رایدهندگان ایرانی روز جمعه در انتخابات مجلس شورای اسلامی شرکت کردند، که در آن شرطبندی اصلی همچنان میزان مشارکت است، زیرا محافظه کاران تمایل دارند زمام حکومت را حفظ کنند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، این انتخابات به عنوان یک آزمون قدرت تلقی میشود زیرا اولین انتخابات پس از جنبش اعتراضی گستردهای است که پس از مرگ مهسا امینی زن جوان در سپتامبر ۲۰۲۲ کشور را تکان داد.
علاوه بر انتخابات مجلس شورا، بیش از ۶۱ میلیون رایدهنده ایرانی برای انتخاب اعضای مجلس خبرگان رهبری که مسئول تعیین رهبر جمهوری اسلامی هستند، فراخوانده شدند.
مقامات بعدازظهر جمعه، از مشارکت «خوب» در ۵۹ هزار شعبه رایگیری خبر دادند.
هادی طحان نظیف، سخنگوی شورای نگهبان که مسئول سازماندهی این انتخابات است، تأکید کرد که میزان مشارکت در انتخابات «بیشتر» از آنچه در انتخابات قبلی در سال ۲۰۲۰ که در دوران بحران کووید برگزار شد، ثبت شدهاست.
چهار سال پیش، تعداد رایدهندگانی که رای خود را به صندوق انداختند، از ۴۲٫۵۷ درصد فراتر نرفت، که طبق آمار رسمی، کمترین میزان از زمان اعلام جمهوری اسلامی در سال ۱۹۷۹ است.
پیشبینی میشود نتایج انتخابات مجلس شورا که در آن بهطور بیسابقه ۱۵ هزار و ۲۰۰ نامزد شرکت کردند، روز یکشنبه اعلام شود و مجلس شورا در اردیبهشت ماه تشکیل جلسه دهد.
طبق روال، علی خامنهای، رهبر ایران، اندکی پس از هشت صبح (ساعت ۱۶:۳۰ به وقت گرینویچ) رای خود را به صندوق انداخت.
او در اظهاراتی کوتاه از ایرانیها خواست تا «در اسرع وقت رای بدهند». او روز چهارشنبه خواستار مشارکت گسترده در رایگیری شده بود.
وی هشدار داده بود: «اگر انتخابات ضعیف برگزار شود همه ضرر میکنند و هیچکس سودی نخواهد برد».
سپس تلویزیون دولتی تصاویری از مراکز رایگیری را نشان داد که در آن زنان و مردان بهطور جداگانه و بی سر و صدا صف کشیده بودند تا رای خود را به صندوق بیندازند.
یک خبرنگار خبرگزاری فرانسه گزارش داد که نیروهای امنیتی بهطور گسترده در مراکز رایگیری در تهران مستقر شدهاند.
«نارضایتی»
مرادیانی، معلم ۳۵ ساله در یکی از شعب اخذ رای در جنوب تهران به خبرگزاری فرانسه گفت که رای خود را به صندوق انداختهاست، چون «رهبری فرمودند شرکت بر همه واجب است مثل نماز».
اما برای بسیاری از ایرانیها، نگرانی اصلی در حال حاضر اقتصاد با نرخ تورم بسیار بالای نزدیک به ۵۰ درصد است. در این زمینه هاشم هنرمند ۳۲ ساله خوزستانی (جنوب غربی) اظهار کرد: با توجه به نرخ تورم نزدیک به ۵۰ درصد، «بسیاری از مردم به دلیل نارضایتی از وضعیت سیاسی و اقتصادی ... و افزایش روزانه قیمتها رای نمیدهند».
هانا (۲۱ ساله)، دانشجو در کردستان (غرب) که انتخابات را تحریم میکند، به نوبه خود گفت: «اگر من رای بدهم، چه فایده ای دارد؟ منتخبان به وعدههای خود عمل نمیکنند».
موضوع شرکت در انتخابات ایران از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا مقامات آن را به عنوان شاهدی بر مشروعیت خود در صحنه بینالمللی با توجه به تنشهای ژئوپلیتیکی معرفی میکنند.
خامنهای روز چهارشنبه در دیدار با جمعی از جوانان رای اولی در تهران گفت: «دشمنان چهارچشمی مراقب ایران عزیز و انتخابات روز جمعه هستند».
وی افزود: «اگر دشمن احساس کند ایرانیها توانایی ندارید، همه نوع امنیت آنها را تهدید خواهد کرد».
وی ادامه داد: «آمریکا، سیاستهای اغلب اروپاییها، صهیونیستهای خبیث، سرمایهداران و کمپانیهای بزرگی که با انگیزهها و به دلایل گوناگون با دقت مسائل ایران را پیگیری میکنند، بیش از هر چیز دیگری از حضور مردم در انتخابات و قدرت مردمی ایران بیمناکاند».
به نوبه خود، سپاه پاسداران ایران معتقد است که «مشارکت قوی» از «مداخلههای خارجی» احتمالی در زمینه جنگ غزه بین اسرائیل و جنبش حماس فلسطینی مورد حمایت ایران جلوگیری میکند.
ایالات متحده روز پنجشنبه گفت که «انتظار ندارد» انتخابات ایران «آزاد و عادلانه» باشد.
محافظه کاران در قدرت
به گفته کارشناسان، انتظار نمیرود که تغییری در موازنه سیاسی درون مجلس شورا ایجاد شود.
در غیاب رقابت مؤثر اصلاحطلبان و اعتدالگرایان، اردوگاه اکثریت متشکل از گروههای محافظهکار و افراطیمحافظهکار، همچنان تا حد زیادی کنترل مجلس شورا را در دست خواهد داشت.
این انتخابات تسلط گسترده محافظه کاران را که در حال حاضر بیش از ۲۳۰ کرسی از ۲۹۰ کرسی را در اختیار دارند، تقویت خواهد کرد.
اردوگاه اصلاح طلبان و اعتدال گرایان از انتخابات ۲۰۲۰ به حاشیه رانده شدهاند و تنها پس از حذف تعداد زیادی از نامزدها توسط شورای نگهبان، امیدوار است برخی کرسیها را به دست آورد.
از سوی دیگر، محافظه کاران نیز کنترل خود را بر مجلس خبرگان رهبری تقویت خواهند کرد، نهادی متشکل از ۸۸ نفر از روحانیون که برای یک دوره ۸ ساله با رای مستقیم انتخاب میشوند. آنها رهبر جدید را انتخاب و بر کار و امکان عزل او نظارت میکنند.
۱۴۴ نامزد خبرگان در این انتخابات با هم رقابت میکنند که همگی مرد هستند.
در حالی که نامزدی چهرههای سرشناس رد شد که در راس آن حسن روحانی، رئیسجمهور میانهرو سابق (۲۰۱۳–۲۰۲۱) بود که با وجود ۲۴ سال عضویت در مجلس خبرگان، نامزدی وی برای مجلس خبرگان رد شد.
روحانی روز چهارشنبه گفت که رای دادن اقدامی است که باید توسط «کسانی که به وضعیت موجود معترضند» و «خواهان آزادی بیشتر» انجام شود.