نواف سلام به «الشرق الأوسط»: هیچ لبنانی‌ای نمی‌خواهد به جنگ داخلی بازگردد

پاسخ به حزب‌الله: می‌دانم چه کسی تابع دستور است و چه کسی خود را امتداد طرف‌های خارجی می‌داند

نواف سلام، نخست‌وزیر لبنان، در گفت‌وگو با غسان شربل، سردبیر «الشرق الأوسط»
نواف سلام، نخست‌وزیر لبنان، در گفت‌وگو با غسان شربل، سردبیر «الشرق الأوسط»
TT

نواف سلام به «الشرق الأوسط»: هیچ لبنانی‌ای نمی‌خواهد به جنگ داخلی بازگردد

نواف سلام، نخست‌وزیر لبنان، در گفت‌وگو با غسان شربل، سردبیر «الشرق الأوسط»
نواف سلام، نخست‌وزیر لبنان، در گفت‌وگو با غسان شربل، سردبیر «الشرق الأوسط»

نواف سلام، نخست‌وزیر لبنان، امروز به سخنان نعیم قاسم، دبیرکل حزب‌الله، واکنش نشان داد و تأکید کرد که هیچ‌یک از لبنانی‌ها امروز نمی‌خواهند دوباره به جنگ داخلی بازگردند. این در حالی است که قاسم هشدار داده بود خلع سلاح حزب‌الله می‌تواند کشور را دوباره به جنگ بکشاند.

سخنان سلام پس از آن مطرح شد که حزب‌الله، در پاسخ به تصمیم دولت لبنان درباره «انحصار سلاح»، سطح تهدیدات خود را بالا برد و با اشاره به احتمال بروز تنش‌های داخلی، برای نخستین بار از زمان تصدی نعیم قاسم بر سمت دبیرکلی حزب، دولت را مسئول «هرگونه فتنه احتمالی» معرفی کرد.

سلام در گفت‌وگوی خود با غسان شربل، سردبیر «الشرق الأوسط»، گفت: «سخنان امروز قاسم، تبلیغاتی و برای تحریک و بسیج مخاطبان و هواداران حزب‌الله است. متأسفانه، این سخنان تلاشی برای گمراه کردن است. آنچه مسلم است این است که دولت فعلی، دولتی ملی و لبنانی است که تصمیمات خود را از طریق شورای وزیران اتخاذ می‌کند و تابع هیچ دستور خارجی نیست، بلکه به خواسته‌های مردم لبنان پاسخ می‌دهد. باور دارم که اکثریت قاطع لبنانی‌ها با تصمیمات دولت که امروز برنامه اجرایی انحصار سلاح را اجرا می‌کند، موافق هستند. هیچ شکی در این ندارم. حرام است گفته شود این دولت تابع دستور است. متأسفانه نمی‌خواهم این را بگویم تا وارد جدل نشوم، اما می‌دانم چه کسی تابع دستور است، چه کسی گوش به دستور می‌دهد و چه کسی خود را امتداد طرف‌های خارجی می‌داند. هیچ‌کدام از ما در این دولت، خود را امتداد هیچ طرف خارجی نمی‌داند».

او در ادامه توضیح داد: «انحصار سلاح، وظیفه دولت است. کشوری که انحصار سلاح نداشته باشد، اساساً کشور محسوب نمی‌شود. کشوری که یک، دو، سه، یا حتی پنج مرکز تصمیم‌گیری داشته باشد، کشور نیست. تصمیم دولت فقط در شورای وزیران گرفته می‌شود، نه در جایی دیگر. ارتش کشور باید ارتش ملی باشد، نه ارتش طرف‌های دیگر تحت هر بهانه‌ای. آیا ارتش ما نیاز به تقویت دارد؟ قطعاً بله. و ما برای این تقویت تلاش می‌کنیم. هدف ما داشتن ارتشی قوی‌تر است».

سلام گفت: «شیخ نعیم پیش‌تر و نه در سخنان امروز، گفته بود که ما سلاح خود را به اسرائیل تحویل نخواهیم داد. هیچ‌کس از او نخواسته که سلاحش را به اسرائیل بدهد. برعکس، ما نمی‌پذیریم کسی سلاح خود را به اسرائیل تحویل دهد. هدف ما این است که سلاح مقاومت در برابر حملات اسرائیل حفظ شود. حرام است این سلاح در انبارهایی بماند که اسرائیل آن‌ها را هدف قرار دهد. خواسته ما این است که این سلاح در اختیار دولت لبنان و ارتش ملی آن باشد. اگر کسی در وطن‌دوستی ارتش لبنان شک دارد، بیاید و به ما بگوید».

او ادامه داد: «تهدید مستقیم یا غیرمستقیم به جنگ داخلی را نادرست می‌دانم. امروز هیچ لبنانی‌ای، نه فقط عقلای لبنان، بلکه همه لبنانی‌ها، زن و مرد، پیر و جوان، در جنوب یا شمال، هر جا که باشند، حاضر نیستند به جنگ داخلی برگردند. این تهدید یا ترساندن مردم از جنگ داخلی، اشتباه است. هیچ‌کس چنین چیزی را نمی‌خواهد. علاوه بر این، صحبت درباره سلاح به روشی که شیخ نعیم مطرح کرده، گویی دولت امروز کاری تازه می‌کند، صحیح نیست. موضوع انحصار سلاح در اختیار دولت، از زمان توافق طائف مطرح بوده؛ توافقی که خود شیخ نعیم امروز به آن اشاره می‌کند. ما در توافق طائف همگی بر بسط حاکمیت دولت لبنان با نیروهای خود بر سراسر خاک کشور توافق کردیم. سال‌ها و سال‌ها از اجرای آن عقب افتادیم. امروز و پس از جنگ اخیر و ترتیبات آتش‌بس نوامبر گذشته، بار دیگر بر انحصار سلاح در دست دولت تأکید شد و مشخص گردید که تنها ارتش لبنان، نیروهای امنیتی، امنیت عمومی، امنیت دولتی و پلیس شهرداری حق حمل سلاح در کشور دارند. هیچ حزب یا گروه سیاسی دیگری مجاز به داشتن سلاح نیست. این تصمیم حتی در دولت پیشین، به ریاست نبیب میقاتی، که حزب‌الله و جنبش امل در آن نماینده مستقیم داشتند، پذیرفته شد. دولت ما نیز این توافق را تصویب و بر مرجعیت توافق طائف به‌عنوان اصلی‌ترین مرجع پیش از قطعنامه‌های ۱۷۰۱ و ۱۵۵۹ تأکید کرد. توافق طائف، توافق اصلی و بنیادی است که به جنگ داخلی طولانی لبنان پایان داد؛ جنگی که هیچ‌کس خواستار بازگشت به آن نیست. در این توافق آمده که دولت لبنان با نیروهای خود باید حاکمیتش را بر سراسر خاک کشور اعمال کند. انحصار سلاح در دست دولت در سخنرانی سوگند رئیس‌جمهور نیز ذکر شده و ما در دولت تأکید کرده‌ایم که تنها دولت حق تصمیم‌گیری درباره جنگ و صلح را دارد. بر همین اساس، ما از مجلس نمایندگان رأی اعتماد گرفتیم. این یک اصل میثاقی است و هیچ تفسیر دیگری ندارد».

او افزود: «مردم از ما یک برنامه اجرایی برای این کار (انحصار سلاح) می‌خواهند و ما امروز آن را ارائه کردیم. کسی نباید بگوید که این همان چیزی است که فرستاده آمریکایی تام براک یا فرستاده فرانسوی ژان ایو لودریان می‌خواهند یا نتیجه فشار خارجی است. این یک خواسته لبنانی است که لبنانی‌ها ۱۰، ۲۰ یا ۳۰ سال اجرای آن را به تأخیر انداخته‌اند. به‌نظر من زمان آن رسیده است. مردم لبنان حق دارند در آرامش زندگی کنند. همه لبنانی‌ها حق دارند در امنیت باشند و احساس امنیت کنند. بدون امنیت و آرامش، کشور نمی‌تواند روی پای خود بایستد و نه سرمایه‌گذاری و نه پول بازسازی به کشور خواهد آمد. ما متعهد به بازسازی هستیم و می‌خواهم بتوانم منابع مالی لازم برای بازسازی و همچنین سرمایه‌گذاری‌ها را جذب کنم. اما این بدون امنیت و آرامش، که مستلزم انحصار سلاح است، امکان‌پذیر نخواهد بود».



ایران خواهان حفظ سلاح حزب‌الله جهت ادامه مذاکرات با آمریکا

ديدار رئیس‌جمهور لبنان، جوزف عون، و وزیر امور خارجه ایران عباس عراقچی ۳ ژوئن ۲۰۲۵  (AP)
ديدار رئیس‌جمهور لبنان، جوزف عون، و وزیر امور خارجه ایران عباس عراقچی ۳ ژوئن ۲۰۲۵ (AP)
TT

ایران خواهان حفظ سلاح حزب‌الله جهت ادامه مذاکرات با آمریکا

ديدار رئیس‌جمهور لبنان، جوزف عون، و وزیر امور خارجه ایران عباس عراقچی ۳ ژوئن ۲۰۲۵  (AP)
ديدار رئیس‌جمهور لبنان، جوزف عون، و وزیر امور خارجه ایران عباس عراقچی ۳ ژوئن ۲۰۲۵ (AP)

ایران از زبان وزیر خارجه خود عباس عراقچی در امور داخلی لبنان مداخله کرد و از حزب‌الله خواست سلاح خود را تحویل ندهد. این موضوع روابط تهران و بیروت را به مرز بحران کشانده است. پیش‌تر هم عراقچی هنگام بالا گرفتن تنش میان حزب‌الله و اسرائیل وارد شد و رئیس‌جمهور لبنان، جوزف عون، هنگام دیدار با او به رعایت اصول دیپلماتیک و احترام به حاکمیت لبنان تأکید کرد.

قبلاً هم نخست‌وزیر پیشین نجيب میقاتي از رئیس مجلس شورای اسلامی ایران، محمدباقر قالیباف، به دلیل تمایل کشورش برای مذاکره با فرانسه درباره اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ ابراز نارضایتی کرده بود.

درخواست عراقچی از حزب‌الله برای حفظ سلاح هم‌زمان است با اعلام حزب‌الله درباره پذیرش نقشه‌ای که ارتش لبنان تا پایان اوت آماده می‌کند تا سلاح را تنها در دست دولت متمرکز کند، طوری که انگار سلاح حزب‌الله وجود ندارد.

این مسئله، به گفته یک منبع وزارتی، نشانه‌ای از نقض تعهد حزب‌الله به بی‌طرفی لبنان است که در زمان ریاست جمهوری میشال سلیمان با توافق همه گروه‌های سیاسی پذیرفته شده بود.

منبع وزارتی به الشرق الاوسط گفت عراقچی دو پیام دارد: اول به آمریکا که آماده اجرای نقشه‌ای است که سفیر واسطه آمریکایی، تام براک، تدوین کرده و بر تمرکز سلاح در دست دولت برای کنترل کامل سرزمین لبنان تأکید دارد.

پیام دوم به حامیان مقاومت است که شاید با این درخواست ایران نگرانی آنها از عدم دخالت تهران در جنگ با اسرائیل کاهش یابد. هرچند عراقچی می‌داند فشار نمی‌تواند دولت لبنان را از پذیرش نقشه آمریکایی منصرف کند.

عراقچی با این موضع خواسته «واشنگتن را تحریک کند» و به آن اعلام کند ایران تنها راه برای قانع کردن حزب‌الله است که وارد سازش شود و سلاح را محدود کند. این تلاش آشکار ایران برای باز کردن مسیر مذاکره در بن‌بست مذاکرات هسته‌ای آمریکا و ایران است.

منبع می‌گوید عراقچی می‌کوشد لبنان را به لبه پرتگاه ببرد تا شاید واشنگتن به‌صورت ضمنی به درخواست تهران برای از سرگیری مذاکرات پاسخ دهد، ولی واشنگتن می‌داند تهدید لبنان کمکی به تغییر موضع آمریکا نمی‌کند و بر مقابله با مانع‌تراشی ایران در حل بحران لبنان ادامه می‌دهد.

ایران همچنان لبنان را سکوی بهبود موقعیت خود در منطقه می‌داند، پس از آنکه نفوذش را در سوریه با سقوط بشار اسد و در بغداد با عدم ورود «حشد شعبی» به دفاع از خود از دست داده است. به همین دلیل، به حزب‌الله دستور داده سلاحش را تحویل ندهد تا نفوذ خود را حفظ کند.

پیام دوم ایران به مقاومت است که از حزب‌الله خواسته سلاحش را نگه دارد تا از سردرگمی حمایت‌کنندگان مقاومت بکاهد که پس از عدم دخالت ایران در جنگ با اسرائیل و تنهایی حزب‌الله در این نبرد به‌وجود آمده است. این جنگ با ترور دو دبیر کل پیشین حزب‌الله، حسن نصرالله و هاشم صفی‌الدین، و دیگر فرماندهانش شدت گرفت.

وزیر ایرانی گفت حزب‌الله توان نظامی خود را بازیافته است. به گفته منبع وزارتی، این گفته تلاش برای آرام کردن حامیان مقاومت و رفع ابهام درباره موضع مبهم تهران در حمایت نکردن از حزب‌الله است، با وجود تهدیدهای رهبر ایران، علی خامنه‌ای، برای دخالت.

منبع می‌پرسد: آیا این اطمینان‌بخشی عراقچی به مقاومت می‌گوید حزب‌الله تعادل ترس و قواعد درگیری را بازگردانده، همانطور که قبل از مأموریت حزب‌الله به غزه بود؟ چرا این اسرار نظامی فاش شد؟ چرا الان؟ آیا این فقط یک پیام روحی است یا می‌خواهد وضع میدانی را تغییر دهد؟

به گفته منبع، درخواست عراقچی موجب کاهش تنش‌های منطقه‌ای و لبنانی نمی‌شود، زیرا محور مقاومت به رهبری ایران از معادله منطقه کنار نرفته و تعادل نظامی با اسرائیل همانند قبل از مأموریت غزه بازنمی‌گردد. نقشه ائتلاف داخلی لبنان تغییر کرده است و حزب‌الله به جز حمایت رئیس مجلس نبیه بری، حامی دیگری ندارد.

لبنان در بحبوحه درگیری سیاسی میان شیعیان و اکثریت هوادار دولت که به اجرای انحصار سلاح به دست دولت تأکید دارند، با بحران سیاسی جدیدی روبرو است. این کشمکش تا زمان آماده شدن طرح انحصار سلاح توسط ارتش ادامه دارد. حزب‌الله احتمالاً وزیرانش را از کابینه خارج نمی‌کند، اما ممکن است اعتراضاتی را در مناطق نفوذ خود شروع کند، هرچند این اعتراضات محدود مانده‌اند، حتی پس از تجمعات شب گذشته در حومه بیروت. رئیس مجلس نبیه بری از هواداران جنبش امل خواسته در این تظاهرات شرکت نکنند تا از بروز درگیری‌های فرقه‌ای جلوگیری شود.

تا زمان پایان طرح ارتش، نگرانی اصلی قطع ارتباط میان رئیس‌جمهور جوزف عون، نخست‌وزیر نواف سلام و نبیه بری است. امید می‌رود این گفت‌وگوها شبکه‌ای از حمایت برای لبنان ایجاد کند که بر انحصار سلاح توافق کرده و حزب‌الله را قانع کند. حزب‌الله به دنبال گرفتن امتیاز سیاسی برای توجیه تغییر موضع خود در مقابل حامیانش است تا سلاح را تحویل دهد.