رانیا نشار رئیس شورای سرمایهگذاری بانوان در گروه ارتباطات سرمایهداری سعودی B20، با تأکید بر اینکه پیشرفت اصلاحات در ایجاد برابری در رفتار با زنان، به برجسته سازی پتانسیل کامل آنها در زمینه کار کمک میکند، گفت: این شورا تلاش کرد تا سیاست گذاری مربوط به نابرابری جنسیتی و افزایش مشارکت زنان در تجارت را بررسی کند.
وی در مصاحبه با الشرق الاوسط گفت که شورای زنان تاجر از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا در ارائه پنج توصیه در مورد سیاستهای مربوط به کار زنان به گروه بیست اقتصاد بزرگ جهان تلاش کرد.
او توضیح داد که گروه بازرگانی سعودی بیشترین درصد مشارکت زنان را در تیمهای کاری نسبت به دوره قبلی ریاست ثبت کردهاست.
نشار ادامه داد: «میزان مشارکت زنان ۴/۳۳٪ است که بیشتر آنها اهل سعودی هستند و میزان زنان سرپرست تیمهای کاری برای اولین بار در تاریخ گروه تجاری به ۴۳٪ رسیدهاست».
نشار، که مدیرعامل شرکت گروه مالی سامبا نیز هست، در این گفتگو به تعدادی از چالشها و تأثیر ویروس کرونا بر فعالیت زنان شاغل اشاره کرد و راه حلهایی برای توانمندسازی زنان مطرح کرد:
> مهمترین توصیههای شما در گروه بازرگانی سعودی در حمایت اقتصادی از زنان چیست؟
- شورای سرمایهگذاری بانوان یک شورای منحصر به فرد است، زیرا برای اولین بار در دوره گروه بازرگانی سعودی تأسیس شد. این شورا به یک سری مسائل از جمله نابرابری جنسیتی و افزایش مشارکت زنان در تجارت، به ویژه در موقعیتهای مدیریتی در همه کشورها رسیدگی میکند. این شورا همچنین علاقمند به رسیدگی به اقدامات سیاسی مربوط به نابرابری جنسیتی در هر گروه کاری است، زیرا میداند ۷۸ درصد اعضای شورا اعضای دیگر کارگروهها نیز هستند. از جمله اولویتهایی که شورا بر آن متمرکز است، پیشبرد اصلاحات در زمینه رفتار برابر و مساوات با زنان است، به طریقی که به برجسته سازی پتانسیل کامل آنها در زمینه کار کمک میکند، همچنین ایجاد یک فضای مناسب برای کارآفرینی زنان، علاوه بر استفاده از رویکردی که تمرکز آن ایجاد همکاری مؤثر بین ذینفعان است. کار شورای زنان بازرگان از نظر کمک به ارائه توصیههای سیاست برای G20 از اهمیت زیادی برخوردار است، که شامل، نخست، دعوت از اعضای G20 برای حمایت از پیشرفت زنان و برجسته کردن پتانسیل کامل رهبری آنها، از طریق ترویج اصلاحات، ایجاد یک محیط فراگیر، اطمینان از دستمزدهای عادلانه و برابر و افزایش انعطافپذیری در کار. دوم، اعضای G20 باید سیاستهای برابری ملی را ارزیابی و اصلاح کنند تا اطمینان حاصل شود که از حقوق زنان و فرصتهای برابر در دسترس آنها محافظت میکند. سوم، زنان در مشاغل آینده کمتر مشارکت میکنند، زیرا زنان در علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات کمتر از ۲۰ درصد از نقشهای موجود در رایانش ابری، مهندسی، دادهها و هوش مصنوعی را دارند. چهارم، اعضای G20 باید یک نقشه راه جامع برای زنان در علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات با هدف افزایش مشارکت آنها در مشاغل مهارتی تهیه و اجرا کنند. پنجم، ضروری است اعضای G20 سیاستهای مربوط به کارفرمایان را که اهداف و الزامات افشای شفاف را برای ارتقا زنان دارای پستهای رهبری و دستیابی به حقوق برابر تعیین میکنند، اجرا کنند.
> به عنوان رئیس شورای اقدام زنان، مشارکت زنان سعودی در جلسات گروههای تجاری به ویژه و بهطور کلی در بخش تجارت را چگونه ارزیابی میکنید؟
- گروه بازرگانی سعودی مشتاق بود که زنان در تمام کشورهای G20 از بستری برای بیان نظرات خود برخوردار شوند. در راستای تعهد ما برای ارائه الگویی برای دیگران، گروه بازرگانی سعودی بیشترین درصد مشارکت زنان در تیمهای کاری را نسبت به دورههای قبلی ریاست ثبت کرد، جایی که درصد شرکت کنندگان زن ۳۳٫۴ درصد است که بیشتر آنها سعودی هستند و درصد زنان رهبر تیمهای کاری برای اولین بار در تاریخ گروه تجاری به ۴۳ درصد رسیدهاست. برای اولین بار در تاریخ گروه تداوم تجارت، شورای زنان تاجر تأسیس شد، زیرا در تهیه نقشه راه برای تقویت نقش زنان در تعدادی از زمینهها کار میکرد و تلاش کرد علاوه بر توانمند سازی زنان در مسیر شغلی و دستیابی به فرصتهای شغلی عادلانه، مشارکت زنان در بخش تجارت را حیاتی کند.
> بر اساس نتایج مطالعات شما، میزان ارزیابی تان در مورد تأثیر ویروس کرونا بر زنان شاغل چقدر است؟
- صدها میلیون نفر در سراسر جهان به دلیل پیامدهای مستقیم ویروس کرونا، با محدودیتهای شدیدی روبرو شدند و زنان به ویژه تحت تأثیر این ویروس قرار گرفتند. میخواهم برخی از آماری را که از زمان گسترش این بحران توجه ما را به خود جلب کردهاست، برای شما ذکر کنم. زنان بیشتر در معرض خطر ابتلا به ویروس هستند زیرا آنها ۷۰ درصد کارگران بخشهای بهداشتی و اجتماعی را در سطح جهانی تشکیل میدهند. علاوه بر این، زنان بیشتری در مشاغل کم مزد کار میکنند که فاقد امنیت هستند و در برخورداری از حمایت اجتماعی با مشکل روبرو هستند و بسیاری از اخراجیهای کارمندان در سراسر جهان، بخش خدمات از جمله خرده فروشی، مهمان نوازی و گردشگری که بخش زیادی از زنان را به کار میگیرد، را دربر گرفتهاست. کار زنان محدود به شغل آنها نیست، بلکه آنها وظایف خانه و خانواده را نیز به دوش میکشند، حتی قبل از شیوع بیماری همه گیر، زنان کارهای خانگی را بدون مزد انجام میدادند که سه برابر کارهایی است که مردان معمولاً انجام میدهند. به علاوه، بسیاری از خانوادهها مسئول آموزش بیشتر فرزندان خود شدهاند.
> چالشهای پیش روی زنان در فضای کسب و کار در دوره فعلی چیست؟
- زنان در طول بیماری همه گیر کورنا با چالشهای زیادی روبرو بودند، زیرا تعطیلی مدارس در ابتدای همهگیری، بار مراقبت در خانه را بر دوش زنان گذاشت و محیط کار، سیاستها و روشهایی که باید به منظور ارتقا نقش زنان و دستیابی آنها به موقعیتهای رهبری ارائه شود، از مهمترین چالشهای پیش روی بیشتر زنان در سراسر جهان است. زنان صاحبان مشاغل نیز از ابتدا در تأمین مالی مشاغل خود با مشکل روبرو بودند و با توجه به کندی اقتصادی فعلی، با خطر تعطیلی یا ورشکستگی روبرو خواهند شد. یکی از مراحل مهم در رفع این مشکل، ایجاد صندوق پاسخگویی به بحران برای زنان صاحب شرکتهای خرد، کوچک و متوسط و ایجاد قانون مشخص توسط نهادهای نظارتی است که انواع تبعیضها و سوگیریهای مبتنی بر جنسیت را در تصمیمگیریهای مربوط به اخراج از شغل در این بحران و بحرانهای آینده از بین میبرد.
> چه راه حلهایی میتواند به زنان در پیشبرد شغل خود کمک کند؟
دسترسی زنان به فرصتهای شغلی برابر به نتایج مثبت تجاری و اقتصادی کمک میکند. همچنین با دستیابی به مجموعه استعدادهای وسیع و پرورش نوآوری و بهرهوری شرکتها، تولید اقتصادی را افزایش میدهد. شورای زنان تاجر به دنبال سرعت بخشیدن به رویههای دولت برای اطمینان از همبستگی در زمینه تجارت بین زن و مرد است. یکی از اولویتهایی که شورای کار بر آن متمرکز شدهاست، پیشبرد اصلاحات در زمینه رفتار برابر با زنان است، به روشی که به برجسته سازی پتانسیل کامل آنها در زمینه کار کمک میکند. همچنین ایجاد یک فضای امکانپذیر برای کارآفرینی زنان و استفاده از رویکردی که در ایجاد همکاری مؤثر بین ذینفعان متمرکز است، نیز دخیل است.
> چگونه میتوانیم سطح تنوع جنسیتی را در محیطهای کسب و کار ارتقا دهیم، شکاف دستمزد جنسیتی موجود و تبعیض را برطرف کنیم؟
- تمرکز ما بر روی پر کردن شکاف جنسیتی موجود است، که اگر امروز اقدامی انجام نشود، همچنان بیشتر خواهد شد، زیرا شرکتها و سیاست گذاران باید با هم کار کنند تا فرصتهای برابر را تضمین کنند و زمینه را برای موفقیتهای بیشتر فراهم کنند. بر اساس این واقعیت، شورای زنان تاجر در حال تهیه توصیههای سیاست گذاری است که اولویتهای فوری و میان مدت ناشی از شیوع اپیدمی در کشورهای G20 را برطرف میکند. ما با همکاری گروه کارگران "۲۰"، گروه زنان "W20" و سایر گروههای شرکت کننده در کشورهای G20، بیانیه مشترکی را در مرحله اولیه شیوع بیماری منتشر کردیم. این بیانیه اقدامات لازم برای حمایت از کارگران، به ویژه زنان را برجسته میکند، همچنین دادهها نشان میدهد که تنوع جنسیتی شامل سه دسته مختلف اشتغال، رشد شغلی و پیشرفت شغلی است. به همین دلیل، شورای زنان تاجر تأکید زیادی بر فرصتهای برابر برای زنان در نیروی کار، ارتقای کارآفرینی در میان زنان و ابزارهای همکاری دارد، تا در هنگام تعیین سیاستها صدای آنها شنیده شود. مهمتر از همه، توصیههای سیاست گذارانه ما همچنین حمایت از اجرای اهداف توسعه پایدار سازمان ملل است. با تشویق این تعهد برای اجرای دستور کار برابری جنسیتی و از بین بردن شکاف دستمزد، گروه بازرگانی سعودی اطمینان حاصل کردهاست که زنان در همه کشورهای G20 از بستری برای بیان نظرات خود برخوردار هستند. در راستای تعهد ما برای ارائه الگوی دیگران، گروه بازرگانی سعودی بیشترین درصد مشارکت زنان در تیمهای کاری را نسبت به دورههای قبلی ریاست ثبت کرد.
> چه توصیههایی برای به تکاپو انداختن بخشهای اقتصادی و توسعه ای اولویت دار که انتظار میرود به رهبران G20 ارائه شود، وجود دارد؟
- گروه بازرگانی سعودی در کوتاه مدت و بلند مدت نقش برجسته ای را ایفا میکند، در حالی که ما با تأثیر مالی ویروس کرونا و مسیر بهبودی از آن دست و پنجه نرم میکنیم. در ژوئیه گذشته، ما گزارش ویژه ای برای G20 صادر کردیم که شامل یک طرح شش ماده ای با هدف مبارزه با اپیدمی جهانی فعلی و پی ریزی پایههای لازم برای مقابله با تجدید حیات بیماری در آینده، از جمله «موج دوم» احتمالی آن است. این گزارش با همکاری تاجران و سازمانهای برجسته چند جانبه در سراسر جهان تهیه شدهاست. گروه بازرگانی سعودی همچنین میخواست در مورد چگونگی حمایت دولتها از بخش خصوصی در هنگام بحران، محافظت از اقتصاد و آمادگی برای بحرانهای آینده، از دنیای تجارت اجماع ایجاد کند. بیش از ۷۵۰ تاجر از کشورهای G20 و غیر از آن از جمله رهبران شرکتهای چند ملیتی نظرات خود را ارائه دادهاند، در کنار پاسخ فوری به همهگیری، ما نمیتوانیم مسائل طولانی مدت را که باید حل شوند را از نظر دور داشته باشیم. در این زمینه، همه تیمهای کاری گروه بازرگانی سعودی و شورای زنان تاجر در حال نهایی کردن توصیههای سیاستی ما هستند که در پایان ماه جاری به ریاست G20 ارائه میشود. این توصیهها شامل تعدادی از بخشها و موضوعاتی است که جامعه تجاری بینالمللی را تحت تأثیر قرار میدهد و نیاز به مشارکت دولت و همکاری نزدیک دارد.
> برجستهترین نتایج گروه تجاری در G20 بهطور کلی و شورای اقدام زنان در دستیابی به پایداری برای مقابله با بحرانها چیست؟
- گروه بازرگانی سعودی نیاز به یک رویکرد همکاری در نبرد جهانی علیه ویروس کرونا را تشخیص داد و این گروه همچنین بیانیه ای را منتشر کرد که شامل توصیههایی برای بررسی تأثیر ویروس کرونا با هدف تعیین آنچه دولتها باید در آینده برای ترسیم مسیر بهبود و آمادهسازی برای بحرانهای آینده انجام دهند و گروه بازرگانی مجموعه ای از توصیههای عملی را برای رهبران G20 تدوین کرد که همه براساس دیدگاههای جامعه جهانی تجارت بود، بسیاری از آنها در زمان ارائه به رهبران G20 در اجلاس فوقالعاده تصویب شد.
> فکر میکنید بحران کرونا روشهای جدید کاری را به دولتها، موسسات و شرکتها دیکته کردهاست؟ آیا روشهای کاری میتوانند مانند گذشته پس از پایان همهگیری به حالت عادی برگردند؟
- بله، البته، بحران نوظهور ویروس کرونا، مدل تجاری جدیدی را به دولتها و شرکتهای سراسر جهان تحمیل کرد و آنها را وادار به تصمیمگیریها و اقدامات بیسابقه ای مانند آموزش و کار از راه دور کرد که به توسعه فضای جدیدی برای هر دو سیستم کمک کرد. این اقدامات نقش مؤثری در حرکت به سوی آینده وابسته به تحول دیجیتال برای انعطافپذیری و قدرتمندتر شدن دارند که روند بازگشت تدریجی به سبک زندگی پیش از همهگیری را تسهیل میکند.