شبکه ارتباطی حزبالله، پس از موشکها و پهپادها، مهمترین سلاح این گروه است و نقش کلیدی در ارتباط بین اتاق فرماندهی و نیروهای مستقر در جبهه جنوبی مقابل اسرائیل ایفا میکند. این شبکه برای مدیریت عملیات نظامی و میدانی حیاتی است. اما از زمان آغاز «جبهه حمایت از غزه» تاکنون، سه بار دچار شکست شده و بمباران هزاران دستگاه پیجر ضربه بزرگی به تواناییهای حزبالله وارد کرده است.
طبق منابع نزدیک به حزبالله، این شکستها باعث از کار افتادن صدها فرمانده و کادر این گروه شده است. کارشناسان ارتباطات معتقدند که حزبالله وسایل ارتباطی خود را که ایمن تصور میکرد، از دست داده و جبران این خسارت زمانبر خواهد بود.
نقصان در ارتباطات
زمانی که حزبالله در ۸ اکتبر ۲۰۲۳ جبهه جنوبی را باز کرد، رهبران آن آگاه بودند که اسرائیل برتری نظامی، بهویژه در نیروی هوایی، دارد. اما معتقد بودند که زرادخانه موشکی و پهپادهایشان برای ایجاد موازنه بازدارنده کافی خواهد بود. با این حال، حزبالله انتظار نداشت که اسرائیل از نظر فناوری، بهویژه استفاده از هوش مصنوعی، تا این حد برتری داشته باشد. به زودی مشخص شد که اسرائیل موفق به هک تلفنهای همراه شده است، که به ترور دهها فرمانده میدانی انجامید. به همین دلیل حسن نصرالله، دبیرکل حزبالله، تلفن همراه را «اولین دشمن» نامید و دستور داد که به سرعت جایگزین شود.
از تلفن همراه به اینترنت
پس از شکست ارتباطات تلفنی، حزبالله به استفاده از فناوری وایفای و اینترنت روی آورد. اما اسرائیل موفق به نفوذ به این سیستم نیز شد و توانست فرماندهان نظامی را که از آن استفاده میکردند، شناسایی و ردیابی کند و آنها را از طریق پهپادها هدف قرار دهد. این مسئله باعث شد که حزبالله به شبکههای سیمی بازگردد، اما شواهد حاکی از آن است که این شبکه نیز ممکن است هک شده باشد.
منابع نزدیک به حزبالله میگویند که با کنار گذاشتن تلفنهای همراه و اینترنت، عملیات ترور رهبران این گروه کاهش یافته است. اما بمباران اخیر هزاران دستگاه پیجر، ضربه سنگینی به این گروه وارد کرده است، زیرا پیجرها به عنوان یک وسیله ارتباطی امن تلقی میشدند.
بیسیم و چالشهای آن
این پرسش که آیا دستگاههای بیسیم میتوانند به عنوان آخرین گزینه مورد استفاده قرار گیرند، مطرح است. اما منابع نزدیک به حزبالله معتقدند که مدیریت جنگ در مقیاس بزرگ با دستگاههای بیسیم غیرممکن است. این دستگاهها برد محدودی دارند و در معرض تداخلهای محیطی و آب و هوایی هستند و همچنین به راحتی توسط دشمن هک میشوند.
این مسئله نشان میدهد که تخریب شبکه ارتباطی حزبالله یک نقطه ضعف بزرگ برای این گروه است. زمانی که دولت لبنان در سال ۲۰۰۸ به ریاست فؤاد سنیوره تصمیم به تعطیلی شبکه ارتباطی حزبالله گرفت، این گروه با حمله نظامی به بیروت واکنش نشان داد و تا زمان لغو این تصمیم، خیابانها را ترک نکرد.
گزینههای محدود حزبالله
همه شواهد نشان میدهد که حزبالله به دنبال راههای جایگزین برای جبران خسارات وارده به سیستم ارتباطی خود است. اما گزینههای موجود بسیار محدود به نظر میرسند. رولاندگ ابی نجم، کارشناس فناوری اطلاعات، معتقد است که حزبالله از ابتدای جنگ با اسرائیل سه راه ارتباطی خود را از دست داده است: تلفن همراه، شبکه داخلی سیمی و سیستم پیجر.
ابی نجم میگوید که سیستم پیجر، اگرچه کاملترین گزینه نبود، اما کمترین خطر را از نظر نفوذ و ردیابی داشت. با این حال، حملات اخیر بحران بزرگی برای حزبالله ایجاد کرده است. این بحران نه تنها به دلیل تلفات انسانی، بلکه به دلیل از دست رفتن اعتماد به تأمینکنندگان تجهیزات ارتباطی نیز بروز کرده است.
احتمال استفاده از شبکه سیمی زیرزمینی
ابی نجم میگوید که حزبالله ممکن است به توسعه شبکه ارتباطی سیمی زیرزمینی روی بیاورد، اما این کار زمانبر است و شرایط ایمن برای این اقدام در حال حاضر وجود ندارد. حتی اگر چنین شبکهای ساخته شود، هیچ تضمینی وجود ندارد که اسرائیل نتواند به آن نفوذ کند، حتی اگر سیمی باشد.