آغاز کرد و در اوایل دهه ۲۰۰۰ به عنوان کاردار در ریاض منصوب شد. او پس از بیش از دو دهه، در سال ۲۰۲۳ به‌عنوان سفیر به این کشور بازگشت و تجربه‌ای انباشته در امور منطقه‌ای با خود دارد.

حملات «آشکار» به ایران

سفیر ایران، حملات اخیر اسرائیل به ایران را «آشکار» توصیف کرد و توضیح داد که در آن زمان، تهران در حال مذاکره غیرمستقیم با ایالات متحده بود. او گفت:
«ایران نیمه‌شب، در حالی که مردم در خانه‌هایشان خواب بودند، مورد حمله قرار گرفت و عده‌ای شهید شدند. این حمله در معنای کامل آن، جنایت آشکار بود. ما با تکیه بر منشور سازمان ملل، پاسخ متقابل دادیم و به دشمن نشان دادیم که ایران آغازگر جنگ نیست اما با قدرت و پایداری از خود دفاع می‌کند.»

انسجام کشورهای منطقه

عنایتی گفت که واکنش کشورهای منطقه به حملات اسرائیل، نشان‌دهنده انسجام آشکاری بود. او اشاره کرد که نخستین تماس تلفنی وزیر امور خارجه ایران، از جانب همتای سعودی‌اش، شاهزاده فیصل بن فرحان برای محکومیت «حمله آشکار» دریافت شد و سپس بیانیه وزارت امور خارجه پادشاهی نیز منتشر شد.
او افزود: «این مواضع قابل‌تقدیر با تماس تلفنی شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد و رئیس شورای وزیران، با رئیس‌جمهور پزشکیان برای محکوم‌کردن و ابراز انزجار از این حملات تکمیل شد. پس از آن، تماس رئیس‌جمهور پزشکیان با برادرش شاهزاده محمد برقرار شد و دیگر کشورهای شورای همکاری نیز مواضعی در حمایت از جمهوری اسلامی گرفتند.»

محمد بن سلمان «همیشه همراه ما بوده»

سفیر تهران از تلاش‌های اخیر پادشاهی عربی سعودی برای آرام‌سازی اوضاع و توقف حملات اسرائیلی قدردانی کرد و گفت: «این تلاش‌ها ارزشمند بود و ما از آن استقبال کردیم. ما بر نقش پادشاهی در آرام‌سازی شرایط و جلوگیری از حملات تأکید می‌کنیم، این نقش بسیار شرافتمندانه است. در گفت‌وگوها، تماس‌ها و دیدارهای دوجانبه، ایران همواره بر نقش و مواضع قابل‌تحسین پادشاهی تأکید کرده است؛ از محکوم‌کردن حملات گرفته تا تلاش برای جلوگیری از آنها. از هرگونه نقش برادران‌مان در پادشاهی، به‌ویژه شاهزاده محمد که همواره همراه ما بوده، استقبال می‌کنیم.»

۴۰۰ هزار ایرانی از پادشاهی عربی سعودی بازدید کردند

دکتر عنایتی توضیح داد که روابط پس از بازگشت، پیشرفت چشمگیری داشته است و گفت: «آنچه در طول دو سال از این روابط برداشتیم، به‌گونه‌ای است که گویی در چند سال رخ داده است. گویی روابط اصلاً قطع نشده بود و این نشان از عمق و اصالت این روابط دارد.»

او افزود: «در سال جاری، بیش از ۲۰۰ هزار زائر عمره از ایران به پادشاهی آمده‌اند و اگر تعداد حجاج را نیز بیفزاییم، تعداد بازدیدکنندگان ایرانی از پادشاهی در طول یک سال به ۴۰۰ هزار نفر می‌رسد، که این شاخص بسیار مثبتی است. همه این افراد از پادشاهی بازدید کرده و آن را از نزدیک شناخته‌اند.»

سفر خالد بن سلمان

سفیر درباره سفر وزیر دفاع پادشاهی عربی سعودی به تهران گفت: «ایران این سفر را اقدامی حاکمیتی و بسیار مهم دانست و آن را نقطه عطفی تاریخی در روابط تلقی کرد.»
او افزود: «این سفر، دیدار شاهزاده با رئیس‌جمهور پزشکیان، رهبری و رئیس ستاد کل نیروهای مسلح (که در رویدادهای اخیر جان باخت) باعث ایجاد درکی مشترک بین دو طرف شد مبنی بر اینکه ما شریک در ساختن منطقه هستیم. این برداشت در طرف ایرانی بسیار مثبت بود.»

او ادامه داد: «برنامه‌ریزی کرده‌ایم تا پیگیری‌های لازم پس از این سفر را ادامه دهیم و معتقدیم این سفر روابط ایران و پادشاهی عربی سعودی را از سطحی عادی به روابطی عمیق و بنیادین ارتقا داد.»

روابط و چشم‌اندازها

سفیر عنایتی معتقد است که روابط اقتصادی و تجاری میان دو کشور نیازمند تلاش بیشتری برای تقویت است. او گفت: «ما توافق‌نامه‌ای جامع در زمینه تجارت، اقتصاد، سرمایه‌گذاری، فرهنگ، جوانان و ورزش داریم که در توافق پکن بر آن تأکید شده است. توافق‌نامه‌ای دیگر نیز برای جلوگیری از مالیات مضاعف به صورت مقدماتی امضا شده و ما پیش‌نویس توافق‌نامه‌ای برای حمایت و تشویق سرمایه‌گذاری متقابل نیز ارائه کرده‌ایم. همچنین توافق‌نامه‌ای در زمینه حمل‌ونقل زمینی وجود دارد که می‌تواند پادشاهی، امارات و عمان را به سواحل شمالی متصل کرده و آن را به گذرگاهی به آسیای مرکزی تبدیل کند.»

در مورد نقش ایران در منطقه، دکتر علیرضا عنایتی اظهار کرد که تهران از مدلی برای امنیت منطقه‌ای حمایت می‌کند که بر توسعه، اقتصاد و فرهنگ متکی است، نه قدرت نظامی. در پاسخ به اینکه برخی نگاه‌ها، نقش ایران را عامل بی‌ثباتی می‌دانند، گفت: «ما بیگانه‌ای نیستیم که وارد منطقه شویم و نقشی را تحمیل کنیم. ما بخشی از منطقه هستیم، از فرزندان آن هستیم و در آن زندگی می‌کنیم.»

او افزود: «ما اشتراکات فرهنگی، تاریخی و دینی زیادی در منطقه داریم. اگر در برخی دیدگاه‌های سیاسی اختلافی وجود داشته باشد، این نباید به قطع رابطه بیانجامد. این اختلاف را می‌توان تنها از طریق گفت‌وگو حل کرد. هیچ راهی بهتر – بلکه جایگزینی برای آن وجود ندارد – از گفت‌وگو میان برادر با برادر، همسایه با همسایه و میان مسائل مختلف.»

او تأکید کرد: «امنیت ما یکپارچه است. نمی‌توانیم از امنیت تکه‌تکه سخن بگوییم. ما آنچه از منطقه می‌شنویم را تکرار می‌کنیم: امنیت مبتنی بر توسعه. ما از این رویکرد حمایت می‌کنیم. زمانی که از امنیت مبتنی بر تسلیحات، جنگ‌افزار، نظامی‌گری، ژئوپلیتیک و سیاست فاصله گرفته شود، می‌توان آن را با امنیت مبتنی بر توسعه، اقتصاد، تجارت، فرهنگ و مردم جایگزین کرد.»