بغداد بی‌توجهی آمریکا را به تأیید ضمنی معامله ایران تعبیر کرد

واشنگتن: معافیت مارس ۲۰۲۳ به عراق اجازه می‌دهد از ایران برق بخرد و نه چیز دیگری

 (AP)
(AP)
TT

بغداد بی‌توجهی آمریکا را به تأیید ضمنی معامله ایران تعبیر کرد

 (AP)
(AP)

یک منبع سیاسی مطلع از رایزنی‌های عراق که قبل از توافق مبادله گاز ایران با نفت خام انجام شد فاش کرد که دولت محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق، از محافل آمریکایی در کاخ سفید و وزارت امور خارجه جویای امکان انجام این نوع معاملات شد، اما تاکنون پاسخی دریافت نکرده‌است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، نخست‌وزیر عراق روز سه شنبه گذشته گفت که در طرح جدیدی، عراق در برابر دریافت گاز از ایران، به تهران نفت خواهد داد، تا بدین‌ترتیب، بغداد راه حلی برای بازپرداخت بدهی‌های خود بیابد.
نخست‌وزیر عراق گفته بود ایران به دلیل تأخیر بغداد در پرداخت پول، بیش از نیمی از صادرات گازش را به عراق کاهش داده‌است.
وی افزود تهران با ازسرگیری صادرات کامل گاز به عراق بعد از توافق تهاتر نفت در برابر گاز، موافقت کرد.
هنوز جزئیات این توافق تهاتر نفت در برابر گاز اعلام نشده‌است. عراق با واردات گاز از ایران، آن را به برق تبدیل می‌کند. عراق با کمبود شدید برق و مصرف بالای برق به دلیل گرمای هوا روبه رو است.
این منبع که در جلسات «حساس» ائتلاف «اداره دولتی» که به بحث در مورد مبادله کالا با تهران اختصاص داشت، گفت که احزاب سیاسی و دولتی «عدم واکنش آمریکا را لزوماً عدم اعتراض به توافق» تعبیر کردند.
این منبع که اکیداً خواست نامش فاش نشود، تأیید کرد که «دو حزب سیاسی در ائتلاف اداره دولتی یک ماه پیش به مبادله اعتراض کردند.
آنها به دولت اطلاع دادند که این نوع معامله چالشی جسورانه برای واشینگتن خواهد بود و ممکن است به قیمت تحریم‌های آمریکا برای بغداد تمام شود.
ائتلاف «اداره دولتی» که در اکتبر گذشته دولت فعلی را تشکیل داد، شامل چارچوب هماهنگی، دو حزب کرد و ائتلاف حاکمیت است که شامل نیروهای برجسته سنی است.
به احتمال زیاد، این مخالفت‌ها دولت عراق را بر آن داشت تا نامه‌های متعددی را به واشینگتن بفرستد که «آیا می‌توان این مبادله را انجام داد یا خیر؟».
برخی از نمایندگان پارلمان به الشرق الاوسط گفتند که اعضای چارچوب هماهنگی همچنان بر این باورند که دولت ایالات متحده «کما فی السابق، زمانی برای درگیرشدن با پرونده عراق ندارد و در آستانه نادیده گرفتن توافق مبادله ای با ایران است».
با این حال، این منبع به الشرق الاوسط مکانیسم مبادله ای را توضیح داد که دولت عراق برای فرار از خطرات ناشی از نقض تحریم‌های آمریکا علیه ایران از طریق آنچه «توافق سه‌گانه» نامید، به دست آورد.
این منبع گفت: «لازم نیست نفت یا پول به ایران منتقل شود، ممکن است شخص ثالثی - یک نهاد یا یک کشور - وجود داشته باشد که کالاهایی را به ایران صادر کند که عراق هزینه نفت خام را پرداخت می‌کند.»
وی افزود: این سازوکار از سوی کارشناسان به دولت عراق پیشنهاد شده و به نظر می‌رسد تصویب شود.
با این حال، به نظر نمی‌رسد که مقامات عراقی کاملاً مطمئن باشند که عملیات اخیر با ایران بدون عواقب پیش خواهد رفت، به خصوص که دولت به دلیل کاهش شدید عرضه برق و کمبود گاز ایران تحت فشار شدیدی قرار دارد.
در این میان، سه مقام سابق آمریکا گفتند که تهاتر گاز عراق با نفت ایران که هفته گذشته توسط محمد السودانی، نخست‌وزیر عراق اعلام شده‌است، احتمالاً تحریم‌های واشینگتن را نقض می‌کند، مکر اینکه دولت بایدن برای آن یک معافیت صادر کند.
سه مقام سابق آمریکایی گفتند که مبادله کالا به کالا احتمالاً با تحریم‌های ایالات متحده مغایرت دارد.
ریچارد گلدبِرگ، کارشناس اندیشکده بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها در این باره گفت: انجام این نوع معامله پایاپای با تهران بدون صدور معافیت از امنیت ملی ایالات متحده، نقض تحریم‌های ایران خواهد بود.
این مقام شورای امنیت ملی آمریکا در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ در ادامه گفت که این کار برخلاف «قانون آزادی و مبارزه با گسترش سلاح‌های ایران» است که هرگونه معامله مرتبط با انرژی با ایران را ممنوع می‌کند.
یک مقام مسئول در وزارت خارجه آمریکا هم گفت که وزیر خارجه آمریکا در ۲۱ مارس ۲۰۲۳ معافیت ۱۲۰ روزه ای برای عراق برای پرداخت پول واردات تنها برق و نه واردات گاز صادر کرد.
این مقام مسئول که خواست نامش منتشر نشود ادامه داد: «معافیت ماه مارس ۲۰۲۳ وزیر خارجه آمریکا به عراق اجازه می‌دهد از ایران برق بخرد و نه چیز دیگری».
این مقام آمریکایی در ادامه گفت: حدس و گمان‌هایی وجود دارد که این معافیت که روز ۳۱ مارس اعلام شد، ممکن است اصلاح شود تا مبادله تهاتر نیز انجام شود.
هم‌اکنون گمانه زنی‌هایی منتشر می‌شود که آمریکا معافیت از تحریم برای تهاتر نفت عراق در برابر گاز ایران صادر خواهد کرد.
این مقام مسئول در دولت آمریکا از پاسخ به این موضوع خودداری کرد.
وی گفت: در موقعیتی نیستیم که بتوانیم دربارهٔ تصمیمات آینده در زمینه معافیت از تحریم‌ها صحبت کنیم. در حال حاضر واکنشی به گزارش مربوط به تهاتر عراق و ایران نداریم.
سفارت عراق در آمریکا هم به درخواست رویترز برای واکنش به این موضوع واکنشی نداشت.



رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
TT

رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)

مصر و ایران توافق کردند مسیر بررسی و شناسایی ظرفیت‌های روابط دوجانبه را ادامه دهند.
وزیر خارجه و مهاجرت مصر، بدر عبدالعاطی، در یک نشست خبری مشترک با همتای ایرانی‌اش، عباس عراقچی، در قاهره در روز دوشنبه اعلام کرد: «مسیر جدیدی برای مشورت‌های سیاسی بین دو کشور آغاز شده که در سطحی پایین‌تر از وزیران خارجه برگزار خواهد شد و ابعاد مختلف روابط دوجانبه را بررسی خواهد کرد.»

عباس عراقچی روز دوشنبه به قاهره سفر کرد و با رئیس‌جمهور مصر، عبدالفتاح السیسی، دیدار داشت. همچنین دو نشست، یکی دوجانبه و دیگری گسترده‌تر، با وزیر خارجه مصر، بدر عبدالعاطی برگزار کرد. این دیدارها به‌عنوان نشانه‌ای از حرکت روابط دو کشور به‌سوی گام‌های نزدیک‌تر تلقی شد.

بر اساس بیانیه رسمی دفتر ریاست‌جمهوری مصر، السیسی و عراقچی «بر اهمیت ادامه مسیر فعلی برای بررسی چشم‌اندازهای توسعه مشترک روابط بین دو کشور تأکید کردند.»

وزیر خارجه مصر در این نشست خبری گفت که گفتگوها «بر لزوم گسترش روابط دوجانبه تمرکز داشت، با در نظر گرفتن نگرانی‌های هر دو طرف»، و تأکید کرد که «تمایل متقابل برای توسعه روابط وجود دارد.» او افزود که دیدارهای متقابل دو طرف «نشان‌دهنده تحول مثبتی در روابط دوجانبه است.»

از سوی دیگر، عباس عراقچی در این نشست خبری گفت: «این چهارمین دیدار من با رئیس‌جمهور السیسی است و بیش از ۱۰ دیدار نیز با وزیر خارجه مصر داشته‌ام. این نشان می‌دهد که کشورم چقدر به گسترش روابط با مصر اهمیت می‌دهد.»

او اضافه کرد: «اراده‌ای برای توسعه روابط و گسترش همکاری‌ها در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و دیگر زمینه‌ها وجود دارد.» عراقچی ادامه داد: «ما اراده‌ای داریم برای تقویت روابط و رفع موانع آن. مسیر اکنون بیش از هر زمان دیگری برای توسعه روابط باز است.»

وی همچنین به «ادامه گفت‌وگوهای سیاسی و توافق بر افزایش مبادلات تجاری و همکاری در چارچوب سازمان‌های بین‌المللی، به‌ویژه در موضوعات منطقه‌ای» اشاره کرد و گفت: «سطح اعتماد بین قاهره و تهران هیچ‌گاه تا این حد بالا نبوده است.»

ایران و مصر در سال ۱۹۷۹ روابط دیپلماتیک خود را قطع کردند و پس از ۱۱ سال، تنها در سطح کاردار روابط را از سر گرفتند. در دو سال گذشته، چندین دیدار میان وزیران دو کشور برای بررسی امکان توسعه روابط انجام شد. در مه ۲۰۲۳، دولت ایران به وزارت خارجه دستور داد تا گام‌هایی برای تقویت روابط با مصر بردارد.

افزون بر دیدارهای وزرای خارجه، دیدار میان السیسی و رئیس‌جمهور فقید ایران، ابراهیم رئیسی، در نوامبر ۲۰۲۴ در ریاض نیز از جمله نقاط عطف در این مسیر بود.

هدی رؤوف، استاد علوم سیاسی و رئیس بخش مطالعات ایران در مرکز مطالعات استراتژیک مصر، به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «سفر عراقچی به قاهره با هدف تداوم گفت‌وگوها و بررسی امکان نزدیکی بیشتر میان دو کشور انجام شده، به‌ویژه در شرایطی که ایران در سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای بهبود روابط انجام داده و مصر نیز با احتیاط به این موضوع نگاه کرده است.»

او افزود: «این سفر حاکی از تحول مثبت در روابط و نشانگر گام‌هایی عملی در جهت نزدیکی بیشتر دو کشور در آینده است، به‌ویژه در زمینه گردشگری و تجارت، و نیز همکاری در پرونده‌های منطقه‌ای، به‌ویژه جنگ غزه و امنیت دریای سرخ.»

در دیدار میان السیسی و عراقچی، تحولات شتاب‌زده منطقه بررسی شد. رئیس‌جمهور مصر بر موضع کشورش مبنی بر رد گسترش دایره درگیری تأکید کرد و هشدار داد که «تشدید بحران ممکن است به جنگی فراگیر در سطح منطقه بینجامد که پیامدهای خطرناکی برای امنیت و منابع کشورهای منطقه خواهد داشت.» او همچنین بر اهمیت مذاکرات جاری بین ایران و آمریکا تأکید کرد.

السیسی همچنین خواستار «توقف فوری درگیری‌ها در نوار غزه و ارسال کمک‌های انسانی» شد و تأکید کرد که «بازگشت وضعیت عادی در تنگه باب‌المندب و دریای سرخ ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.»

عبدالعاطی و عراقچی در مشورت‌های سیاسی خود، علاوه بر روابط دوجانبه، به وضعیت در غزه، سوریه، لبنان، امنیت دریایی در دریای سرخ و مذاکرات ایران و آمریکا پرداختند.

وزیر خارجه مصر بر لزوم «حفظ آزادی کشتیرانی در دریای سرخ و بازگرداندن آرامش به منطقه» تأکید کرد و گفت: «مصر بیشترین آسیب را از تنش‌های نظامی منطقه دیده است.» او همچنین از توافق اخیر یمن و آمریکا و تأثیر مثبت احتمالی آن بر امنیت دریایی و تجارت جهانی استقبال کرد.

عراقچی نیز گفت: «مذاکرات درباره یمن و دریای سرخ به‌طور جزئی بررسی شد» و تأکید کرد که «حوثی‌ها همانند حماس و حزب‌الله گروه‌هایی مستقل هستند که تصمیمات خود را مستقل از تهران می‌گیرند.» او افزود: «حملات حوثی‌ها علیه اسرائیل و در حمایت از فلسطین است.»

از نوامبر ۲۰۲۳، حوثی‌ها در حمایت از غزه، به کشتی‌ها در دریای سرخ حمله کرده‌اند. این حملات موجب اختلال در تجارت جهانی و کاهش شدید درآمدهای کانال سوئز شده است.

عبدالعاطی همچنین گزارش همتای ایرانی‌اش درباره نتایج پنج دور مذاکرات میان ایران و آمریکا بر سر برنامه هسته‌ای ایران را شنید و ابراز امیدواری کرد که این گفت‌وگوها به موفقیت برسد و «راه‌حلی مسالمت‌آمیز، جامع و پایدار برای کاهش تنش‌ها و برقراری آرامش در منطقه حاصل شود.»

او تأکید کرد که مصر مصمم است از هرگونه تنش و آشوب بیشتر در منطقه جلوگیری کند، چراکه این منطقه هم‌اکنون نیز با بحران‌های بزرگی دست‌وپنجه نرم می‌کند. عبدالعاطی گفت که قاهره کاملاً از مذاکرات برای کاهش تنش حمایت می‌کند و این مذاکرات را «فرصتی مناسب برای جلوگیری از تشدید بحران» دانست و از نقش مثبت عمان در این زمینه تمجید کرد.

او افزود: «در صورت وقوع درگیری نظامی، همه بازنده‌اند. این گزینه‌ای عاقلانه نیست. مصر همواره تأکید کرده که راه‌حل‌ها باید سیاسی باشد و نگرانی‌های همه طرف‌ها را در نظر بگیرد.»