واشنگتن فشار بر برنامه هسته‌ای و موشکی ایران را افزایش داد

بیش از ۲۷ نهاد و شخص را تحریم کرد و از اروپایی‌ها خواست که از تحریم‌های سازمان ملل پیروی کنند

واشنگتن فشار بر برنامه هسته‌ای و موشکی ایران را افزایش داد
TT

واشنگتن فشار بر برنامه هسته‌ای و موشکی ایران را افزایش داد

واشنگتن فشار بر برنامه هسته‌ای و موشکی ایران را افزایش داد

ایالات متحده استراتژی خود برای فشار بر ایران را مضاعف کرد و از اقدامات اجرایی توسط دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا، از جمله تحریم‌ها علیه برنامه‌های هسته ای و موشکی ایران، برای اطمینان از ادامه تحریم تسلیحاتی سازمان ملل به مدت نامحدود، در تلاش برای تغییر رفتار تهران خبر داد، همچنین از کشورهای اروپایی خواست از این الگو پیروی کنند.
رئیس‌جمهوری ایالات متحده در بیانیه جدیدی، از اعمال محدودیت‌های جدیدی بر تلاش‌های هسته‌ای، موشکی بالستیک و تسلیحات متعارف ایران خبر داده‌است.
ترامپ تأکید کرد: «دولت من هرگز اجازه نخواهد داد که ایران سلاح هسته‌ای داشته باشد. ما همچنین هرگز به ایران اجازه نخواهیم داد که با عرضه مقادیر بیشتری از موشک‌های بالستیک و جنگ‌افزارهای متعارف، جهان را به خطر بیاندازد».
ایالات متحده از عصر روز شنبه گذشته، یک ماه پس از فعال سازی مکانیسم «اسنپ بک» مندرج در توافق هسته ای، برای بازگرداندن تحریم‌ها، کار خود را برای بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل آغاز کرد. این اقدام پس از آن است که اکثریت اعضای شورای امنیت پروژه آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی علیه ایران را که قرار است در اواسط ماه اکتبر منقضی شود، رد کردند.
ترامپ تأکید کرد: «این فرمان اجرایی که من امروز صادر می‌کنم، دارایی‌ها و منافع در دارایی‌های موجود در ایالات متحده، متعلق به افرادی که در تأمین، فروش، یا انتقال تسلیحات متعارف به ایران یا از ایران نقش داشته باشند، و نیز کسانی که به ارائه پشتیبانی و خدمات فنی، آموزشی، و مالی و سایر کمک‌های مرتبط با این تسلیحات بپردازند، را مسدود می‌کند».
وی اضافه کرد: «این فرمان اجرایی برای اعمال تحریم تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران بسیار مهم است. این فرمان توانایی رژیم ایران در صدور جنگ‌افزار به تروریست‌ها و عوامل خطرناک در سراسر منطقه و نیز توانایی آن رژیم در دستیابی به تسلیحات برای ایجاد نیروهای خودش را به شدت کاهش خواهد داد».
به گفته او، دولت من امروز همچنین تحریم‌ها و اقدامات کنترل صادرات تازه‌ای را بر ۲۷ نهاد و فرد مرتبط با شبکه گسترش تسلیحاتی ایران اعمال می‌کند.
طبق این فرمان، وزارت خارجه، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، سازمان صنایع دفاعی ایران را نیز در فهرست تحریم‌ها قرار خواهد داد. همچنین مهرداد اخلاقی کتابچی، مدیر سازمان صنایع دفاعی ایران، شش فرد و سه سازمان مرتبط با سازمان انرژی اتمی این کشور، شرکت شهید همت و حاج علی مودت را در فهرست تحریم‌ها قرار خواهیم داد و همچنین نیکولاس مادورو رئیس‌جمهور ونزوئلا نیز به دلیل همکاری با ایران مشمول تحریم‌های آمریکا خواهد شد.
ترامپ اظهار کرد: «رژیم ایران بارها دربارهٔ بایگانی سری تسلیحات هسته‌ای خود دروغ گفته و مانع دسترسی بازرسان بین‌المللی شده‌است. این امر، بیش از پیش معایب عمیق توافق هسته‌ای شکست خورده دولت قبلی را آشکار می‌کند».
در این بیانیه همچنین آمده‌است: «اقدامات امروز من حاوی پیام روشنی برای رژیم ایران و نیز برای آن دسته از اعضای جامعه بین‌المللی که از ایستادن در برابر ایران خودداری می‌کنند، است».
این بیانیه در پایان می‌گوید: «دولت من از همه ابزارهایی که در اختیارمان است برای متوقف کردن تلاش‌های هسته‌ای، موشکی بالستیک، و جنگ‌افزارهای متعارف ایران استفاده خواهد کرد. رژیم ایران اگر می‌خواهد آنچه که مردم ایران با تمام وجود می‌خواهند و شایسته آن هستند - یعنی یک ایران شکوفا و سعادتمند - را به آنها ارائه دهد، باید رفتارش را تغییر دهد».

* کنفرانس خبری مقامات ارشد دولت آمریکا

مایک پمپئو وزیر خارجه ایالات متحده و سایر مقامات ارشد دولت آمریکا در یک کنفرانس خبری دربارهٔ بازگشت تحریم‌های سازمان ملل متحد علیه ایران گفتند که ایالات متحده تضمین خواهد کرد که ایران حامی شماره یک تروریسم در جهان نتواند بیش از این به صلح در دنیا آسیب برساند.
مایک پمپئو وزیر خارجه ایالات متحده و سایر مقامات ارشد دولت آمریکا در یک کنفرانس خبری دربارهٔ بازگشت تحریمهای سازمان ملل متحد علیه جمهوری اسلامی گفتند که آمریکا اجازه دسترسی ایران به سلاح هسته‌ای را نمی‌دهد.
در این کنفرانس خبری که صبح دوشنبه در واشینگتن برگزار شد، علاوه بر مایک پمپئو وزیر خارجه ایالات متحده، استیون منوشن وزیر خزانه‌داری، مارک اسپر وزیر دفاع، ویلبر راس وزیر بازرگانی ایالات متحده، کلی کرفت سفیر آمریکا در سازمان ملل و رابرت اوبرایان مشاور امنیت ملی کاخ سفید هم حضور داشتند.
مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا گفت از کشورهای فرانسه، آلمان و بریتانیا توقع دارد تحریم‌هایی که پس از اعمال مکانیسم ماشه اعمال می‌شوند را اجرایی کنند.
وی افزود که آمریکا به جای آن که منتظر بماند تا ایران جهان را تهدید کند، اقدامات شایانی را برای جلوگیری از دستیابی بزرگترین حامی تروریسم در جهان به سلاح‌های هسته‌ای اتخاذ کرده‌است.
وزیر امور خارجه آمریکا در عین حال تأکید کرد که آمریکا مانع از دسترسی ایران به منابع مالی و امکانات برای گسترش فعالیت‌های تروریستی خود در منطقه و سراسر جهان خواهد شد.
وی اضافه کرد: ایران دارای بزرگ‌ترین نیروهای موشکی بالستیک در خاورمیانه است و موشک و فناوری موشکی به حوثی‌های یمن و حزب‌الله در لبنان و سوریه صادر کرده‌است.
مارک اسپر وزیر دفاع ایالات متحده نیز گفت: ما آماده جواب دادن به هرگونه تهاجم آینده ایران هستیم و نقش خود را در کارزار فشار حداکثری ایفا می‌کنیم.
اسپر بار دیگر بر آمادگی آمریکا برای مقابله با هر تهدیدی از سوی ایران تأکید کرد و از حکومت ایران خواست تا «مانند یک کشور عادی رفتار کند.»
او افزود: ما تهران را تشویق می‌کنیم که فعالیت‌های بدخواهانه خود را تعلیق کرده و مانند یک کشور عادی رفتار کند.
در ادامه، ویلبر راس وزیر بازرگانی این کشور از تحریم ۵ فرد مرتبط با سازمان انرژی اتمی ایران خبر داد و گفت: پنج دانشمند ایرانی به فهرست تحریم‌ها اضافه می‌شوند. این افراد با برنامه‌های آزمایش‌های هسته‌ای ایران مرتبط هستند و در دستیابی رژیم ایران برای دستیابی به تجهیزات هسته‌ای کمک کرده‌اند.
در همین نشست، کلی کرفت سفیر آمریکا در سازمان ملل نیز گفت: «ما تنها کشوری هستیم که در برابر ایران و فعالیت‌های آن ایستادگی کرده‌ایم». او افزود: «کشورهای عضو توافق هسته ای در اجرای تحریم‌های ایران ناکام مانده‌اند».
وی گفت: «ما در انجام وظایف خود متوقف نخواهیم شد و از جهان، خاورمیانه و اروپا محافظت خواهیم کرد».
در ادامه، رابرت اوبرایان مشاور امنیت ملی کاخ سفید نیز از شورای امنیت به دلیل «عدم انجام وظایف خود، محافظت از جهان در برابر ایران و تمدید تحریم تسلیحاتی» انتقاد کرد و گفت: پرزیدنت ترامپ یک فرمان اجرایی امضا کرد تا افراد، نهادها و کشورهایی که تسلیحات نظامی در اختیار ایران قرار بدهند، تحت تحریم قرار بگیرند.

* اختلافات اروپا و آمریکا در کنفرانس «آژانس بین‌المللی اتمی»

در وین اما، اختلافات میان آمریکا و اروپا در شصت و چهارمین کنفرانس بین‌المللی آژانس انرژی اتمی دربارهٔ توافق هسته ای با ایران علنی شد؛ به طوری که کشورهای اروپایی علی‌رغم نگرانی از برنامه هسته ای ایران، بار دیگر پایبندی خود را به توافق‌نامه برجام اعلام کردند، در حالی که واشینگتن تهران را به تأخیر همکاری با این سازمان بین‌المللی یا عدم همکاری کامل متهم کرد.
دن برویلت وزیر انرژی آمریکا در این نشست مجازی گفت که ایران باید اطمینان بیشتری در زمینه پایبندی به تعهدات ایجاد کند. او افزود: چنین همکاری «برای دستیابی به هدف ما، اطمینان از اینکه ایران هرگز به سلاح هسته ای دست پیدا نمی‌کند، ضروری است».
در مقابل؛ آندریاس ریخت وزیر مشاور دولت آلمان در امور انرژی، به نمایندگی از اتحادیه اروپا، از ابراز عمیق نگرانی اروپا نسبت به ادامه ذخیره اورانیوم غنی شده توسط ایران بیش از ۱۰ برابر حد مورد نظر در توافق هسته ای خبر داد.
وی افزود که اتحادیه اروپا همچنین نگران «ادامه غنی سازی در تأسیسات فردو و گسترش فعالیت‌های تحقیق و توسعه در سانتریفیوژها در ایران» است. زیرا این فعالیت‌ها توانایی غنی سازی ایران را بسیار افزایش می‌دهد.
وزیر آلمانی اضافه کرد که تمام این فعالیت‌ها «با توافق هسته ای مغایرت دارد و اثرات خطرناکی در گسترش سلاح‌های هسته ای دارد».
وی از ایران خواست که از اقدامات مغایر با توافق خودداری کند، اما مشتاقانه خواستار تکرار موضع اروپا در رابطه با پشیمانی از خروج واشینگتن از توافق، و تلاش‌های مداوم اروپا برای نجات توافق و ادامه کار با آن است.



طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
TT

طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)

در حالی که جامعه جهانی منتظر است رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، دونالد ترامپ، در تاریخ ۲۰ ژانویه وارد کاخ سفید شود و گمانه‌زنی‌ها درباره نحوه برخورد او با مسائل جهانی زیاد است، گزارش‌هایی در تل‌آویو منتشر شده که نشان می‌دهد طی ماه‌های گذشته، چندین طرح توسط اعضای تیم ترامپ، با مشارکت مقامات اسرائیلی، آماده شده است. یکی از این طرح‌ها سرنگونی نظام ایران است.

برنامه‌های مشترک آمریکا و اسرائیل

روزنامه «یسرائیل هیوم» که به جناح راست حاکم در اسرائیل نزدیک است، گزارش داده این برنامه‌ها نشان‌دهنده منافع مشترک آمریکا و اسرائیل هستند. این روزنامه به انتصاب‌های ترامپ در تیمش اشاره کرده و آن را نشانه‌ای از این رویکرد دانسته است. طبق این گزارش، ایران متوجه این تحولات شده و عملیات «الوعد الصادق ۳» را که برای پاسخ به حمله بزرگ اسرائیل در ۲۶ اکتبر آماده شده بود، متوقف کرده است.

از سوی دیگر، روزنامه «یدیعوت آحارونوت» به نقل از منابع آمریکایی گزارش داده که بحث‌هایی در رهبری ایران درباره امکان مذاکره برای توافق هسته‌ای جدید با دولت ترامپ یا ادامه سیاست‌های تهاجمی در جریان است.

«خبرهای ناخوشایند» برای ایران

یکی از تحلیلگران عربی روزنامه «هاآرتص» نوشته است: «رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، این هفته صدمین روز ریاست‌جمهوری خود را جشن گرفت، اما خبرها خوب نیستند. ارزش ریال ایران طی این مدت ۲۰ درصد کاهش یافته و قیمت کالاهای اساسی، برق، آب و حمل‌ونقل بین ۲۵ تا ۷۰ درصد افزایش یافته است. همچنین بیش از ۴۴۰ نفر اعدام شده‌اند، تقریباً دو برابر دوره رئیس‌جمهور پیشین، ابراهیم رئیسی.»

وی افزود: «به زودی مشکلات بیشتری انتظار می‌رود. در بودجه سال آینده کاهش شدید در هزینه‌های رفاه و افزایش ۴۰ درصدی قیمت سوخت پیش‌بینی شده است. این امر نگرانی‌ها از وقوع اعتراضات گسترده مشابه سال ۲۰۱۹ را افزایش داده، اعتراضاتی که در آن حدود ۱۵۰۰ نفر کشته شدند. در همین حال، بودجه نیروهای امنیتی و سپاه پاسداران نسبت به سال گذشته ۲۰۰ درصد افزایش خواهد یافت.»

«شبکه‌ای ضد ایران»

در برابر «تهدید آمریکا» که با تیم ترامپ شکل گرفته، ایران در تلاش است تا یک سیستم دفاعی سیاسی، منطقه‌ای و بین‌المللی برای خود ایجاد کند. رسانه‌های اسرائیلی تأیید کرده‌اند که مذاکراتی میان ایران و دولت کنونی آمریکا، از طریق بغداد انجام شده و تیم ترامپ نیز در جریان آن قرار گرفته است. این مذاکرات شامل توافقاتی اولیه است، از جمله اینکه ایران دیگر شبه‌نظامیان شیعه وابسته به خود را در عراق علیه آمریکا تحریک نکند و به اهداف آمریکایی و اسرائیلی حمله نکند. در مقابل، عراق متعهد شده تا شورشیان کرد ایرانی را که علیه ایران فعالیت می‌کنند، خلع سلاح کند.

پیشنهاد ترامپ برای توافق

منابعی گفته‌اند ایران خواهان بازگشت به سخنان ترامپ در سال ۲۰۱۹ است؛ زمانی که او پس از خروج از توافق هسته‌ای گفت: «همه کاری که باید انجام شود این است که تماس بگیرند و با من بنشینند. ما می‌توانیم یک توافق منصفانه داشته باشیم. هدف ما فقط این است که ایران سلاح هسته‌ای نداشته باشد. ما چیز زیادی نمی‌خواهیم و حتی می‌توانیم به آنها کمک کنیم تا دوباره به شرایط عالی بازگردند.»

این اظهارات برخلاف مواضع تیم ترامپ در آن زمان بود، که شامل خواسته‌های سخت‌گیرانه‌ای از ایران بود. این خواسته‌ها توسط مایک پمپئو، وزیر خارجه وقت، مطرح شده بود، از جمله: توقف غنی‌سازی اورانیوم در هر سطح و مقدار، توقف تولید موشک‌های بالستیک، توقف حمایت از حماس، حزب‌الله و جهاد اسلامی، خروج نیروهای ایرانی و حامیانشان از سوریه، و توقف حمایت از حوثی‌ها در یمن.

نگرانی‌ها در تهران

مسئولان ایرانی در حال بررسی این موضوع هستند که آیا ترامپ همان شخصی است که از توافق هسته‌ای خارج شد یا فردی که به دنبال یک «توافق منصفانه» است؟ آیا او خواسته‌های سخت‌گیرانه پمپئو را دوباره مطرح خواهد کرد یا تنها به یک توافق هسته‌ای رضایت می‌دهد؟

برخی تحلیلگران معتقدند اینکه آمریکا به اسرائیل چراغ سبز برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران نشان دهد، هنوز نیاز به اثبات دارد. اگر سیاست‌های ترامپ در دوره اول او را معیار قرار دهیم، جنگی فراگیر در خاورمیانه که آمریکا را مستقیماً درگیر کند، احتمالاً چیزی نیست که واشنگتن یا حتی تهران بخواهد.

تردیدها درباره توانایی اسرائیل

در حالی که اسرائیل موفقیت‌هایی در آسیب زدن به سامانه‌های دفاع هوایی ایران داشته، کارشناسان خارجی تردید دارند که اسرائیل بتواند بدون همکاری آمریکا تمام تأسیسات هسته‌ای زیرزمینی ایران را نابود کند. این مسائل در تماس‌های تلفنی میان نتانیاهو و ترامپ از زمان انتخابات مطرح شده و همچنین توسط ران درمر، یکی از وزرای نزدیک به نتانیاهو، در سفرش به آمریکا پیگیری شده است.