سعودی: تشکیل کشور فلسطینی، سنگ‌بنای امنیت و ثبات منطقه استhttps://persian.aawsat.com/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D8%B1%D8%A8/%D8%AE%D9%84%D9%8A%D8%AC/5132057-%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%AA%D8%B4%DA%A9%DB%8C%D9%84-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D9%81%D9%84%D8%B3%D8%B7%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%8C-%D8%B3%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D8%A8%D9%86%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA-%D9%88-%D8%AB%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA
سعودی: تشکیل کشور فلسطینی، سنگ‌بنای امنیت و ثبات منطقه است
جلسه اطلاع‌رسانی درباره کنفرانس بین‌المللی پیرامون حل‌وفصل مسالمت‌آمیز مسئله فلسطین در نیویورک (هیئت سعودی)
پادشاهی عربی سعودی تأکید کرد که تشکیل کشور مستقل فلسطین، سنگ‌بنای تحقق امنیت و ثبات در منطقه است و حمایت از راه‌حل تشکیل دو کشور را موضعی اصولی و ثابت طی دهه‌های گذشته دانست.
این سخنان را عبدالعزیز الواصل، نماینده دائم سعودی در سازمان ملل متحد، در جریان ریاست مشترک خود با سفیر فرانسه، ژروم بونافون، بر نخستین جلسه اطلاع‌رسانی به کشورهای عضو و ناظر سازمان ملل درباره کنفرانس بین‌المللی سطح بالا پیرامون حل مسالمت‌آمیز مسئله فلسطین و اجرای راه‌حل دو کشور، در نیویورک ایراد کرد.
نماینده پادشاهی عربی سعودی در سازمان ملل متحد و همتای فرانسوی‌اش در حال ریاست جلسه در نیویورک (هیئت نمایندگی سعودی)
این جلسه در چارچوب آمادگی‌ها برای برگزاری «کنفرانس صلح» برگزار شد؛ کنفرانسی که قرار است از ۲۷ تا ۳۰ خرداد آینده در شهر نیویورک آمریکا با ریاست مشترک سعودی و فرانسه برگزار شود.
الواصل اعلام کرد که گروه‌های کاری متعددی برای بررسی مسائل اساسی مربوط به حل‌وفصل موضوع فلسطین تشکیل شده‌اند. او از کشورهای عضو خواست دیدگاه‌ها و پیشنهادهای خود را برای حمایت از این آمادگی‌ها ارائه کنند. او همچنین توضیح داد که این کنفرانس مسیری رسمی و فراگیر برای تقویت تلاش‌های بین‌المللی جهت رسیدن به راه‌حلی عادلانه و پایدار به شمار می‌آید.
در همین حال، بیشتر کشورهای عضو و ناظر سازمان ملل و همچنین اتحادیه‌ها و نهادهای منطقه‌ای در اظهارات خود حمایت کامل خود را از تلاش‌های سعودی و فرانسه برای تدارک کنفرانس اعلام کردند و بر پشتیبانی از راه‌حل دو کشور به عنوان تنها گزینه مورد توافق بین‌المللی تأکید کردند.
عبدالعزیز الواصل در جریان نخستین جلسه اطلاع‌رسانی درباره «کنفرانس صلح» در نیویورک سخن می‌گوید (هیئت سعودی)
شرکت‌کنندگان در نشست، بر اهمیت دستیابی به نتایج عملی از جمله به رسمیت شناختن کشور فلسطین و رد همه تلاش‌ها برای الحاق سرزمین‌ها یا کوچ اجباری فلسطینی‌ها تأکید کردند. همچنین بر لزوم حمایت از دولت فلسطین و آژانس امداد و اشتغال آوارگان فلسطینی (آنروا) تصریح کردند.
اعضای شرکت‌کننده نقش پیشتاز سعودی در حمایت از مسئله فلسطین، ریاست آن بر کنفرانس، و تلاش‌هایش برای تشویق به اقدام جمعی و حفظ جنبش سیاسی و دیپلماتیک لازم برای موفقیت کنفرانس را ستودند و از تلاش‌های آن برای دستیابی به صلحی عادلانه و پایدار در خاورمیانه تقدیر کردند.
شاهزاده محمد بن سلمان و رئیس‌جمهوری دونالد ترامپ هنگام سفر اخیرِ ترامپ به ریاض – ۱۳ مه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)
محافل سیاسی آمریکا به سفر ولیعهد سعودی، محمد بن سلمان، در ۱۸ نوامبر ۲۰۲۵ به واشنگتن، به چشم رویدادی راهبردی و بسیار مهم می‌نگرند؛ رویدادی که عمق روابط آمریکا و سعودی را بازتعریف می‌کند و شراکت‌های اقتصادی و امنیتی میان این دو متحد تاریخی را تقویت خواهد کرد.
کاخ سفید با توجه و اهتمام بسیار خود را برای این سفر آماده می‌کند؛ سفری که تمام ویژگی‌های «سفرهای دولتی» رسمی را دارد؛ از جمله آیین استقبال صبحگاهی، جلسات در دفتر بیضی‌شکل، و برگزاری ضیافت شام رسمی. ترامپ نیز شامگاه جمعه، هنگام عزیمت به فلوریدا برای گذراندن تعطیلات آخر هفته، گفت این سفر «بیش از یک دیدار عادی است... ما پادشاهی عربی سعودی و ولیعهد را تکریم می‌کنیم».
ایستگاه‌های یک سفر استثنایی
منابع آگاه گفته‌اند که این سفر با مراسم استقبال در باغ جنوبی کاخ سفید (South Lawn) آغاز می‌شود، سپس مراسم رسمی دیگری در رواق جنوبی (South Portico) برگزار خواهد شد. پس از آن، ترامپ میزبان ولیعهد سعودی در دفتر بیضی برای برگزاری نشست دوجانبه خواهد بود؛ نشستی که امضای توافق‌نامه‌ها و صرف ناهار کاری در «اتاق هیئت دولت» (Cabinet Room) به دنبال خواهد داشت.
در ساعات پایانی روز سه‌شنبه، انتظار می‌رود کاخ سفید تحت نظارت بانوی اول، ملانیا ترامپ، ضیافت شامی را در «اتاق شرقی» (East Room) برگزار کند. نخستین مجموعه از دعوت‌نامه‌ها ارسال شده و فهرست مهمانان شامل مدیران ارشد شرکت‌ها، به همراه قانون‌گذاران و فرمانداران ایالتی است.
به گفته افراد آگاه از برنامه‌ریزی‌ها، ترامپ شخصاً با بعضی از مهمانان تماس گرفته و آنها را به این شام دعوت کرده است؛ موضوعی که شبکه «سی‌ان‌ان» نیز گزارش داده است.
برای روز چهارشنبه، پیش‌بینی می‌شود ترامپ و شاهزاده محمد بن سلمان، «فروم تجارت سعودی - آمریکایی» را در «مرکز کِنِدی» ریاست کنند؛ فورومی که به بررسی فرصت‌های سرمایه‌گذاری در حوزه‌های انرژی، فناوری، خدمات مالی، بهداشت، و آموزش می‌پردازد.
نخستین سفر رسمی بزرگ در دوره دوم ترامپ
سفر ولیعهد سعودی به واشنگتن، نخستین سفر رسمی بزرگ است که ترامپ در دوره دوم ریاست‌جمهوری خود میزبانی می‌کند و این سفر چند ماه پس از آن صورت می‌گیرد که ترامپ در مه ۲۰۲۵ به‌عنوان نخستین مقصد خارجی دوره دوم خود، به سعودی سفر کرد.
ریاض در آن سفر شاهد امضای بزرگ‌ترین قرارداد فروش تسلیحات در تاریخ به ارزش نزدیک به ۱۴۲ میلیارد دلار بود؛ قراردادی برای تأمین تجهیزات و خدمات نظامی پیشرفته از سوی بیش از ۱۲ شرکت دفاعی آمریکایی برای سعودی.
محافل سیاسی و اقتصادی آمریکا این سفر محمد بن سلمان را بخشی از تلاش‌های گسترده‌تر برای تقویت همکاری میان دو کشور در بخش‌های کلیدی می‌شمارند؛ بخش‌هایی مانند انرژی، فناوری، زیرساخت، خدمات مالی، هوش مصنوعی، بهداشت و درمان و همچنین دفاع، به‌ویژه با توجه به برنامه سعودی برای سرمایه‌گذاری ۶۰۰ میلیارد دلاری در آمریکا طی چهار سال آینده؛ رقمی که در صورت فراهم شدن فرصت‌های بیشتر، امکان افزایش نیز دارد.
تقویت اتحاد آمریکایی – سعودی
برخی ناظران آمریکایی بر این باورند که این سفر، در بازآفرینی اتحاد آمریکا – سعودی در دوران ترامپ و در چارچوب جهت‌گیری‌های «چشم‌انداز ۲۰۳۰» سعودی نقشی سرنوشت‌ساز دارد؛ آن هم در حالی که انتظار می‌رود قراردادهایی چندین میلیارد دلاری در حوزه‌های دفاع و سرمایه‌گذاری امضا شود؛ امری که به اقتصاد آمریکا و سعودی هر دو کمک خواهد کرد.
محمد بن سلمان و دونالد ترامپ در ریاض، ۱۳ مه (رویترز)
آرون دیوید میلر، پژوهشگر مؤسسه «کارنگی برای صلح بین‌المللی»، می‌گوید: «سفر ولیعهد سعودی، محمد بن سلمان، به ایالات متحده، روابط سعودی – آمریکایی را به سطحی تازه ارتقا می‌دهد.»
میلر که ۲۴ سال در وزارت خارجه آمریکا تا سال ۲۰۰۳ خدمت کرده، در گفت‌وگو با «الشرق الاوسط» به اهمیت این سفر در پیشبرد بخش دفاع و هوش مصنوعی اشاره کرد و احتمال امضای یک توافق دفاعی مشترک را مطرح نمود. او همچنین بر آمادگی واشنگتن برای فروش نیمه‌رساناهای پیشرفته به ریاض تأکید کرد؛ «زیرا ولیعهد سعودی می‌کوشد کشورش را پس از ایالات متحده و چین، به سومین قدرت بزرگ جهان در حوزه محاسبات و هوش مصنوعی تبدیل کند.»
جیسون گرینبلات، فرستاده پیشین کاخ سفید در امور خاورمیانه، نیز در مقاله‌ای در مجله «نیوزویک» به رابطه دفاعی قدرتمند میان دو کشور اشاره کرد و آن را بسیار مهم برای بازدارندگی در برابر نیروهای خصم، حفاظت از خطوط کشتیرانی، و تأمین امنیت انرژی—که اقتصاد جهانی بر آن استوار است—دانست.
او نوشت که ولیعهد سعودی «تنها کشورش را به‌سوی آینده هدایت نمی‌کند؛ بلکه منطقه را نیز به‌گونه‌ای بازآفرینی می‌کند که با منافع مشترک در پیشرفت و ثبات سازگار باشد، بی‌آنکه از هویت فرهنگی و دینی سعودی کاسته شود.»
گرینبلات همچنین «چشم‌انداز ۲۰۳۰» را «جاه‌طلبانه‌ترین برنامه تحول اقتصادی در تاریخ معاصر» توصیف کرد؛ برنامه‌ای برای دور کردن اقتصاد از وابستگی به نفت، گسترش گردشگری، و تبدیل سعودی به مرکزی جهانی برای سرمایه‌گذاری و نوآوری.
او سعودی را «قدرتی نوخاسته در عرصه خلاقیت، فناوری و فرصت‌ها» توصیف کرد و نسبت به پیامدهای مثبت احتمالی یک توافق دفاعی رسمی میان دو کشور—از جمله امن‌تر و روشن‌تر و پربارتر شدن خاورمیانه—ابراز خوش‌بینی نمود.
ولیعهد سعودی، محمد بن سلمان، هنگام استقبال از ترامپ پس از ورود او به ریاض، ۱۳ مه (رویترز)
بی‌گمان پرونده‌های منطقه‌ای نیز بر میز گفت‌وگو قرار خواهند داشت؛ از توقف جنگ غزه و تلاش‌ها برای برپایی دولت فلسطینی، تا وضعیت سودان، لبنان، سوریه، عراق و یمن.
در خصوص لبنان، میلر گفت: «گمان می‌کنم سعودی‌ها در لبنان نفوذ دارند، و فکر می‌کنم آماده استفاده از آن هستند؛ اما این موضوع بستگی خواهد داشت به میزان آمادگی اسرائیل برای عقب‌نشینی (از جنوب لبنان). و به نظر من دولت آمریکا باید در کنار سعودی بایستد.»
او نتیجه گرفت که «تعهدات دفاعی، توافق نیمه‌رساناها و جنگنده‌های اف-۳۵ محورهای اصلی این سفر هستند.»
میلر همچنین به «رویکرد متوازن» ولیعهد در برقراری رابطه با همگان—including ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهوری روسیه—و کاهش تنش با ایران اشاره کرد و گفت این رویکرد «به سطحی قابل‌توجه از تنوع‌بخشی و ایجاد توازن» انجامیده است.
تحسین شخصی
رئیس‌جمهوری آمریکا، در جریان سفرش به ریاض در ماه مه، تحسین فراوانی نسبت به ولیعهد سعودی ابراز کرد و گفت: «واقعاً فکر می‌کنم ما خیلی همدیگر را دوست داریم.»
او محمد بن سلمان را «مردی عالی» و «دوست من» توصیف کرد.
در گزارشی از شورای شیکاگو در امور جهانی، از سفر ولیعهد سعودی به آمریکا به‌عنوان «فرصتی برای تقویت دوره‌ای تازه و مثبت» یاد شده؛ دوره‌ای که بر رابطه شخصی قوی میان ترامپ و محمد بن سلمان و پیوندهای تجاری عمیق میان نخبگان دو کشور استوار است.
این شورا پیش‌بینی کرد که مذاکرات و توافق‌های اقتصادی و دفاعی و همکاری در زمینه هوش مصنوعی و انرژی انجام شود.
روزنامه «نیویورک تایمز» نیز نوشت که رئیس‌جمهوری ترامپ در پی اتخاذ ترتیباتی تاریخی است، از جمله قراردادهای بزرگ تسلیحاتی و تجاری، که می‌تواند اقتصاد آمریکا را تقویت و رقابت آمریکا با چین را افزایش دهد.
ولیعهد سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان (خبرگزاری واس)
ولیعهد و رئیس شورای وزیران پادشاهی عربی سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان بن عبدالعزیز، امروز دوشنبه به ایالات متحده رفت.
این سفر یک «بازدید کاری رسمی» است که بر اساس دستور خادم حرمین شریفین، ملک سلمان بن عبدالعزیز، و در پاسخ به دعوت ارائه‌شده از سوی رئیس‌جمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، انجام شد.
دیوان پادشاهی سعودی اعلام کرد که ولیعهد سعودی در جریان این سفر با رئیس‌جمهور ترامپ دیدار خواهد کرد تا درباره روابط دوجانبه و راه‌های تقویت آن در حوزه‌های مختلف گفت‌وگو و همچنین مسائل مورد اهتمام مشترک را بررسی کند.
محافل سیاسی آمریکا به سفر ولیعهد سعودی به‌عنوان رویدادی استراتژیک و بسیار مهم می‌نگرند؛ سفری که می‌تواند عمق روابط دو کشور را بازتعریف و شراکت‌های اقتصادی و امنیتی میان این دو متحد دیرینه را تقویت کند.
کاخ سفید نیز با توجه ویژه خود را برای این سفر آماده می‌کند؛ سفری که شامل همه تشریفات یک «دیدار دولتی» است؛ از مراسم استقبال صبحگاهی و نشست‌ها در دفتر بیضی گرفته تا برگزاری ضیافت شام رسمی.
ترامپ عصر جمعه، هنگام عزیمت به فلوریدا برای گذراندن تعطیلات آخر هفته، گفت این سفر «فراتر از یک دیدار ساده است... ما در واقع از پادشاهی عربی و ولیعهد آن تجلیل می‌کنیم».
در میانه تحولات منطقه و انتظارات دو کشور، دو تحلیلگر سعودی پیش‌بینی می‌کنند که نتایج سفر شاهزاده محمد بن سلمان به واشنگتن—که در مقطع مهمی از روابط نودساله دو کشور انجام می‌شود—درخور توجه و رو به افزایش باشد.
محورهای اصلی این سفر، تقویت روابط دوجانبه و گسترش آن به افق‌های بلندتر، پیگیری پرونده‌های بلندپروازانه‌ای است که دو طرف در ماه‌های گذشته درباره آنها گفت‌وگو کرده‌اند، و همچنین رسیدگی به بحران‌های منطقه‌ای که ریاض و واشنگتن بر ضرورت حل‌وفصل مسالمت‌آمیز آنها تأکید دارند.
در این میان، نقش «شورای بازرگانی آمریکا و سعودی» به‌عنوان پلی راهبردی میان بخش‌های دولتی و خصوصی دو کشور برجسته می‌شود؛ نهادی که مأموریتش تبدیل اهداف مشترک به شراکت‌های اقتصادی پایدار و پروژه‌های سرمایه‌گذاری مؤثر است.
چارلز حلّاب، مدیرعامل این شورا، در گفت‌وگو با «الشرق الأوسط» پیش‌بینی کرد که این سفر بتواند با شتاب‌بخشیدن به همکاری در حوزه‌های کلیدی مرتبط با «چشم‌انداز ۲۰۳۰ سعودی»—از جمله حوزه دفاعی، هوش مصنوعی، تحول دیجیتال و صنایع مرتبط با کیفیت زندگی—شراکت راهبردی دو کشور را بیش از پیش تقویت کند.
باربارا لیف به «الشرق الأوسط»: سعودی نقشی تعیین‌کننده در کنار آمریکا برای ثبات منطقه داردhttps://persian.aawsat.com/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D8%B1%D8%A8/%D8%AE%D9%84%D9%8A%D8%AC/5209674-%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7-%D9%84%DB%8C%D9%81-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%D9%82-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%88%D8%B3%D8%B7-%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D9%86%D9%82%D8%B4%DB%8C-%D8%AA%D8%B9%DB%8C%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D9%86%D8%A7%D8%B1-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AB%D8%A8%D8%A7%D8%AA
باربارا لیف به «الشرق الأوسط»: سعودی نقشی تعیین‌کننده در کنار آمریکا برای ثبات منطقه دارد
واحدهای نظامی وابسته به واشنگتن دی‌سی در حال انجام مانورهای آماده‌باش برای ورود ولیعهد سعودی در ۱۵ نوامبر (DPA)
باربارا لیف، معاون پیشین وزیر خارجهٔ آمریکا در امور خاور نزدیک، در گفت‌وگویی ویژه با «الشرق الأوسط» بر جنبه‌های متعددی از گفت‌وگوهای مورد انتظار میان رئیس‌جمهوری دونالد ترامپ و شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد و نخست‌وزیر سعودی، نور افکند؛ کسی که کشورش را «به یکی از پویاترین کشورهای خاورمیانه از حیث نگاه آینده‌نگرانه» تبدیل کرده و «آن را برای دهه‌ها، اگر نگوییم برای یک قرن، آماده می‌کند»؛ هرچند که منطقه با «تغییرات استثنایی» و سلسله‌ای از جنگ‌ها و بحران‌ها دست‌وپنجه نرم می‌کند. او تأکید کرد که روابط میان واشنگتن و ریاض «در شکل‌دهی یک تلاش مشترک برای تحقق ثبات» در خاورمیانه «بسیار حیاتی» است.
لیف دربارهٔ سفر دوم شاهزاده محمد بن سلمان به آمریکا سخن گفت و آن را «بسیار مهم» توصیف کرد؛ به‌ویژه در پرتو «تغییرات استثنایی در صحنهٔ خاورمیانه»، از دو جنبه: نخست سیاسی و دوم مادی؛ و افزود که «کاملاً منطقی است» ایالات متحده «با رهبران اصلی منطقه، مانند ولیعهد، رایزنی نزدیک داشته باشد»، و دقیقاً همین کاری است که رئیس‌جمهوری ترامپ چندی پیش در ماه مه، زمانی که سفری دوره‌ای به منطقهٔ خلیج کرد، انجام داد.
باربارا لیف در یک تصویر آرشیوی (AFP)
او توضیح داد که تغییراتی که منطقه شاهد آن بوده، وجوه مختلفی را شامل می‌شود، از جمله آنچه او «درهم‌کوبیده شدن بزرگ حزب‌الله» نامید، که «فرصتی برای تثبیت واقعی حاکمیت دولت در لبنان فراهم کرده است».
او همچنین به «تغییرات استثنایی در سوریه در کمتر از یک سال، و حتی در عراق» اشاره کرد؛ جایی که «دینامیک‌های مشخصی در جریان است و شایستهٔ پیگیری دقیق و مشورت میان رهبران» می‌باشد، افزون بر ایران که «در دو سال گذشته مجموعه‌ای از ضربات ویرانگر دریافت کرده است»، و نیز غزه که «رهبران باید به مجموعه‌ای از توافقات دربارهٔ آن برسند که در تعیین مسیر بازسازی» این منطقه نقش خواهد داشت، و به‌گونه‌ای «راه را برای ایجاد کشور فلسطین هموار می‌کند».
او در عین حال اظهار کرد که «انتظار ندارد این مسیر در این سفر به توافق کامل برسد، اما باید به برخی تفاهمات اساسی دست یافت».
«انقلابی اجتماعی و اقتصادی»
با دگرگونیِ خاورمیانه به‌گونه‌ای که همراه با آن، جهانِ از جهت اقتصادی، فناورانه و ژئوپلیتیک دستخوش تغییر می‌شود، پرسش‌ها بار دیگر مطرح می‌شود که آیا ایالات متحده بیش از حد در خاورمیانه درگیر شده است یا نه.
عکسی که رؤسای بزرگ‌ترین شرکت‌های سعودی و آمریکایی را همراه با شاهزاده محمد بن سلمان و رئیس‌جمهوری دونالد ترامپ در ریاض، ۱۳ مه (فروم سرمایه‌گذاری) نشان می‌دهد
این دیپلمات کارکشتهٔ آمریکایی در گفت‌وگو با «الشرق الأوسط» بر این باور بود که کشورش «به‌طور افراطی از نظر نظامی متعهد است؛ اما قطعاً نه از نظر دیپلماتیک و تجاری». او خاطرنشان کرد که سعودی «از پویاترین کشورهای خاورمیانه از حیث نگاه آینده‌نگرانه و عزم آن برای استفاده از هوش مصنوعی در حمایت از برنامه‌های توسعه و تنوع‌بخشی اقتصادی» است.
لیف با اشاره به «نقش برجسته و رهبری‌کننده‌ای که سعودی به‌طور تاریخی ایفا کرده»، بر این اعتقاد تأکید کرد که روابط آمریکا–سعودی «در شکل‌دهی تلاش مشترک برای تحقق ثبات، و سپس کمک به منطقه برای حرکت در مسیر درست، بسیار حیاتی است»، با توجه به «جمعیت جوان، منابع و موقعیت راهبردی» منطقه.
این مسئول پیشین یادآور شد که «امنیت همچنان بخشی ژرف و درهم‌تنیده» از رابطهٔ میان ایالات متحده و پادشاهی سعودی باقی مانده است، زیرا منطقه همچنان از کمبود شدید امنیت رنج می‌برد، با توجه به «تهدیدات، چه از سوی بازیگران غیردولتی و چه دولت‌ها». اما این رابطه «از جنبه‌های بسیاری به بلوغ رسیده» است، آن هم در سایهٔ پایبندی رهبری سعودی از سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ به «چشم‌انداز 2030»؛ طرحی که او آن را «انقلابی اجتماعی و اقتصادی» توصیف کرد که سعودی را از اتکا به یک یا دو محصول برای تغذیهٔ اقتصاد خود، به سوی «نوسازی نگاه سعودی نسبت به اقتصاد، امنیت و جامعه» منتقل می‌کند.
لیف پیش‌بینی کرد که «بسیاری از مسائل دیگرِ دارای اهمیت مشترک» در دستور کار این سفر خواهد بود؛ از جمله «مسائل ژئوپلیتیکی، مسائل سیاسی در سراسر منطقه، و البته تبادل تجاری و مشارکت اقتصادی».
ثبات منطقه‌ای
این مسؤول پیشین بر این باور بود که «چشم‌انداز 2030، پیش از هر چیز، طرحی استراتژیک و داخلی برای اصلاحی فراگیر در سعودی، جامعه و اقتصاد آن، و نوسازی ریشه‌ای آن است»، و افزود که این برنامه «هدف دارد پادشاهی را در همهٔ ابعاد به سطح قرن بیست‌ویکم برساند، و پایه‌ای بسیار مستحکم برای اقتصاد ایجاد کند؛ پایه‌ای متکی بر ستون‌هایی متنوع و بخش‌هایی گوناگون از فعالیت اقتصادی که پیش‌تر نقش مهمی نداشتند».
لیف می‌گوید: «این شامل همه‌چیز می‌شود، از انرژی هسته‌ای غیرنظامی گرفته تا فناوری و هوش مصنوعی، صنعت و معدن، گردشگری، تجارت و لجستیک...؛ اموری که پادشاهی را برای دهه‌ها، اگر نگوییم یک قرن، آماده می‌کند».
او تأکید کرد که «رئیس‌جمهوری ترامپ منطقه را با وضوح می‌بیند، به‌ویژه از منظر قدرت روابط اقتصادی و تجاری، که خود عنصر ثبات‌بخش برای منطقه‌ای است که شدیداً از ناامنی، بی‌ثباتی و درگیری رنج برده است». با اذعان به اینکه «این دو امر (اقتصاد و امنیت) به‌هم‌پیوسته‌اند»، هشدار داد که «هیچ‌گاه نمی‌توان سیاست و ژئوپلیتیک را نادیده گرفت» و پیش‌بینی کرد که «گفت‌وگوهای عمیق و مستمری دربارهٔ سوریه، لبنان، غزه، مسئلهٔ کشور فلسطین، و همچنین عراق صورت خواهد گرفت».
او افزود که اولویت‌های تیم‌های ولیعهد محمد بن سلمان و رئیس‌جمهوری ترامپ «شامل توسعهٔ صحیح اقتصادی است، که بی‌تردید عنصر ضروری برای تضمین ثبات منطقه است؛ اما تنها کافی نخواهد بود. و به‌گمانم آنها این پرونده‌های سیاسی را نیز وارد گفت‌وگو خواهند کرد».
ایران و نیروهای نیابتی‌اش
لیف گفت که ایالات متحده، با توجه به قدرتش، می‌تواند بسیاری از امور را به‌تنهایی انجام دهد، «اما همیشه احساس کرده و بر این باور بوده که زمانی نیرومندتر و مؤثرتر است که با رهبران اصلی منطقه، چه در آسیا و چه در خاورمیانه، متحد شود»؛ و برای این سخن خود به «رهبری سعودی» استناد کرد.
یک موشک بالیستیک ایرانی در کنار تابلویی با تصویر علی خامنه‌ای و فرماندهانی از سپاه که در حملات اسرائیل کشته شدند، در خیابانی در تهران (آرشیوی – رویترز)
او توضیح داد که «دو پرونده هنوز حل نشده‌اند»: یکی مربوط به ایران و دیگری دربارهٔ منازعهٔ فلسطینی–اسرائیلی.
لیف دربارهٔ ایران گفت که پروندهٔ هسته‌ای «هنوز بدون رسیدگی مانده است و باید به آن رسیدگی شود». او افزود که «با وجود آسیبی که به زیرساخت هسته‌ای، برنامهٔ موشکی، ارتش و رهبری سپاه پاسداران ایران وارد شده، ما تا زمانی که مذاکراتی دیپلماتیک، درست و دقیق انجام نشود و توافقی شامل بازرسی و نظارت‌های دقیق و مکانیسم‌هایی برای تضمین نبودِ بُعد نظامی در این برنامه حاصل نگردد، احساس امنیت نخواهیم کرد».
او همچنین پرسید که آیا ایران «آغاز به فاصله گرفتن از نقش بی‌ثبات‌کننده‌ای خواهد کرد که از زمان انقلاب ۱۹۷۹ ایفا کرده است؟».
جنگ ۱۲ روزهٔ ژوئن گذشته میان ایران و اسرائیل، «به تضعیف ایران و بازترسیم نقشهٔ ژئوپلیتیک منطقه منجر شد». لیف ادامه داد که آنچه رخ داد، رهبری ایران را «در وضعیتی تدافعی و در حالتی از عدم قطعیت» قرار داد؛ زیرا «چیزی که آن را محور مقاومت می‌نامند، به‌شدت آسیب دید»، در حالی که این محور «سنگ بنای رویکرد ایران» بود؛ رویکردی مبتنی بر «نیروهای نیابتی و شبه‌نظامیانی که بی‌ثباتی ایجاد می‌کردند و تهدید بزرگ نه‌تنها برای اسرائیل، بلکه برای کشورهای خلیج نیز بودند».
او افزود که ایران «همچنین در بخش دوم ساختار دفاعی خود، یعنی زرادخانهٔ بزرگ موشک‌های بالیستیکش نیز به‌شدت آسیب دید»، در حالی که «نامعلوم باقی مانده که تا چه حد به زیرساخت‌های برنامهٔ هسته‌ای آسیب وارد شده است؛ می‌دانیم که آسیب مهمی رخ داده، اما نمی‌دانیم اندازهٔ آن چه میزان است».
«کشور فلسطینی پیش از عادی‌سازی»
در خصوص پروندهٔ دومی که دیپلمات آمریکایی آن را بسیار مهم دانست، وی به «تلاشِ معلق‌مانده برای برپایی کشور فلسطینی» اشاره و این را مطرح کرد که «اکنون تمرکز بسیار زیادی بر غزه وجود دارد، و این دلایل بسیار موجهی دارد»؛ زیرا «دو میلیون نفر در حالتی از یأس و بدبختی مطلق زندگی می‌کنند، بی‌خانمان و بدون غذای کافی.»
فلسطینیانی میان ویرانه‌های ساختمان‌های تخریب‌شده در جبالیا، شمال نوار غزه (AFP)
لیف تأکید کرد که در چارچوب پرسش‌هایی دربارهٔ عادی‌سازی روابط میان سعودی و اسرائیل، مسئولان سعودی «خواستی کاملاً روشن» مطرح کرده‌اند؛ مبنی بر «تعیین مسیری زمان‌بندی‌شده، برگشت‌ناپذیر و معتبر برای رسیدن به کشور فلسطینی». او افزود که «سعودی همچنان با قدرت از جانب فلسطینی‌ها دفاع خواهد کرد، تا فرایند عادی‌سازی یا بازسازی غزه، فلسطینی‌ها را دور نزند یا از آنها عبور نکند.»
طرح غزه
باربارا لیف بر این باور است که بیست بندِ طرح ترامپ دربارهٔ غزه «خطوط کلی» را تشکیل می‌دهند؛ و افزود که «آنچه باید به دنبال آن بیاید، جزئیات دقیقی است که تصمیم‌های سیاسی بسیار دشواری را از سوی مجموعه‌ای از بازیگران دربرخواهد گرفت؛ از اسرائیل گرفته تا میانجی‌ها، و همچنین خود (حماس)، تشکیلات خودگردان فلسطینی و دیگران.»
او هشدار داد که موضوع «به این سادگی نخواهد بود، بلکه به‌غایت پیچیده خواهد شد»؛ زیرا «بخش‌های درهم‌تنیده‌ای وجود دارد. کدام یک باید ابتدا انجام شود؟ آیا باید نخست دولتی تکنوکرات تشکیل شود؟ آیا این دولت باید پیش از آموزش و اعزام نیروهای پلیسی که وابسته به (حماس) نباشند، در غزه تشکیل گردد؟»
لیف گفت: «گفت‌وگوهای گسترده‌ای دربارهٔ نیروی بین‌المللی تثبیت‌کننده وجود دارد، اما ما اکنون به پلیس نیاز داریم، نه صرفاً نیروی تثبیت‌کننده‌ای که شاید ژانویه یا فوریهٔ آینده وارد شود.» او همچنین بر ضرورت «اتخاذ تصمیم‌هایی بسیار سریع‌تر دربارهٔ امور پایه‌ای حکمرانی» تأکید کرد.
یمن «گروگان» در دست حوثی‌ها
باربارا لیف، در کنار ایران و یمن، وضعیت ایجادشده از سوی حوثی‌ها را «نه یک مشکل فرعی، بلکه فاجعه‌ای عمیق برای مردم یمن» دانست؛ «اینکه گروهی کوچک از رهبران مستبد و خشن، کشور را به گروگان گرفته‌اند.»
دو جنگجوی حوثی در یک تجمع مسلحانه در صنعاء (EPA)
او یادآوری کرد که سعودی هدف حملات این گروه مورد حمایت ایران قرار گرفته است؛ گروهی که کشورهای خلیجی دیگر را نیز هدف قرار داده و برای سالیان، تجارت بین‌المللی را تهدید کرده است؛ آن هم با ادعای حمایت از مردم فلسطین. لیف این رفتار را «نوعی تمسخر» توصیف کرد؛ زیرا این حملات «هیچ تأثیری بر مردم غزه یا فلسطینیان به‌طور کلی نداشته، بلکه آثار ویرانگری بر کشورهایی همچون اردن و مصر داشته که می‌کوشیدند جنگ را متوقف کنند». او گفت: «من گمان نمی‌کنم راه‌حلی آسان—نه نظامی و نه سیاسی—در این مرحله وجود داشته باشد.»
«حزب‌الله» و فساد
لیف اظهار کرد که لبنان «بی‌تردید یکی از محورهای اصلی برنامهٔ این سفر» خواهد بود، به‌ویژه با توجه به اینکه «رهبری سعودی از دخالت دوباره (در لبنان) پیش از انجام کارهای لازم از سوی رهبری لبنانی برای خلع سلاح (حزب‌الله) و نیز پیشرفت در مسائل خاصِ اصلاح اقتصادی، نوعی احتیاط و تردید» دارد. او به «فساد گسترده و سوءاستفاده از اعتماد عمومی» اشاره کرد.
او افزود که با این حال، معتقد است «رئیس‌جمهوری ترامپ و مشاورانش به‌سوی مشارکت بیشتر سعودی—در سطح دیپلماتیک و مالی—برای احیای لبنان فشار خواهند آورد.»
لیف در مورد سودان، تأکید کرد که این کشور «موضوعی به‌شدت فوری» است، و یادآوری کرد که «در گذشته تلاش‌هایی پراکنده برای گردهم‌آوردن سه کشور اصلی—سعودی، مصر و امارات—در کنار ایالات متحده بر سر میز گفت‌وگو برای دستیابی به مسیر مشترکی، چه دیپلماتیک و چه غیردیپلماتیک، دربارهٔ سودان انجام شده است.» او تأکید کرد که «ضرورت دارد تلاش‌های تازه‌ای در این زمینه صورت گیرد»، و ابراز امیدواری کرد که «گفت‌وگویی جدی صورت گیرد—و حتی چیزی بیش از صرفِ گفت‌وگو—تا آنها با اعطای انرژی تازه به تلاش‌های دیپلماتیک» برای پایان دادن به جنگ سودان موافقت کنند.
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة
