کشف آثار تاریخی درباره مهاجرت انسان از آفریقا به جزیره عرب

سازمان میراث فرهنگی: سرآغاز مهاجرت ۴۰۰ هزار سال پیش

کشف آثار تاریخی درباره مهاجرت انسان از آفریقا به جزیره عرب
TT

کشف آثار تاریخی درباره مهاجرت انسان از آفریقا به جزیره عرب

کشف آثار تاریخی درباره مهاجرت انسان از آفریقا به جزیره عرب

سازمان میراث فرهنگی سعودی از کشفیات باستانی جدید در شمال کشور خبر داد که نشان می دهد مهاجرت انسان از قاره آفریقا به شبه جزیره عرب ۴۰۰ سال پیش آغاز و در فواصل متعدد طی ۳۰۰ هزار و ۲۰۰ هزار و ۱۳۰-۷۵ هزار و ۵ هزار سال پیش تکرار شده است. این آثار تاریخی سندی درباره این است که انسان خیلی زودتر از حد تصور در شبه جزیره عرب سکونت کرده است و همین بیانگر اهمیت شبه جزیره عرب در پیدایش تمدن ها و نقش این گروه های مهاجر در توسعه و گسترش برخی از تمدن ها در خارج آفریقا است.

این نهاد وابسته به وزارت فرهنگ سعودی افزود «گروه باستان شناسی بین المللی سعودی که کارشناسان و متخصصان سازمان میراث فرهنگی و موسسه ماکس پلانک در آلمان و دانشگاه ملک سعود و بسیاری از دانشگاه ها و موسسه های بین المللی مطرح در آن عضویت دارند بقایای ابزارهای سنگی و استخوان های فسیل حیوانات در چندین لایه از دریاچه های خشک در بیابان نفود واقع در شمال غرب سعودی را پیدا کردند».
گروه باستان شناسان در منطقه خل عمیشان واقع در اطراف تبوک آثار تاریخی متعلق به حدود ۴۰۰ هزار سال پیش را یافتند که در آن چند محور آشئول عصر حجر وجود دارد و به عنوان قدیمی ترین آثار تاریخی کشف شده در شبه جزیره عرب اعلام شد.
نشریه Nature که معروف ترین مجله تخصصی و باستان شناسی در جهان است چهارشنبه (اول سپتامبر) پژوهشی درباره پیشینه لایه های رسوبی در دریاچه های باستانی در مناطق تاریخی جبه و خل عمیشان در بیابان النفود منتشر کرد که نشانگر دوره های بارش در شبه جزیره عرب است.
در این پژوهش همچنین به زمان دقیق آب و هوای معتدل اشاره شده که طی آن انسان از آفریقا به شبه جزیره عرب مهاجرت کرده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که ۲۰۰ هزار سال پیش صنایع آشئول در این منطقه رواج داشته که به مراتب زودتر از بخش های جنوب غرب آسیا است.
نتایج پژوهش نشان می دهد که صنایع آشئول و دوران عصر حجر در اماکن تاریخی کشف شده رواج گسترده داشته است.

منطقه خل عمیشان در بیابان النفود واقع در حومه منطقه تبوک با توجه به داشتن اماکن تاریخی متعدد حاوی اطلاعات و داده های گوناگونی درباره شرایط زیست محیطی دوران مختلف است و از این رو از جمله آثار تاریخی منحصر به فرد شبه جزیره عرب به شمار می رود.

منطقه باستانی کشف شده در خل عمیشان متعلق به ۴۰۰ هزار سال پیش است و در آن چندین تبر دوره آشئول کشف شده که قدیمی ترین اثر تاریخی ثبت شده در شبه جزیره عرب به شمار می رود. بالای منطقه باستانی کشف شده چند تبر سنگی کوچک قرار دارد که متعلق به حدود ۳۰۰ هزار سال پیش هستند.
نتایج یک پژوهش درباره چندین فسیل حیوانات عظیم الجثه از جمله استخوان های یک اسب آبی و چندین حیوان دیگر متعلق به راسته گاوسانان در دوران تاریخی گوناگون و متعدد در این منطقه نشان می دهد که این حیوانات در منطقه سکونت کردند. این نشان می دهد که شمال شبه جزیره عرب یک بخش وسیع پرآب و پر از دریاچه های گوناگون و پوشش گیاهی گسترده بوده و آب و هوای آن تا حد زیادی به آب و هوای کنونی در شمال آفریقا شباهت داشته است.

گروه محققان در این پژوهش از ۵ موج مهاجرت گسترده از آفریقا به شبه جزیره عرب به دلایل عمدتا آب و هوای نامساعد و فرار از خشکسالی خبر داد.

صنایع سنگی کشف شده که دو مورد آنها متعلق به دوره آشئول و سه مورد دیگر مرتبط با دوران پارینه سنگی میانی هستند از وجود تفاوت های گسترده فنی در ساخت و ساز لوازم و ابزار مختلف خبر می دهد. این نشان می دهد که بی گمان جوامع انسانی ساکن در این منطقه متعدد و گوناگون بوده اند.
گروه باستان شناسان و محققان دیگری در یک پژوهش جداگانه درباره آثار تاریخی منطقه جبه در منطقه حائل اطلاعات جدیدی در این باره اعلام کرده و گفتند منطقه جبه در واقع یک دریاچه قدیمی بوده که در آن چند طبقه باستانی و تاریخی وجود داشته و این طبقه های باستانی با کشفیات تازه در منطقه خل عمیشان شباهت دارد.

این تحقیق باستان شناسی اطلاعات ارزشمندی درباره شرایط آب و هوایی منطقه در دوران ما قبل تاریخ دارد.

تحقیق علمی مزبور با بهره گیری از فناوری های پیشرفته و شیوه های علمی نوین در جهت دسترسی به اطلاعات دقیق درباره پیشینه تمدنی جوامع انسانی ساکن در شبه جزیره عرب انجام شده است. یک گروه تحقیقاتی از موسسات و دانشگاه های مطرح سعودی و خارجی سرپرست تحقیق بوده است.



سعودی با ثبت ۸ سایت باستانی در یونسکو به هدف ۲۰۳۰ رسید



روستای الفاو هشتمین منطقه باستانی سعودی در فهرست یونسکو است (واس)
روستای الفاو هشتمین منطقه باستانی سعودی در فهرست یونسکو است (واس)
TT

سعودی با ثبت ۸ سایت باستانی در یونسکو به هدف ۲۰۳۰ رسید



روستای الفاو هشتمین منطقه باستانی سعودی در فهرست یونسکو است (واس)
روستای الفاو هشتمین منطقه باستانی سعودی در فهرست یونسکو است (واس)

هشتمین سایت باستانی سعودی در فهرست یونسکو (سازمان علمی و آموزشی و فرهنگی جهان) ثبت شد و بدین ترتیب سعودی به هدف سند چشم انداز ۲۰۳۰ رسید. منطقه باستانی الفاو واقع در جنوب ریاض روز شنبه (۲۷ جولای) در جریان چهل و ششمین نشست کمیته میراث جهانی در نیودلهی هند در فهرست یونسکو قرار گرفت.
منظر فرهنگی «الفاو» به عنوان هشتمین سایت فرهنگی بسیار ارزشمند میراث جهانی در فهرست یونسکو ثبت شد. شهر «هگرا» در العلا و «حی الطریف» در منطقه باستانی الدرعیه و منطقه تاریخی جده و هنرهای صخره نگاری در حائل و واحه احساء و منطقه فرهنگی «حمی» در نجران و منطقه حفاظت شده «عروق بنی معارض» در سعودی پیش از این در فهرست میراث فرهنگی یونسکو ثبت شده اند.
شاهزاده بدر بن عبد الله بن فرحان وزیر فرهنگ در اکانت خود در شبکه اجتماعی «اکس» گفت «وزارت فرهنگ با ثبت منطقه باستانی «الفاو» در فهرست میراث جهانی یونسکو به هدف سند چشم انداز ۲۰۳۰ که ثبت ۸ منطقه باستانی در یونسکو است رسید.
عملکرد موفق دست اندرکاران حوزه فرهنگ سعودی در ثبت مناطق باستانی و تاریخی این کشور در فهرست یونسکو در سال های گذشته باعث شد تا میراث طبیعی و زیست محیطی این کشور در کانون توجه جهان و گردشگران قرار بگیرد و نیز اقدامات متنوعی برای حفاظت از تنوع طبیعی و اجرای ابتکار عمل های خلاقانه در حوزه صیانت از محیط زیست اجرا شود.
وزیر فرهنگ سعودی گفت «این گام ثمره توجه گسترده ملک سلمان بن عبد العزیز خادم حرمین شریفین و شاهزاده محمد بن سلمان بن عبد العزیز ولیعهد و نخست وزیر به حوزه میراث ملی و فرهنگی است».
او افزود «ثبت مناطق باستانی و فرهنگی به عنوان میراث ملموس و ناملموس یونسکو بیانگر پیشینه ژرف تاریخی و نقش پیشروی سعودی برای حفاظت از میراث مشترک جهانی در قالب سند چشم انداز ۲۰۳۰ است. در این سند بر اهمیت افتخار به هویت ملی که میراث ملی بوده تاکید شده است.

روستای «الفاو» سکونتگاه بسیاری از سلسله های پادشاهی و تمدن های کهن (واس)
شاهزاده بدر بن عبد الله بن فرحان یادآور شد «سعودی به اهمیت میراث ملی و فرهنگی و صیانت از آن و اطلاع رسانی در مورد آن در سطح بین المللی پی برده است و این اقدامات می تواند بستر محکمی برای حال و نقشه راهی برای کار و فعالیت آینده فراهم کند».
وزیر فرهنگ سعودی توضیح داد «این وزارتخانه به تلاش برای توسعه و توجه به میراث ملی و مطرح کردن آن در سطح جهان ادامه می دهد تا این سایت های باستانی پایدار بمانند و به نسل های بعدی منتقل شوند».
منطقه «الفاو» در محوطه ۲.۵۰ کیلومتر مربع در اطراف ربع الخالی در استان وادی الدواسر در جنوب منطقه ریاض قرار دارد و یک منطقه حائل ۲۷۵ کیلومتر مربعی دور تا دور آن را گرفته است. «الفاو» یک گذرگاه تنگ بین بیابان ربع الخالی و رشته کوه های طویق است. «الفاو» پایتخت نخستین پادشاهی کنده بوده و نقش و موقعیت برجسته ای در شبه جزیره عرب از نیمه قرن اول قبل از میلاد تا اوایل قرن چهارم میلادی داشت. این منطقه با توجه به پیشینه تاریخی و باستانی از جمله بزرگ ترین و شناخته شده ترین مقاصد باستانی در سعودی و یکی از مهم ترین مناطق تاریخی در جهان است.

روستای «الفاو» پایتخت پادشاهی کهن کنده در شبه جزیره عرب بوده است (واس)
منطقه الفاو در قدیم مرکز تجاری مهم و محل تردد کاروان های فلزات و غلات و پارچه بوده است. کاروان ها از مقصد پادشاهی سبا و معین و قتبان و حضرموت و حمیر از الفاو رد می شدند و به سمت نجران و از آنجا به الافلاج و سپس الیمامه و بعد نیز به طرف شرق یعنی خلیج و شمال به عراق و شام می رفتند.
«الفاو» یکی از نمادهای تعامل سازنده بین انسان و طبیعت است و نقش و نگارهای بسیاری متعلق به دوران قدیم و مقبره های غول پیکر با سازه های مشخص و همگام با نقش و نگارهای باستانی در «الفاو» وجود دارد. نمادها و آثار معماری فراوانی از منطقه کاروانسراها که در «الفاو» قرار داشته هنوز به چشم می خورد؛ از جمله محوطه باستانی با سیستم های آبیاری متنوع که کشفیات تاریخی و صخره نگاره های جذاب و دیدنی و کتیبه های باستانی فراوانی را در خود جای داده است.
نمایندگی سعودی در یونسکو تلاش گسترده ای برای ثبت این مناطق باستانی سعودی انجام داد. این اقدامات با هدایت «کمیسیون میراث ملی» و همکاری «کمیته ملی فرهنگ و علوم و آموزش» سعودی و مقامات محلی ریاض و «مرکز ملی افزایش پوشش گیاهی» و «دانشگاه ملک سعود» و «جامعه بومی» استان وادی الدواسر صورت گرفتند.

روستای «الفاو» پیشینه فرهنگی سترگ و جایگاه تاریخی دارد (واس)
کمیسیون میراث ملی سعودی تلاش های بی وقفه برای حفاظت از میراث فرهنگی پربار سعودی و معرفی آن در سطح داخلی و خارجی انجام می دهد تا روایتگر غنای تاریخ و فرهنگ این کشور به عنوان سکونتگاه تمدن های انسانی متعدد در طول تاریخ باشد.