گفت‌وگوی راهبردی بغداد-واشنگتن زیر سایه نگرانی‌ مخالفان الکاظمی

دولت عراق با اولویت‌های مختلف، خود را برای دور بعدی مذاکرات آماده می‌کند

گفت‌وگوی راهبردی بغداد-واشنگتن زیر سایه نگرانی‌ مخالفان الکاظمی
TT

گفت‌وگوی راهبردی بغداد-واشنگتن زیر سایه نگرانی‌ مخالفان الکاظمی

گفت‌وگوی راهبردی بغداد-واشنگتن زیر سایه نگرانی‌ مخالفان الکاظمی

عراق و آمریکا اعلام کردند که دور تازه گفت‌وگوهای راهبردی عراق و آمریکا در ۷ مه / ۱۷ اردیبهشت برگزار می‌شود.
دور چهارم این گفت‌وگوها در چارچوب توافق‌نامه استراتژیک صورت می‌گیرد که عراق در سال ۲۰۰۹ و در زمان باراک اوباما رئیس‌جمهور وقت آمریکا با ایالات متحده امضا کرده‌است.
این توافق‌نامه از دو قسمت تشکیل شده بود، قسمت اول مربوط به توافق برای خروج نیروهای آمریکایی از عراق بود که در آن زمان از ۱۵۰ هزار سرباز تشکیل می‌شد (خروج در اواخر سال ۲۰۱۱ عملی شد) و قسمت دوم شامل همکاری در زمینه‌های مختلف از جمله تسلیحاتی، تجهیز و آموزش و همچنین همکاری در زمینه‌های اقتصادی، فرهنگی، فناوری و سایر موارد است.
در سال ۲۰۱۴، هنگامی که داعش مناطق وسیعی از سرزمین‌های عراق را اشغال کرد، دولت عراق مجبور شد از آمریکایی‌ها بخواهد نیروهای خود را دوباره به عراق بفرستند. ایالات متحده آمریکا به این درخواست در چارچوب ائتلاف بین‌المللی متشکل از بیش از ۶۰ کشور پاسخ داد. پس از پیروزی عراق بر سازمان تروریستی، داعش به فعالیت زیر زمینی روی آورد.
اگرچه هزینه‌های شکست داعش بسیار زیاد بود، اما به محل نزاع و دشمنی بین طرفداران ایالات متحده آمریکا و مخالفان آن در عراق تبدیل شد.
در حالی که طرفداران واشنگتن معتقدند که ائتلاف بین‌المللی، با پشتیبانی تسلیحاتی، لجستیکی و هواپیمایی خود دلیل شکست این سازمان است، مخالفان ایالات متحده می‌گویند که فتوای جهاد مرجع عالی شیعه آیت الله علی سیستانی، که براساس آن (الحشد الشعبی) تأسیس شد، بیشترین سهم را در پیروزی بر داعش داشته‌است.
با این حال، به محض پایان مراسم انتصاب الکاظمی و به محض اینکه او اولین قدم‌ها را در تشکیل دولت خود برداشت، موانع در برابر او قرار گرفتند. در حالی که گفت‌وگوهای استراتژیک یکی از اصلی‌ترین موانع بود.
یک ماه پس از روی کار آمدن الکاظمی، گفت‌وگوها عملاً بین واشنگتن و بغداد در ماه ژوئن ۲۰۲۰ آغاز شد. دو ماه بعد، الکاظمی به واشینگتن سفر کرد و در آنجا با دونالد ترامپ رئیس‌جمهور پیشین آمریکا ملاقات کرد و دو طرف، دور دوم گفت‌وگو را که در دوران پیشینیان الکاظمی دشوار بود و در دوران وی به دلیل تئوری توطئه غیرممکن شد، از سر گرفتند.
تمام حرکات الکاظمی توسط مخالفان وی زیر ذره بین رفت و تردیدها پیرامون آنها به ویژه از سوی ائتلاف الفتح به رهبری هادی العامری و «دولت قانون» به رهبری نوری المالکی و همچنین جناح‌های مسلح آغاز شد.
پس از ورود بایدن به کاخ سفید، به نظر می‌رسد اولویت‌های وی از نظر پرونده‌های مختلف از جمله موضع خود در قبال عراق و ایران متفاوت باشد.
هفته گذشته، واشنگتن تمایل خود را برای از سرگیری گفت‌وگوهای استراتژیک با بغداد اعلام کرد، به ویژه که بایدن یکی از طراحان توافق‌نامه ای بود که گفت‌وگوی استراتژیک بر اساس آن بنا شده بود و وی مسئولیت پرونده عراق در دولت اوباما را بر عهده داشت.
به نوبه خود، عراق شروع این گفت‌وگوها را طبق اولویت‌های مختلف اعلام کرد، به طوری که دولت عراق می‌خواهد چارچوب جدیدی برای روابط با واشنگتن ترسیم کند و همکاری با آن در زمینه‌های مختلف از جمله مبارزه با «داعش» در چارچوب ناتو ادامه یابد.
از طرفی دیگر، حریفان الکاظمی یک اولویت دارند که آنهم بیرون راندن بی قید و شرط آمریکایی‌ها است.
واضح است که الکاظمی با چالش‌های بسیار بزرگی روبرو است که نشان دهنده تلاش مخالفان وی برای تصویب نکردن بودجه به دلایل انتخاباتی است. به علاوه، حریفانش با توهین عمدی به منظور تحریک وی و گاهی رژه خیابانی گروه‌های مسلح در بغداد روبرو می‌شود. با این حال، به نظر نمی‌رسد این امور برای الکاظمی تحریک آمیز باشند، و این مزیتی است که همگان به آن اذعان دارند حساب می‌شود؛ با تمام اتهاماتی که مخالفانش به او وارد کرده‌اند، او آنها را به گفتگو دعوت کرده‌است که باعث محبوبیت وی در بین مردم و همچنین افزایش احترام وی در محافل سیاسی شده‌است.



پوتین؛ دست پر در اوکراین به انتظار سیگنال توافق صلح ترامپ


 
ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا ۲۰۱۹ در ژاپن دیدار کردند (رویترز)
  ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا ۲۰۱۹ در ژاپن دیدار کردند (رویترز)
TT

پوتین؛ دست پر در اوکراین به انتظار سیگنال توافق صلح ترامپ


 
ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا ۲۰۱۹ در ژاپن دیدار کردند (رویترز)
  ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا ۲۰۱۹ در ژاپن دیدار کردند (رویترز)

۵ منبع آگاه به مرکز تصمیم گیری در مسکو گفتند کرملین شاید با توقف جنگ در جبهه های مقدم جبهه موافقت کند. این اولین پوشش خبری مفصل درباره احتمال موافقت ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه با هر گونه توافقی است که پرزیدنت دونالد ترامپ مطرح خواهد کرد.

رئیس جمهور منتخب آمریکا وعده داده که به سرعت جنگ را تمام کند اما با این حال روسیه در حال پیشروی در اوکراین است. مناطقی که روسیه در اوکراین تصرف کرده تقریبا چیزی به وسعت ایالت ویرجینیای آمریکا هستند. روس ها با شتاب فزاینده و بی سابقه از زمان آغاز حمله نظامی در ۲۰۲۲ در حال پیشروی هستند.
این پنج مقام فعلی و سابق روسیه گفتند که نظر پوتین درباره گفتگو با ترامپ در خصوص توافق آتش بس در اوکراین مساعد است اما پوتین در بحث مناطقی که در اوکراین تصرف کرده کوتاه نمی آید و نیز همچنان خواسته عدم عضویت کی یف در ناتو تاکید می کند.
۳ منبع که به دلیل حساس بودن این مساله نخواستند نامشان منتشر شود به «رویترز» گفتند که شاید امکان گفتگو درباره تقسیم کردن دقیق دونتسک و لوهانسک و زاپوریژیا و خرسون وجود داشته باشد.
روسیه می گوید این ۴ منطقه بخش جدایی ناپذیر از خاک روسیه هستند و روسیه با توانایی هسته ای خود از این مناطق دفاع می کند. طبق داده های جبهه های مقدم درگیری حدود ۷۰ ۸۰ درصد این مناطق دست نظامیان روسیه بوده و ۲۶ هزار کیلومتر مربع آن تحت کنترل اوکراین است.

آتش سوزی پس از اصابت پهپاد اوکراینی به بلگورود روسیه (رویترز)

دو مقام گفتند که روسیه شاید حاضر به مذاکره درباره خروج از بخش های محدودی از مناطقی باشد که در خارکف و میکولایو در شمال و جنوب اوکراین تصرف کرده است.
پوتین ماه نوامبر گفت هر گونه توافق آتش بس باید طبق «شرایط روی زمین» باشد. پوتین همچنین اشاره کرد که برقراری وقفه کوتاه در جنگ ایراد دارد چرا که غرب می تواند در این برهه زمانی اوکراین را دوباره مسلح کند.
این دو منبع افزودند که موشک های دوربرد اکتمز که پرزیدنت جو بایدن در پایان دوره ریاست جمهوری اش اجازه ارسال آنها را به اوکراین داده می توانند به عمق خاک روسیه برسند و همین شاید امکان رسیدن به هر گونه توافق را پیچیده تر کند و یا به عقب بیندازد و خواسته های روسیه را بیشتر و قاطع تر کند.
مسکو اعلام کرد که کی یف روز سه شنبه (۱۹ نوامبر) برای اولین بار با موشک های اکتمز به خاک روسیه حمله کرد. روسیه این حمله را محکوم کرده و آن را تشدید تنش خواند. این دو منبع خاطر نشان کرد اگر توافق آتش بس نشود روسیه به جنگ ادامه خواهد داد. وزارت خارجه اوکراین درباره اظهارات مسکو اظهار نظر نکرد.

استیون چونگ مدیر ارتباطات دفتر ترامپ به رویترز گفت رئیس جمهور آینده آمریکا «تنها کسی است که می تواند دو طرف را سر میز مذاکره درباره صلح بیاورد و برای پایان جنگ و کشتار اقدام کند».

شهروندان روسیه ساکن منطقه کورسک که آواره شده اند و از دولت روسیه کمک دریافت می کند (آژانس عکس اروپا)

پوتین ۱۴ ژوئن شروط اصلی روسیه برای پایان فوری جنگ را اعلام کرد و گفت که اوکراین باید دست از جاه طلبی پیوستن به ناتو بردارد و همه نیروهای نظامی اش را از چهار منطقه اوکراین جمع کند. روسیه می گوید این چهار منطقه بخشی از خاک روسیه هستند و بخش اعظم این مناطق در کنترل روس ها است.

تضمین امنیت و محدود کردن ارتش

این پنج منبع آگاه گفتند روسیه حاضر نخواهد شد اوکراین به عضویت ناتو دربیاید و نیروهای ناتو در خاک اوکراین حضور داشته باشند اما با این حال روسیه آماده گفتگو درباره ضمانت های امنیتی به کی یف است. کرملین شاید بخواهد با اهرم فشار امتیازات دیگری هم از اوکراین بگیرد که یکی از آنها کاهش اندازه نیروهای مسلح اوکراین و پایبندی حکومت اوکراین به عدم ایجاد محدودیت درباره استفاده از زبان روسی است.

بازدید پرزیدنت زلنسکی از یکی از گردان های ارتش اوکراین در دونتسک (فرانس پرس)

روسیه کنترل ۱۸ درصد خاک اوکراین از جمله کل شبه جزیره کریمه و ۸۰ درصد دونباس یعنی دو منطقه دونتسک و لوهانسک و بیش از ۷۰ درصد ژاپوریژیا و خرسون را در اختیار دارد. مسکو در سال ۲۰۱۴ شبه جزیره کریمه را به خاک خود ملحق کرد. روسیه همچنین دستکم سه درصد مساحت خارکف و بخشی از میکولایو را تصرف کرده است.
روسیه، روی هم رفته بیش از ۱۱۰ هزار کیلومتر از خاک اوکراین را تصرف کرده است. اوکراین کنترل حدود ۶۵۰ کیلومتر مربع از کورسک روسیه را در اختیار دارد.

خط داغ فعال نشده است

کرملین چهارشنبه (۲۰ نوامبر) گفت خط داغ ویژه کاهش بحران بین روسیه و آمریکا هنوز فعال نشده است. در این میان نگرانی درباره تهدیدهای هسته ای به دلیل تشدید تنش بی سابقه در چند دهه گذشته بین مسکو و غرب افزایش یافته است.
رئیس جمهور روسیه سه شنبه (۱۹ نوامبر) و تنها چند روز پس از اینکه واشنگتن به اوکراین اجازه حمله به عمق خاک روسیه با موشک های دوربرد آمریکایی را داد درباره شرایطی که روسیه حمله هسته ای انجام خواهد داد صحبت کرد و گفت که این حمله در پاسخ به هر گونه اقدامات نظامی گسترده تر با تسلیحات متعارف علیه روسیه انجام خواهد شد.

همزمان با گذشت هزار روز از جنگ، اوکراین سه شنبه با استفاده از فرصت پیش آمده و اجازه دولت جو بایدن که دوره ریاست جمهورش رو به اتمام است با سامانه موشکی تاکتیکی آتکمز خاک روسیه را مورد هدف قرار داد.

یک تانک روسی منهدم شده کنار جاده در منطقه کورسک (آسوشیتد پرس)

خط داغ تعبیری است که بین کرملین و کاخ سفید در سال ۱۹۶۳ به منظور کاهش احتمال سوءتفاهم بین طرفین فعال شد. سوءتفاهم بین آمریکا و روسیه باعث دامن زدن به بحران موشکی کوبا در ۱۹۶۲ شد. خط داغ به رهبران دو کشور امکان برقراری ارتباط مستقیم می دهد.

دمیتری پسکوف سخنگوی کرملین چهارشنبه (۲۰ نوامبر) به خبرگزاری «تاس» گفت «ما خط امن ویژه ارتباطی بین روسای جمهوری روسیه و آمریکا داریم که حتی می تواند به شکل ویدئو کنفرانس باشد».
پسکوف در پاسخ به این سوال که آیا «خط داغ» در وقت کنونی فعال شده یا خیر گفت «خیر».

دیپلمات های روس می گویند بحران کنونی بین مسکو و واشنگتن به بحران موشکی کوبا شباهت دارد که دو کشور را تا آستانه جنگ هسته ای عمدی در دوران جنگ سرد پیش برد. غرب به اشتباه تصور می کند روسیه از موضع خود درباره اوکراین کوتاه خواهد آمد.

کرملین گفت روسیه اسلحه هسته ای را ابزار بازدارندگی می داند و تغییر دکترین هسته ای روسیه پیام روشنی به دشمنان احتمالی هستند که اگر به روسیه حمله کنند حتما پاسخ آن را دریافت خواهند کرد.

پسکوف افزود غرب در نظر دارد شکست استراتژیک به روسیه وارد کند آنهم با اجازه به کی یف برای حمله به عمق خاک روسیه با تسلیحات آمریکایی.

او خاطر نشان کرد «بی تردید اوکراین ابزاری در دست آنها برای رسیدن به مقاصدشان خواهد بود».