گزینه‌های «حزب‌الله»؛ دشوار و محدود

حامیان حزب خواستار پاسخی بزرگ و سریع هستند

TT

گزینه‌های «حزب‌الله»؛ دشوار و محدود

ویرانی حاصل از حمله اسرائیل به جلسه‌ای از «نیروی رضوان» در جنوب بیروت، جمعه (AFP)
ویرانی حاصل از حمله اسرائیل به جلسه‌ای از «نیروی رضوان» در جنوب بیروت، جمعه (AFP)

«حزب‌الله» هنوز ضربه‌ای را که دریافت کرده، هضم نکرده که پس از چند ساعت ضربه دیگری از همان جایی که انتظارش را نداشت، به او وارد شد. پس از اولین حمله سایبری که سه‌شنبه رخ داد، روز بعد با حمله‌ای دیگر از همان نوع غافلگیر شد. سپس روز جمعه با ضربه بزرگتری روبه‌رو شد، وقتی جلسه فرماندهان «نیروی رضوان» که نیروی نخبه حزب است، مورد هدف قرار گرفت.
اگرچه حامیان حزب‌الله از آن خواستار پاسخی بزرگ و سریع به این حملات پی‌درپی شده‌اند تا جایگاه خود را بازگرداند و روحیه آنها را تقویت کند، اما گزینه‌های حزب‌الله محدود و دشوار به نظر می‌رسند. به‌ویژه که در یک هفته گذشته، اولین ضربه به ساختار نظامی و امنیتیآن وارد شد؛ چه از طریق تلفات حدود ۳۰۰۰ نیروی زخمی و کشته شده یا از طریق هدف قرار دادن فرماندهان «نیروی رضوان».
ضربه دوم به شبکه ارتباطات آن وارد شد که تا پیش از بازسازی آن، عملیات‌های نظامی حزب را دشوار خواهد کرد. علاوه بر این، نفوذ انسانی بزرگی که در رویدادهای اخیر آشکار شد، زمان‌بر خواهد بود تا شناسایی و برطرف شود.

پاسخ «با آرامش»

شامل روكز، سرتیپ بازنشسته و نماینده پیشین مجلس، وضعیت حزب را «بسیار دشوار» توصیف می‌کند و تأکید دارد که «حزب‌الله از نظر امنیتی، فناوری و نظامی رو شده است و مرکز فرماندهی و کنترل آن به شدت آسیب دیده است.»
روكز در گفت‌وگو با «الشرق‌الاوسط» اظهار کرد که «ترور العاروری، شكر و فرماندهان (نیروی رضوان) بدون وجود نفوذ انسانی قابل‌توجه ممکن نبود، و این نفوذها باید سریعاً رفع شوند.»
وی افزود: «همه این‌ها باعث می‌شود که پاسخ حزب‌الله به این حملات، سریع نباشد و با آرامش انجام شود. هرچند انتظار داریم که حملات اسرائیل ادامه یابد و حزب‌الله باید پدافند دفاعی قوی‌تری برای مقابله با آنها ایجاد کند.»
روكز همچنین معتقد است که «وضعیت کنونی در آستانه فروپاشی است و ممکن است شاهد جنگی گسترده یا فراگیر باشیم.»

«حزب‌الله» جدید

از سوی دیگر، هلال خشان، استاد علوم سیاسی دانشگاه آمریکایی، معتقد است که «حزب‌الله» گزینه‌ای ندارد، چراکه نتانیاهو تصمیم به تعیین تکلیف گرفته و می‌خواهد صحنه خاورمیانه را تغییر دهد. بنابراین، بازی تمام شده است. چه حزب‌الله تصمیم بگیرد قواعد درگیری را کنار بگذارد یا نه، این تغییر چندان به نفع آن نخواهد بود، زیرا اختلاف قدرت به نفع اسرائیل بسیار بزرگ است.»

خشان در گفت‌وگو با «الشرق‌الاوسط» تأکید کرد که «حزب‌الله» پس از جنگ، دیگر آن حزب‌الله پیشین نخواهد بود. این گروه در حال حاضر به سمت تنش‌زایی پیش می‌رود، اما در نهایت از جنوب لیطانی عقب‌نشینی خواهد کرد.»
وی پیش‌بینی کرد که درگیری‌ها پیش از انتخابات آمریکا به پایان برسند، اما توافق زمان خواهد برد.

گزینه‌های باز

در همین حال، قاسم قصیر، نویسنده و پژوهشگر سیاسی، معتقد است که «گزینه‌های حزب‌الله باز است، هرچند مشخص است که او پاسخی سخت خواهد داد، هرچند که همواره تلاش دارد وارد جنگ گسترده نشود.»
قصیر در گفت‌وگو با «الشرق‌الاوسط» اظهار کرد که «نمی‌توان چگونگی پاسخ را دقیقاً مشخص کرد، اما احتمال می‌دهیم که این پاسخ در چارچوب توسعه عملیات‌های نظامی و امنیتی باشد.»
او پیش‌بینی کرد که دبیرکل حزب‌الله برنامه خود را اعلام کند و شیوه پاسخ را مشخص سازد، و این پاسخ عملی در روزهای آینده اجرا خواهد شد.



عملیات پیجر؛ اعلان جنگ یا آغاز توافق؟

سوگواری حزب‌الله برای ۴ تن از کشته شدگان خود در حملات پیجری (AP)
سوگواری حزب‌الله برای ۴ تن از کشته شدگان خود در حملات پیجری (AP)
TT

عملیات پیجر؛ اعلان جنگ یا آغاز توافق؟

سوگواری حزب‌الله برای ۴ تن از کشته شدگان خود در حملات پیجری (AP)
سوگواری حزب‌الله برای ۴ تن از کشته شدگان خود در حملات پیجری (AP)

نفوذ اسرائیل به شبکه‌های ارتباطی حزب‌الله، تمامی استانداردها و پیش‌بینی‌ها را به هم ریخت. برخی این اقدام را «اعلان جنگ» دانستند که اسرائیل مدت‌ها به آن تهدید می‌کرد. دیگران اما بر این باورند که این حمله برتری آشکاری به نفع اسرائیل ایجاد کرده و شرایط را برای حزب‌الله دشوارتر کرده است؛ چرا که این گروه ممکن است توانایی پاسخگویی به همان میزان و آغاز جنگ آشکار را نداشته باشد.

پیش‌بینی‌های زیادی درباره وضعیت در ساعات و روزهای آینده، به ویژه در مورد واکنش حزب‌الله، که ضربه‌ای به یکی از مهم‌ترین سلاح‌های خود دریافت کرده، مطرح شده است. باید یادآور شد که حزب‌الله در گذشته، پس از تصمیم دولت مبنی بر غیرقانونی بودن شبکه ارتباطی‌اش، برای دفاع از آن در «حوادث ۷ مه ۲۰۰۸» به بیروت و مناطقی در جبل لبنان حمله نظامی کرد. همچنین در آن زمان، سرتیپ وفیق شقیر، فرمانده امنیتی فرودگاه و از نزدیکان حزب‌الله، به دلیل نقض خطوط قرمز از سمت خود برکنار شد.

با وجود اینکه آمریکا تمایلی به جنگ ندارد، مقامات اسرائیلی بر تغییر وضعیت امنیتی در شمال پافشاری می‌کنند. ناظران بر این باورند که تعیین‌کننده بودن پاسخ حزب‌الله در تعیین مسیر این ماجرا بسیار مهم است. اگرچه انتظار نمی‌رود که واکنش حزب‌الله بزرگ باشد، اما ممکن است مشابه واکنش این گروه به ترور فؤاد شکر باشد.

شهروندان مقابل یک فروشگاه تلفن همراه در حال آتش تجمع کردند (رویترز)

دکتر سامی نادر، رئیس مؤسسه مطالعات استراتژیک لوانت، درباره این موضوع می‌گوید که این حمله ممکن است یا به جنگ گسترده منجر شود یا به حل و فصل سیاسی. او به الشرق الاوسط گفت: «همه چیز به واکنش حزب‌الله بستگی دارد. اگر واکنش حزب‌الله شدید باشد، بدون شک اوضاع به سمت تنش و جنگ پیش خواهد رفت.» او افزود: «اما ممکن است حزب‌الله تجدید نظر کند. سؤال اصلی این است که آیا حزب‌الله پس از لو رفتن این اطلاعات، آمادگی لازم برای ادامه مسیر به سمت جنگ آشکار را دارد؟ این گروه پیش از این گفته بود که جنگ نمی‌خواهد، اما برای آن آماده است.»

به باور نادر، توازن قدرت به نفع تل‌آویو تغییر کرده است. او پرسید: «آیا امروز امکان جنگ وجود دارد، یا ممکن است این وضعیت به یک راه‌حل و توافق منجر شود؟» او تأکید کرد که پاسخ حزب‌الله تعیین‌کننده خواهد بود.

نادر همچنین به بن‌بست سیاسی و شکست همه تلاش‌ها برای حل و فصل اشاره کرد و گفت که بازگشت آوارگان به شمال یکی از اهداف اصلی جنگ اسرائیل شده است. نخست‌وزیر اسرائیل نیز از یک معادله نظامی جدید سخن می‌گوید که متفاوت از قطعنامه ۱۷۰۱ است و اسرائیل به دنبال تضمین‌های امنیتی جدید از طریق ایجاد یک منطقه حائل در داخل لبنان است.

نادر همچنین یادآور شد که آمریکا به دلیل ملاحظات مربوط به انتخابات، تمایلی به جنگ ندارد. او افزود: «به نظر می‌رسد نخست‌وزیر اسرائیل امروز بر عملیات‌های خاص مانند بمب‌گذاری پیجر تمرکز کرده است تا از یک سو آمریکا را درگیر نکند و از سوی دیگر، فشار زیادی بر حزب‌الله وارد نکند. اگر این عملیات موفق نباشد، به نظر می‌رسد که اوضاع به سوی جنگی اجتناب‌ناپذیر خواهد رفت که تنها از طریق یک راه‌حل دیپلماتیک، با ضمانت ایران، قابل جلوگیری است. اما در حال حاضر چنین امکانی وجود ندارد.»

علی الامین، تحلیلگر سیاسی، احتمال هرگونه پاسخ بزرگ از سوی حزب‌الله را رد کرد و معتقد است که تل‌آویو به سیاست عملیات‌های کیفی خود ادامه خواهد داد، بدون اینکه وارد جنگی گسترده شود. او به الشرق الاوسط گفت: «مسیر اوضاع به واکنش حزب‌الله بستگی دارد که به احتمال زیاد از خطوط تعیین‌شده توسط رهبری در ایران فراتر نخواهد رفت. ایران و حزب‌الله تمایلی به کشیده شدن به جنگ منطقه‌ای ندارند، در حالی که اسرائیل به دنبال این جنگ است.»

الامین افزود که احتمال دارد حزب‌الله تلاش کند با وجود دشواری‌ها، این حمله را هضم کند.

او معتقد است که اگر ایران موضع خود را تغییر ندهد، اسرائیل به حملات امنیتی به عنوان جایگزین جنگ زمینی ادامه خواهد داد و برتری فناورانه خود را برای مقابله با ایدئولوژی‌های محور مقاومت به کار خواهد گرفت. این خلاء فناورانه اکنون آشکار شده است.

الامین در پایان گفت: «حزب‌الله یا باید جام زهر توافق را بنوشد یا به جنگی برود که از دستورات ایران و ملاحظات لبنان فراتر است.»