جهش کیفی در انتظار اقتصاد دیجیتالی سعودی در سال ۲۰۲۴

پادشاهی عربی سعودی کارآفرینی و اقتصاد دیجیتالی را در بخش ارتباطات و داده‌ها تقویت می‌کند (الشرق الاوسط)
پادشاهی عربی سعودی کارآفرینی و اقتصاد دیجیتالی را در بخش ارتباطات و داده‌ها تقویت می‌کند (الشرق الاوسط)
TT

جهش کیفی در انتظار اقتصاد دیجیتالی سعودی در سال ۲۰۲۴

پادشاهی عربی سعودی کارآفرینی و اقتصاد دیجیتالی را در بخش ارتباطات و داده‌ها تقویت می‌کند (الشرق الاوسط)
پادشاهی عربی سعودی کارآفرینی و اقتصاد دیجیتالی را در بخش ارتباطات و داده‌ها تقویت می‌کند (الشرق الاوسط)

یک تغییر کیفی در اقتصاد دیجیتالی پادشاهی عربی سعودی در سال ۲۰۲۴ پیش‌بینی می‌شود. پادشاهی عربی سعودی شاهد شتاب استثنایی توسعه در سطوح مختلف است و آن را در آستانه یک تحول بزرگ در سال‌های آینده قرار می‌ده؛ از برنامه‌هایش برای میزبانی اکسپو ۲۰۳۰ و جام جهانی فوتبال ۲۰۳۴ گرفته تا اجرای بسته‌ای از راه حل‌ها در مقیاس بزرگ برای مهار بحران آب و هوا. واضح است که پادشاهی مصمم است از نظر رفاه اقتصادی و اجتماعی جایگاه رهبری را به دست گیرد.
در میان این دگرگونی که توجه همه جهان را به خود جلب کرده‌است، اقتصاد دیجیتالی به عنوان یکی از مولفه‌ها و قابلیت‌های اصلی آن برجسته می‌شود. پادشاهی سعودی سرمایه‌گذاری‌های هنگفتی را در زمینه‌های هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، امنیت سایبری و تجزیه و تحلیل داده‌های بزرگ، بر اساس آگاهی عمیق دولت از اهمیت این حوزه‌ها و اعتقاد به اینکه آنها ستون‌های اصلی اقتصاد تجربه مطلوب هستند، اختصاص داده‌است. این در حالی است که پادشاهی می‌خواهد سهم اقتصاد دیجیتالی از تولید ناخالص داخلی را تا سال ۲۰۲۵ به ۱۹٫۲ درصد برساند. این امر طیف وسیعی از فرصت‌های ارزشمند را برای برجسته‌ترین بازیگران بخش فناوری دیجیتال و حامیان حوزه فناوری در سطوح داخلی و بین‌المللی آزاد خواهد کرد.

 

کار ویژه

سال ۲۰۲۴ نقطه عطف مهمی برای اقتصاد دیجیتالی و حامیان آن خواهد بود، زیرا انتظار می‌رود حجم هزینه‌های مربوط به فناوری داده و ارتباطات در سال جاری از ۳۴٫۵ میلیارد دلار فراتر رود. در این میان، پادشاهی سعودی در حال آماده شدن برای میزبانی مجدد کنفرانس فنی بزرگ (LEAP) با شعار «به سوی جهان‌های جدید» است و شرکت‌های فناوری را تشویق می‌کند تا پروژه‌های نوآورانه و ایده‌های سازنده بیشتری ارائه دهند.
این چشم‌اندازهای امیدوارکننده ما را به این پرسش دعوت می‌کند که در سال ۲۰۲۴ به‌طور خاص در پادشاهی سعودی انتظار چه چیزی را خواهیم داشت؟

 

دولت ابتکار عمل را به دست می‌گیرد

شکی نیست که دولت سعودی انقلاب دیجیتال کنونی را در این کشور رهبری می‌کند. در نتیجه تلاش‌های خستگی ناپذیر خود، سال گذشته پادشاهی در میان کشورهای G20 در رتبه دوم قرار گرفت و در آمادگی سیستم‌های دیجیتال در رتبه چهارم جهانی جای گرفت. برای دستیابی به اهداف برنامه تحول ملی تعیین شده برای سال ۲۰۲۵، مطمئناً شاهد تعدادی ابتکار عمل خواهیم بود که راه را برای ظهور پروژه‌های اقتصاد دیجیتالی بیشتر هموار می‌کند؛ از آن جمله می‌توان به ایجاد پلتفرم‌های الکترونیکی دولتی بیشتر از جمله پلتفرم «ابشر» وزارت کشور و ارائه خدمات دیجیتالی به شهروندان و ساکنان از طریق اپلیکیشن‌های موبایلی اشاره کرد که اپلیکیشن «توکلنا» نمونه بارز این موضوع است.
همچنین شاهد انعقاد قراردادهای راهبردی بسیاری با نهادهای بین‌المللی، نهادها و ادارات دولتی داخلی خواهیم بود. در واقع کار برای اجرای طرح ایجاد یک مرکز دیجیتال یکپارچه در شهرک اقتصادی ملک عبدالله در حال انجام است.

 

بخش‌های سنتی:

به سوی تحولی ریشه ای

۵۲ درصد از مؤسسات سعودی در حال کار بر روی تغییر مدل‌های کسب‌وکار سنتی خود به سمت شکلی هستند که همگام با الزامات مرحله باشد و روش کار دیجیتالی را اتخاذ کند. با توجه به این تلاش‌ها، انتظار می‌رود بخش‌های مراقبت‌های بهداشتی، خدمات مالی، خرده‌فروشی، خدمات تخصصی و آموزش در پنج سال آینده شاهد رشد سریعی باشند. من معتقدم که چشم‌انداز شرکت‌هایی که در این زمینه‌ها فعالیت می‌کنند این است که برنامه‌های خود را برای بهره‌برداری از پتانسیل فناوری‌هایی مانند هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و.. به بهترین شکل ممکن تنظیم کنند.
در واقع، اخیراً همکاری خود را با شرکت «رایانش ابری»، ارائه‌دهنده پیشرو خدمات فناوری اطلاعات مراقبت‌های بهداشتی، گسترش دادیم تا حضور خود را در منطقه در پاسخ به تقاضای فزاینده برای این خدمات افزایش دهیم. رهبران بخش مراقبت‌های بهداشتی، مانند گروه بیمارستان‌های دکتر سلیمان الحبیب، به سمت راه حل‌های شبکه ای که به آنها امکان می‌دهد سوابق خود را دیجیتالی کنند و عملیات خود را کاملاً روان و خودکار کنند. و کارهای روزانه خود را مطابق با بالاترین سطح اطمینان و ایمنی انجام دهند. همان‌طور که در مورد سایر بخش‌ها، نهادها مشتاق هستند تا استراتژی‌های فناوری خود را در حالی که آماده می‌شوند تا مسیرهای رشد آینده خود را ترسیم کنند و توانایی خود را برای برآورده کردن تقاضای بالای مورد انتظار افزایش دهند، بررسی کنند.
با این حال، توجه به این نکته مهم است که پذیرش فناوری نباید فقط یک وظیفه باشد. در عوض، من امیدوارم که شرکت‌ها این روند جدید را از منظری صرفاً استراتژیک ببینند تا اطمینان حاصل کنند که پایه دیجیتالی مناسبی برای فعال کردن رشد فناوری و اجرای تحول دیجیتال به کارآمدترین روش را دارند.

اصلاح مهارت‌ها و قابلیت‌ها

این واقعیت که نسل جوان و آگاه به فناوری سعودی، اکثریت قریب به اتفاق جمعیت پادشاهی را تشکیل می‌دهند، موضوع جدیدی نیست؛ بحث‌های زیادی در مورد نیاز به تقویت مهارت‌های جوانان سعودی و دادن بهترین فرصت‌های یادگیری به آنها وجود دارد تا بتوانند نقش فعالی در اقتصاد دیجیتال هدفمند داشته باشند. بر اساس نتایج نظرسنجی) (KPMG به نظر می‌رسد که جذب و توسعه استعدادهای مورد نیاز برای پاسخگویی به نیازهای تحول دیجیتال در پادشاهی، کانون توجه ۴۱ درصد از شرکت‌هایی است که در نظرسنجی شرکت کردند. این نرخ به‌طور کلی با میانگین جهانی در این موضوع مطابقت دارد؛ بنابراین، متوجه می‌شویم که دولت سعودی، قبلاً روی توسعه برنامه‌های مفصلی برای پر کردن این شکاف با آموزش و توسعه ۲۰ هزار متخصص در هوش مصنوعی و داده‌ها کار کرده‌است. من از بخش خصوصی انتظار دارم که همین روند را دنبال کند و تلاش‌های خود را برای این هدف بیشتر کند. یکی از برجسته‌ترین نمونه‌های آن، همکاری اپل و آکادمی طویق با Extreme Networks برای راه‌اندازی آکادمی توسعه‌دهنده اپل، به عنوان اولین مورد در نوع خود در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا برای توانمندسازی و الهام بخشیدن به زنان جوان آینده‌دار سعودی در زمینه‌های فناوری و توسعه برنامه‌های کاربردی است.
پادشاهی عربی سعودی از نظر سیستم‌های استارت آپی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا رتبه چهارم را دارد. این امر یکی از تأثیرات مثبت تلاش‌های آموزشی توسط بخش‌های دولتی و خصوصی در پادشاهی است. از این منظر، من معتقدم که در سال آینده شاهد تعدادی پروژه جدید کارآفرینی مبتنی بر فناوری خواهیم بود.

 

فرصت‌های بی شمار

شکی نیست که فرصت‌های موجود در پادشاهی عربی سعودی بی شمار است، اما روندهایی که سال ۲۰۲۴ و پس از آن را رقم خواهند زد، فراتر از فناوری‌ها و راه حل‌های جدید خواهند بود و بیشتر به افراد، شرکت‌ها و بازیگران کلیدی وابسته خواهد بود که ابتکار عمل را بر عهده خواهند گرفت و تحول را رهبری می‌کنند؛ بنابراین، Extreme Networks به عنوان حامی اقتصاد دیجیتالی، معتقد است که بیشترین تأثیر ما در سال آینده با ابداع بهترین راه‌ها برای همکاری با مشتریان، شرکا و همتایان در حمایت از «چشم‌انداز سعودی ۲۰۳۰» و در تلاش برای جذب متخصصان قادر به تحکیم شکوفایی پادشاهی سعودی حاصل خواهد شد.



ریاض با ناسا برای پرتاب نخستین ماهواره سعودی همکاری می‌کند

ماهواره برای جمع‌آوری داده‌های دقیق درباره فعالیت خورشیدی و تأثیر آن بر میدان مغناطیسی زمین طراحی شده است تا به پژوهش‌های جهانی در زمینه فضا کمک کند (شاترستاک)
ماهواره برای جمع‌آوری داده‌های دقیق درباره فعالیت خورشیدی و تأثیر آن بر میدان مغناطیسی زمین طراحی شده است تا به پژوهش‌های جهانی در زمینه فضا کمک کند (شاترستاک)
TT

ریاض با ناسا برای پرتاب نخستین ماهواره سعودی همکاری می‌کند

ماهواره برای جمع‌آوری داده‌های دقیق درباره فعالیت خورشیدی و تأثیر آن بر میدان مغناطیسی زمین طراحی شده است تا به پژوهش‌های جهانی در زمینه فضا کمک کند (شاترستاک)
ماهواره برای جمع‌آوری داده‌های دقیق درباره فعالیت خورشیدی و تأثیر آن بر میدان مغناطیسی زمین طراحی شده است تا به پژوهش‌های جهانی در زمینه فضا کمک کند (شاترستاک)

در گامی که نشان‌دهنده صعود پادشاهی عربی سعودی به عنوان یک بازیگر تأثیرگذار در بخش جهانی فضا است، این کشور به نمایندگی از «سازمان فضایی سعودی»، توافقنامه اجرایی با سازمان فضایی آمریکا (ناسا) برای پرتاب نخستین ماهواره سعودی ویژه مطالعه اقلیم فضا امضا کرده است. این ماهواره بخشی از مأموریت تاریخی «آرتمیس ۲» خواهد بود؛ دومین پرواز سرنشین‌دار در چارچوب برنامه «آرتمیس» ناسا که از مهم‌ترین پروژه‌های فضایی جهان به شمار می‌آید.

این همکاری ادامه توافقنامه‌ای جامع است که در ژوئیه ۲۰۲۴ میان دولت‌های پادشاهی عربی سعودی و ایالات متحده آمریکا به امضا رسید و همچنین تعهد سعودی به اجرای توافقنامه بین‌المللی «آرتمیس» را نشان می‌دهد؛ توافقی که ائتلافی از کشورهای مشارکت‌کننده در اکتشاف صلح‌آمیز ماه، مریخ و سیارک‌ها را در بر می‌گیرد.

ولی‌عهد سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان، در حال دست دادن با رئیس‌جمهور آمریکا دونالد ترامپ در جریان سفر تاریخی به پادشاهی (رویترز)

مأموریتی سعودی با دیدگاه جهانی

اهمیت این توافق تنها به بُعد نمادین آن محدود نمی‌شود، بلکه گامی عملی در تثبیت نقش پادشاهی به عنوان یک بازیگر علمی و فناورانه در عرصه فضا محسوب می‌شود. ماهواره سعودی، که یکی از ابتکارات راهبردی در قالب برنامه توسعه صنعت ملی و خدمات لجستیک (ندلب) است، با هدف جمع‌آوری داده‌های علمی دقیق درباره فعالیت‌های خورشیدی و تأثیر آن‌ها بر میدان مغناطیسی زمین طراحی شده است. این داده‌ها برای پشتیبانی از پژوهش‌های جهانی در زمینه فضا، افزایش ایمنی فضانوردان در مأموریت‌ها، و تضمین کارایی و پایداری سامانه‌های ارتباطی و ماهواره‌ای که ستون فقرات زیرساخت دیجیتال جهان هستند، حیاتی تلقی می‌شوند.

تقویت توان داخلی و نوآوری ملی

همزمان با جنبه علمی بین‌المللی، این مأموریت ابعاد ملی مهمی نیز دارد؛ از جمله کمک به بومی‌سازی فناوری‌های پیشرفته فضایی در کشور و افزایش سهم محتوای بومی در صنایع راهبردی. این مأموریت همچنین از تلاش‌ها برای پرورش سرمایه انسانی سعودی در زمینه علوم فضایی حمایت می‌کند؛ از طریق آموزش و توانمندسازی نیروهای ملی برای طراحی، اجرای و بهره‌برداری از سامانه‌های فضایی. در همین زمینه، «سازمان فضایی سعودی» تأکید دارد که این پروژه‌ها صرفاً برای تثبیت جایگاه در نقشه جهانی فضا نیست، بلکه برای تحقق اهداف چشم‌انداز ۲۰۳۰ کشور در راستای ساختن اقتصادی دانش‌محور بر پایه نوآوری، فناوری و انتقال دانش نیز طراحی شده‌اند.

 

شراکت راهبردی در لحظه‌ای نمادین

توافق‌نامه در حاشیه سفر رئیس‌جمهور آمریکا دونالد ترامپ به پادشاهی امضا شد؛ لحظه‌ای با بار راهبردی که استحکام روابط دوجانبه و عمق همکاری میان دو کشور در حوزه فناوری و نوآوری را نشان می‌دهد.

در واکنش به این رویداد، مقام‌های دو طرف تأکید کردند که این پروژه افق‌های جدیدی برای همکاری‌های پژوهشی و فناورانه می‌گشاید و نقش پادشاهی را به عنوان نیرویی بلندپرواز در حوزه فضا که بر شراکت‌های علمی پیشرفته تکیه دارد، تقویت می‌کند.

این گام همچنین در چارچوب راهبرد گسترده‌تری است که پادشاهی برای مشارکت در پروژه‌های بزرگ بین‌المللی فضایی دنبال می‌کند؛ با هدف ایفای نقشی واقعی در تولید دانش و گسترش مرزهای کشف علمی. پادشاهی از طریق «سازمان فضایی سعودی» در پی تثبیت جایگاه خود به عنوان یک قدرت نوظهور فضایی است که باور دارد اکتشاف فضا، امتداد طبیعی آرمان‌های توسعه‌ای آن است.