بازار ارز و سکه ایران دوباره ملتهب شد؛ اوج تلاطم نرخ‌ها

نيويورك تايمز
نيويورك تايمز
TT

بازار ارز و سکه ایران دوباره ملتهب شد؛ اوج تلاطم نرخ‌ها

نيويورك تايمز
نيويورك تايمز

گزارش‌های رسیده از ایران حاکی است که قیمت هر سکه طلا رکورد تازه ای برجای گذاشته و به هفت میلیون و ۳۶۵ هزار تومان رسید. دلار نیز روی عدد ۱۷ هزار و ۸۰۰ تومان قرار گرفت تا میزان رشد ۳ روز ابتدای هفته آن به ۹۰۰ تومان برسد.
بر اساس این گزارش‌ها، قیمت طلا امروز بالا رفت و هر گرم طلا ۱۸ عیار، به ۷۴۰٬۶۰۰ (هفتصد و چهل هزار و ششصد) تومان رسید که نسبت به روز قبل، افزایش ۳٫۴۲ درصدی داشته‌است.
 سکه بهار آزادی طرح جدید که سال ۸۹ با قیمت ۳۲۵ هزار تومان معامله می‌شد در اردیبهشت امسال به قیمت ۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسیده‌است.
صرافی‌های بانک‌ها امروز دوشنبه قیمت دلار را برای فروش به مردم، ۱۷ هزار و ۲۰۰ تومان اعلام کرده‌اند. این صرافی‌ها دلار را از مردم با قیمت ۱۷ هزار و ۱۰۰ تومان خریداری می‌کنند. این در حالی است که بانک مرکزی قیمت دلار رسمی را ۴٬۲۰۰ تومان اعلام کرده‌است.
مقام‌های ایران در زمینه علت این افزایش اظهار نظرهای مختلفی بیان کرده‌اند.
عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی ایران در یادداشتی در صفحه اینستاگرام خود نوشه است که «انتظار دلار ۱۷ هزار تومانی به این زودی را نداشتیم».
همتی «تداوم فشار حداکثری، شیوع ویروس کرونا و تعطیلی سه‌ماهه بسیاری از فعالیت‌ها و کاهش قیمت نفت و سایر فرآورده‌های نفتی و تهدیدات جدید آمریکا» را از دلایل این افزایش می‌داند.
با این حال رئیس کل بانک مرکزی در روزی که دلار بازار آزاد به کانال ۱۸ هزار تومانی نزدیک تر شد، با پذیرش دشوار بودن شرایط، وعده داد که ثبات به بازارها باز خواهد گشت.
از سوی دیگر، محمد کشتی آرای نایب رئیس اتحادیه طلا و جواهر ایران در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم، دلیل افزایش قیمت سکه را گرانی ارز و طلا دانسته‌است.
در همین ارتباط، کمال سیدعلی معاون ارزی اسبق بانک مرکزی ایران در گفتگو با تجارت‌نیوز نیز می‌گوید: «قیمت واقعی دلار ۱۷۵۰۰ تومان نیست اما شرایط خاصی که در کشور به علت قیمت فروش نفت و کاهش درآمدهای ارزی بانک مرکزی به وجود آمده و از سوی دیگر بحرانی که به علت مسایل سیاسی ایجاد شده موجب شد انتظارات تورمی افزایش پیدا کند».
بازار خودرو نیز همچنان در التهاب و سردرگمی به سر می‌برد، به طوری که ستاد تنظیم بازار هنوز لیست نهایی قیمت خودروهای داخلی را اعلام نکرده‌است.
در این میان، روزنامه دنیای اقتصاد گزارش داد که پای پلیس امنیت اقتصادی ناجا هم به گرانی در بازار خودرو باز شده و عوامل امنیتی «با عوامل ایجاد اخلال در این بازار برخورد خواهند کرد».
دولت ایران در پی این التهاب در بازارهای ایران، مجبور به عزل وزیر صنعت، معدن و تجارت خود شده بود، امروز توپ قیمت‌گذاری خودرو را به زمین شورای رقابت واگذار کرده‌است.
دخالت دولت در تصمیم‌گیری برای قیمت خودرو در «بازار» و تعمیم قیمت‌گذاری دستوری در خودروسازی به بازار اخیراً انتقاد کارشناسان و ناظران را به همراه داشته‌است



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»