تأثیرات عمده ضربات اسرائیلی بر روی ساختار رهبری حوثی‌ها

حوثی‌ها نتوانستند دولت کودتایی جایگزین برای دولتی که تل‌آویو آن را هدف قرار داد تشکیل دهند (رسانه‌های محلی)
حوثی‌ها نتوانستند دولت کودتایی جایگزین برای دولتی که تل‌آویو آن را هدف قرار داد تشکیل دهند (رسانه‌های محلی)
TT

تأثیرات عمده ضربات اسرائیلی بر روی ساختار رهبری حوثی‌ها

حوثی‌ها نتوانستند دولت کودتایی جایگزین برای دولتی که تل‌آویو آن را هدف قرار داد تشکیل دهند (رسانه‌های محلی)
حوثی‌ها نتوانستند دولت کودتایی جایگزین برای دولتی که تل‌آویو آن را هدف قرار داد تشکیل دهند (رسانه‌های محلی)

منابع یمنی گزارش داده‌اند که ضربات هوایی اسرائیل به حوثی‌ها، رهبر این گروه را مجبور به انجام بازسازی داخلی در صفوف خود کرده است. طبق این منابع، حوثی‌ها در تلاش هستند تا جناح‌های در حال درگیری بر سر پول و نفوذ را حذف کرده و مراکز قدرت غیر از اعضای خاندان حوثی را از میدان خارج کنند.
بر اساس گزارش‌ها، انتخاب یوسف المدانی به‌عنوان رئیس ستاد مشترک حوثی‌ها به جای محمد الغماری، تغییرات مهمی را در ساختار قدرت گروه به همراه داشت. این انتخاب نشان‌دهنده بازگشت نفوذ یوسف المدانی به پایتخت تحت کنترل حوثی‌ها، صنعاء، است، که از زمان انقلاب 21 سپتامبر 2014 که به سقوط حکومت قانونی منجر شد، برای اولین بار چنین تغییراتی در سطح رهبری گروه صورت گرفته است. این اقدام به‌نوعی نشانه‌ای از کنار گذاشتن شعار «دولت» و بازگشت به ساختار ایدئولوژیک و بسته‌ گروه حوثی‌ها تعبیر شده است.

تحولات ناشی از ضربات اسرائیل

منابع یمنی می‌گویند که ضربات اسرائیل به‌ویژه حملات به اردوگاه‌های مخفی حوثی‌ها که قبلاً توسط ایالات متحده هدف قرار گرفته بود، باعث ایجاد شکاف‌های درونی و درگیری‌های شدیدی میان دستگاه‌های اطلاعاتی و سیاسی حوثی‌ها شده است. در این میان، یوسف المدانی که به تازگی رئیس ستاد مشترک گروه شده است، تهدیدهایی علیه عبد الله الرزامی و دیگر اعضای گروه‌هایی که به دنبال کسب مناصب هستند، مطرح کرده است.

کشته شدن رئیس ستاد ارتش حوثی‌ها ضربه‌ای سنگین به این گروه وارد کرد (رسانه‌های محلی)

همچنین، علی حسین الحوثی، برادرزاده رهبر گروه، که مسئول دستگاه اطلاعاتی پلیس است، با توجه به اختلافات گسترده میان وزیر کشور عبد الکریم الحوثی (عموی رهبر حوثی‌ها) و رئیس دستگاه اطلاعات و امنیت عبد الحکیم الخیوایی، دست به اقدامات جدید زده است.
در این میان، درگیری‌ها میان مهدی المشاط، رئیس شورای حکومتی که در مناطق تحت کنترل حوثی‌ها قدرت دارد، و محمد علی الحوثی و احمد حامد، رئیس دفتر مشاط که به‌عنوان حاکم واقعی صنعاء شناخته می‌شود، بیشتر از پیش پیچیده شده است.

فاجعه امنیتی و کشته شدن مقامات حوثی

این درگیری‌ها موجب شکاف‌های امنیتی و تلفات جانی در صفوف حوثی‌ها شده است. بر اساس گزارش‌ها، احمد الرهوی، رئیس دولت غیررسمی حوثی‌ها، و نه نفر از اعضای دولت در این تحولات کشته شدند.
براساس ارزیابی منابع دولتی یمن، حوثی‌ها در حال حاضر در حالت وحشت و سردرگمی به سر می‌برند. به نظر می‌رسد یوسف المدانی به‌دنبال میانجی‌گری عمان است تا به‌واسطه آن، گروه حوثی‌ها تعهد کنند که به اسرائیل یا ایالات متحده حمله نکنند و در عوض، جنگی محدود علیه مناطق تحت کنترل دولت قانونی یمن به راه بیندازند تا از گسترش درگیری داخلی جلوگیری شود.

برنامه ریزی برای ایجاد بحران داخلی

با این حال، منابع تأکید می‌کنند که رهبری حوثی‌ها از توان خود برای شروع یک جنگ جدید مطمئن نیستند. به همین دلیل، آن‌ها در حال بررسی گزینه‌ای هستند که در آن درگیری‌هایی در مناطق تحت کنترل دولت قانونی یمن به راه بیفتد، که توسط گروه‌های مسلح با پرچم‌های محلی و مذهبی متفاوت انجام شود.

گروه حوثی، درگیری میان نهادهای خود را مسئول نفوذ امنیتی اسرائیل دانست (رسانه‌های محلی)

حوثی‌ها امیدوارند که این درگیری‌های داخلی در مناطق تحت کنترل دولت، به آن‌ها این امکان را بدهد که همچنان به کمپین‌های دستگیری در داخل ادامه دهند و رهبرانی را که از سلاله آن‌ها نیستند یا مخالف سیاست‌های آن‌ها هستند، کنار بزنند. این حرکت در راستای کنار گذاشتن بیشتر شعار «دولت» و تمرکز بیشتر بر ساختار مذهبی و ایدئولوژیک گروه صورت می‌گیرد.

تنش‌زایی ميداني

در همین حال، مقامات محلی وابسته به دولت قانونی یمن در استان الحدیده گزارش داده‌اند که حوثی‌ها در روزهای اخیر، نیروهای نظامی جدیدی را به مناطق مرزی در دو شهرستان زبید و التحیتا و همچنین به خط‌های تماس در مناطق فازه و الجبيلة در شمال الخوخه ارسال کرده‌اند. گفته می‌شود این گروه‌ها به‌طور اجباری به اردوگاه‌های آموزشی ملحق شده‌اند.
طبق گزارش‌های رسمی، این نیروها به رهبری عبدالله العزی، معروف به «ابو القاسم»، به مناطق مرزی ارسال شده‌اند. العزی پیش از این به‌عنوان فرمانده محور سواحل غربی تحت امر حوثی‌ها فعالیت کرده است.
این تحرکات همزمان با تغییرات استراتژیک حوثی‌ها در جبهات مختلف است. گزارش‌ها از تحرکات نظامی جدید در نزدیکی خطوط تماس در استان‌های تعز، الجوف و صعده حکایت دارند.



غزهٔ غرق در باران، دو ماه از آتش‌بس شکننده را پشت سر می‌گذارد

مادری فلسطینی، دیروز در بیمارستان ناصر در خان‌یونس، پس از مرگ دختر شیرخوارش بر اثر سرما بر او شیون می‌کند (رويترز)
مادری فلسطینی، دیروز در بیمارستان ناصر در خان‌یونس، پس از مرگ دختر شیرخوارش بر اثر سرما بر او شیون می‌کند (رويترز)
TT

غزهٔ غرق در باران، دو ماه از آتش‌بس شکننده را پشت سر می‌گذارد

مادری فلسطینی، دیروز در بیمارستان ناصر در خان‌یونس، پس از مرگ دختر شیرخوارش بر اثر سرما بر او شیون می‌کند (رويترز)
مادری فلسطینی، دیروز در بیمارستان ناصر در خان‌یونس، پس از مرگ دختر شیرخوارش بر اثر سرما بر او شیون می‌کند (رويترز)

روز گذشته، نوار غزه وارد ماه سوم آتش‌بس شکننده‌ای شد که برای توقف درگیری میان اسرائیل و «حماس» از اکتبر گذشته آغاز شده بود. ساکنان آسیب‌دیده غزه دو ماهی را پشت سر گذاشته‌اند که با نقض‌های مکرر اسرائیل و رنج ناشی از کمبود کمک‌ها همراه بوده است.
هوای بد و موج باران‌های سنگینی که بر این منطقه می‌بارد، بار دیگر نیاز به تسریع ورود مواد لازم برای مقابله با شرایط سخت جوی را افزایش داده است؛ شرایطی که به مرگ یک نوزاد بر اثر سرما انجامید.
آژانس امداد و کار سازمان ملل برای آوارگان فلسطینی «آنروا» توضیح داد که رنجِ فزایندهٔ ناشی از باران‌ها «با ورود بدون مانع کمک‌های بشردوستانه، از جمله تدارکات پزشکی و وسایل مناسب سرپناه، قابل پیشگیری است».
در همین حال، ایتمار بن گویر، وزیر امنیت ملی دست‌راستی افراطی اسرائیل، روز گذشته تهدید کرد که قبر رهبر تاریخی، عزالدین قسام، را که در داخل سرزمین‌های تحت کنترل اسرائیل قرار دارد و شاخهٔ نظامی «حماس» نام او را بر خود دارد، از میان برخواهد داشت.
بن‌گفیر ویدئویی منتشر کرد که در آن در کنار نیروهای امنیتی و یک جرثقیل دیده می‌شود که در حال برچیدن چادری بودند که برای نماز خواندن در کنار قبر قسام ــ که زادهٔ سوریه است ــ برپا شده بود.
«حماس» تأکید کرد که اقدام وزیر امنیت «تجاوزی بی‌سابقه به حرمت‌ها و نقض مقدسات» است.


عراق از تصمیمِ طبقه‌بندی «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» لبنان به‌عنوان دو گروه تروریستی عقب‌نشینی کرد

حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)
حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)
TT

عراق از تصمیمِ طبقه‌بندی «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» لبنان به‌عنوان دو گروه تروریستی عقب‌نشینی کرد

حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)
حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)

عراق پس از آن‌که روزنامهٔ رسمی این کشور فهرستی را منتشر کرد که در آن «حوثی‌های» یمن و «حزب‌الله» لبنان در شمار گروه‌های تروریستی گنجانده شده بودند، از این طبقه‌بندی عقب‌نشینی کرد.
یک کمیتهٔ دولتی عراقی اعلام کرد فهرستی که منتشر شده، نسخهٔ ویرایش‌نشدهٔ گروه‌های تروریستی بوده و این کمیته در حال اصلاح خطا است. کمیته افزود که فهرست مورد نظر، تنها مربوط به نهادها و افرادی بوده که با دو گروه «القاعده» و «داعش» مرتبط‌اند.
و پیش از این عقب‌نشینی، ساعاتی پیش عراق «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» لبنان را روز پنج‌شنبه در فهرست تروریسم قرار داده بود.
روزنامهٔ رسمی اعلام کرده بود که یک کمیتهٔ دولتی تصمیم گرفته است اموال اشخاص و نهادهای مرتبط با «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» را مسدود کند.
عراق همچنین بیش از ۱۰۰ نهاد و شخصیت را در سراسر جهان در فهرست تروریسم قرار داده است.
این کمیتهٔ دولتی اشاره کرد که برخی از افرادی که در فهرست تروریسم قرار گرفته‌اند، طبق قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد تحت تحریم هستند.

روزنامهٔ رسمی همچنین اعلام کرد که «به‌روزرسانی فهرست تروریسم بر اساس تصمیمات رسمی صادرشده از سوی کمیتهٔ مسدودسازی اموال انجام می‌شود؛ تصمیماتی که به تعیین نهادها و افرادی مربوط است که مشمول اقدامات مقابله با تروریسم و تأمین مالی آن هستند».
این تصمیم یک روز پس از آن صادر شد که مایکل ریغاس، معاون وزیر خارجهٔ آمریکا، از کسانی که آنها را «شریکان عراقی» توصیف کرد، خواست تا «میلیشیاهای ایرانی را مهار کنند و مانع تهدید آنها علیه عراقی‌ها و آمریکایی‌ها شوند».
حسین مؤنس، رئیس جنبش «حقوق» وابسته به «کتائب حزب‌الله»، روز پنج‌شنبه در واکنش به این تصمیم به دولت عراق حمله کرد و آن را «متزلزل، وابسته و بی‌کرامت» توصیف کرد.

و به‌احتمال زیاد این اقدام با استقبال واشنگتن روبه‌رو خواهد شد؛ واشنگتنی که در پی کاهش نفوذ ایران در عراق و دیگر کشورهای خاورمیانه است؛ کشورهایی که در آنها متحدانی برای تهران وجود دارد.
ایران، که عراق را همسایه و هم‌پیمان خود می‌داند، این کشور را عنصری حیاتی برای تداوم مقاومت اقتصادش در برابر تحریم‌ها تلقی می‌کند. اما بغداد، که شریک هر دو طرفِ ایالات متحده و ایران است، نگران آن است که در تیررس سیاست فشار دولت رئیس‌جمهوری آمریکا، دونالد ترامپ، علیه تهران قرار گیرد.
ایران از طریق گروه‌های مسلح شیعهٔ قدرتمند و احزاب سیاسیِ مورد حمایت خود در بغداد، از نفوذی گستردهٔ نظامی، سیاسی و اقتصادی در عراق برخوردار است. اما افزایش فشارهای آمریکا طی سال گذشته در زمانی روی می‌دهد که ایران به‌دلیل حملات اسرائیل علیه «حزب‌الله» لبنان و «جنبش مقاومت اسلامی فلسطین» (حماس)، که متحدان تهران به‌شمار می‌روند، تضعیف شده است.


فشار آمریکا، سردرگمی «چارچوب هماهنگی» عراق را افزایش داد

رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)
رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)
TT

فشار آمریکا، سردرگمی «چارچوب هماهنگی» عراق را افزایش داد

رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)
رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)

منابع عراقی می‌گویند مرجعیت دینی در نجف در هیچ اقدامی برای تعیین نهایی نامزد نخست‌وزیری نقش ندارد، در حالی که «چارچوب هماهنگی» به دلیل آنچه فشارهای مستمر آمریکا خوانده شده، در برنامه‌های خود درباره آینده روابط بغداد و واشنگتن دچار سردرگمی شده است.

پس از برگزاری چند جلسه برای انتخاب نامزد پست اجرایی، آخرین جلسه روز دوشنبه برگزار شد. در این نشست، «چارچوب هماهنگی» نتایج دو کمیته خود را بررسی کرد: یکی برای دیدار با نامزدها و دیگری برای بررسی مکانیزم انتخاب نامزد نهایی توسط رهبران چارچوب، اما میان طرف‌های این چارچوب توافقی حاصل نشد.

رسانه‌های نزدیک به «چارچوب هماهنگی» گزارش دادند که دلیل مراجعه به مرجعیت علی‌ سیستانی در نجف، ناتوانی رهبران این چارچوب در انتخاب نامزد مشخص به دلیل اختلافات عمیق سیاسی میان آنها بوده است.

رهبران «چارچوب هماهنگی» پس از اعلام خود به‌عنوان بزرگ‌ترین فراکسیون پارلمان عراق (واع)

موضع نجف

گزارش‌ها حاکی است مرجعیت دینی نجف از دخالت در انتخاب نامزد خودداری کرده است، اما تحلیلگران می‌گویند درخواست نظر از مرجعیت، بازتاب ناتوانی نیروهای برنده انتخابات در تصمیم‌گیری میان نامزدهای غیررسمی است.

رسانه‌های محلی ده‌ها نامزد را فاش کرده‌اند و از نوسانات شدید در فهرست نامزدهای پیشنهادی خبر می‌دهند؛ گاهی فهرست کوتاه شامل پنج نفر و گاهی شامل ده‌ها شخصیت شیعی است.

عباس راضی، دبیرکل چارچوب هماهنگی، پیش‌تر گفته بود که «نامزدها محدود به شخصیت‌های رهبری هستند» و ائتلاف از افراد مشخصی خواسته تا برای این پست اعلام آمادگی کنند.

طالب محمد کریم، پژوهشگر مسائل سیاسی، به «الشرق الأوسط» گفت: «وضعیت پیچیده و بی‌سابقه است و نیازمند رویکرد جدیدی برای تسریع در تشکیل دولت آینده است؛ معیار اصلی حفظ منافع مالی و سیاسی عراق است، نه منافع جناحی».

او افزود: «لازم است تفاهم‌های آرام با آمریکا و پایتخت‌های منطقه‌ای برقرار شود تا دولت آینده متعهد شود از خاک عراق برای مناقشات دیگران استفاده نکند و با طرحی عملی، سلاح‌ها کنترل و منافع مشترک حفظ شود».

ائتلاف «عمران و توسعه» بیشترین کرسی‌ها را در مقایسه با احزاب «چارچوب هماهنگی» کسب کرده است (ایکس)

ترامپ و السودانی

اختلاف درباره نامزد مورد نظر «چارچوب هماهنگی» پس از اظهارات جنجالی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، افزایش یافت. او گفته بود: «عراق پس از حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران، کشور دوست آمریکا شد» و فاش کرد که نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، برای دریافت جایزه صلح نوبل به او رأی داده است.

این اظهارات در محافل شیعی بغداد بحث‌برانگیز شد، به ویژه که بسیاری ترامپ را رئیس آمریکایی می‌دانند که دستور ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، را در ژانویه ۲۰۲۲ صادر کرد.

السودانی در پلتفرم «ایکس» چهارشنبه نوشت: «همیشه سعی کرده‌ام روابطی بسازم که به کشور خدمت کند. از همان ابتدا دریافتم که دوستی، نه خصومت، ثبات و پیشرفت کشور را تضمین می‌کند».

انتظار سافایا

در این وضعیت پیچیده، رهبران چارچوب هماهنگی منتظر رسیدن نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا، ماراک سافایا، به عراق هستند. او پیام‌های هشداردهنده‌ای به برخی نیروهای چارچوب هماهنگی داده است، به ویژه کسانی که هنوز جناح‌های مسلح دارند و تحت تحریم‌های آمریکا هستند.

پیش‌تر، تام باراک، نماینده آمریکا در لبنان و سوریه، به طور کوتاه به بغداد سفر کرده بود و طبق منابع مطلع، پیام‌های مهمی درباره مسائل داخلی و منطقه‌ای منتقل کرد.

منابع به «الشرق الأوسط» گفتند که سه موضوع اصلی توسط باراک با السودانی مطرح شده است: اقدامات آمریکا برای خلع سلاح حزب‌الله، اهمیت کنترل مرزهای عراق و سوریه و جلوگیری از ورود شخصیت‌های وابسته به گروه‌های مسلح به دولت آینده عراق.

در همین راستا، مذاکراتی نیز میان فؤاد حسین، معاون نخست‌وزیر و وزیر خارجه عراق، با مایکل ریگاس، معاون وزیر خارجه آمریکا، انجام شد. سفارت آمریکا در بغداد با انتشار دوباره بیانیه مشترک وزارت خارجه عراق، تأکید کرد که «آمریکا به صراحت بر خلع سلاح میلیشیاهای تحت حمایت ایران که به حاکمیت عراق ضربه می‌زنند، تهدیدی برای آمریکایی‌ها و عراقی‌ها هستند و منابع عراق را به نفع ایران می‌برند، ادامه خواهد داد».