برایان هوک فرستاده آمریکا در امور ایران و مشاور ارشد وزیر امور خارجه آمریکا معتقد است که مقامات تهران نه تنها خطری برای کشورهای منطقه هستند، بلکه برای مردم آنها نیز تهدید به وجود میآورند.
وی در مصاحبه با روزنامه «الشرق الاوسط»، با بیان اینکه تهران از تروریستها و شورشیان در یمن، خلیج، لبنان و اسرائیل حمایت میکند، توضیح داد که وی در تونس - عضو غیر دائم شورای امنیت از ابتدای سال جاری - به عنوان بخشی از یک تور شامل کشورهای خلیجی و اروپا، در مورد تمدید تحریم تسلیحاتی شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران مذاکراتی انجام دادهاست. این تحریم ۱۳ ساله در ۱۸ اکتبر به پایان میرسد.
هوک دربارهٔ جزئیات مذاکرات خود که با هدف تشدید تحریمهای آمریکا علیه تهران صورت میگیرد، میگوید این کارزار فشار «با توجه به ادامه صادرات سلاحهای سنگین رژیم ایران به کشورهای همسایه و همچنین پشتیبانی از تروریسم و شبه نظامیان مسلح در یمن و خلیج و تعدادی از کشورهای منطقه و جهان» عملی شدهاست.
متن مشروح مصاحبه را میخوانید:
* گام برنامهریزی شده در شورای امنیت سازمان ملل در مورد تحریم تسلیحاتی علیه ایران چیست؟
-در عمل، ما یک پروژه داریم که به دنبال تأیید همه کشورهای عضو شورای امنیت هستیم، خواه عضو دائم باشند یا غیردائم. تمدید آن تحریمهایی که از ۱۳ سال پیش شروع شده بسیار مهم است، زیرا تصمیم فعلی در ۱۸ اکتبر منقضی خواهد شد. عدم تمدید این تصمیم به معنای خطرات بیشتر برای همه مردم منطقه و کشورهای آن و برای دوستان ما در خلیج و جهان خواهد بود. عدم تمدید این تصمیم به معنای صادرات بیشتر سلاح از ایران به یمن، سوریه، عراق و لبنان و سلاحهای بیشتر ایران به حزبالله لبنان، حماس و دیگران است. ما این را بهطور کلی و با جزئیات رد میکنیم و در نظر میگیریم که به نفع مردم منطقه و کشورهای آن است که از تلاشهای توسعه و بهبود اوضاع مردم حمایت کنند و دلایل عمیق افراط گرایی و تروریسم از جمله فقر، استبداد و عدم وجود حکمرانی رشید و عاقلانه را از بین ببرند.
* اقدامات بعدی دولت آمریکا برای حمایت از این جریان سیاسی چیست؟
- برای توضیح تحولات تهدیدات ایران برای کشورهای منطقه و لزوم تمدید تحریم تسلیحاتی علیه آن، به تعدادی از کشورهای اروپایی و عربی، به ویژه در خلیج سفر خواهم کرد. من به دلایل امنیتی و سیاسی جزئیات بیشتری ارائه نخواهم داد، اما من با سفیران ایالات متحده در جهان در مورد تحرکات آنها برای توضیح تلاشهای آمریکایی پیگیری خواهم کرد تا اینکه شورای امنیت تحریم تسلیحاتی بر روی ایران را تمدید کند، به همراه دیگر تحریمهایی که بر روی آن اعمال خواهد شد، از جمله تحریمهای اقتصادی.
*ممکن است برخی نسبت به سیاستهای آمریکا به ویژه در دوران دولت ترامپ انتقاد دارند از جمله اینکه اعمال تحریم بر مردم صورت میگیرد و نه رژیمها، زیرا مردم هستند که تحت تأثیر تحریمها هستند نه مقامات. نظر شما چیست؟
-این همان چیزی است که مقامات ایرانی آن را ترویج میکنند، اما واقعیت چیز دیگری است. ما از نوامبر گذشته متوجه شدهایم که تظاهرات علیه مقامات ایران به دلیل سیاستهای داخلی و صدها میلیاردی که در ۴۱ سال به جای هزینه کردن آنها در برنامههای توسعه، اصلاحات اقتصادی، اجتماعی و آموزشی و بهبود شرایط زندگی مردم برای اسلحه و جنگ تلف کردهاند، صورت گرفتهاست. گزارشهای تصویری از داخل شهرهای ایران و پایتخت، نشان داد که هزاران معترض از پاگذاشتن روی تصویر پرچم ایالات متحده که توسط مقامات کشیده شده بود، اجتناب میکردند و سپس اعلام میکردند که از جنگها و نبردها با آمریکا و جهان خسته شدهاند و اعتراض دارند که چرا به جای بهبود خدمات و شرایط بهداشتی و اجتماعی میلیونها جوان فقیر و بیکار، پول مردم را در جنگ و اسلحه خرج میکنند. ما نمیخواهیم در امور داخلی ایران دخالت کنیم، اما ما از اجازه صادرات بیشتر سلاح به این کشور جلوگیری میکنیم زیرا آنها را در منطقه توزیع میکند تا جنگ و تنش در عراق، سوریه، یمن، لبنان و بقیه کشورهای همسایه اش طولانیتر شود.
* شما برای اولین بار به تونس سفر میکنید، زمینه این دیدار و نتایج آن چیست؟
-در واقع، این اولین سفر من به تونس و کشورهای آفریقای شمالی است از زمانی که به من مسئولیت پرونده ایران گمارده شدم. در طول این سفر، من خوشحال شدم که با مقامات ارشد ریاست جمهوری و وزارت امور خارجه دیدار داشته باشم و در مورد همکاری ایالات متحده و تونس، که در حال حاضر عضو شورای امنیت سازمان ملل متحد است، صحبت کردیم، همکاری ای که از مدتی قبل با آن و با کشورهای عربی و آفریقایی از جمله در رابطه با پروژه تونس در مورد فعال کردن نقش سازمان ملل در کرونا آغاز شدهاست. همچنین تونس از پروژه بینالمللی ایالات متحده برای تسهیل دسترسی کمکهای انسان دوستانه به سوریه حمایت کرد.
ما به حمایت خود از تونس در زمینه ایجاد راه حلهای سیاسی و مسالمت آمیز برای پایان دادن به جنگ در لیبی و بحرانهای موجود در خاورمیانه، از جمله درگیری عربها و اسرائیل، تهدیدات ایران برای کشورهای منطقه، صادرات اسلحه آنها و پشتیبانی آنها از شبه نظامیان درگیر در خشونت و تروریسم ادامه میدهیم.
* آیا سفر شما به تونس با توجه به اینکه تونس عضو شورای امنیت، صرفاً با هدف ترغیب مقامات آن برای تمدید تحریم تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران است؟
- البته ما از نقش تونس در سازمان ملل و شورای امنیت سازمان ملل قدردانی میکنیم و سیاست خارجی تونس همواره معتدل و مخالف تروریسم، خشونت و سیاستهای مداخله نظامی خارجی در کشورها بودهاست. ما ۱۳ سال پیش در شورای امنیت سازمان ملل متحد (۵ عضو دائمی آن و بقیه اعضای غیر دائم) خرید و فروش اسلحه با ایران را ممنوع کردهایم تا صادرات اسلحه به کشورهای همسایه و شبه نظامیان مسلح که از آنها در بسیاری از مناطق از یمن تا لبنان از طریق عراق و سوریه حمایت میکنند، قطع شود. درست است که تونس در حال حاضر در معرض خطر سلاحهای ایران و شبه نظامیان مسلح قرار ندارد، بلکه کشوری است که مانند ایالات متحده و سایر اعضای دائم شورای امنیت از سیاستهایی برای جلوگیری از تجاوز خارجی و مداخله در امور داخلی دولتها از جمله کشورهای دوست در خلیج، مشرق عربی، لبنان و سوریه حمایت میکند.
تونس شریک قدرتمند ایالات متحده آمریکا است و سال هاست که به کشوری با «وضعیت ممتاز» در ناتو تبدیل شدهاست که بدون عضویت از حقوق همه اعضای پیمان بهره میبرد. این وضعیت به تونس حقوق جدیدی اعم از بالا بردن مشارکت امنیتی، نظامی، سیاسی و اقتصادی اعطا کرد. پشتیبانی نظامی و امنیتی از تونس پس از تغییر رژیم در سال ۲۰۱۱ از یک میلیارد دلار فراتر رفت و حمایت اقتصادی تقریباً دو برابر این میزان شد و انتظار میرود به لطف سازوکارها و اقدامات مشترکی که از مدتی قبل در واشینگتن اتفاق افتاد از جمله دیدار هیئتهای بازرگانی، موسسات دولتی و شرکتهای بزرگ آمریکایی، دو برابر شود. ما با تونس برنامههای همکاری و هماهنگی برای مبارزه با تروریسم در لیبی، کشورهای آفریقای شمالی، کشورهای ساحل و صحرا داریم و در حمایت از گزینه تسویه حساب سیاسی مسالمت آمیز در لیبی و دوری از گزینه بازگشت به تشدید نظامی و درگیری مسلحانه در آنجا توافق نظر داریم.
* آیا بعد از مواضع اخیر واشنگتن در مورد جنگ لیبی، پرونده مداخلات نظامی و خارجی در لیبی را در تونس مطرح کردید؟
-واشنگتن از حل و فصل سیاسی و مسالمت آمیز جنگ لیبی پشتیبانی میکند، به وضوح با دخالت برخی کشورها از طریق ارسال سلاح و نیروهای خارجی در لیبی مخالف هستیم، خواه اینها ارتش منظم و شبه نظامیان مزدور باشند یا باندهای مسلح. ما معتقدیم که تونس و کشورهای همسایه لیبی اولین کسانی خواهند بود که از موفقیت تلاشهای سیاسی برای بحران لیبی، متوقف کردن جنگ، خروج نیروهای خارجی و جلوگیری از تمرکز پایگاههای موشکی و سیستمهای موشکی در خاک لیبی بهرهمند میشوند. کشورها حق دارند که در لیبی و خارج از آن منافع اقتصادی داشته باشند اما از مداخلات خارجی در آن جلوگیری میشود.
* آیا اولویتهای سیاست خارجی آمریکا در جهان اسلام، جهان عرب و در خلیج به خصوص پس از انتخابات ریاست جمهوری آینده که میتواند منجر به انتخاب رئیسجمهور دموکرات غیر از پرزیدنت ترامپ شود، تغییر نخواهد کرد؟
-ما مطمئنیم که طرفدار دونالد ترامپ و جمهوری خواهان هستیم. ما در انتخابات پیروز خواهیم شد و برای دوره دوم آماده میشویم. من معتقدم که اصول سیاست خارجی یکسان است، از جمله آنها رد دخالت ایران در کشورهای همسایه و تمدید تحریم تسلیحاتی بر روی آن.