گفت‌وگوی راهبردی بغداد-واشنگتن زیر سایه نگرانی‌ مخالفان الکاظمی

عراق و آمریکا اعلام کردند که دور تازه گفت‌وگوهای راهبردی عراق و آمریکا در ۷ مه / ۱۷ اردیبهشت برگزار می‌شود.

دور چهارم این گفت‌وگوها در چارچوب توافق‌نامه استراتژیک صورت می‌گیرد که عراق در سال ۲۰۰۹ و در زمان باراک اوباما رئیس‌جمهور وقت آمریکا با ایالات متحده امضا کرده‌است.

این توافق‌نامه از دو قسمت تشکیل شده بود، قسمت اول مربوط به توافق برای خروج نیروهای آمریکایی از عراق بود که در آن زمان از ۱۵۰ هزار سرباز تشکیل می‌شد (خروج در اواخر سال ۲۰۱۱ عملی شد) و قسمت دوم شامل همکاری در زمینه‌های مختلف از جمله تسلیحاتی، تجهیز و آموزش و همچنین همکاری در زمینه‌های اقتصادی، فرهنگی، فناوری و سایر موارد است.

در سال ۲۰۱۴، هنگامی که داعش مناطق وسیعی از سرزمین‌های عراق را اشغال کرد، دولت عراق مجبور شد از آمریکایی‌ها بخواهد نیروهای خود را دوباره به عراق بفرستند. ایالات متحده آمریکا به این درخواست در چارچوب ائتلاف بین‌المللی متشکل از بیش از ۶۰ کشور پاسخ داد. پس از پیروزی عراق بر سازمان تروریستی، داعش به فعالیت زیر زمینی روی آورد.

اگرچه هزینه‌های شکست داعش بسیار زیاد بود، اما به محل نزاع و دشمنی بین طرفداران ایالات متحده آمریکا و مخالفان آن در عراق تبدیل شد.

در حالی که طرفداران واشنگتن معتقدند که ائتلاف بین‌المللی، با پشتیبانی تسلیحاتی، لجستیکی و هواپیمایی خود دلیل شکست این سازمان است، مخالفان ایالات متحده می‌گویند که فتوای جهاد مرجع عالی شیعه آیت الله علی سیستانی، که براساس آن (الحشد الشعبی) تأسیس شد، بیشترین سهم را در پیروزی بر داعش داشته‌است.

با این حال، به محض پایان مراسم انتصاب الکاظمی و به محض اینکه او اولین قدم‌ها را در تشکیل دولت خود برداشت، موانع در برابر او قرار گرفتند. در حالی که گفت‌وگوهای استراتژیک یکی از اصلی‌ترین موانع بود.

یک ماه پس از روی کار آمدن الکاظمی، گفت‌وگوها عملاً بین واشنگتن و بغداد در ماه ژوئن ۲۰۲۰ آغاز شد. دو ماه بعد، الکاظمی به واشینگتن سفر کرد و در آنجا با دونالد ترامپ رئیس‌جمهور پیشین آمریکا ملاقات کرد و دو طرف، دور دوم گفت‌وگو را که در دوران پیشینیان الکاظمی دشوار بود و در دوران وی به دلیل تئوری توطئه غیرممکن شد، از سر گرفتند.

تمام حرکات الکاظمی توسط مخالفان وی زیر ذره بین رفت و تردیدها پیرامون آنها به ویژه از سوی ائتلاف الفتح به رهبری هادی العامری و «دولت قانون» به رهبری نوری المالکی و همچنین جناح‌های مسلح آغاز شد.

پس از ورود بایدن به کاخ سفید، به نظر می‌رسد اولویت‌های وی از نظر پرونده‌های مختلف از جمله موضع خود در قبال عراق و ایران متفاوت باشد.

هفته گذشته، واشنگتن تمایل خود را برای از سرگیری گفت‌وگوهای استراتژیک با بغداد اعلام کرد، به ویژه که بایدن یکی از طراحان توافق‌نامه ای بود که گفت‌وگوی استراتژیک بر اساس آن بنا شده بود و وی مسئولیت پرونده عراق در دولت اوباما را بر عهده داشت.

به نوبه خود، عراق شروع این گفت‌وگوها را طبق اولویت‌های مختلف اعلام کرد، به طوری که دولت عراق می‌خواهد چارچوب جدیدی برای روابط با واشنگتن ترسیم کند و همکاری با آن در زمینه‌های مختلف از جمله مبارزه با «داعش» در چارچوب ناتو ادامه یابد.

از طرفی دیگر، حریفان الکاظمی یک اولویت دارند که آنهم بیرون راندن بی قید و شرط آمریکایی‌ها است.

واضح است که الکاظمی با چالش‌های بسیار بزرگی روبرو است که نشان دهنده تلاش مخالفان وی برای تصویب نکردن بودجه به دلایل انتخاباتی است. به علاوه، حریفانش با توهین عمدی به منظور تحریک وی و گاهی رژه خیابانی گروه‌های مسلح در بغداد روبرو می‌شود. با این حال، به نظر نمی‌رسد این امور برای الکاظمی تحریک آمیز باشند، و این مزیتی است که همگان به آن اذعان دارند حساب می‌شود؛ با تمام اتهاماتی که مخالفانش به او وارد کرده‌اند، او آنها را به گفتگو دعوت کرده‌است که باعث محبوبیت وی در بین مردم و همچنین افزایش احترام وی در محافل سیاسی شده‌است.